Samenvatting - psychologie voor SW

Psychologie voor sociaal werk 1




PSYCHOLOGIE SEMESTER 2
1. DE HUMANISTISCHE PSYCHOLOGIE EN THERAPIE

HUMANISTISCHE PSYCHOLOGIE



Carl Rogers

Hij had genoeg van de hiërarchie en zegt dat we op hetzelfde niveau, van mens tot mens,
moeten communiceren



Actualisatie als drijvende kracht

 De mens wil maar 1 ding => zichzelf gaan actualiseren

De mens is het gelukkigst als die iets doet waartoe hij in wezen tot bestemd is (=> ‘flow’)



Behoeftepiramide van Maslow

Maslow zegt dat mensen van nature goed zijn en iedereen positieve groei instincten heeft
 Mensen willen diep vanbinnen altijd veranderen)

 In de piramide zo hoog mogelijk willen komen



 Primaire behoeften

De basisbehoeften, wat mensen echt nodig hebben

- Fysiologische behoeften (eten, drinken, zuurstof)
- Slaap
- Warmte
- Zintuigelijke prikkeling



 Veiligheidsbehoeften

Mensen hebben de behoefte aan een stabiele, vertrouwde en voorspelbare wereld

- Religie
- Eigendom (het dak boven je hoofd)
- De waarom-vraag (kinderen die vaak ‘waarom’ vragen, willen veiligheid)



 Behoefte aan liefde en samenhorigheid

, Psychologie voor sociaal werk 2



Liefde geven en krijgen hebben we instinctief in ons



 Behoefte aan zelfwaardering en waardering door anderen

Zelfwaardering: je kan er zelf aan werken, alles dat te maken heeft met een
minderwaardigheidsgevoel
 bv: de gedachte ik haat mezelf



 Zelfactualisatie

Niet meer doen wat een ander van je verlangt, maar pogen om te bereiken waartoe je tot
in wezen bestemd bent
 bv: gezin starten, naar buitenland gaan,…



 Op elke trap doen zich problemen voor
 Door frustratie/ bepaalde omstandigheden op een bepaalde trap, kan het zijn dat
je de trap overslaat




Structuur persoonlijkheid

Fenomenale veld: iedereen in je omgeving heeft een bepaald beeld over hoe je bent

Zelf / ideale zelf: hoe je zelf denkt dat je bent => blinde vlekken

Congruentie / incongruentie: is gezond  hoe groter de overlapping, hoe gezonder
dat je bent

 Als je anders denkt te zijn dan anderen vinden, is het niet gezond




Non-directiviteit

Als je vanuit deze richting met mensen spreekt, geef je geen directie/richting aan het
gesprek => cliënt bepaald waarover die wil spreken

 Je gaat vragen stellen over het onderwerp dat de cliënt kiest. Geen
oordelen/adviezen/voordelen




Hier en nu

, Psychologie voor sociaal werk 3



Als je met mensen praat, moet je het gesprek naar het hier en nu trekken
 grijs gedraaide platen, ingeblikt verdriet
 bv: vragen ‘wat betekend dit voor u nu op dit moment,’



Zelfontplooiing

Mensen streven naar zelfontplooiing, omdat ze de beste versie van zichzelf willen zijn



Verantwoordelijkheid

Verantwoordelijkheid ligt bij de cliënt om te veranderen

 Het is zijn/haar proces, niet van iemand anders



Vrijheid

SW’er moet ervoor zorgen dat de cliënt vrijheid heeft
 met andere woorden: SW’er moet proberen om alle problemen uit de weg te halen




HUMANISTISCHE THERAPIE
 Gebaseerd op de humanistische psychologie



- Nadruk ligt op de subjectieve interpretatie van een gebeurtenis

Wat betekent dit voor jou, wat doet dit met jou,…



- Mensen kunnen hun actie bewust controleren

Dit zegt dat je meer dan je verleden bent en je zelf de keuze hebt

 Je hebt zelf de keuze om je leven om te gooien en een ander pad te kiezen
(volgens Freud kon dit niet)



- Mensen kunnen hun verantwoordelijkheid nemen voor hun beslissingen



- Stoornissen door een blokkade in de groei op behoeftepiramide

, Psychologie voor sociaal werk 4



Komt doordat je een gebrek hebt aan contact met gevoelens
GEVOLG: je kan niet verder werken aan je zelfactualisatie/zelfontplooiing



Humanistische theorieën baseren zich op volgende onderstellingen:

 Een therapie is een ontmoeting tussen gelijken, geen behandeling van een zieke
door een expert
DOEL: natuurlijk groeiproces terug op gang brengen

 Cliënten zullen uit zichzelf verbeteren, als ze hier de kans toe krijgen
 naar mensheid kijken: pessimistisch naar mens op zich: optimistisch

 Cliënten moeten zich als persoon aanvaard, ondersteund en begrepen voelen los
van hun gedrag
 persoon is meer dan het feit dat die gepleegd heeft

 Cliënt blijft verantwoordelijk => therapeut gaat het probleem niet oplossen




PRAKTISCHE TOEPASSINGEN – ROGERIAANSE THEORIE OVER DE
HULPVERLENING (CLIËNTGERICHTE THERAPIE)


Rogers is de grondlegger van de cliëntgerichte therapie

 Cliënt staat centraal



Uitgangspunten:

- Cliënt staat centraal
- Niet – directief: cliënt bepaald waarover hij praat
- Bewuste subjectieve ervaringen: wat betekent dit voor u nu
- Klemtoon op het hier en nu: niet de trauma’s uit de kindertijd
- Gedrag wordt bepaald door de positieve groeikracht, niet door seksuele en
agressieve impulsen



Dynamische persoonlijkheid

Mensen zijn nooit klaar met ontwikkelen => je voelen, je denken en je handelen blijf je
ontwikkelen

 Op goede weg als de interne dialoog in evenwicht is
= als je voelen invloed uitoefent op je denken EN andersom




Congruentie / echtheid is groot als: