Levenslooppsychologie.
Boeken:
Week. Inho
1 De o
2 Ont
‘De
3 Ont
‘De
4 Ont
‘Het
5 Verd
6 Ont
Leve
7 Ont
Gen
8 Resp
1
, Week 1; De ontwikkeling 0 tot 6 maanden. Thema opvoeding.
Levensfasen.
Kern van levenslooppsychologie.
Alles wat te maken heeft met de ontwikkeling van de mens.
Levensfasen.
De psychologie van de levensfasen.
Bekijken welke veranderingen wij doormaken in ons leven per levensfase.
Van 0-18 maar ook van 50-90. De mens staat nooit stil, is nooit af; is altijd in ontwikkeling.
Een pasgeboren baby heet een neonaat. Complicaties bij de geboorte kunnen leiden tot
ADHD, leerstoornissen, coördinatieproblemen, sensorische perceptiestoornissen en
leerstoornissen. Swaab: legt een verband tussen de tangverlossing, vacuüm extractie en een
laag geboortegewicht. Ook tussen problemen rond de geboorte en een aantal psychische
stoornissen zoals schizofrenie, autisme, anorexia en boulimia.
Het hormoon oxytocine (hersenhormoon of hechtingshormoon) speelt een rol bij de
bespoediging van de bevalling én bij de hechting. Het hormoonniveau is lager bij
weeskinderen.
De gebieden waar ontwikkeling plaatsvindt:
1. Lichamelijk. Rijping.
2. Cognitief. Denken en gevolgen overzien.
3. Moraliteit. Inschatten wat wel en niet mag, regels.
4. Sociaal emotioneel. Zelfvertrouwen en identiteit.
Levenslooppsychologie.
Groeien van de mens.
Centraal staat:
1. Hoe lichamelijke volgroeiing leidt tot het steeds zelfstandiger kunnen leven
autonomie.
2. We volgroeien zodat we gelijkwaardige relaties aan kunnen gaan en klaar worden
gestoomd om onze plek te gaan vinden in de maatschappij gedurende de
volwassenheid.
Waarom duurt de volgroeiing 18 jaar?
Filmpje laat zien dat een complexe taak als autorijden, taak voor volwassenen, iets is dat een beroep doet op
vermogens die we als klein kind nog niet hebben;
1. Lichamelijk zijn we nog lang niet uitgegroeid om bij de pedalen te kunnen.
2. Onze vermogens om te plannen, te denken, onze aandacht bij de weg te houden is onvoldoende om een stuk te rijden.
3. Kind kan zich nog niet aan verkeersregels houden, begrijpt nog niet dat we soms regels moeten overtreden
(ambulances).
4. Mist nog zelfvertrouwen en identiteit om de rol van chauffeur te kunnen dragen.
2
,Hoe ontwikkelen kinderen zich tot volwassenen?
1. Cognitieve ontwikkeling Piaget.
Kohlberg en Piaget: met het volgroeien van onze hersenen zijn we ook in staat om steeds
complexere vraagstukken op te lossen. Volgens Piaget op school.
2. Sociaal-emotionele ontwikkeling Erikson.
De mens moet leven met andere mensen van pasgeborene tot hoogbejaarde.
Iedere levensfase leidt tot nieuwe uitdagingen.
3. Morele ontwikkeling Kohlberg.
Zie Piaget. Volgens Kohlberg; weten wat wel en niet mag. Mate van regels eigen maken en
toepassen in maatschappij is gefaseerd aanleert en steeds beter kan. Dit gaat gepaard met
de cognitieve ontwikkeling.
Wat verzorgt de ontwikkeling van een kind?
1. Lichamelijke rijping, dit heeft tijd nodig. Zowel groeien in je lengte als groei van de
hersenen (met gevolg ook meer capaciteit te hebben).
2. Opgedane ervaringen met omgeving.
Belangrijkste aspecten ontwikkelingspsychologie:
1. Lichamelijke ontwikkeling.
2. Cognitieve ontwikkeling.
3. Sociaal-emotionele ontwikkeling.
4. Morele ontwikkeling.
Hoofdstuk 2 Levensfasen: belangrijkste ontwikkeling; hechting.
Eerste stap in de sociaal-emotionele ontwikkeling van de mens; de hechting.
Een duurzame gevoelsmatige (affectieve) relatie tussen het kind en een of meer specifieke
personen met wie het kind regelmatig omgaat.
Binden aan mensen.
In onze genen ligt verankert dat wij een intense en complexe diepe relatie aan kunnen gaan
met andere mensen. Die behoefte lijkt aangeboren. Maar, wat het bij een pasgeborene
ontbreekt is de kennis en ervaring of het veilig is om je te binden aan mensen. Hij zal het
gaan proberen, dat is vastgelegd in de genen, maar dat de poging uit kan lopen in een grote
succeservaring of een grote teleurstelling dat ontbreekt nog bij de geboorte.
Hechtingsfase; de allereerste basis voor vertrouwen of wantrouwen in de mens.
De hechtingsrelaties die het kind na 1,5 jaar heeft opgebouwd met zijn verzorgers/
hechtingsfiguren vormen dan de basis hoe het kind met nieuwe mensen zal omgaan. Er
ontstaat dus een verwachtingspatroon hoe die nieuwe persoon waarschijnlijk ook wel zal
reageren.
De pasgeborene ondervindt vaak pijn die wordt veroorzaakt door de rijping van het centrale
zenuwstelsel. Na de geboorte; groei en rijping van hersenen wat pijnlijk kan zijn. Vaak ’s
nachts omdat de rijping meestal dan plaatsvindt. Het is belangrijk om te troosten ivm de
hechting.
3
, Sociaal-emotionele ontwikkeling.
1. Veilige hechting:
Hechtingsfiguur is een veilige basis en veilige haven (65% van kinderen).
De hechtingspersoon is:
1. Voorspelbaar, consequent.
2. (Empatisch) handelen naar zijn/ haar behoeften; responsief.
Het gevolg veilige hechting is dat er een basisvertrouwen in de ander is en het kind kan veilig
autonomie ontwikkelen.
Uiting veilige hechting door kind:
1. Kind tolereert vreemden als hechtingsfiguur dichtbij is.
2. Kind is ontdaan; huilt als hechtingsfiguur vertrekt.
3. Kind zoekt hechtingsfiguur op bij hereniging én is snel getroost en ontspannen.
2. Onveilige hechting.
Hechtingsfiguur is geen veilige basis en geen veilige haven (35% van kinderen)
De hechtingspersoon is:
1. Weinig betrokken bij ‘ontdekken van de wereld’. Onvoorspelbaar.
2. Niet altijd aanwezig om te troosten/ steunen. Niet sensitief.
Gevolg van onveilige hechting is een vergroot risico op laag vertrouwen in zichzelf en de
ander. En het vergroot risico op moeizame autonomie ontwikkeling.
Typen onveilige hechting:
1. Angstig vermijdende gehechtheid.
Erg taakgericht, weinig contactgericht. “Ik moet het alleen opknappen”.
Weinig verdriet bij weggaan ouder, weinig contact bij terugkeren van ouder.
‘Opstelling’ hechtingsfiguren:
• Consequent aanwezig voor het kind.
• Weinig emotioneel contact tussen kind en ouder.
Gevolg hechting kind:
Erg taakgericht, speelt met speelgoed en houdt hechtingsfiguur amper in de gaten.
- Niet echt ontstemd als hechtingsfiguur weg gaat.
- Houdt emotioneel sociaal contact af als hechtingsfiguur terug komt (kijkt weg).
Deze kinderen worden vaak als heel ‘volwassen’ en sterk gezien omdat ze zo goed alleen
kunnen zijn. Men denkt echter dat het ‘niet opzoeken van sociale genegenheid bij
hechtingsfiguur’ een strategie is om eerdere afwijzing van die behoeften door
hechtingsfiguur te voorkomen. En dus het maar niet meer op te zoeken.
4
Boeken:
Week. Inho
1 De o
2 Ont
‘De
3 Ont
‘De
4 Ont
‘Het
5 Verd
6 Ont
Leve
7 Ont
Gen
8 Resp
1
, Week 1; De ontwikkeling 0 tot 6 maanden. Thema opvoeding.
Levensfasen.
Kern van levenslooppsychologie.
Alles wat te maken heeft met de ontwikkeling van de mens.
Levensfasen.
De psychologie van de levensfasen.
Bekijken welke veranderingen wij doormaken in ons leven per levensfase.
Van 0-18 maar ook van 50-90. De mens staat nooit stil, is nooit af; is altijd in ontwikkeling.
Een pasgeboren baby heet een neonaat. Complicaties bij de geboorte kunnen leiden tot
ADHD, leerstoornissen, coördinatieproblemen, sensorische perceptiestoornissen en
leerstoornissen. Swaab: legt een verband tussen de tangverlossing, vacuüm extractie en een
laag geboortegewicht. Ook tussen problemen rond de geboorte en een aantal psychische
stoornissen zoals schizofrenie, autisme, anorexia en boulimia.
Het hormoon oxytocine (hersenhormoon of hechtingshormoon) speelt een rol bij de
bespoediging van de bevalling én bij de hechting. Het hormoonniveau is lager bij
weeskinderen.
De gebieden waar ontwikkeling plaatsvindt:
1. Lichamelijk. Rijping.
2. Cognitief. Denken en gevolgen overzien.
3. Moraliteit. Inschatten wat wel en niet mag, regels.
4. Sociaal emotioneel. Zelfvertrouwen en identiteit.
Levenslooppsychologie.
Groeien van de mens.
Centraal staat:
1. Hoe lichamelijke volgroeiing leidt tot het steeds zelfstandiger kunnen leven
autonomie.
2. We volgroeien zodat we gelijkwaardige relaties aan kunnen gaan en klaar worden
gestoomd om onze plek te gaan vinden in de maatschappij gedurende de
volwassenheid.
Waarom duurt de volgroeiing 18 jaar?
Filmpje laat zien dat een complexe taak als autorijden, taak voor volwassenen, iets is dat een beroep doet op
vermogens die we als klein kind nog niet hebben;
1. Lichamelijk zijn we nog lang niet uitgegroeid om bij de pedalen te kunnen.
2. Onze vermogens om te plannen, te denken, onze aandacht bij de weg te houden is onvoldoende om een stuk te rijden.
3. Kind kan zich nog niet aan verkeersregels houden, begrijpt nog niet dat we soms regels moeten overtreden
(ambulances).
4. Mist nog zelfvertrouwen en identiteit om de rol van chauffeur te kunnen dragen.
2
,Hoe ontwikkelen kinderen zich tot volwassenen?
1. Cognitieve ontwikkeling Piaget.
Kohlberg en Piaget: met het volgroeien van onze hersenen zijn we ook in staat om steeds
complexere vraagstukken op te lossen. Volgens Piaget op school.
2. Sociaal-emotionele ontwikkeling Erikson.
De mens moet leven met andere mensen van pasgeborene tot hoogbejaarde.
Iedere levensfase leidt tot nieuwe uitdagingen.
3. Morele ontwikkeling Kohlberg.
Zie Piaget. Volgens Kohlberg; weten wat wel en niet mag. Mate van regels eigen maken en
toepassen in maatschappij is gefaseerd aanleert en steeds beter kan. Dit gaat gepaard met
de cognitieve ontwikkeling.
Wat verzorgt de ontwikkeling van een kind?
1. Lichamelijke rijping, dit heeft tijd nodig. Zowel groeien in je lengte als groei van de
hersenen (met gevolg ook meer capaciteit te hebben).
2. Opgedane ervaringen met omgeving.
Belangrijkste aspecten ontwikkelingspsychologie:
1. Lichamelijke ontwikkeling.
2. Cognitieve ontwikkeling.
3. Sociaal-emotionele ontwikkeling.
4. Morele ontwikkeling.
Hoofdstuk 2 Levensfasen: belangrijkste ontwikkeling; hechting.
Eerste stap in de sociaal-emotionele ontwikkeling van de mens; de hechting.
Een duurzame gevoelsmatige (affectieve) relatie tussen het kind en een of meer specifieke
personen met wie het kind regelmatig omgaat.
Binden aan mensen.
In onze genen ligt verankert dat wij een intense en complexe diepe relatie aan kunnen gaan
met andere mensen. Die behoefte lijkt aangeboren. Maar, wat het bij een pasgeborene
ontbreekt is de kennis en ervaring of het veilig is om je te binden aan mensen. Hij zal het
gaan proberen, dat is vastgelegd in de genen, maar dat de poging uit kan lopen in een grote
succeservaring of een grote teleurstelling dat ontbreekt nog bij de geboorte.
Hechtingsfase; de allereerste basis voor vertrouwen of wantrouwen in de mens.
De hechtingsrelaties die het kind na 1,5 jaar heeft opgebouwd met zijn verzorgers/
hechtingsfiguren vormen dan de basis hoe het kind met nieuwe mensen zal omgaan. Er
ontstaat dus een verwachtingspatroon hoe die nieuwe persoon waarschijnlijk ook wel zal
reageren.
De pasgeborene ondervindt vaak pijn die wordt veroorzaakt door de rijping van het centrale
zenuwstelsel. Na de geboorte; groei en rijping van hersenen wat pijnlijk kan zijn. Vaak ’s
nachts omdat de rijping meestal dan plaatsvindt. Het is belangrijk om te troosten ivm de
hechting.
3
, Sociaal-emotionele ontwikkeling.
1. Veilige hechting:
Hechtingsfiguur is een veilige basis en veilige haven (65% van kinderen).
De hechtingspersoon is:
1. Voorspelbaar, consequent.
2. (Empatisch) handelen naar zijn/ haar behoeften; responsief.
Het gevolg veilige hechting is dat er een basisvertrouwen in de ander is en het kind kan veilig
autonomie ontwikkelen.
Uiting veilige hechting door kind:
1. Kind tolereert vreemden als hechtingsfiguur dichtbij is.
2. Kind is ontdaan; huilt als hechtingsfiguur vertrekt.
3. Kind zoekt hechtingsfiguur op bij hereniging én is snel getroost en ontspannen.
2. Onveilige hechting.
Hechtingsfiguur is geen veilige basis en geen veilige haven (35% van kinderen)
De hechtingspersoon is:
1. Weinig betrokken bij ‘ontdekken van de wereld’. Onvoorspelbaar.
2. Niet altijd aanwezig om te troosten/ steunen. Niet sensitief.
Gevolg van onveilige hechting is een vergroot risico op laag vertrouwen in zichzelf en de
ander. En het vergroot risico op moeizame autonomie ontwikkeling.
Typen onveilige hechting:
1. Angstig vermijdende gehechtheid.
Erg taakgericht, weinig contactgericht. “Ik moet het alleen opknappen”.
Weinig verdriet bij weggaan ouder, weinig contact bij terugkeren van ouder.
‘Opstelling’ hechtingsfiguren:
• Consequent aanwezig voor het kind.
• Weinig emotioneel contact tussen kind en ouder.
Gevolg hechting kind:
Erg taakgericht, speelt met speelgoed en houdt hechtingsfiguur amper in de gaten.
- Niet echt ontstemd als hechtingsfiguur weg gaat.
- Houdt emotioneel sociaal contact af als hechtingsfiguur terug komt (kijkt weg).
Deze kinderen worden vaak als heel ‘volwassen’ en sterk gezien omdat ze zo goed alleen
kunnen zijn. Men denkt echter dat het ‘niet opzoeken van sociale genegenheid bij
hechtingsfiguur’ een strategie is om eerdere afwijzing van die behoeften door
hechtingsfiguur te voorkomen. En dus het maar niet meer op te zoeken.
4
