Inflammatoire Artritis
AANDOENING SYMPTOMEN DIAGNOSTISCH ONDERZOEK BEHANDELING EPIDEMIOLOGIE
(SYMPTOMATISCH)
REUMATOÏDE Chronische symmetrische polyartritis Bloed: CRP/ESR; RF; ACPA NSAID’s 0,5-1% v/d bevolking
ARTRITIS met systemische inflammatie. Lichamelijk onderzoek DMRADs (methotrexaat/ Vrouw:man = 3:1
Pijnlijke, gezwollen gewrichten; Xray: gezwollen gewrichten sulfasalazine/leflunomide) Begint 30-50 jaar
synovitis; vermoeid; functieverlies. Echo/MRI: synovitis Biologicals (TNFa/rituximab Genetische factoren: 60%
Ochtendpijn en -stijfheid; huidnodules Betrokkenheid: Th1, Th17, IL- /abatacept) (HLA)
è Geen rode gewrichten 1, IL-6, TNF JAK-remmers Risico: roken
è PIP en MCP, MTP, polsen, corticosteroïden
schouders, knieën, enkels
SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Bloed: CRP NSAID’s 1% v/d bevolking
AXIAAL (BECHTEREW) Ontsteking van de enthesis (kruising X-ray: erosies/fusie/bamboo- Beweging Vrouw:man = 1:3
van ligament of pees met bot) en spine (calcificatie inter- DMRADs Begint ±40 jaar
gewrichts-ankylose. vertebrale ligamenten en fusie TNFa-remmer Genetische factoren: HLA-
Pijn, stijfheid (ochtend >1hr) (wordt spinale facetgewrichten) B27
beter na beweging) Testen: HLA-B27; ERAP-1;
Ontsteking ogen (uveïtis), hart, e.d. Th17
è Fibreuze en synoviale gewricht
è Bekken (SI-gewrichten),
wervels, armen en benen
SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Familiegeschiedenis: psoriasis NSAID’s 2-3% wereldwijd
ARTRITIS PSORIATICA Ontsteking van de enthesis en Lichamelijk onderzoek DMRADs Vrouw=man
gewrichts-ankylose. Testen: HLA-B27 Biologicals
Mono- / oligo- (2-4) / polyartritis (>4) Corticosteroïden
Vingers/nagels aangedaan
Pijnlijke gewrichten; schilferige plekken
(psoriasis), vermoeidheid
, SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Bloed: CRP Antibiotica 1-2% patiënten met recente
REACTIEVE ARTRITIS Ontsteking van de enthesis en Lichamelijk onderzoek DMRADs dysenterie; NS-urethritis
gewrichts-ankylose. Medische geschiedenis (SOA, Corticosteroïden (m) of NS-cervicitis (v) (niet
Steriele synovitis na infectie; urineweg- of darminfectie) gevoeliger voor infecties,
ontstekingscellen vallen gewricht aan. Testen: HLA-B27 maar andere reactie)
Acute asymmetrische onderbeen
artritis; enthesitis; dactylitis; huid-
afwijkingen als psoriasis; koorts;
vermoeidheid, conjunctivitis.
SEPTISCHE ARTRITIS Infectie in gewricht door micro- Bloed: volledig bloedbeeld Antibiotica Alle leeftijden
organisme (m.n. S. Aureus). (leukocytose), CRP Spoeling gewricht Vaak bij afweersuppressie
Spierspasmen, pijn, koorts. Gewrichtspunctie (vloeistof) Kunstgewrichten
è Rode gezwollen gewricht(en) Testen: gramkleuring, kweek
Bacteriëel: gonorrhoe, tuberculose,
meningococcal, lyme.
Viraal: rubella, hepatitis B/C, AIDS
KRYSTAL ARTRITIS: Pijnlijk, gezwollen en warm gewricht; Bloed: CRP, serumurinezuur NSAID’s en coxibs Vrouw:man = 1:5
JICHT vaak met knobbels (tophi) (=ophoping Lichamelijk onderzoek Corticosteroïden Man: 40 jr; vrouw: 55 jr
gekristalliseerd urinezuur) met Gewrichtspunctie (prednisolone)
schilfering, jeuk en strakke huid Röntgenfoto (niet veel zin) Colchinine Risico: alcohol, slecht
è Rood gewricht Nierfunctie controleren Dieet (alcohol¯, calorie¯, eetpatroon
è Vaak grote teen (1e MTP) cholesterol¯, purine¯)
Koorts, misselijk, nierschade Urine-zuur verlagers
Begint vaak als monoartritis. (allopurinol)
è Urinezuurkristallen (Na-uraat)
KRYSTAL ARTRITIS: Pijnlijk, gezwollen en warm gewricht; Bloed: CRP NSAID’s Vrouw:man = 1:1,5
PESUDOJICHT strakke huid; algehele malaise. Lichamelijk onderzoek Corticosteroïden Zeldzaam
è Plotselinge ontsteking groot Gewrichtspunctie Colchicine
gewricht Röntgenfoto (kalkrijke Biologicals
è Kalkkristallen kristallen)
AANDOENING SYMPTOMEN DIAGNOSTISCH ONDERZOEK BEHANDELING EPIDEMIOLOGIE
(SYMPTOMATISCH)
REUMATOÏDE Chronische symmetrische polyartritis Bloed: CRP/ESR; RF; ACPA NSAID’s 0,5-1% v/d bevolking
ARTRITIS met systemische inflammatie. Lichamelijk onderzoek DMRADs (methotrexaat/ Vrouw:man = 3:1
Pijnlijke, gezwollen gewrichten; Xray: gezwollen gewrichten sulfasalazine/leflunomide) Begint 30-50 jaar
synovitis; vermoeid; functieverlies. Echo/MRI: synovitis Biologicals (TNFa/rituximab Genetische factoren: 60%
Ochtendpijn en -stijfheid; huidnodules Betrokkenheid: Th1, Th17, IL- /abatacept) (HLA)
è Geen rode gewrichten 1, IL-6, TNF JAK-remmers Risico: roken
è PIP en MCP, MTP, polsen, corticosteroïden
schouders, knieën, enkels
SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Bloed: CRP NSAID’s 1% v/d bevolking
AXIAAL (BECHTEREW) Ontsteking van de enthesis (kruising X-ray: erosies/fusie/bamboo- Beweging Vrouw:man = 1:3
van ligament of pees met bot) en spine (calcificatie inter- DMRADs Begint ±40 jaar
gewrichts-ankylose. vertebrale ligamenten en fusie TNFa-remmer Genetische factoren: HLA-
Pijn, stijfheid (ochtend >1hr) (wordt spinale facetgewrichten) B27
beter na beweging) Testen: HLA-B27; ERAP-1;
Ontsteking ogen (uveïtis), hart, e.d. Th17
è Fibreuze en synoviale gewricht
è Bekken (SI-gewrichten),
wervels, armen en benen
SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Familiegeschiedenis: psoriasis NSAID’s 2-3% wereldwijd
ARTRITIS PSORIATICA Ontsteking van de enthesis en Lichamelijk onderzoek DMRADs Vrouw=man
gewrichts-ankylose. Testen: HLA-B27 Biologicals
Mono- / oligo- (2-4) / polyartritis (>4) Corticosteroïden
Vingers/nagels aangedaan
Pijnlijke gewrichten; schilferige plekken
(psoriasis), vermoeidheid
, SPONDYLARTRITIS: Synovitis zonder RF of ACPA’s Bloed: CRP Antibiotica 1-2% patiënten met recente
REACTIEVE ARTRITIS Ontsteking van de enthesis en Lichamelijk onderzoek DMRADs dysenterie; NS-urethritis
gewrichts-ankylose. Medische geschiedenis (SOA, Corticosteroïden (m) of NS-cervicitis (v) (niet
Steriele synovitis na infectie; urineweg- of darminfectie) gevoeliger voor infecties,
ontstekingscellen vallen gewricht aan. Testen: HLA-B27 maar andere reactie)
Acute asymmetrische onderbeen
artritis; enthesitis; dactylitis; huid-
afwijkingen als psoriasis; koorts;
vermoeidheid, conjunctivitis.
SEPTISCHE ARTRITIS Infectie in gewricht door micro- Bloed: volledig bloedbeeld Antibiotica Alle leeftijden
organisme (m.n. S. Aureus). (leukocytose), CRP Spoeling gewricht Vaak bij afweersuppressie
Spierspasmen, pijn, koorts. Gewrichtspunctie (vloeistof) Kunstgewrichten
è Rode gezwollen gewricht(en) Testen: gramkleuring, kweek
Bacteriëel: gonorrhoe, tuberculose,
meningococcal, lyme.
Viraal: rubella, hepatitis B/C, AIDS
KRYSTAL ARTRITIS: Pijnlijk, gezwollen en warm gewricht; Bloed: CRP, serumurinezuur NSAID’s en coxibs Vrouw:man = 1:5
JICHT vaak met knobbels (tophi) (=ophoping Lichamelijk onderzoek Corticosteroïden Man: 40 jr; vrouw: 55 jr
gekristalliseerd urinezuur) met Gewrichtspunctie (prednisolone)
schilfering, jeuk en strakke huid Röntgenfoto (niet veel zin) Colchinine Risico: alcohol, slecht
è Rood gewricht Nierfunctie controleren Dieet (alcohol¯, calorie¯, eetpatroon
è Vaak grote teen (1e MTP) cholesterol¯, purine¯)
Koorts, misselijk, nierschade Urine-zuur verlagers
Begint vaak als monoartritis. (allopurinol)
è Urinezuurkristallen (Na-uraat)
KRYSTAL ARTRITIS: Pijnlijk, gezwollen en warm gewricht; Bloed: CRP NSAID’s Vrouw:man = 1:1,5
PESUDOJICHT strakke huid; algehele malaise. Lichamelijk onderzoek Corticosteroïden Zeldzaam
è Plotselinge ontsteking groot Gewrichtspunctie Colchicine
gewricht Röntgenfoto (kalkrijke Biologicals
è Kalkkristallen kristallen)
