Uit
UITWERKING CASUÏSTIEK
PRAKTIJKTOETS
Intramuraal CNA RCA ONCO DEMENTIE
Abstract
Dit is een uitwerking van de praktijktoets intramuraal CNA/RCA/ONCO/dementie. Dit blok
wordt gegeven op de Hogeschool Utrecht, fysiotherapie jaar 2.
Geschreven blok D 2021 (collegejaar 2020-2021). De anamnese, vragen aan de verpleging,
lichamelijk onderzoek, klinimetrie en behandelingen voor verschillende scenario’s zijn
uitgewerkt met relevante filmpjes ter ondersteuning.
Ilse van den Boogaard
,Inhoud
Casus week 1 CABG Ziekenhuis geplande opname. ................................................................................ 3
Preoperatieve intake open-hart operatie (6 weken voor CABG operatie) ......................................... 3
Anamnese en screening: ................................................................................................................. 3
Onderzoek ....................................................................................................................................... 4
Behandeling ..................................................................................................................................... 4
Klinische opname, dag na de CABG operatie ...................................................................................... 5
Anamnese ........................................................................................................................................ 5
Onderzoek ....................................................................................................................................... 5
Behandeling ..................................................................................................................................... 5
Poliklinische hartrevalidatie 6 weken na ontslag ziekenhuis: ............................................................. 7
Anamnese ........................................................................................................................................ 7
Lichamelijk onderzoek: .................................................................................................................... 7
Analyse ............................................................................................................................................ 7
Behandelplan / doelen: ................................................................................................................... 7
Hulpvraag specifieke trainingen: ..................................................................................................... 8
Rapportage ...................................................................................................................................... 8
Casus week 2 CVA Ziekenhuis stroke-unit............................................................................................... 9
Samenvattende prognosewaardes en interpretatie casus voor herstel na 6 maanden: .............. 11
Anamnese ...................................................................................................................................... 12
Problematische handeling: ............................................................................................................ 12
Lichamelijk onderzoek ................................................................................................................... 12
Behandeling ................................................................................................................................... 12
Rapportage .................................................................................................................................... 14
Casus week 3 COPD Ziekenhuis klinische opname ................................................................................ 15
Informatie relevant voor de casus: ............................................................................................... 16
Anamnese ...................................................................................................................................... 17
Hypotheses .................................................................................................................................... 18
Lichamelijk onderzoek / inspectie ................................................................................................. 18
Behandeling ................................................................................................................................... 19
Rapportage .................................................................................................................................... 20
Casus week 4 CVA Revalidatiecentrum ................................................................................................. 21
Interpretatie gegevens status praesens: ....................................................................................... 21
Anamnese ...................................................................................................................................... 22
Onderzoek ..................................................................................................................................... 23
Behandeling ................................................................................................................................... 23
1
, Rapportage .................................................................................................................................... 24
Casus week 5 Oncologie, revalidatiecentrum / polikliniek ziekenhuis ................................................. 25
Anamnese ...................................................................................................................................... 25
Onderzoek ..................................................................................................................................... 25
Behandeling ................................................................................................................................... 26
Casus week 6 Dementie Verpleeghuis .................................................................................................. 28
Interpretatie gegevens status praesens: ....................................................................................... 28
Anamnese ...................................................................................................................................... 30
Behandeling ................................................................................................................................... 30
Rapportage .................................................................................................................................... 31
Meetinstrumenten ................................................................................................................................ 32
CNA testen:........................................................................................................................................ 32
RCA testen ......................................................................................................................................... 33
2
,Casus week 1 CABG Ziekenhuis geplande opname.
Meneer Zeeland (54 jaar) heeft 2 weken geleden een hartinfarct gehad. Je volgt deze patiënt in de
preopname fase (preoperatieve voorbereiding CABG), de klinische ziekenhuis opname (CABG) en de
poliklinische hartrevalidatie fase. Deze casus kent dus één patiënt in 3 situaties in een andere setting
(polikliniek intake, kliniek opname, polikliniek revalidatie).
Je wordt geacht binnen de volgende momenten in het fysiotherapeutische proces te kunnen
handelen;
- Preoperatieve intake open-hart operatie op de polikliniek fysiotherapie (minimaal 6 weken
voor de CABG opname)
- Klinische opname postoperatief totale periode in het ziekenhuis: begin fase overname op de
verpleegafdeling tot richting eindfase naar ontslag
- Poliklinische hartrevalidatie (start minimaal 6 weken na ontslag): fysiotherapeutische
diagnostisch proces - intake hartrevalidatie / fysiotherapeutisch proces
Preoperatieve intake open-hart operatie (6 weken voor CABG operatie)
Anamnese en screening:
1. Voorstellen wie je bent, wat je doet en dat jij de patiënt helpt met de voorbereiding voor de
open hart operatie. Ik ga vandaag u informeren over de komende tijd voorafgaand aan de
operatie en de risicofactoren uitvragen die postoperatieve complicaties kunnen geven en dit
bespreken met u.
2. Informeren waarom preoperatieve training. Better in better out, hoe sterker je de operatie
ingaat, hoe beter je hieruit komt.
3. Vragen hoe gaat het, hoe zijn de afgelopen dagen gegaan. Klachten in ADL? Huidige
klachten? (angina pectoris, flauwvallen, duizeligheid etc.)
4. Weet u zelf wat een hartinfarct is? Uitleg geven wat het is (hart geen zuurstof door
verstopping of vernauwing).
5. Weet u zelf wat u te wachten staat bij de operatie? Heeft u het hier ook al over gehad met
andere zorgprofessionals?
6. Vragen naar cardiovasculaire risicofactoren en uitleg hierover geven. Risicofactoren zijn
punten die de kans op hart- en vaatziektes vergroot. Ik wil dit graag met u bespreken welke
van deze factoren bij u van belang zijn.
7. Vragen en uitleg geven van PPC. Er zijn specifieke risicofactoren voor postoperatieve
complicaties bij een open hartoperatie.
8. Vragen naar activiteitenniveau, sport iemand, wat voor werk doet diegene normaal
gesproken, beweegt iemand voldoende, haalt ie de beweegnorm etc.?
9. Vragen / lezen van de medicatielijst. Let op bètablokkers
3
,Onderzoek:
Onderzoeken van de inspiratoire musculaire kracht met een MIP meting. De MIP doe je om te
onderzoeken op welke waarde je de threshold instelt!!
https://canvas.hu.nl/courses/16483/pages/rca-vaardigheidstraining-1-2e-lijns-fysiotherapie-bij-
hartoperatie-incl-screening?module_item_id=516240
Onderzoeken hoe iemand hoest:
Iemand laten hoesten en dit beoordelen, komt er sputum, hoe klinkt het, kost dit veel moeite?
Onderzoeken van activiteiten niveau:
PSK: patiënt specifieke klachten
Behandeling:
1. Het vergroten van de inspiratoire spierkracht met gebruikmaking van het threshold device
o 30% van Pimax met wekelijkse opbouw met 5% met een Borg < 5 (op een schaal van 1-
10), 7 dagen per week, 20 minuten per sessie, minimaal 2 weken en indien mogelijk
vanaf 4 weken preoperatief (in de toets casus staat dat je de patiënt 6 weken van te
voren ziet dus gelijk beginnen is prima).
2. Airway clearance technieken aanleren om luchtwegen vrij te maken
o Doel: om sputum op te hoesten, zowel centraal als perifeer om longinfecties tegen te
gaan postoperatief. Dit leer je alvast aan zodat de patiënt hier gewend mee is
postoperatief.
o Huf technieken wanneer de luchtweg met slijm zit:
3 tot 5 keer door de neus inademen en steeds langer uitademen door getuite mond
3 tot 5 keer steeds langer uitademen met geopende mond alsof je je bril beslaat
3 tot 5 keer krachtig en kort uitademen
Doe dit 15-20 minuten per dag, patiënt mag niet slikken tussendoor
3. Ademhalingsoefeningen geven zodat de patiënt diep leert inademen.
o Met buik inademen, door de neus, door de mond uit. Diep leren inademen.
4
, Klinische opname, dag na de CABG operatie
Anamnese:
Vraag aan de verpleegkundige wat wel/niet mogelijk is, hoe de dag is verlopen? Heeft de patiënt al
veel gedaan op de dag? Wat zijn de voorwaardes om te trainen?
1. Aan de patiënt hoe gaat het met u, welke klachten ervaart u. Indien benauwdheid: MRC
dyspneu.
2. Welke activiteiten zijn voor u nodig om weer zelfstandig thuis te kunnen wonen? Wat zijn u
ADL taken (lopen/fietsen/traplopen/ADL)
3. Hoe zijn de ademhalingsoefeningen gegaan voor de operatie? Is de inspiratoire spierkracht
toegenomen, heeft u dit vergroot met 5% per week, hoe is dit gegaan?
4. Heeft u de risicofactoren verminderd zoals stoppen met roken, gewichtsverlies, extra
beweging?
Geef uitleg over wat je wilt gaan doen: ademhaling controleren, mobiliseren indien medisch stabiel.
Patiëntbeeld:
- Patiënten hebben veel pijn bij ademhaling en ophoesten als gevolg van sternotomie
- Patiënten verblijven eerst één dag op de IC en vervolgens verblijven ze nog +/- 8 dagen in het
ziekenhuis
- Patiënten hebben vaak een ondiepe ademhaling
Hypotheses:
1. Moeite met het verdiepen van de ademhaling als gevolg van pijn door de sternotomie
2. Moeite met ophoesten van sputum als gevolg van pijn door de sternotomie
3. Moeite met transfers in en om bed als gevolg van pijn door sternotomie en een verminderde
belastbaarheid door de ingrijpende operatie
4. Moeite met lopen als gevolg van een verminderde belastbaarheid en angst voor bewegen
Onderzoek:
0. Pijn uitvragen met NRS (pijn sternotomie), VAS-vermoeidheid, mogelijk benauwdheid?
1. Onderzoek hoe iemand ademhaalt, is dit diep/oppervlakkig, hoe vaak wordt dit gedaan in
een minuut.
2. Sputum ophoesten: vraag na of diegene hiermee heeft geoefend ermee. Vraag de patiënt
een keer goed te hoesten, hoe gaat dit? Lukt dit minder makkelijk, probeer dan huffen.
Kijken hoe dit gaat.
3. Vragen of diegene al uit bed is geweest en hoe dit is gegaan, indien angst voor bewegen
hiernaar vragen etc.
4. Onderzoeken of iemand angst heeft voor bewegen met vragenlijst TAMPA, leg hierbij wel uit
dat je deze vragenlijst toepast voor angst en vermijdingsgedrag en niet voor de lage rug
(waar de vragenlijst eigenlijk voor is).
Behandeling:
Hoofddoelen van behandeling:
1. De kans op post pulmonale complicaties (PPC) verminderen door ademtechnieken en airway
clearance.
2. De patiënt kan op gewenst ADL-niveau functioneren (zoals lopen, traplopen en
zelfverzorging, eventueel met hulp. Matige inspanning is mogelijk (≥ 3-4 MET’s).
3. De patiënt heeft (enige) kennis van de hartziekte.
4. De patiënt weet hoe hij op adequate wijze moet omgaan met klachten en kan ADL-
activiteiten opbouwen/uitbreiden.
5
UITWERKING CASUÏSTIEK
PRAKTIJKTOETS
Intramuraal CNA RCA ONCO DEMENTIE
Abstract
Dit is een uitwerking van de praktijktoets intramuraal CNA/RCA/ONCO/dementie. Dit blok
wordt gegeven op de Hogeschool Utrecht, fysiotherapie jaar 2.
Geschreven blok D 2021 (collegejaar 2020-2021). De anamnese, vragen aan de verpleging,
lichamelijk onderzoek, klinimetrie en behandelingen voor verschillende scenario’s zijn
uitgewerkt met relevante filmpjes ter ondersteuning.
Ilse van den Boogaard
,Inhoud
Casus week 1 CABG Ziekenhuis geplande opname. ................................................................................ 3
Preoperatieve intake open-hart operatie (6 weken voor CABG operatie) ......................................... 3
Anamnese en screening: ................................................................................................................. 3
Onderzoek ....................................................................................................................................... 4
Behandeling ..................................................................................................................................... 4
Klinische opname, dag na de CABG operatie ...................................................................................... 5
Anamnese ........................................................................................................................................ 5
Onderzoek ....................................................................................................................................... 5
Behandeling ..................................................................................................................................... 5
Poliklinische hartrevalidatie 6 weken na ontslag ziekenhuis: ............................................................. 7
Anamnese ........................................................................................................................................ 7
Lichamelijk onderzoek: .................................................................................................................... 7
Analyse ............................................................................................................................................ 7
Behandelplan / doelen: ................................................................................................................... 7
Hulpvraag specifieke trainingen: ..................................................................................................... 8
Rapportage ...................................................................................................................................... 8
Casus week 2 CVA Ziekenhuis stroke-unit............................................................................................... 9
Samenvattende prognosewaardes en interpretatie casus voor herstel na 6 maanden: .............. 11
Anamnese ...................................................................................................................................... 12
Problematische handeling: ............................................................................................................ 12
Lichamelijk onderzoek ................................................................................................................... 12
Behandeling ................................................................................................................................... 12
Rapportage .................................................................................................................................... 14
Casus week 3 COPD Ziekenhuis klinische opname ................................................................................ 15
Informatie relevant voor de casus: ............................................................................................... 16
Anamnese ...................................................................................................................................... 17
Hypotheses .................................................................................................................................... 18
Lichamelijk onderzoek / inspectie ................................................................................................. 18
Behandeling ................................................................................................................................... 19
Rapportage .................................................................................................................................... 20
Casus week 4 CVA Revalidatiecentrum ................................................................................................. 21
Interpretatie gegevens status praesens: ....................................................................................... 21
Anamnese ...................................................................................................................................... 22
Onderzoek ..................................................................................................................................... 23
Behandeling ................................................................................................................................... 23
1
, Rapportage .................................................................................................................................... 24
Casus week 5 Oncologie, revalidatiecentrum / polikliniek ziekenhuis ................................................. 25
Anamnese ...................................................................................................................................... 25
Onderzoek ..................................................................................................................................... 25
Behandeling ................................................................................................................................... 26
Casus week 6 Dementie Verpleeghuis .................................................................................................. 28
Interpretatie gegevens status praesens: ....................................................................................... 28
Anamnese ...................................................................................................................................... 30
Behandeling ................................................................................................................................... 30
Rapportage .................................................................................................................................... 31
Meetinstrumenten ................................................................................................................................ 32
CNA testen:........................................................................................................................................ 32
RCA testen ......................................................................................................................................... 33
2
,Casus week 1 CABG Ziekenhuis geplande opname.
Meneer Zeeland (54 jaar) heeft 2 weken geleden een hartinfarct gehad. Je volgt deze patiënt in de
preopname fase (preoperatieve voorbereiding CABG), de klinische ziekenhuis opname (CABG) en de
poliklinische hartrevalidatie fase. Deze casus kent dus één patiënt in 3 situaties in een andere setting
(polikliniek intake, kliniek opname, polikliniek revalidatie).
Je wordt geacht binnen de volgende momenten in het fysiotherapeutische proces te kunnen
handelen;
- Preoperatieve intake open-hart operatie op de polikliniek fysiotherapie (minimaal 6 weken
voor de CABG opname)
- Klinische opname postoperatief totale periode in het ziekenhuis: begin fase overname op de
verpleegafdeling tot richting eindfase naar ontslag
- Poliklinische hartrevalidatie (start minimaal 6 weken na ontslag): fysiotherapeutische
diagnostisch proces - intake hartrevalidatie / fysiotherapeutisch proces
Preoperatieve intake open-hart operatie (6 weken voor CABG operatie)
Anamnese en screening:
1. Voorstellen wie je bent, wat je doet en dat jij de patiënt helpt met de voorbereiding voor de
open hart operatie. Ik ga vandaag u informeren over de komende tijd voorafgaand aan de
operatie en de risicofactoren uitvragen die postoperatieve complicaties kunnen geven en dit
bespreken met u.
2. Informeren waarom preoperatieve training. Better in better out, hoe sterker je de operatie
ingaat, hoe beter je hieruit komt.
3. Vragen hoe gaat het, hoe zijn de afgelopen dagen gegaan. Klachten in ADL? Huidige
klachten? (angina pectoris, flauwvallen, duizeligheid etc.)
4. Weet u zelf wat een hartinfarct is? Uitleg geven wat het is (hart geen zuurstof door
verstopping of vernauwing).
5. Weet u zelf wat u te wachten staat bij de operatie? Heeft u het hier ook al over gehad met
andere zorgprofessionals?
6. Vragen naar cardiovasculaire risicofactoren en uitleg hierover geven. Risicofactoren zijn
punten die de kans op hart- en vaatziektes vergroot. Ik wil dit graag met u bespreken welke
van deze factoren bij u van belang zijn.
7. Vragen en uitleg geven van PPC. Er zijn specifieke risicofactoren voor postoperatieve
complicaties bij een open hartoperatie.
8. Vragen naar activiteitenniveau, sport iemand, wat voor werk doet diegene normaal
gesproken, beweegt iemand voldoende, haalt ie de beweegnorm etc.?
9. Vragen / lezen van de medicatielijst. Let op bètablokkers
3
,Onderzoek:
Onderzoeken van de inspiratoire musculaire kracht met een MIP meting. De MIP doe je om te
onderzoeken op welke waarde je de threshold instelt!!
https://canvas.hu.nl/courses/16483/pages/rca-vaardigheidstraining-1-2e-lijns-fysiotherapie-bij-
hartoperatie-incl-screening?module_item_id=516240
Onderzoeken hoe iemand hoest:
Iemand laten hoesten en dit beoordelen, komt er sputum, hoe klinkt het, kost dit veel moeite?
Onderzoeken van activiteiten niveau:
PSK: patiënt specifieke klachten
Behandeling:
1. Het vergroten van de inspiratoire spierkracht met gebruikmaking van het threshold device
o 30% van Pimax met wekelijkse opbouw met 5% met een Borg < 5 (op een schaal van 1-
10), 7 dagen per week, 20 minuten per sessie, minimaal 2 weken en indien mogelijk
vanaf 4 weken preoperatief (in de toets casus staat dat je de patiënt 6 weken van te
voren ziet dus gelijk beginnen is prima).
2. Airway clearance technieken aanleren om luchtwegen vrij te maken
o Doel: om sputum op te hoesten, zowel centraal als perifeer om longinfecties tegen te
gaan postoperatief. Dit leer je alvast aan zodat de patiënt hier gewend mee is
postoperatief.
o Huf technieken wanneer de luchtweg met slijm zit:
3 tot 5 keer door de neus inademen en steeds langer uitademen door getuite mond
3 tot 5 keer steeds langer uitademen met geopende mond alsof je je bril beslaat
3 tot 5 keer krachtig en kort uitademen
Doe dit 15-20 minuten per dag, patiënt mag niet slikken tussendoor
3. Ademhalingsoefeningen geven zodat de patiënt diep leert inademen.
o Met buik inademen, door de neus, door de mond uit. Diep leren inademen.
4
, Klinische opname, dag na de CABG operatie
Anamnese:
Vraag aan de verpleegkundige wat wel/niet mogelijk is, hoe de dag is verlopen? Heeft de patiënt al
veel gedaan op de dag? Wat zijn de voorwaardes om te trainen?
1. Aan de patiënt hoe gaat het met u, welke klachten ervaart u. Indien benauwdheid: MRC
dyspneu.
2. Welke activiteiten zijn voor u nodig om weer zelfstandig thuis te kunnen wonen? Wat zijn u
ADL taken (lopen/fietsen/traplopen/ADL)
3. Hoe zijn de ademhalingsoefeningen gegaan voor de operatie? Is de inspiratoire spierkracht
toegenomen, heeft u dit vergroot met 5% per week, hoe is dit gegaan?
4. Heeft u de risicofactoren verminderd zoals stoppen met roken, gewichtsverlies, extra
beweging?
Geef uitleg over wat je wilt gaan doen: ademhaling controleren, mobiliseren indien medisch stabiel.
Patiëntbeeld:
- Patiënten hebben veel pijn bij ademhaling en ophoesten als gevolg van sternotomie
- Patiënten verblijven eerst één dag op de IC en vervolgens verblijven ze nog +/- 8 dagen in het
ziekenhuis
- Patiënten hebben vaak een ondiepe ademhaling
Hypotheses:
1. Moeite met het verdiepen van de ademhaling als gevolg van pijn door de sternotomie
2. Moeite met ophoesten van sputum als gevolg van pijn door de sternotomie
3. Moeite met transfers in en om bed als gevolg van pijn door sternotomie en een verminderde
belastbaarheid door de ingrijpende operatie
4. Moeite met lopen als gevolg van een verminderde belastbaarheid en angst voor bewegen
Onderzoek:
0. Pijn uitvragen met NRS (pijn sternotomie), VAS-vermoeidheid, mogelijk benauwdheid?
1. Onderzoek hoe iemand ademhaalt, is dit diep/oppervlakkig, hoe vaak wordt dit gedaan in
een minuut.
2. Sputum ophoesten: vraag na of diegene hiermee heeft geoefend ermee. Vraag de patiënt
een keer goed te hoesten, hoe gaat dit? Lukt dit minder makkelijk, probeer dan huffen.
Kijken hoe dit gaat.
3. Vragen of diegene al uit bed is geweest en hoe dit is gegaan, indien angst voor bewegen
hiernaar vragen etc.
4. Onderzoeken of iemand angst heeft voor bewegen met vragenlijst TAMPA, leg hierbij wel uit
dat je deze vragenlijst toepast voor angst en vermijdingsgedrag en niet voor de lage rug
(waar de vragenlijst eigenlijk voor is).
Behandeling:
Hoofddoelen van behandeling:
1. De kans op post pulmonale complicaties (PPC) verminderen door ademtechnieken en airway
clearance.
2. De patiënt kan op gewenst ADL-niveau functioneren (zoals lopen, traplopen en
zelfverzorging, eventueel met hulp. Matige inspanning is mogelijk (≥ 3-4 MET’s).
3. De patiënt heeft (enige) kennis van de hartziekte.
4. De patiënt weet hoe hij op adequate wijze moet omgaan met klachten en kan ADL-
activiteiten opbouwen/uitbreiden.
5
