Revalidatie bovenste lidmaat
Inhoud
MODULE I: inleiding en kinesiologie van de schouder .............................................................. 4
1. schoudercomplex – 3 systemen en 1 kinetische keten ................................................. 4
2. glenohumeraal systeem ............................................................................................. 4
2.1. Art. humeri ......................................................................................................... 4
2.2. Suprahumerale ruimte ........................................................................................ 7
2.3. Bicipitale glijmechenisme ................................................................................... 7
3. scapulothoracaal systeem ......................................................................................... 7
3.1. Art. acromnioclavicularis .................................................................................... 7
3.2. Art. sternoclavicularis ......................................................................................... 8
3.3. Art. scapulothoracalis......................................................................................... 9
4. cervico-thoracaal systeem ....................................................................................... 11
MODULE II: Anamnese en klinisch onderzoek van de schouder ............................................. 11
1. anamnese ................................................................................................................ 11
1.1. Klachtenpatroon ............................................................................................... 11
1.2. Tijdslijn, oorzaak en progressie van de klachten ................................................. 13
1.3. Specifieke vragen ............................................................................................. 13
1.4. Analyse van de anamnese en planning van het KO ............................................. 14
1.5. Vragenlijsten .................................................................................................... 14
2. basis functie onderzoek (bfo) .................................................................................... 15
2.1. Inspectie .......................................................................................................... 15
2.2. Palpatie ............................................................................................................ 19
2.3. Actief bewegelijkheidsonderzoek ...................................................................... 20
2.4. Passief bewegelijkheidsonderzoek .................................................................... 25
2.5. Neuromusculair onderzoek ............................................................................... 31
2.6. Specifieke tests ................................................................................................ 35
3. analyse anamnese en klinisch onderzoek .................................................................. 40
3.1. Diagnostische classificatie van de schouderaandoeningen ................................ 40
3.2. Planning van interventie .................................................................................... 41
3.3. Optimalisatie van de belasting – belastbaarheid ................................................ 41
MODULE III: revalidatie van de schouder............................................................................... 42
1. revalidatie bij subacromiale pijn syndroom (SAPS) ..................................................... 42
1
, 1.1. Inleiding ........................................................................................................... 42
1.2. Revalidatie ....................................................................................................... 43
1.3. Return to sport.................................................................................................. 48
2. revalidatie bij Frozen Shoulder .................................................................................. 51
2.1. Definitie ........................................................................................................... 51
2.2. Epidemiologie................................................................................................... 52
2.3. Etiologie ........................................................................................................... 52
2.4. Patroon ............................................................................................................ 53
2.5. Differentiaal diagnose ....................................................................................... 54
2.6. Anamnese ........................................................................................................ 55
2.7. Klinisch onderzoek ........................................................................................... 55
2.8. Revalidatie ....................................................................................................... 56
3. post-operatieve revalidatie bij rc scheuren ................................................................ 58
3.1. Inleiding ........................................................................................................... 58
3.2. Anatomie en functie van de RC .......................................................................... 58
3.3. Etiologie ........................................................................................................... 59
3.4. Klinisch beeld ................................................................................................... 59
3.5. Behandeling ..................................................................................................... 60
3.6. Revalidatie na schouderingreep ........................................................................ 62
3.7. Besluit.............................................................................................................. 64
3.8. Voorbeeld revalidatie schema ........................................................................... 64
4. revalidatie technieken .............................................................................................. 64
4.1. Educatie ........................................................................................................... 64
4.2. Manuele behandeltechnieken ........................................................................... 64
4.3. Oefentherapie .................................................................................................. 67
MODULE IV: De elleboog ...................................................................................................... 72
1. basiskinesiologie van de elleboog ............................................................................. 72
1.1. Art. humero-ulnaris........................................................................................... 73
1.2. Art. humero-radialis .......................................................................................... 73
1.3. Art. radio-ulnaris proximalis .............................................................................. 73
1.4. Osteo en artrokinematica ................................................................................. 73
2. klinisch onderzoek van de elleboog ........................................................................... 74
2.1. Anamnese ........................................................................................................ 74
2.2. BFO.................................................................................................................. 74
2
, 3. revalidatie bij aandoeningen van de elleboog ............................................................. 84
3.1. Communicatie en educatie ............................................................................... 84
3.2. Optimalisatie van belasting – belastbaarheidsbalans ........................................ 84
3.3. Manuele therapeutische behandelingstechnieken ............................................. 85
3.4. Oefentherapie bij elleboog aandoeningen .......................................................... 86
MODULE V: pols en hand...................................................................................................... 88
1. anatomie en kinesiologie van de pols en hand ........................................................... 88
1.1. Anatomie.......................................................................................................... 88
1.2. Kinesiologie ...................................................................................................... 93
2. klinisch onderzoek van pols en hand ......................................................................... 95
2.1. Anamnese ........................................................................................................ 95
2.2. BFO – basis functioneel onderzoek .................................................................... 96
3. revalidtie bij aandoeningen thv pols en hand ........................................................... 107
3.1. Communicatie en educatie ............................................................................. 108
3.2. Optimalisatie van belasting – belastbaarheidsbalans ...................................... 108
3.3. Manuele behandeltechnieken ......................................................................... 108
4. oefentherpaie bij aandoeningen thv pols en hand .................................................... 112
4.1. Bij weke delen letsels...................................................................................... 112
4.2. Bij pols-instabiliteit ......................................................................................... 112
4.3. Postoperatief.................................................................................................. 112
4.4. TFCC – triangular fibrocartilage complex ......................................................... 112
4.5. Skiërs duim .................................................................................................... 113
4.6. Neurogene letsels........................................................................................... 113
4.7. Pees- , zenuw- en botletsels thv de hand ......................................................... 113
3
, MODULE I: inleiding en kinesiologie van de
schouder
Conservatieve therapie is meest effectieve of meest optimale therapie bij schouder klachten
1. SCHOUDERCOMPLEX – 3 SYSTEMEN EN 1 KINETISCHE KETEN
Systemen:
1) Glenohumeraal systeem
- Suprahumerale / subacromiale ruimte
- Bicipaalglijmechanisme
- Glenohumeraal gewricht
2) Scapulothoracaal systeem
- Scapulothoracaal gewricht (ST)
- Sternoclaviculaire gewricht (SC)
- Acromioclaviculair gewricht (AC)
3) Cervico-thoracaal systeem
- Cervicale wervelkolom
- Thoracale wervelkolom
- Costovertebrale en costotransversale gewrichten
OPM: schoudergewricht heeft veel mobiliteit → dit ten koste van de stabiliteit (1 echte
verbinding met rest van lichaam = SC-gewricht
MOBILITEITS PARTNERS
- Los gewrichtskapsel (door recessus axillaris)
- Klein contact oppervlak tussen humerus kop en cavitas gelenoïdale
STABILITEITS PARTNERS
- Intracapsulaire druk → zorgt voor zuignap effect
- Positie van de scapula
- CH-ligament statische stabilisatoren
- GH-ligamentuur
- Glenoid labrum
- RC – rotator cuff
- Caput longum biceps dynamische stabilisatoren
- Periscapulaire spieren
2. GLENOHUMERAAL SYSTEEM
2.1. Art. humeri
2.1.1. Osteologie
- Incongruent kogel gewricht
o Concaaf → cavitas glenoidale (= verticaal ovaal)
▪ Tuberculum supraglenoidale → biceps CL
▪ Tuberculum infraglenoidale → triceps CL
▪ RICHTING: lateraal, ventraal en licht craniaal
4
Inhoud
MODULE I: inleiding en kinesiologie van de schouder .............................................................. 4
1. schoudercomplex – 3 systemen en 1 kinetische keten ................................................. 4
2. glenohumeraal systeem ............................................................................................. 4
2.1. Art. humeri ......................................................................................................... 4
2.2. Suprahumerale ruimte ........................................................................................ 7
2.3. Bicipitale glijmechenisme ................................................................................... 7
3. scapulothoracaal systeem ......................................................................................... 7
3.1. Art. acromnioclavicularis .................................................................................... 7
3.2. Art. sternoclavicularis ......................................................................................... 8
3.3. Art. scapulothoracalis......................................................................................... 9
4. cervico-thoracaal systeem ....................................................................................... 11
MODULE II: Anamnese en klinisch onderzoek van de schouder ............................................. 11
1. anamnese ................................................................................................................ 11
1.1. Klachtenpatroon ............................................................................................... 11
1.2. Tijdslijn, oorzaak en progressie van de klachten ................................................. 13
1.3. Specifieke vragen ............................................................................................. 13
1.4. Analyse van de anamnese en planning van het KO ............................................. 14
1.5. Vragenlijsten .................................................................................................... 14
2. basis functie onderzoek (bfo) .................................................................................... 15
2.1. Inspectie .......................................................................................................... 15
2.2. Palpatie ............................................................................................................ 19
2.3. Actief bewegelijkheidsonderzoek ...................................................................... 20
2.4. Passief bewegelijkheidsonderzoek .................................................................... 25
2.5. Neuromusculair onderzoek ............................................................................... 31
2.6. Specifieke tests ................................................................................................ 35
3. analyse anamnese en klinisch onderzoek .................................................................. 40
3.1. Diagnostische classificatie van de schouderaandoeningen ................................ 40
3.2. Planning van interventie .................................................................................... 41
3.3. Optimalisatie van de belasting – belastbaarheid ................................................ 41
MODULE III: revalidatie van de schouder............................................................................... 42
1. revalidatie bij subacromiale pijn syndroom (SAPS) ..................................................... 42
1
, 1.1. Inleiding ........................................................................................................... 42
1.2. Revalidatie ....................................................................................................... 43
1.3. Return to sport.................................................................................................. 48
2. revalidatie bij Frozen Shoulder .................................................................................. 51
2.1. Definitie ........................................................................................................... 51
2.2. Epidemiologie................................................................................................... 52
2.3. Etiologie ........................................................................................................... 52
2.4. Patroon ............................................................................................................ 53
2.5. Differentiaal diagnose ....................................................................................... 54
2.6. Anamnese ........................................................................................................ 55
2.7. Klinisch onderzoek ........................................................................................... 55
2.8. Revalidatie ....................................................................................................... 56
3. post-operatieve revalidatie bij rc scheuren ................................................................ 58
3.1. Inleiding ........................................................................................................... 58
3.2. Anatomie en functie van de RC .......................................................................... 58
3.3. Etiologie ........................................................................................................... 59
3.4. Klinisch beeld ................................................................................................... 59
3.5. Behandeling ..................................................................................................... 60
3.6. Revalidatie na schouderingreep ........................................................................ 62
3.7. Besluit.............................................................................................................. 64
3.8. Voorbeeld revalidatie schema ........................................................................... 64
4. revalidatie technieken .............................................................................................. 64
4.1. Educatie ........................................................................................................... 64
4.2. Manuele behandeltechnieken ........................................................................... 64
4.3. Oefentherapie .................................................................................................. 67
MODULE IV: De elleboog ...................................................................................................... 72
1. basiskinesiologie van de elleboog ............................................................................. 72
1.1. Art. humero-ulnaris........................................................................................... 73
1.2. Art. humero-radialis .......................................................................................... 73
1.3. Art. radio-ulnaris proximalis .............................................................................. 73
1.4. Osteo en artrokinematica ................................................................................. 73
2. klinisch onderzoek van de elleboog ........................................................................... 74
2.1. Anamnese ........................................................................................................ 74
2.2. BFO.................................................................................................................. 74
2
, 3. revalidatie bij aandoeningen van de elleboog ............................................................. 84
3.1. Communicatie en educatie ............................................................................... 84
3.2. Optimalisatie van belasting – belastbaarheidsbalans ........................................ 84
3.3. Manuele therapeutische behandelingstechnieken ............................................. 85
3.4. Oefentherapie bij elleboog aandoeningen .......................................................... 86
MODULE V: pols en hand...................................................................................................... 88
1. anatomie en kinesiologie van de pols en hand ........................................................... 88
1.1. Anatomie.......................................................................................................... 88
1.2. Kinesiologie ...................................................................................................... 93
2. klinisch onderzoek van pols en hand ......................................................................... 95
2.1. Anamnese ........................................................................................................ 95
2.2. BFO – basis functioneel onderzoek .................................................................... 96
3. revalidtie bij aandoeningen thv pols en hand ........................................................... 107
3.1. Communicatie en educatie ............................................................................. 108
3.2. Optimalisatie van belasting – belastbaarheidsbalans ...................................... 108
3.3. Manuele behandeltechnieken ......................................................................... 108
4. oefentherpaie bij aandoeningen thv pols en hand .................................................... 112
4.1. Bij weke delen letsels...................................................................................... 112
4.2. Bij pols-instabiliteit ......................................................................................... 112
4.3. Postoperatief.................................................................................................. 112
4.4. TFCC – triangular fibrocartilage complex ......................................................... 112
4.5. Skiërs duim .................................................................................................... 113
4.6. Neurogene letsels........................................................................................... 113
4.7. Pees- , zenuw- en botletsels thv de hand ......................................................... 113
3
, MODULE I: inleiding en kinesiologie van de
schouder
Conservatieve therapie is meest effectieve of meest optimale therapie bij schouder klachten
1. SCHOUDERCOMPLEX – 3 SYSTEMEN EN 1 KINETISCHE KETEN
Systemen:
1) Glenohumeraal systeem
- Suprahumerale / subacromiale ruimte
- Bicipaalglijmechanisme
- Glenohumeraal gewricht
2) Scapulothoracaal systeem
- Scapulothoracaal gewricht (ST)
- Sternoclaviculaire gewricht (SC)
- Acromioclaviculair gewricht (AC)
3) Cervico-thoracaal systeem
- Cervicale wervelkolom
- Thoracale wervelkolom
- Costovertebrale en costotransversale gewrichten
OPM: schoudergewricht heeft veel mobiliteit → dit ten koste van de stabiliteit (1 echte
verbinding met rest van lichaam = SC-gewricht
MOBILITEITS PARTNERS
- Los gewrichtskapsel (door recessus axillaris)
- Klein contact oppervlak tussen humerus kop en cavitas gelenoïdale
STABILITEITS PARTNERS
- Intracapsulaire druk → zorgt voor zuignap effect
- Positie van de scapula
- CH-ligament statische stabilisatoren
- GH-ligamentuur
- Glenoid labrum
- RC – rotator cuff
- Caput longum biceps dynamische stabilisatoren
- Periscapulaire spieren
2. GLENOHUMERAAL SYSTEEM
2.1. Art. humeri
2.1.1. Osteologie
- Incongruent kogel gewricht
o Concaaf → cavitas glenoidale (= verticaal ovaal)
▪ Tuberculum supraglenoidale → biceps CL
▪ Tuberculum infraglenoidale → triceps CL
▪ RICHTING: lateraal, ventraal en licht craniaal
4