samenvatting + voorbeeld examenvragen diervoeding paard en herkauwers

Diervoeding paard en herkauwers en voedergewassen
Deel 1: voedergewassen


Waarom voedergewassen?

- Voeder grote huisdieren
- Veevoeding
- Voeding paard: niet geselecteerd op de voederconversie = hoeveelheid kg er nodig is om in
feces om te zetten
- Paarden moeten we individueel voederen


Maar praktisch?

- Wat
- Hoe
- Hoeveel


Er zijn ook diersoortverschillen

 Rund is een herkauwer en is een forgut fermenteerder (fermentatie in pens)
 Paard hindgut fermenteerder (fermentatie in de dikke darm)



1. hoofdeigenschappen plantaardige voedermiddelen
1.1 plantaardig vs. dierlijke cel
Verschillen:

 een dierlijke cel heeft nooit een celwand
 Celwand bestaat structurele koolhydraten zoals cellulose, hemicellulose, pectine
 Alle plantaardige voeding bevat bepaald % ruwe celstof
➢ Met uitzondering melasse (!!!) is een kleefstof en die zorgt ervoor dat de paarden
graag krachtvoer eten
 Dierlijke producten zijn ruwvezelvrij
➢ Soms wordt biergist toegevoegd

- Een bepaald voedermiddel bevat altijd een percentage water en percentage droge stof
 Droge stof bestaat vooral uit organische stof en beperkte hoeveelheid as
➢ Dit bepaald de voederwaarde van het voedermiddel
➢ Meeste interessante want bevat: eiwit, suikers, vet, zetmeel en RC

- Celwand (ruwe celstof) kan het dier wel enzymatisch verteren
 Paard kan dit maar voor 50% verteren en celinhoud wel helemaal

,Schema tussenzetten

Bv. Gras heeft 80-85% vocht

 We behouden bij het drogen in de oven 20% droge stof




 Meer droge stof, meer voederwaarde



1.2 ruwvoeders vs. krachtvoeder
Is luzerne nu een krachtvoer of een ruwvoer?

 Beide


Ruwvoeder (RV)

- Laag energetisch
- Bevatten veel vocht
- Laag droge stof gehalte
- = RC rijk (>15% ds)
- + weinig vermalen/ verkleind
• Bv. Luzernekorrels is niet hetzelfde ruwvoer
• Luzernehooi = ruwvoeder (strikt)



➔ Krachtvoeder geeft veel energie
➢ Hoog droge stof gehalte en weinig RC
➢ Typisch verkleind of vermalen



1.3 economische belang
- Voedergewassen = basisvoeding paarden en herkauwers

- Belangrijke factor besdrijfsrendabiliteit
 Belangrijk kostenplaatje
 Belang gezondheid en prestatie

,Vb.

- ideaal moment is in juli om hooi te kopen voor heel jaar => laagste prijs
- maart-april: prijs gaat stijgen
- 2013: 120 euro/ton
- Vandaag: 170 euro/ ton
- Verschil: 50 euro per ton => hoe zwaar weegt dit door
 Stel een paard weegt 600 kg en neemt 2% van LG op in droge stof




Voeder: goedkoop = vaak slechte koop




2. ruwvoeders
- Vers verstrekt = groenvoeders
- Geconserveerd ruwvoeders = gedroogd/ ingekuild voeders



- Bedrijfsruwvoeders => productie op bedrijf zelf
 Vb. gras, mais, haver

- Industriële ruwvoeders => productie door industrie
 Vb. bier => draf, suikerbieten => pulp



2.1 groenvoeders (vers)/ verse ruwvoeders
= typische bedrijfsruwvoeders

2.1.1 algemeen

- Gramineeën
 Grassen
 Snijgranen

- Leguminosen
 Klavers

, - Cruciferen (=kruisbloemigen)
 Koolsoorten


Groenvoeder:

1) RC, eiwit en vetgehalte

- Watterrijk
- Ds: eiwitrijk
➔ Groen en vers vervoederd = eiwitrijk!

- Variabiliteit in Samenstelling
 Afh van seizoen en weeromstandigheden
 Eiwit, RC, Energie
➢ Ouder gewas bevat meer RC en zijn minder goed verteerbaar
➢ Oudere gewassen bevatten minder eiwit en zijn dus minder bruikbaar voor de
dieren

 RC ongeveer gelijk aan 1/RE (RC is omgekeerd evenredig met RE)
➢ Blad bevat meer eiwit
➢ Stengel bevat meer RC

 Netto-energie (= energie welke het dier na metaboliseren van voeder werkelijk ter
beschikking krijgt voor onderhoud en productie) in groenvoeders
➢ Niet herkauwers: laag
- door hoge RC
- door laag zetmeel

➢ Herkauwers
- ze kunnen de celwanden van RV beter verteren
- lignificatiegraad (=ouderdom): energie daalt
- maar ds opbrengst/ha stijgt met ouderdom
=> max VEM-opbrengst/ha is afh van verschil in oogstopbrengst