SCHEMATISCH OVERZICHT INTERNE MARKT
VRIJ VERKEER VAN GOEDEREN
Fiscale maatregelen (artikel 30 VWEU of artikel 110 VWEU)
[1] In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking (art. 30 VWEU) of interne belasting (art. 110 VWEU)?
In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking (art. 30 VWEU)
Als het gaat om een belasting die wordt geheven over het overschrijden van een grens, ofwel een in- en uitvoer heffing, dan is art.
30 VWEU van toepassing. In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking zijn absoluut verboden; een kleine heffing mag
ook niet!
Interne belastingen (art. 110 VWEU)
Als het gaat om een belasting die in het binnenland wordt geheven, dan is art. 110 VWEU van toepassing. Binnenlandse
belastingheffing is een essentieel onderdeel van de lidstaten en dus heeft de EU derhalve geen bevoegdheid, maar er is wel
Unierecht t.a.v. indirecte belastingen op producten m.b.t. BTW en accijns: discriminerende en protectionistische belastingen zijn
verboden!
1. Discriminerende belastingen (art. 110, alinea 1, VWEU)
a. Is er sprake van een gelijksoortig product uit een andere lidstaat?
● Kijken naar productieproces
● Kijken naar consumentenvoorkeuren
b. Er geldt een verbod op directe discriminatie.
● Directe discriminatie = Onderscheid o.g.v. oorsprong/nationaliteit.
● [Outokumpu]: Buitenlandse groene stroom werd tegen middentarief belast i.p.v. gunstig tarief voor
binnenlandse groene stroom. Dit is directe discriminatie.
c. Er geldt een verbod op indirecte discriminatie, tenzij objectief gerechtvaardigd.
● Indirecte discriminatie = Discriminatie die niet zichtbaar is in de formulering van de regel, maar die regel
blijkt een zwaardere impact te hebben op buitenlandse producenten.
● [Humblot]: Auto’s met < 16 PK werden belast tegen progressief tarief, auto’s met > 16 PK werden belast
tegen vast tarief. Franse auto’s vrijwel altijd < 16 PK, buitenlandse auto’s vrijwel altijd > 16 PK. Regel
heeft dus een zwaardere impact op buitenlandse autoproducenten en is derhalve indirecte discriminatie.
2. Protectionistische belastingen (art. 110, alinea 2, VWEU)
a. Is er sprake van niet-gelijksoortige producten die wel met elkaar concurreren?
i. Gelijksoortigheid
1. Kijken naar productieproces
2. Kijken naar consumentenvoorkeuren
ii. Concurrentie
1. Kijken naar productkarakteristieken en productieprocessen
2. Kijken naar consumentenvoorkeuren
b. Er geldt een verbod op protectionistische belastingen.
● [Commissie/VK (bier/wijn)]: Bier en wijn zijn niet gelijksoortig, maar concurreren wel. VK had een hoog
belastingtarief op wijn en een laag belastingtarief op bier. VK produceerde voornamelijk bier. Hoge
belasting op wijn had beschermende werking t.o.v. binnenlandse bierproducenten. Dat is een
protectionistische belasting en dat is verboden.
Non-fiscale maatregelen (artikel 34 VWEU)
Art. 34 VWEU: Verbod op kwantitatieve invoerbeperkingen en maatregelen van gelijke werking.
[1] Is er sprake van een goed?
Goederen zijn ‘’op geld waardeerbaar en als zodanig het voorwerp van handelstransacties’’ [Italiaanse Kunst] + ‘’alles met
tastbare fysieke eigenschappen’’ [Jägerskiöld]
[2] Grensoverschrijdend effect
, Er moet sprake zijn van een grensoverschrijdend effect; er moet een aanknopingspunt zijn met het vrij verkeer van goederen.
[3] Rechtstreekse werking van art. 34 VWEU
● Verticale rechtstreekse werking: Je kunt het inroepen tegen een handelen van de overheid. Je kunt het inroepen tegen
een nalaten van de overheid om handhavend op te treden tegen duurzame beperkingen van het vrije verkeer door
individuen [Schmidberger] (vb. wegblokkade).
● Horizontale rechtstreekse werking: Nee, er is geen horizontale rechtstreekse werking. Je kunt art. 34 VWEU niet inroepen
tegen particulieren.
[4] Is er sprake van een beperking van het vrij verkeer van goederen?
● Kwantitatieve invoerbeperkingen = Quota
● Maatregel van gelijke werking = Een maatregel met dezelfde werking als een kwantitatieve invoerbeperking.
→ [Dassonville]: Iedere handelsregeling der lidstaten die de intracommunautaire handel al dan niet rechtstreeks,
daadwerkelijk of potentieel, kan belemmeren, is als een maatregel van gelijke werking als kwantitatieve beperkingen te
beschouwen (RO 5). Daadwerkelijke effecten zijn niet vereist; potentiële en hele kleine effecten zijn al voldoende!
1. Maakt de maatregel het moeilijk om het product in de handel te brengen?
→ Ja, dan sprake van kwantitatieve invoerbeperking, dan wel maatregel van gelijke werking!
2. Van wat voor soort maatregel van gelijke werking is sprake?
SOORTEN MAATREGELEN VAN GELIJKE WERKING
Directe en indirecte Producteisen Bepaalde verkoopmodaliteiten Gebruiksverboden Regels over
discriminatie (verkoop)prijze
n
Directe en indirecte Productstandaa [Keck en Mithouard]:‘’Bepaalde Gebruiksverboden zijn [Scotch Whisky
discriminatie zijn rden zijn verkoopmodaliteiten’’ zijn toegestaan, mits maatregelen van gelijke Association]
altijd maatregelen maatregelen 1) die bepalingen van toepassing werking!
van gelijke werking! van gelijke [Italiaanse aanhangwagens]:
zijn op alle marktdeelnemers die
werking [Cassis Een gebruiksverbod is niet
de Dijon] op het nationale grondgebied hetzelfde als een ‘’bepaalde
activiteiten ontplooien; verkoopmodaliteit’’.
2) zij zowel rechtens als feitelijke Markttoegang-toets: Als een
dezelfde invloed hebben op de regel de toegang tot de markt
verhandeling van nationale van producten uit het buitenland
producten op die van producten bemoeilijkt, dan is dat een
maatregel van gelijke werking.
uit andere lidstaten.
Verkoopmodaliteiten zijn regels die niet
betrekkingen hebben op de samenstelling
van het product, maar op de
omstandigheden waaronder het product
wordt verkocht (vb. verkoop op zondag,
verkoop onder de inkoopprijs, etc.).
[Familiapress]:Als je iets moet veranderen
aan het product om aan de nationale
wetgeving te moeten voldoen, dan is de
regel een product standaard.
[Gourmet International]: Een algeheel
verbod op televisiereclame voor alcohol is
indirect discriminerend voor buitenlandse
producenten. Consumptie van
VRIJ VERKEER VAN GOEDEREN
Fiscale maatregelen (artikel 30 VWEU of artikel 110 VWEU)
[1] In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking (art. 30 VWEU) of interne belasting (art. 110 VWEU)?
In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking (art. 30 VWEU)
Als het gaat om een belasting die wordt geheven over het overschrijden van een grens, ofwel een in- en uitvoer heffing, dan is art.
30 VWEU van toepassing. In- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking zijn absoluut verboden; een kleine heffing mag
ook niet!
Interne belastingen (art. 110 VWEU)
Als het gaat om een belasting die in het binnenland wordt geheven, dan is art. 110 VWEU van toepassing. Binnenlandse
belastingheffing is een essentieel onderdeel van de lidstaten en dus heeft de EU derhalve geen bevoegdheid, maar er is wel
Unierecht t.a.v. indirecte belastingen op producten m.b.t. BTW en accijns: discriminerende en protectionistische belastingen zijn
verboden!
1. Discriminerende belastingen (art. 110, alinea 1, VWEU)
a. Is er sprake van een gelijksoortig product uit een andere lidstaat?
● Kijken naar productieproces
● Kijken naar consumentenvoorkeuren
b. Er geldt een verbod op directe discriminatie.
● Directe discriminatie = Onderscheid o.g.v. oorsprong/nationaliteit.
● [Outokumpu]: Buitenlandse groene stroom werd tegen middentarief belast i.p.v. gunstig tarief voor
binnenlandse groene stroom. Dit is directe discriminatie.
c. Er geldt een verbod op indirecte discriminatie, tenzij objectief gerechtvaardigd.
● Indirecte discriminatie = Discriminatie die niet zichtbaar is in de formulering van de regel, maar die regel
blijkt een zwaardere impact te hebben op buitenlandse producenten.
● [Humblot]: Auto’s met < 16 PK werden belast tegen progressief tarief, auto’s met > 16 PK werden belast
tegen vast tarief. Franse auto’s vrijwel altijd < 16 PK, buitenlandse auto’s vrijwel altijd > 16 PK. Regel
heeft dus een zwaardere impact op buitenlandse autoproducenten en is derhalve indirecte discriminatie.
2. Protectionistische belastingen (art. 110, alinea 2, VWEU)
a. Is er sprake van niet-gelijksoortige producten die wel met elkaar concurreren?
i. Gelijksoortigheid
1. Kijken naar productieproces
2. Kijken naar consumentenvoorkeuren
ii. Concurrentie
1. Kijken naar productkarakteristieken en productieprocessen
2. Kijken naar consumentenvoorkeuren
b. Er geldt een verbod op protectionistische belastingen.
● [Commissie/VK (bier/wijn)]: Bier en wijn zijn niet gelijksoortig, maar concurreren wel. VK had een hoog
belastingtarief op wijn en een laag belastingtarief op bier. VK produceerde voornamelijk bier. Hoge
belasting op wijn had beschermende werking t.o.v. binnenlandse bierproducenten. Dat is een
protectionistische belasting en dat is verboden.
Non-fiscale maatregelen (artikel 34 VWEU)
Art. 34 VWEU: Verbod op kwantitatieve invoerbeperkingen en maatregelen van gelijke werking.
[1] Is er sprake van een goed?
Goederen zijn ‘’op geld waardeerbaar en als zodanig het voorwerp van handelstransacties’’ [Italiaanse Kunst] + ‘’alles met
tastbare fysieke eigenschappen’’ [Jägerskiöld]
[2] Grensoverschrijdend effect
, Er moet sprake zijn van een grensoverschrijdend effect; er moet een aanknopingspunt zijn met het vrij verkeer van goederen.
[3] Rechtstreekse werking van art. 34 VWEU
● Verticale rechtstreekse werking: Je kunt het inroepen tegen een handelen van de overheid. Je kunt het inroepen tegen
een nalaten van de overheid om handhavend op te treden tegen duurzame beperkingen van het vrije verkeer door
individuen [Schmidberger] (vb. wegblokkade).
● Horizontale rechtstreekse werking: Nee, er is geen horizontale rechtstreekse werking. Je kunt art. 34 VWEU niet inroepen
tegen particulieren.
[4] Is er sprake van een beperking van het vrij verkeer van goederen?
● Kwantitatieve invoerbeperkingen = Quota
● Maatregel van gelijke werking = Een maatregel met dezelfde werking als een kwantitatieve invoerbeperking.
→ [Dassonville]: Iedere handelsregeling der lidstaten die de intracommunautaire handel al dan niet rechtstreeks,
daadwerkelijk of potentieel, kan belemmeren, is als een maatregel van gelijke werking als kwantitatieve beperkingen te
beschouwen (RO 5). Daadwerkelijke effecten zijn niet vereist; potentiële en hele kleine effecten zijn al voldoende!
1. Maakt de maatregel het moeilijk om het product in de handel te brengen?
→ Ja, dan sprake van kwantitatieve invoerbeperking, dan wel maatregel van gelijke werking!
2. Van wat voor soort maatregel van gelijke werking is sprake?
SOORTEN MAATREGELEN VAN GELIJKE WERKING
Directe en indirecte Producteisen Bepaalde verkoopmodaliteiten Gebruiksverboden Regels over
discriminatie (verkoop)prijze
n
Directe en indirecte Productstandaa [Keck en Mithouard]:‘’Bepaalde Gebruiksverboden zijn [Scotch Whisky
discriminatie zijn rden zijn verkoopmodaliteiten’’ zijn toegestaan, mits maatregelen van gelijke Association]
altijd maatregelen maatregelen 1) die bepalingen van toepassing werking!
van gelijke werking! van gelijke [Italiaanse aanhangwagens]:
zijn op alle marktdeelnemers die
werking [Cassis Een gebruiksverbod is niet
de Dijon] op het nationale grondgebied hetzelfde als een ‘’bepaalde
activiteiten ontplooien; verkoopmodaliteit’’.
2) zij zowel rechtens als feitelijke Markttoegang-toets: Als een
dezelfde invloed hebben op de regel de toegang tot de markt
verhandeling van nationale van producten uit het buitenland
producten op die van producten bemoeilijkt, dan is dat een
maatregel van gelijke werking.
uit andere lidstaten.
Verkoopmodaliteiten zijn regels die niet
betrekkingen hebben op de samenstelling
van het product, maar op de
omstandigheden waaronder het product
wordt verkocht (vb. verkoop op zondag,
verkoop onder de inkoopprijs, etc.).
[Familiapress]:Als je iets moet veranderen
aan het product om aan de nationale
wetgeving te moeten voldoen, dan is de
regel een product standaard.
[Gourmet International]: Een algeheel
verbod op televisiereclame voor alcohol is
indirect discriminerend voor buitenlandse
producenten. Consumptie van
