EFFECT VAN ANIMACY OP GEHEUGEN EN OPWINDING
Replicatiestudie: Het Effect van Animacy op het Geheugen en de Ervaring van
Emotionele Opwinding
Nica Pepers
509707
Department of Psychology, Education and Child Studies
Erasmus School of Social and Behavioral Sciences
Erasmus Universiteit Rotterdam
Tutor: Gökhan Korkmaz
, EFFECT VAN ANIMACY OP GEHEUGEN EN OPWINDING
2
Replicatiestudie: Het Effect van Animacy op het Geheugen en de Ervaring van
Emotionele Opwinding
De mens is een adaptief wezen dat zich zodanig aanpast aan de omgeving dat het de
grootste overlevingskans heeft. Een systeem dat daar een rol in speelt is het cognitieve
vermogen, met name het geheugen. Het menselijke geheugen heeft belangrijke bijdragen
geleverd aan het oplossen van adaptieve problematiek (Nairne et al., 2017). Vanuit een
functioneel-evolutionair perspectief is het bijvoorbeeld essentieel voor de kans op overleven
en voortplantingssucces, om onderscheid te kunnen maken tussen levende (animate) en
levenloze (inanimate) objecten (Nairne et al., 2013). Wanneer levende objecten beter
geïdentificeerd en onthouden kunnen worden, wordt de capaciteit om potentiële bedreigingen,
vijanden of prooien te detecteren, vergroot (Meinhardt et al., 2018).
In 2013 is er een onderzoek uitgevoerd door Nairne et al. naar het effect van levendige
en niet levendige objecten op het geheugen. De onderzoekers suggereerden dat animacy een
van de belangrijkste dimensies vormt met betrekking tot de ophaalcapaciteit van het
geheugen. In dit onderzoek werden mensen blootgesteld aan een intentionele geheugentaak
waarbij ze een lijst met woorden, die levende en levenloze objecten betrof, moesten ophalen.
Hieruit bleek dat de participanten zich de levende objecten beter konden herinneren. Wanneer
de levendigheid van een object een geheugenvoordeel oplevert wordt dit ook wel het animacy
effect genoemd (Meinhardt et al., 2018).
In de jaren na dit fundamentele onderzoek, zijn er meerdere studies gedaan naar dit
fenomeen. Onder andere Aslan en John (2016) hebben aangetoond dat dit geheugenvoordeel
voor levendige informatie al aanwezig is in het episodisch geheugen van kleuters en
basisschoolkinderen. De onderzoeksresultaten bleken na controle voor de verschillende
leeftijdsgroepen onveranderlijk, waarmee het functionele-evolutionaire perspectief op
geheugen wordt ondersteund. Ook is aangetoond dat het animacy effect niet alleen betrekking
Replicatiestudie: Het Effect van Animacy op het Geheugen en de Ervaring van
Emotionele Opwinding
Nica Pepers
509707
Department of Psychology, Education and Child Studies
Erasmus School of Social and Behavioral Sciences
Erasmus Universiteit Rotterdam
Tutor: Gökhan Korkmaz
, EFFECT VAN ANIMACY OP GEHEUGEN EN OPWINDING
2
Replicatiestudie: Het Effect van Animacy op het Geheugen en de Ervaring van
Emotionele Opwinding
De mens is een adaptief wezen dat zich zodanig aanpast aan de omgeving dat het de
grootste overlevingskans heeft. Een systeem dat daar een rol in speelt is het cognitieve
vermogen, met name het geheugen. Het menselijke geheugen heeft belangrijke bijdragen
geleverd aan het oplossen van adaptieve problematiek (Nairne et al., 2017). Vanuit een
functioneel-evolutionair perspectief is het bijvoorbeeld essentieel voor de kans op overleven
en voortplantingssucces, om onderscheid te kunnen maken tussen levende (animate) en
levenloze (inanimate) objecten (Nairne et al., 2013). Wanneer levende objecten beter
geïdentificeerd en onthouden kunnen worden, wordt de capaciteit om potentiële bedreigingen,
vijanden of prooien te detecteren, vergroot (Meinhardt et al., 2018).
In 2013 is er een onderzoek uitgevoerd door Nairne et al. naar het effect van levendige
en niet levendige objecten op het geheugen. De onderzoekers suggereerden dat animacy een
van de belangrijkste dimensies vormt met betrekking tot de ophaalcapaciteit van het
geheugen. In dit onderzoek werden mensen blootgesteld aan een intentionele geheugentaak
waarbij ze een lijst met woorden, die levende en levenloze objecten betrof, moesten ophalen.
Hieruit bleek dat de participanten zich de levende objecten beter konden herinneren. Wanneer
de levendigheid van een object een geheugenvoordeel oplevert wordt dit ook wel het animacy
effect genoemd (Meinhardt et al., 2018).
In de jaren na dit fundamentele onderzoek, zijn er meerdere studies gedaan naar dit
fenomeen. Onder andere Aslan en John (2016) hebben aangetoond dat dit geheugenvoordeel
voor levendige informatie al aanwezig is in het episodisch geheugen van kleuters en
basisschoolkinderen. De onderzoeksresultaten bleken na controle voor de verschillende
leeftijdsgroepen onveranderlijk, waarmee het functionele-evolutionaire perspectief op
geheugen wordt ondersteund. Ook is aangetoond dat het animacy effect niet alleen betrekking
