1. Lesstof: Kennismaking
Uitsluitend voor Apotheek en Drogist (UAD): minimaal een gediplomeerde Drogist
→ Niet aanwezig? → taken overgenomen door Assistent Drogist
Bepaald door: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) & in
Geneesmiddelenwet (sinds 2007), voorheen: Wet op de Geneesmiddelenvoorziening
(WOG)
- Hoe omgaan?, Wie verkopen?, productie & registratie
Ter hand stellen = verkopen/aanbieden van geneesmiddelen volgens Geneesmiddelenwet
Geneesmiddel = en substantie of een samenstelling van substanties die bestemd is om te
worden toegediend of aangewend voor:
1. Het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek, wond of pijn bij de mens
2. Het stellen van een geneeskundige diagnose bij de mens
3. Het herstellen, verbeteren of anderszins wijzigen van fysiologische functies bij de
mens door een farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect te
bewerkstelligen
Kortom: als iets werkt of aangeboden wordt als geneesmiddel, het ook als een
geneesmiddel moet worden gezien en erkend.
→ Onderzoek nodig voor veiligheid & dat het effectief werkt
Vormen: tablet, siroop of capsule
Hoe werkt een geneesmiddel?
Hang af van:
- de werkzame stof
- dosering
- sterkte
Hulpstoffen/vulstoffen: er worden stoffen bij de ‘werkzame’ stof gedaan, zodat er bv een
tablet van gemaakt kan worden
- smaak verbeteren
- kleur geven
- bindmiddel
→ het kan soms de werkzame stof positief/negatief beïnvloeden
Herkennen:
RVG-nummer + cijfers
- RVG = Registratie Verpakte Geneesmiddelen
- geregistreerd door College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG)
- belangrijkste: bijwerkingen & risico’s van een geneesmiddel
Afleverstatus:
UR = Uitsluitend op Recept (via arts)
- verhoogd risico
- hogere concentratie van de werkzame stof
- grote verpakkingseenheid
UA = Uitsluitend in de Apotheek
, - minder hoog (mild) risico
- concentratie werkzame stof kan hoog zijn
- grotere verpakkingseenheid
- voorlichting & begeleiding nodig
- vallen ook onder zelfzorg
- zelf aan te schaffen, maar wel met tussenkomst van apotheker
UAD = Uitsluitend bij Apotheek en Drogist
- verplicht Drogist aanwezig zijn → afwezig ? → Assistent Drogist
- goed advies nodig & risico verkleinen
- risico - laag
- concentratie werkzame stof = lager
- verpakkingseenheid = kleiner
- diploma kan gevraagd worden bij levering
AV = Algemene Verkoop
- laag risico
- veilig gebruikt na lezen bijsluiter
- zeer lage concentratie werkzame stof
- zeer kleine verpakkingseenheid
- geen adviesplicht
- je mag wel advies geven & is ook handig en duidelijk voor de klant
Niet elk goedgekeurd geneesmiddel kan door iedereen gebruikt worden. Denk aan:
bejaarden, zwangeren, kinderen etc.
Zelfzorggeneesmiddelen = geneesmiddelen die in de drogisterij verkrijgbaar zijn
→ alleen (Assistent) Drogisten mogen de klant advies geven
→ zelfzorggeneesmiddelen liggen in het zelfbediening schap, bij:
- supermarkt
- benzinestation
- drogisterij
- (ook bij apotheek!)
Komt een klant niet voor “zelfzorg” in aanmerking? → huisarts
Verschil apotheek & drogist
Apotheker: WO opleiding, medisch advies, zorgverlener, houdt gegevens bij
- aanbieden uit categorie: UR - UA - UAD - AV
(Assistent) drogist: MBO opleiding, werkt met klanten, houdt geen gegevens bij, geeft geen
medisch advies
→ (Assistent) drogist moet altijd in de winkel aanwezig zijn!
- aanbieden uit categorie (met Drogist): UAD- en AV- geneesmiddelen
- geen Drogist? → alleen AV
Als een bestelling binnenkomt dan check je:
- houdbaarheidsdatum (minimaal nog 2 maanden)
- juiste temperatuur (max 20 ºC)
,Warenwet: medische hulpmiddelen & voedingssupplementen (niet Geneesmiddelenwet)
- Medische hulpmiddelen:
- ondersteunen gezondheid (bv rollator, krukken, pleisters, sommige crème,
thermometer)
- CE markering
- eisen: doeltreffend, veilig, gecontroleerd & gevalideerd, voldoende informatie
beschikbaar
- Voedingssupplement / VMS = vitamines, mineralen en sporenelementen
- vitaminen, mineralen
- knoflook, visolie, L-lysine
- “een evenwichtige voeding bevat voldoende vitamines” & “bedoeld als
aanvulling op de voeding” vind je op de verpakking
- Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH): doseringsadvies
- bijsluiter aanwezig
Homeopatische geneesmiddelen:
Een geneesmiddel bestaat uit 1 of meerdere werkzame stoffen en deze kunnen uit de natuur
komen: natuurlijke grondstoffen.
- plantaardig, dierlijk, minerale grondstoffen
- RVH (Registratie van Homeopathische Geneesmiddelen) + nummer
- kan ook RVG-status krijgen
- Geen RVH of RVG? → geen erkend geneesmiddel, maar kan wel medisch
hulpmiddel of voedingssupplement zijn.
- bijsluiter aanwezig
Voorbeeld: St. Janskruid
- samenstelling varieert en sommige zijn alleen in apotheek en andere in drogisterij
verkrijgbaar
- tegen depressieve klachten
- bijwerkingen zoals: moe, duizelig, hoofdpijn, droge mond
- niet gebruiken: epilepsie, orgaantransplantatie, hartklachten, maagzuurremmers
zoals Omeprazol, sommige “de pil”
, 2. Lesstof: Nederland
Drogisterij sinds 1865 → nam taken over van apotheek → daarna steeds meer medicijnen
gaan verkopen
- jarenlang bestond de drogisterij alleen in NL
- 2700 drogisterijen in NL
- 77% van de gezondheidsproducten wordt hier aangeschaft
- buitenland: alleen apotheek
Gezondheidsadvies wordt ook wel verantwoorde zorg genoemd
96% van de Nederlandse bevolking koopt wel eens een geneesmiddel
Apotheek:
BIG = Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
NAN = Nederlandse Apotheek Norm
Kwaliteitswet Zorginstellingen
- +- 1875 apotheken
- 15% van alle gezondheidsproducten worden hier aangeschaft
- medewerkers zijn gediplomeerd → medische zorgverlener
Supermarkt:
Drogisterij + cosmetica = drogmetica
Geen gediplomeerde Drogist → AV-producten
Wel gediplomeerde Drogist → AV-producten & UAD-producten
Alleen (Assistent) Drogisten mogen voorlichting geven / verantwoorde zorg
450/4350 supermarkten verkopen geneesmiddelen
- verkoopt een supermarkt geneesmiddelen → registratie bij Kamer van Koophandel
(KvK) verplicht
- 8% van de gezondheidsproducten worden in de supermarkt aangeschaft
Taken Assistent Drogist
- voorlichting geven / verantwoorde zorg (alleen bij behoefte van de klant)
- vraag aan de klant of alles duidelijk is / of de klant vragen heeft / behoefte aan advies
- je moet op de hoogte zijn van:
- de producten
- werkzame stoffen
- waarvoor het bedoeld is
- wanneer ze NIET gebruikt mogen worden
- leeftijd
- risico’s
- bijwerkingen
- interacties (tussen stoffen): positief & negatief
Ben je niet zeker → laat dan de klant altijd eerst overleggen met de huisarts
Verantwoorde zorg
- help de klant verstandig omgaan met geneesmiddelen
- verplicht: UAD
- niet verplicht: AV
Uitsluitend voor Apotheek en Drogist (UAD): minimaal een gediplomeerde Drogist
→ Niet aanwezig? → taken overgenomen door Assistent Drogist
Bepaald door: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) & in
Geneesmiddelenwet (sinds 2007), voorheen: Wet op de Geneesmiddelenvoorziening
(WOG)
- Hoe omgaan?, Wie verkopen?, productie & registratie
Ter hand stellen = verkopen/aanbieden van geneesmiddelen volgens Geneesmiddelenwet
Geneesmiddel = en substantie of een samenstelling van substanties die bestemd is om te
worden toegediend of aangewend voor:
1. Het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek, wond of pijn bij de mens
2. Het stellen van een geneeskundige diagnose bij de mens
3. Het herstellen, verbeteren of anderszins wijzigen van fysiologische functies bij de
mens door een farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect te
bewerkstelligen
Kortom: als iets werkt of aangeboden wordt als geneesmiddel, het ook als een
geneesmiddel moet worden gezien en erkend.
→ Onderzoek nodig voor veiligheid & dat het effectief werkt
Vormen: tablet, siroop of capsule
Hoe werkt een geneesmiddel?
Hang af van:
- de werkzame stof
- dosering
- sterkte
Hulpstoffen/vulstoffen: er worden stoffen bij de ‘werkzame’ stof gedaan, zodat er bv een
tablet van gemaakt kan worden
- smaak verbeteren
- kleur geven
- bindmiddel
→ het kan soms de werkzame stof positief/negatief beïnvloeden
Herkennen:
RVG-nummer + cijfers
- RVG = Registratie Verpakte Geneesmiddelen
- geregistreerd door College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG)
- belangrijkste: bijwerkingen & risico’s van een geneesmiddel
Afleverstatus:
UR = Uitsluitend op Recept (via arts)
- verhoogd risico
- hogere concentratie van de werkzame stof
- grote verpakkingseenheid
UA = Uitsluitend in de Apotheek
, - minder hoog (mild) risico
- concentratie werkzame stof kan hoog zijn
- grotere verpakkingseenheid
- voorlichting & begeleiding nodig
- vallen ook onder zelfzorg
- zelf aan te schaffen, maar wel met tussenkomst van apotheker
UAD = Uitsluitend bij Apotheek en Drogist
- verplicht Drogist aanwezig zijn → afwezig ? → Assistent Drogist
- goed advies nodig & risico verkleinen
- risico - laag
- concentratie werkzame stof = lager
- verpakkingseenheid = kleiner
- diploma kan gevraagd worden bij levering
AV = Algemene Verkoop
- laag risico
- veilig gebruikt na lezen bijsluiter
- zeer lage concentratie werkzame stof
- zeer kleine verpakkingseenheid
- geen adviesplicht
- je mag wel advies geven & is ook handig en duidelijk voor de klant
Niet elk goedgekeurd geneesmiddel kan door iedereen gebruikt worden. Denk aan:
bejaarden, zwangeren, kinderen etc.
Zelfzorggeneesmiddelen = geneesmiddelen die in de drogisterij verkrijgbaar zijn
→ alleen (Assistent) Drogisten mogen de klant advies geven
→ zelfzorggeneesmiddelen liggen in het zelfbediening schap, bij:
- supermarkt
- benzinestation
- drogisterij
- (ook bij apotheek!)
Komt een klant niet voor “zelfzorg” in aanmerking? → huisarts
Verschil apotheek & drogist
Apotheker: WO opleiding, medisch advies, zorgverlener, houdt gegevens bij
- aanbieden uit categorie: UR - UA - UAD - AV
(Assistent) drogist: MBO opleiding, werkt met klanten, houdt geen gegevens bij, geeft geen
medisch advies
→ (Assistent) drogist moet altijd in de winkel aanwezig zijn!
- aanbieden uit categorie (met Drogist): UAD- en AV- geneesmiddelen
- geen Drogist? → alleen AV
Als een bestelling binnenkomt dan check je:
- houdbaarheidsdatum (minimaal nog 2 maanden)
- juiste temperatuur (max 20 ºC)
,Warenwet: medische hulpmiddelen & voedingssupplementen (niet Geneesmiddelenwet)
- Medische hulpmiddelen:
- ondersteunen gezondheid (bv rollator, krukken, pleisters, sommige crème,
thermometer)
- CE markering
- eisen: doeltreffend, veilig, gecontroleerd & gevalideerd, voldoende informatie
beschikbaar
- Voedingssupplement / VMS = vitamines, mineralen en sporenelementen
- vitaminen, mineralen
- knoflook, visolie, L-lysine
- “een evenwichtige voeding bevat voldoende vitamines” & “bedoeld als
aanvulling op de voeding” vind je op de verpakking
- Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH): doseringsadvies
- bijsluiter aanwezig
Homeopatische geneesmiddelen:
Een geneesmiddel bestaat uit 1 of meerdere werkzame stoffen en deze kunnen uit de natuur
komen: natuurlijke grondstoffen.
- plantaardig, dierlijk, minerale grondstoffen
- RVH (Registratie van Homeopathische Geneesmiddelen) + nummer
- kan ook RVG-status krijgen
- Geen RVH of RVG? → geen erkend geneesmiddel, maar kan wel medisch
hulpmiddel of voedingssupplement zijn.
- bijsluiter aanwezig
Voorbeeld: St. Janskruid
- samenstelling varieert en sommige zijn alleen in apotheek en andere in drogisterij
verkrijgbaar
- tegen depressieve klachten
- bijwerkingen zoals: moe, duizelig, hoofdpijn, droge mond
- niet gebruiken: epilepsie, orgaantransplantatie, hartklachten, maagzuurremmers
zoals Omeprazol, sommige “de pil”
, 2. Lesstof: Nederland
Drogisterij sinds 1865 → nam taken over van apotheek → daarna steeds meer medicijnen
gaan verkopen
- jarenlang bestond de drogisterij alleen in NL
- 2700 drogisterijen in NL
- 77% van de gezondheidsproducten wordt hier aangeschaft
- buitenland: alleen apotheek
Gezondheidsadvies wordt ook wel verantwoorde zorg genoemd
96% van de Nederlandse bevolking koopt wel eens een geneesmiddel
Apotheek:
BIG = Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
NAN = Nederlandse Apotheek Norm
Kwaliteitswet Zorginstellingen
- +- 1875 apotheken
- 15% van alle gezondheidsproducten worden hier aangeschaft
- medewerkers zijn gediplomeerd → medische zorgverlener
Supermarkt:
Drogisterij + cosmetica = drogmetica
Geen gediplomeerde Drogist → AV-producten
Wel gediplomeerde Drogist → AV-producten & UAD-producten
Alleen (Assistent) Drogisten mogen voorlichting geven / verantwoorde zorg
450/4350 supermarkten verkopen geneesmiddelen
- verkoopt een supermarkt geneesmiddelen → registratie bij Kamer van Koophandel
(KvK) verplicht
- 8% van de gezondheidsproducten worden in de supermarkt aangeschaft
Taken Assistent Drogist
- voorlichting geven / verantwoorde zorg (alleen bij behoefte van de klant)
- vraag aan de klant of alles duidelijk is / of de klant vragen heeft / behoefte aan advies
- je moet op de hoogte zijn van:
- de producten
- werkzame stoffen
- waarvoor het bedoeld is
- wanneer ze NIET gebruikt mogen worden
- leeftijd
- risico’s
- bijwerkingen
- interacties (tussen stoffen): positief & negatief
Ben je niet zeker → laat dan de klant altijd eerst overleggen met de huisarts
Verantwoorde zorg
- help de klant verstandig omgaan met geneesmiddelen
- verplicht: UAD
- niet verplicht: AV
