Samenvatting Functionele Anatomie

Functionele anatomie
Deel 1: passieve bewegingsapparaat
Het skelet
 Stevigheid en vorm geven aan het lichaam
 Bescherming geven aan vitale organen
 Vorming rode en witte bloedcellen in de botten
 Hefboom en krachtverdeling
o Hefboom= van een kracht een beweging maken bv als de quadriceps samentrekt ->
been gaat strekken
o Krachtverdeling= bv. bal gooien -> kracht komt van de benen naar de armen om de
bal te gooien
Soorten beenderen
Lange beenderen
 = zij zetten vetcellen vrij waardoor er gele beenmerg in het bot wordt aangemaakt
 Bv. humerus, femur,…
Platte beenderen
 = rode beenmerg aanwezig
o Rode bloedcellen (erytrocyten)= zorgt voor zuurstoftransport
o Witte bloedcellen (leukocyten)= zorgt voor immuniteit
o Bloedplasma (trombocyten)= zorgt voor plamuur van de bloedvaten (zorgt voor
bloedstolling waardoor je een wondje kan genezen)
 Bv. scapula, de costae (ribben),…
Korte beenderen
 = verschillen in vorm onder invloed van nagebleven botten (botten zijn geëvolueerd in
functie van wat wij doen)
 Bv. vingers, tenen,…
Onregelmatige wervel
 Bv. wervelkolom
o Onderrug moet zorgen voor stabiliteit terwijl de bovenrug moet zorgen voor
mobiliteit
Bouw van een bot




 Spongieus bot of trabeculae bot= zorgt ervoor dat de bot flexibel is waardoor het bot niet
gaat breken.
o In de spongieus bot zit ook de beenmerg in.

1

,  Compact bot= buitenkant van de bot
o Door telkens impact op de botten te geven -> maakt het sterker. Daarom moeten
kinderen veel spelen zodat zij meer impact krijgen op hun botten waardoor het
steviger wordt
 Botweefsel of botmatrix= bevat collagene vezels en calcium
o Stevigste steunweefsel van ons lichaam
o Collageen zorgt ervoor dat het bot hard en moeilijk breekbaar is
 Botvlies of periost= een stevig vlies dat de bot omringt en zorgt voor:
o Bloedvoorziening
o In de diepe lagen: botvormende cellen (osteoblasten)
o Aanhechting voor spieren zenuwuiteinden
 Botvormende cellen
o Osteoblasten= zitten aan het botoppervlak, vormen het bot en bevatten callogeen
 Is belangrijk bij botbreuk want zij zorgen ervoor dat er nieuwe botweefsel
wordt aangemaakt.
 Nadien worden zij osteocyten
o Osteocyten= produceren stoffen die botmatrix in stand houden en kijken waar
botvernieuwing nodig is.
o Osteoclasten= ruimen het beschadigde botweefsel op
Groei van beenderen
 In dikte= vanuit botvlies
 In lengte= vanuit groeischijven
o Groeibeenschijven zorgen voor pijn als wij groeien en kan de impact ook verlagen ->
na het groeien verdwijnen zij.
Soorten beenverbindingen
 Vezelige verbindingen= cranium
 Kraakbenige verbinding= ribben en zijn zeer sterk
 Gewrichten= synoviale gewrichten
o Bestaat uit:
 Gewrichtsvlakken= eindstukken van botten waartussen kraakbeen zit
 Kraakbeen vangt schokken op en zorgt voor wrijving
 Afbraak van kraakbeen= reuma
 Bewegen is gezond voor kraakbeen
 Gewrichtskapsel= membrana synovialis (binnenwand) en membrana fibrosa
(buitenwand)
 In synoviale gewrichten zit synoviaal vocht wat zorgt voor
vermindering van de wrijving tussen gewrichtsvlakken en voeding
voor het gewrichtskraakbeen
 Versterkingsbanden of ligamenten
 spier hangt samen met pees waardoor spier op de pees trekt om te
bewegen, terwijl ligamenten geen spieren hebben, maar zij zorgen
wel voor structuur
 Synoviaal gewricht zorgt ook voor:
 Form closure: zorgt voor structurele stabiliteit omdat de 2 botten
goed in elkaar passen en het hangt ook vast aan ligamenten
o Het zorgt voor stabiliteit en mobiliteit



2

,  Force closure: zorgt voor functionele stabiliteit omdat vasthangt
rond de spieren en spieren zorgen voor meer stabiliteit dan botten.
Synoviale gewrichten
Uniaxiaal= rond 1 as
Non-axiaal= rond geen as
Biaxiaal= rond 2 assen
Multiaxiaal= rond meer dan 2 assen
 Scharniergewricht= 1-assig (kan maar in 1 richting bewegen) zorgt voor extensie en flexie
o bv. ellebooggewricht en kniegewricht
 Draaigewricht= 1-assig (bot draait in een ring die door de andere bot wordt gevormd) zorgt
voor rotatie
o bv. atlas en axis zorgen voor draaien van hoofd
 Zadelgewricht= 2-assig (2 zadelvormige botdelen liggen op elkaar) kan bewegen zoals de
kogelgewricht
o Bv. tussen de handwortel en het middenhandsbeentje van de duim
 Eivormige gewricht= 2-assig (rollen om elkaar heen en gewricht heeft een bol en hol in een
elliptische vorm)
o Bv. polsgewricht
 Kogelgewricht= 3-assig (ene bot ronde kop, de andere een holle kant)
o Bv. schouder- en heupgewricht
Anatomische houding
= om de positie in het lichaam te beschrijven, te analyseren en om de invloed van externe weerstand
te begrijpen
Plaatsbepaling- en duiding ( https://www.youtube.com/watch?v=UjFgukFcsds )




3