Hoofdstuk 1: Endoscopie
1.1 INFRASTRUCTUUR ENDOSCOPISCH PLATVORM
Verschillende lokalen met specifieke endoscopische functies. Volgens het eisenkader
moet er ook een bewaarlokaal / afgesloten kast aanwezig zijn waar de endoscopen na
reiniging bewaard worden. Er moet ruimtelijke en herkenbare scheiding zijn tussen vuil
en proper transport vooral opletten in desinfectielokaal i/d vuile zone worden de
endoscopen manueel gereinigd, in de propere zone zijn er machines. Alles wordt
georganiseerd via een online platform.
1.1.1 Taakverdeling
Endoscopieteam: arts, VPK en logistieke medewerkers; soms een anesthesist.
1.2 ENDOSCOPIETOESTEL
Endoscopie lijkt erg op laparoscopie verschil: laparoscopie is meestal via een snede i/d
huid, bij endoscopie vertrekken ze meestal vanuit een natuurlijke opening v/h lichaam.
Endoscopietoestel is opgebouwd uit een basisstation/endoscopietoren waaraan een
endoscoop wordt aangesloten;
Endoscopietoren is opgebouwd uit:
Beeldscherm met videoprocessor (opslagruimte visuele informatie)
Vacuümpomp voor aspiratie en watertoevoer
Lichtbron
Endoscoop bestaat uit 2 delen: een bedieningsgedeelte en een invoerslang.
1.2.1 Bedieningsgedeelte endoscoop
Hierdoor kan de arts kijken, lucht en water toevoegen of aspireren, biopsies nemen of
bep kleine ingrepen uitvoeren, en het einde van de endoscoop bewegen.
Bedieningsgedeelte heeft hiervoor bep voorzieningen:
Oculair venster dat deel uitmaakt v/h optisch gedeelte
Lucht, water en aspiratietoetsen
Bewegingsknop
Instrumenten-/biopsiekanaal gebruikt om bep instrumenten op te schuiven
zodat bv. biopsies genomen kunnen worden of wegname v/e poliep i/e darm.
1.2.1.1 Licht-, beeldgeleiding
Men onderscheidt 2 glasvezelbundels:
Beeldbundel:
o Hoe meer vezels hoe hoger de resolutie. Elke afzonderlijke glasvezel
brengt 1 puntje v/h volledige beeld over v/h distaal naar oculair uiteinde.
1
, Hoofdstuk 1: Endoscopie
Om het beeld op een correcte manier over te kunnen dragen zijn de
vezels nauwkeurig geordend een glasvezel aan het ene uiteinde moet
aan de andere kant exact op die plaats zitten = coherente (geordende)
bundel. Sommige breken soms en geven zwarte puntjes op het beeld.
Lichtbundel:
o Vezels zijn minder fijn en niet geordend niet coherente glasvezelbundel.
Glasvezeltechniek heeft 2 voordelen: mechanische reden en optische reden door de
structuur zijn de vezels beweegbaar en flexibel, de voortplanting van licht gebeurd via
weerkaatsing van licht v/d ene wand v/d vezel naar de andere.
1.3 RANDAPPARATUUR
Naast de endoscoop vindt men i/d endoscopiezaal versch soorten biopsietangen,
coagulatiesondes, dilatatieballonnen, voerdraden, scleroseringsnaalden,…
Te groot materiaal door het biopsiekanaal schuiven beschadiging v/h kanaal. Te klein
materiaal problemen bij transmissie van kracht, materiaal verliest aan steunfunctie.
1.3.1 Overtube
Bij een procedure die veel tijd in beslag neemt of wanneer er scherpe voorwerpen
endoscopisch verwijderd moeten worden voorkomt beschadiging traject. Overtube
wordt eerst geplaatst, endoscoop wordt hierover geschoven.
1.3.2 Elektrocoagulatie en argonplasmatoestel
Elektrocoagulatie: hoogfrequente elektrische stroom voor snijden en coaguleren. Bij
een unipolaire coagulatiekatheter moet vooraf een neutroplate (coagulatie-aardingsplaat)
aangebracht worden bij de ZV. Bij gebruik van een biploaire coagulatiekatheter is dat
niet nodig. Aandachtspunten bij aanbrengen neutroplate:
Ken de anamnese v/d ZV (bv. ZV met interne defibrillator).
Plak de plaat op weefsel met goede doorbloeding (M. quadriceps, biceps, gluteus
maximus,…) spieren geleiden beter dan pezen/ligamenten.
Vermijd littekenweefsel en metalen implantaten bv. heupprothese.
Kleef de neutroplate niet thv een lichaamsplooi (lies, elleboogplooi,…)
Nooit een coagulatieplaat bijknippen.
Argon plasma coagulatie (APC): contactvrije monopolaire elektrocoagulatiemethode.
Argonplasma is een edelgas wordt via een katheter door de endoscoop naar de plaats
v/d behandeling geleid. Geïoniseerd Argongas in combinatie met hoogfrequente stroom
kan gebruikt worden voor een juist gedoseerde coagulatie, werkt niet te diep in kans
op perforatie verkleint (bv. voor stelpen v/e opp bloeding, reductie tumorweefsel).
Aanbrengen v/e neutroplate is altijd nodig er wordt elektrische stroom naar de tip v/d
katheter geleid om het Argongas te laten ontvlammen.
Bij elektrocoagulatie maakt het instrument rechtstreeks contact met het weefsel v/d ZV,
bij argonplasma is er geen contact tussen de energiebron en het weefsel.
1.3.3 Biopsietang
Lange metalen katheter met handvat om distale lepeltjes te openen en sluiten, het
handvat is roteerbaar.
2
1.1 INFRASTRUCTUUR ENDOSCOPISCH PLATVORM
Verschillende lokalen met specifieke endoscopische functies. Volgens het eisenkader
moet er ook een bewaarlokaal / afgesloten kast aanwezig zijn waar de endoscopen na
reiniging bewaard worden. Er moet ruimtelijke en herkenbare scheiding zijn tussen vuil
en proper transport vooral opletten in desinfectielokaal i/d vuile zone worden de
endoscopen manueel gereinigd, in de propere zone zijn er machines. Alles wordt
georganiseerd via een online platform.
1.1.1 Taakverdeling
Endoscopieteam: arts, VPK en logistieke medewerkers; soms een anesthesist.
1.2 ENDOSCOPIETOESTEL
Endoscopie lijkt erg op laparoscopie verschil: laparoscopie is meestal via een snede i/d
huid, bij endoscopie vertrekken ze meestal vanuit een natuurlijke opening v/h lichaam.
Endoscopietoestel is opgebouwd uit een basisstation/endoscopietoren waaraan een
endoscoop wordt aangesloten;
Endoscopietoren is opgebouwd uit:
Beeldscherm met videoprocessor (opslagruimte visuele informatie)
Vacuümpomp voor aspiratie en watertoevoer
Lichtbron
Endoscoop bestaat uit 2 delen: een bedieningsgedeelte en een invoerslang.
1.2.1 Bedieningsgedeelte endoscoop
Hierdoor kan de arts kijken, lucht en water toevoegen of aspireren, biopsies nemen of
bep kleine ingrepen uitvoeren, en het einde van de endoscoop bewegen.
Bedieningsgedeelte heeft hiervoor bep voorzieningen:
Oculair venster dat deel uitmaakt v/h optisch gedeelte
Lucht, water en aspiratietoetsen
Bewegingsknop
Instrumenten-/biopsiekanaal gebruikt om bep instrumenten op te schuiven
zodat bv. biopsies genomen kunnen worden of wegname v/e poliep i/e darm.
1.2.1.1 Licht-, beeldgeleiding
Men onderscheidt 2 glasvezelbundels:
Beeldbundel:
o Hoe meer vezels hoe hoger de resolutie. Elke afzonderlijke glasvezel
brengt 1 puntje v/h volledige beeld over v/h distaal naar oculair uiteinde.
1
, Hoofdstuk 1: Endoscopie
Om het beeld op een correcte manier over te kunnen dragen zijn de
vezels nauwkeurig geordend een glasvezel aan het ene uiteinde moet
aan de andere kant exact op die plaats zitten = coherente (geordende)
bundel. Sommige breken soms en geven zwarte puntjes op het beeld.
Lichtbundel:
o Vezels zijn minder fijn en niet geordend niet coherente glasvezelbundel.
Glasvezeltechniek heeft 2 voordelen: mechanische reden en optische reden door de
structuur zijn de vezels beweegbaar en flexibel, de voortplanting van licht gebeurd via
weerkaatsing van licht v/d ene wand v/d vezel naar de andere.
1.3 RANDAPPARATUUR
Naast de endoscoop vindt men i/d endoscopiezaal versch soorten biopsietangen,
coagulatiesondes, dilatatieballonnen, voerdraden, scleroseringsnaalden,…
Te groot materiaal door het biopsiekanaal schuiven beschadiging v/h kanaal. Te klein
materiaal problemen bij transmissie van kracht, materiaal verliest aan steunfunctie.
1.3.1 Overtube
Bij een procedure die veel tijd in beslag neemt of wanneer er scherpe voorwerpen
endoscopisch verwijderd moeten worden voorkomt beschadiging traject. Overtube
wordt eerst geplaatst, endoscoop wordt hierover geschoven.
1.3.2 Elektrocoagulatie en argonplasmatoestel
Elektrocoagulatie: hoogfrequente elektrische stroom voor snijden en coaguleren. Bij
een unipolaire coagulatiekatheter moet vooraf een neutroplate (coagulatie-aardingsplaat)
aangebracht worden bij de ZV. Bij gebruik van een biploaire coagulatiekatheter is dat
niet nodig. Aandachtspunten bij aanbrengen neutroplate:
Ken de anamnese v/d ZV (bv. ZV met interne defibrillator).
Plak de plaat op weefsel met goede doorbloeding (M. quadriceps, biceps, gluteus
maximus,…) spieren geleiden beter dan pezen/ligamenten.
Vermijd littekenweefsel en metalen implantaten bv. heupprothese.
Kleef de neutroplate niet thv een lichaamsplooi (lies, elleboogplooi,…)
Nooit een coagulatieplaat bijknippen.
Argon plasma coagulatie (APC): contactvrije monopolaire elektrocoagulatiemethode.
Argonplasma is een edelgas wordt via een katheter door de endoscoop naar de plaats
v/d behandeling geleid. Geïoniseerd Argongas in combinatie met hoogfrequente stroom
kan gebruikt worden voor een juist gedoseerde coagulatie, werkt niet te diep in kans
op perforatie verkleint (bv. voor stelpen v/e opp bloeding, reductie tumorweefsel).
Aanbrengen v/e neutroplate is altijd nodig er wordt elektrische stroom naar de tip v/d
katheter geleid om het Argongas te laten ontvlammen.
Bij elektrocoagulatie maakt het instrument rechtstreeks contact met het weefsel v/d ZV,
bij argonplasma is er geen contact tussen de energiebron en het weefsel.
1.3.3 Biopsietang
Lange metalen katheter met handvat om distale lepeltjes te openen en sluiten, het
handvat is roteerbaar.
2
