Geschiedenis van Griekenland samenvatting
INLEIDING
Mythologie
Geheel van verhalen waarin een volk of volkerengroep vormgeeft aan zijn
opvattingen over grote gebeurtenissen in de oertijd, godenwereld, ontstaan van
de wereld
- Voor het begrijpen en beheersen van de wereld
- Mythe <-> rede, wetenschap, rationaliteit
- Later in de Griekse wereld
Scheppingsverhalen
Onderzoek van Michael Witzel vergelijkt deze verhalen en merkt vaak
terugkerende elementen op: hij verdeelt het in 2 groepen
- Gondwana: Afrika, Australië
- Laurasia
o Terugkerend elementen
o Schepping van de wereld en
scheiding hemel en aarde
o Generaties van Goden (goden
creëren de mens)
o Ondergang van de wereld
Bv Griekse wereld
- Chaos/ Eros/ Gaia-aarde
Bepaalde periode in de Goden wereld waar er veel gebeurt:
Goden in strijd met giganten = gigantomachia
Creatie van 5 mensenrassen
- Gouden: (enkel mannen) sterven uit
- Zilveren: begraven door Zeus
- Bronzen: uitmoording van elkaar
- Helden: halfgoden
- IJzeren ras verder bestaan van de mens
o Element van overmoed: prometheus steelt vuur van goden
o Straf: zijn lever wordt uitgescheurd door arend
o Straf mensenwereld: Pandora wordt gestuurd
Beeld van Pandora
- Uit klei van de aarde door de Goden
- Gestuurd naar de mensenwereld
- Pandora verleidt Epimetheus => relatie
1
, - Pithos (doos): bevat het lichaam van Pandora
o Wordt geopend: ziektes en kwaad in de wereld, elpis
Maya scheppingsverhaal
God van hemel en water eerst enkel kalme zee en hemel
- Schepping aarde en mensheid (houten mensen)
- Doel mensen: het vereren van Goden
- Hangt boven de aarde
Hoofdstuk 2: Het geografisch kader: Griekenland
en omgeving
DE OMGEVING
2
,Europa en Azië
Europa: etymologie
- Feniciers
o Asu: zonsopgang in W- Turkije
o Eureb: zonsondergang in N-Grl
- 5 E vC werelddelen
e
o Europa, Azië, Libya
Europa is een vrouw
- Fenicische prinses (Zeus als stier verliefd op Europa
naar Kreta gebracht)
- Symbool voor cultuur die van O W wordt gebracht
DE GRIEKSE WERELD
Terminologie
- Achaeërs/ Hellenes (Griekse stam)/ Grieken (stad Graia)
Grieken etymologie
- Graia: NO van Athene
- Graii koloniseerden bij Neapolis in Italia
Geografische situatie en gevolgen
Bergachtig
- Veelheid van stadsstaen
- Maar moeilijk toegankelijk voor invallers
Bebossing
3
, - Kolonisatie
- Weinig landbouwgrond
Streken van Peloponnesos (in Atlas)
Belangrijke Griekse streken en steden (Sparta in Laconië)
Griekenland nieuwe vlag 1821
Omgeven door zeeën
- Kolonisatie en zeevaart
Hoe zagen de Grieken het Griekse landschap?
- Het landschap was te religieus getint
- Natuurelementen verbonden met de Godenwerel
‘BUUR’ MACEDONIË EN DE MACEDONISCHE KWESTIE
De koningsgraven van Vergina. De laatste rustplaats van Alexander
Het oude Macedonië
- Ten N van het oude Griekenland
- Uitbreiding Philippus II
- Olympusberg
Falanx-opstelling met Sarissa = Griekse opstelling
- Schild en speer
Dion= religieuze hoofdstad
Pella= hoofdstad na 400 vC – politieke hoofdstad
Aegae= Vergina = oude hoofdstad voor 400 vC
4
, WIE VERMOORDE PHILIPPUS II?
- Politieke huwelijksleven
- Vrouwen van naburige gebieden (Cleopatra is uitzondering
Belangrijkste vrouwen hebben een zoon troonopvolger:
- Philinna philippus III arrhidaeus
- Olympias Alexander
336 vC Philippus in theater van Vergina
- Cleopatra moet zelfmoord plegen
GRAVEN VAN MACEDONISCHE KONINGSHUIS VERGINA
Buiten de stad: grafheuvel
- Graf I: persephone: vrouw en baby
- Graf II: Philippus II? : lichaam man en vrouw
o Larnax => doek met beenderen
o Scheenplaten -> phlippus’ lichaam
o Misschien philippus III (zoon)
- Graf III: tiener: Alexander IV
- Graf IV: eurydice
Binnen de stad: oude marktplaats
- Graf 2008 en 2009: jongen en tiener
Moordenaar?
- Cassander wordt koning van Macedonië in 306 vC
MACEDONISCHE KWESTIE
Deelrepubliek Macedonië
- Hoofdstad: Skopje vraagt erkenning in 1991
- Grieken willen de naam Fyrom
- Alexander = grootste Griek
- 2018: nieuw voorstel nieuw landje wordt Noord-Macedonië genoemd
goedgekeurd
Hoofdstuk 3: De oudste geschiedenis van
Griekenland (van de oorsprong tot ca. 1100 v.C.)
- Pre-Hellenen = Pre-Grieken Minoïsche beschaving (2700-1375vC)
- Indo- Europeanen: bezet in Griekenland samensmelten met bevolking
tot Grieken of Hellenen
DE INDELING: PREHISTORIE, PROTOHISTORIE EN HISTORIE
5
INLEIDING
Mythologie
Geheel van verhalen waarin een volk of volkerengroep vormgeeft aan zijn
opvattingen over grote gebeurtenissen in de oertijd, godenwereld, ontstaan van
de wereld
- Voor het begrijpen en beheersen van de wereld
- Mythe <-> rede, wetenschap, rationaliteit
- Later in de Griekse wereld
Scheppingsverhalen
Onderzoek van Michael Witzel vergelijkt deze verhalen en merkt vaak
terugkerende elementen op: hij verdeelt het in 2 groepen
- Gondwana: Afrika, Australië
- Laurasia
o Terugkerend elementen
o Schepping van de wereld en
scheiding hemel en aarde
o Generaties van Goden (goden
creëren de mens)
o Ondergang van de wereld
Bv Griekse wereld
- Chaos/ Eros/ Gaia-aarde
Bepaalde periode in de Goden wereld waar er veel gebeurt:
Goden in strijd met giganten = gigantomachia
Creatie van 5 mensenrassen
- Gouden: (enkel mannen) sterven uit
- Zilveren: begraven door Zeus
- Bronzen: uitmoording van elkaar
- Helden: halfgoden
- IJzeren ras verder bestaan van de mens
o Element van overmoed: prometheus steelt vuur van goden
o Straf: zijn lever wordt uitgescheurd door arend
o Straf mensenwereld: Pandora wordt gestuurd
Beeld van Pandora
- Uit klei van de aarde door de Goden
- Gestuurd naar de mensenwereld
- Pandora verleidt Epimetheus => relatie
1
, - Pithos (doos): bevat het lichaam van Pandora
o Wordt geopend: ziektes en kwaad in de wereld, elpis
Maya scheppingsverhaal
God van hemel en water eerst enkel kalme zee en hemel
- Schepping aarde en mensheid (houten mensen)
- Doel mensen: het vereren van Goden
- Hangt boven de aarde
Hoofdstuk 2: Het geografisch kader: Griekenland
en omgeving
DE OMGEVING
2
,Europa en Azië
Europa: etymologie
- Feniciers
o Asu: zonsopgang in W- Turkije
o Eureb: zonsondergang in N-Grl
- 5 E vC werelddelen
e
o Europa, Azië, Libya
Europa is een vrouw
- Fenicische prinses (Zeus als stier verliefd op Europa
naar Kreta gebracht)
- Symbool voor cultuur die van O W wordt gebracht
DE GRIEKSE WERELD
Terminologie
- Achaeërs/ Hellenes (Griekse stam)/ Grieken (stad Graia)
Grieken etymologie
- Graia: NO van Athene
- Graii koloniseerden bij Neapolis in Italia
Geografische situatie en gevolgen
Bergachtig
- Veelheid van stadsstaen
- Maar moeilijk toegankelijk voor invallers
Bebossing
3
, - Kolonisatie
- Weinig landbouwgrond
Streken van Peloponnesos (in Atlas)
Belangrijke Griekse streken en steden (Sparta in Laconië)
Griekenland nieuwe vlag 1821
Omgeven door zeeën
- Kolonisatie en zeevaart
Hoe zagen de Grieken het Griekse landschap?
- Het landschap was te religieus getint
- Natuurelementen verbonden met de Godenwerel
‘BUUR’ MACEDONIË EN DE MACEDONISCHE KWESTIE
De koningsgraven van Vergina. De laatste rustplaats van Alexander
Het oude Macedonië
- Ten N van het oude Griekenland
- Uitbreiding Philippus II
- Olympusberg
Falanx-opstelling met Sarissa = Griekse opstelling
- Schild en speer
Dion= religieuze hoofdstad
Pella= hoofdstad na 400 vC – politieke hoofdstad
Aegae= Vergina = oude hoofdstad voor 400 vC
4
, WIE VERMOORDE PHILIPPUS II?
- Politieke huwelijksleven
- Vrouwen van naburige gebieden (Cleopatra is uitzondering
Belangrijkste vrouwen hebben een zoon troonopvolger:
- Philinna philippus III arrhidaeus
- Olympias Alexander
336 vC Philippus in theater van Vergina
- Cleopatra moet zelfmoord plegen
GRAVEN VAN MACEDONISCHE KONINGSHUIS VERGINA
Buiten de stad: grafheuvel
- Graf I: persephone: vrouw en baby
- Graf II: Philippus II? : lichaam man en vrouw
o Larnax => doek met beenderen
o Scheenplaten -> phlippus’ lichaam
o Misschien philippus III (zoon)
- Graf III: tiener: Alexander IV
- Graf IV: eurydice
Binnen de stad: oude marktplaats
- Graf 2008 en 2009: jongen en tiener
Moordenaar?
- Cassander wordt koning van Macedonië in 306 vC
MACEDONISCHE KWESTIE
Deelrepubliek Macedonië
- Hoofdstad: Skopje vraagt erkenning in 1991
- Grieken willen de naam Fyrom
- Alexander = grootste Griek
- 2018: nieuw voorstel nieuw landje wordt Noord-Macedonië genoemd
goedgekeurd
Hoofdstuk 3: De oudste geschiedenis van
Griekenland (van de oorsprong tot ca. 1100 v.C.)
- Pre-Hellenen = Pre-Grieken Minoïsche beschaving (2700-1375vC)
- Indo- Europeanen: bezet in Griekenland samensmelten met bevolking
tot Grieken of Hellenen
DE INDELING: PREHISTORIE, PROTOHISTORIE EN HISTORIE
5