Samenvatting Diervoeding Paard en Voedergewassen - Deel Voedergewassen

Diervoeding Voedergewassen
o Welke eigenschappen heeft het voedergewas?
o Wat gaat het dier eigenlijk ermee doen? -> verteringsfysiologie
o Wat is het praktische gevolg hiervan?
 Voedergewassen
o Basisprincipe: herbivoren
o Voederconversie: dieren selecteren op vlak van productie
 Gebeurt niet bij paardenµ
 Voeding paard
o Enorm afhankelijk van paard

Vragen uit praktijk kunnen beantwoorden!

Hoofdstuk 1: hoofdeigenschappen plantaardige voedermiddelen
 Plantaardig versus dierlijk
o Bepaald door % ruwe celstof
 Uitzonderingen: o.a. melasse -> komt van plantaardig materiaal, maar heeft
geen ruwe celstof
 Plant heeft celwand -> hoe meer stoffen in celwand, hoe meer ruwe celstof
(lignine, cellulose en hemi-cellulose)
o Dierlijke producten -> ruwvezelvrij (bv. biergist)
 Droge stof en water
 Organische stof zeer belangrijk voor voederwaarde, 2 de na water -> eiwit, vet,
suikers, zetmeel
o Van verse stof (droge stof + water) naar droge stof -> 80-85% water is 15-20% droge
stof
o Werken in rantsoenberekingen enkel met droge stof
 Verschillende voeders met elkaar op deze manier vergelijken
 Voedert meer kuil dan hooi om dezelfde ds-gehalte te krijgen
 Mager maar heet (fris) paard bij voordroog
 Want in voordroog zit veel meer energie, maar minder droge stof
 Ruwvoeder versus krachtvoeder
o Luzerne krachtvoeder of ruwvoeder?
 Ruwvoeder en krachtvoeder
o Ruwvoeder -> ruwe stof rijk, weinig vermalen en verkleind
 Veel vocht t.o.v. krachtvoeder
 Weinig ds waarvan veel RC
 Bv. luzernekorrels
 Economisch belang
o Basisvoeding paard en herkauwers
o Belangrijke bedrijfsrendabiliteit
 Transportkosten
 Teeltkosten
 Grote hoeveelheid
o Belangrijk kostenplaatje
o Belangrijk gezondheid en prestatie

,  Zeer teer darmstelsel
o Goedkoop = vaak slechte koop

Hoofdstuk 2: Ruwvoeders
Verse ruwvoeders
 Vers verstrekken = groenvoeders
o Op weide grazen, gras maaien
o Typisch bedrijfsruwvoeders -> versheid
o Gramineeën
 Grassen
 Snijgranen (bv. mais)
o Leguminosen/ vlinderbloemigen
 Klavers, luzerne
o Cruciferen (kruisbloemigen)
 Koolsoorten(?)
o Waterrijk
o Eiwitrijk
o Groen en vers vervoederd -> zeer eiwitrijk
o Samenstelling
 Afhankelijk seizoen en weersomstandigheden
 Eiwit
 RC
 Eiwit
 Ouder -> meer gelignificeerd en onverteerbaar -> jong gras <-> oud
o Minder bereikbaar, waarde daalt eiwit en lignine
 RC ongeveer gelijk aan 1/RE
o Blad -> eiwit
o Stengel -> RC
o Netto-energie groenvoeders
 EVPA-waarde bij paarden
 Energie die beschikbaar komt voor het dier voor onderhoud en productie
 Melkgift, topsport, …
 Niet herkauwers
 Eerder laag t.o.v. herkauwers
 Laag zetmeel en hoge RC-gehalte
 Afhankelijk verteringsfysiologie
 Herkauwers
 VEM
 Kunnen veel beter celwand verteren
 Lignificatiegraad (=ouderdom) -> energie daalt
 Maar DS-opbrengst/ha is groter met ouderdom
o Max VEM-opbrengst/ha
 Afhankelijk van oogstmoment
 GRAFIEKEN OP EXAMEN!!! Op slides, zet in kleurtjes
 Ouderdom binnen snede
o Eerste keer maaien -> 1ste snede

, o 2de keer maaien -> 2de snede
o 3de keer maaien -> 3de snede
 Grasland ouder -> meer droge stof
o Maar in 1 kg droge stof daalt eiwit en energiegehalte, vooral
eiwit
o Aarvorming ideale oogstmoment bij koeien
o Liever later bij paarden
 Anders te veel energie en eiwit in het voer
 Liefst niet te straf eten geven
 Mineralen
 Grote verschillen
o Bodemtype, bemesting, weer, plant, (soort, deel leeftijd)
o Algemeen klavers en kruiden meer mineralen van grassen
o Sporenelementen sterk afhankelijk bodem (bemesting) en
pH
o Fe normaal nooit problemen
o Verontreiniging kan toxisch zijn: Mo, F en Pb

 VRAAG PRAKTIJK
o Paard op weide zonder krachtvoeder?
o Voederbehoefte paard afhankelijk en wat er op de weide
staat
o Als het paard geen arbeid verricht/ niet drachtig is/ geen
melk moet geven normaal gezien geen probleem
o Wel arbeid -> krachtvoer nodig
o Nooit bemest gekregen -> mogelijks te weinig
sporenelementen
 Vitaminen in groenvoeders
 Rijk aan Vit E, B, K
 Geen vit A, maar wel caroteen (=pro-vit a)
 Vit D -> zeer schaars, pas na het maaien opgenomen -> door UV
 Krijgt mijn paard voldoende vit D als het enkel gras eet?
o Buitenloop of op stal?
 Stal -> niet voldoende -> zongedroogd RV hooi of
voordroog of krachtvoeder bijgeven
 Vers gras niet geven als op stal, eerst vit D laten
opnemen -> anders problemen -> vit D nodig voor
opname calcium uit darm
 Buitenloop -> kan vit D zelf opnemen -> ok
o Grassen
 Zeer belangrijk
 Goedkoopste ruwvoeder
 Extensief uitgebate weides
 Gras + klaver + kruiden
 Intensief
 Uitsluiten grassen
o Hoge bemestingsgraden, vooral N

,  Vers gras
 Vnl. rijk aan Eiwitten en mineralen, zeker gemengd (klaver en
kruiden iets hoger Ei, Ca en Mg), rijk aan beta-caroteen + vit E
o Correct bemest -> voldoende Ca, P, Mg, Na
o Te veel K -> slappe mest
 Opname door dieren
o Afhankelijk kwaliteit, aanbod, samenstelling, weer, smaak,
kroonroest
 Groeistadia
o April-mei
o Tot augustus september
o 2 groeipieken (GRAFIEK)
 1 grote en 1 kleine
 Grote -> meeste al gegroeid-> 60% in eerste 6 weken
 Afhankelijk van weer!
o Afhankelijk weer (temperatuur en neerslag) en bemesting
 Vers groeiend gras
o EI-rijk en RC-arm
 Nauwe E/Ei verhouding (VEM/DVE)
 Relatieve overmaat EW
 Bijvoederen voedermiddelen hoge VEM/DVE
 Bv maïs
o Zeer belangrijk
o Kwaliteit en aanbod erg afhankelijk
 Tijdstip, weer, mest
 Intensief en extensief
 Verschillende beweidingsschema’s
 2 doelen
o Beperken belasting/schade grasland -> garanderen
voederwaarde
o Controle opgenomen hoeveelheid
 Standweide
o 1 enkele weide hele seizoen
o +- 1 mei tot 30 oktober
o Groeipiek al 4 weken bezig
 Te vroeg erop -> gras te rijk en dit si negatief voor
paarden
 Zijn ook korte grazers -> eten groeipunten op -> gras
zal nooit herstellen
o Overbegrazing
 Lessen paard
o Wormen
o Gestresseerd gras
 Gras maakt fructaan aan door zonlicht -> gebruiken
om te groei -> verschillende elementen -> 1 valt weg
-> grote opslag van suiker in plant -> te veel suiker
opnemen paard