MSK4 praktijk onderste lidmaat
1 Inleiding
1.1 Algemene informatie oefentherapie
1.1.1 Praktische uitvoering oefentherapie
Aandachtspunten:
1.1.1.1 Communictatie met de patiënt over de oefening
• In patiëntentaal, let op hoe je het formuleert
• Demonstreer indien nodig, maar leg ook steeds uit!
• Geef feedback indien nodig, bevraag de patiënt en geeft aan hoeveel herhalingen je
verwacht
• Pas op met dubbeltaken (uitleggen tijdens uitvoering)
UITGANGSHOUDING:
• Oncomfortabel → niet goed uitgevoerd
• Een verschillende uitgangshouding legt accent op verschillende spieren
• Houd rekening met inwerking Fz, (andere) klachten en functionaliteit uitgangshouding
OPSTELLEN OEFENING:
• Opstelling materiaal
o Richting en hoogte touw trekapparaat moeten nauwkeurig ingesteld worden
o 2-delig bankje of mobilisatiebank moeten correct gebruikt worden → weet hoe!
• Spier- en momentwerking
o Weet bij iedere oefening welke spieren getraind worden
o Weet bij iedere oefening hoe de momentwerking is
UITVOERING:
• Correcte uitvoering
o Herken de verschillende compensatiemogelijkheden
o Denk aan de veiligheid! Bv. niet met sokken op gladde vloer
• Kennis van indicaties en contra-indicaties
o Weet wat het doel van de oefening is → bij welke patiënten de oefening relevant is
• Dosering en progressiemogelijkheden
o Schat dosering juist in: weerstand, aantal herhalingen en moeilijkheidsgraad
oefening
o Per oefening moet je verschillende progressiemogelijkheden kunnen geven
1.1.2 Medische trainingstherapie (MTT)
HORIZONTALE TREKAPPARAAT (HTA):
• Weerstand wordt horizontaal ingesteld
• Bovenste katrol: hoogte van het touw instellen
• Onderste katrol: lengte van het touw instellen (best dat gewichten elkaar net niet raken)
• TOUW TREKT 1/6e VAN DE WEERSTAND!!
1
,VERTICALE TREKAPPARAAT (VTA):
• Van HTA naar VTA: beide touwen door de hoogste katrol
• Onderste katrol: lengte touw
TWEELEDIG BANKJE:
• Verticale steun kan in lengte ingesteld worden en neerwaarts geïnclineerd worden
• Horizontale steun kan horizontaal of 10° geïnclineerd worden
MOBILISATIEBANK:
• Gebruikt voor oefeningen in buiklig of halve lig (hoek tussen OL en romp)
1.1.3 Oefeningen in functie van de specifieke doelstellingen
Er zijn erg veel doelen in de oefentherapie (zie theorie).
2
,2 HEUP
2.1 Manuele technieken
2.1.1 Tractie art. coxae (primair)
Tracties werken enkel voor ARTICULAIRE problemen, niet voor musculaire! Ze werken het best voor
flexies en rotaties.
CONTRA-INDICATIES:
• Heupprothese
• Heupinstabiliteit
DOEL:
• Zonder tractiegordel: pijndemping
• Met tractiegordel: mobiliserend, naar flexie, endo- en exorotatie
UITGANGSHOUDING:
• Ruglig, voeten mogen indien nodig van de tafel hangen
• Knie moet goed ontspannen zijn! Anders spant RF op en heeft tegengesteld effect van tractie
• KnieKUIL P ligt op schouder T en niet kuit want dan spannen de hamstrings aan
HANDVATTING:
• Fixatiehand: bekken gefixeerd met fixatiegordel net caudaal van de SIAS (niet in gleuf tafel!)
• Mobilisatiehand: beide handen zo dicht mogelijk tegen gewricht op femur. Vnl. met ulnaire
zijde mobiliseren, maar hele hand omvat been. Kan ook met tractiegordel (gebruiken indien
laagreactieve P → uitvoeren vanuit beperkte stand)
UITVOERING:
• Indien mobiliseren met handen: trek handen naar je sternum
• Techniek komt aan in gewricht
• Richting: caudaal – lateraal – ventraal
• Zie cockpitmodel!!
• Eerst voorspanning opbouwen en deze tussendoor niet loslaten
• Indien hoogreactief: 5-10 minuten
• Bij laagreactieve patiënten kan je ook een angulatie toevoegen (houd je enkele minuten aan)
LET OP!! Eerst angulatie loslaten en dan pas de tractie want anders is er kans op inklemming
van het kapsel
3
, EXAMEN: veelgemaakte fouten:
• Tafel te hoog → geen ventrale component
• Tafel te laag → kuit ipv kniekuil op schouder
• Gordel niet strak genoeg → geen goede fixatie
• Bij gebruik van 2 gordels: doe de gordel thv SIPS bij jezelf om LRK te voorkomen
2.1.2 Tractie art. coxae (secundair)
DOEL:
Vnl. mobiliserend voor abductie en flexie tot 45°
UITGANGSHOUDING:
• Ruglig
• Hetero been in flexie (voorkomen dat tractie te veel aankomt in LWZ)
HANDVATTING:
• Fixatiehand: fixatiegordel
• Mobilisatiehand: 2 handen omvatten distale onderbeen, proximaal van de malleoli
→ kan weer met tractiegordel (in ∞)
UITVOERING:
• Je mag echt je gewicht aan het been hangen en dan de bewegingen doen
• Techniek komt aan in het gewricht
• Richting: lengterichting been
• Cockpitmodel!
INDICATIES:
• Pas op voor patiënten met knieproblemen want dit is gewrichtsoverschrijdend!
2.1.3 Tractie art. coxae vanuit extensie
DOEL:
4
1 Inleiding
1.1 Algemene informatie oefentherapie
1.1.1 Praktische uitvoering oefentherapie
Aandachtspunten:
1.1.1.1 Communictatie met de patiënt over de oefening
• In patiëntentaal, let op hoe je het formuleert
• Demonstreer indien nodig, maar leg ook steeds uit!
• Geef feedback indien nodig, bevraag de patiënt en geeft aan hoeveel herhalingen je
verwacht
• Pas op met dubbeltaken (uitleggen tijdens uitvoering)
UITGANGSHOUDING:
• Oncomfortabel → niet goed uitgevoerd
• Een verschillende uitgangshouding legt accent op verschillende spieren
• Houd rekening met inwerking Fz, (andere) klachten en functionaliteit uitgangshouding
OPSTELLEN OEFENING:
• Opstelling materiaal
o Richting en hoogte touw trekapparaat moeten nauwkeurig ingesteld worden
o 2-delig bankje of mobilisatiebank moeten correct gebruikt worden → weet hoe!
• Spier- en momentwerking
o Weet bij iedere oefening welke spieren getraind worden
o Weet bij iedere oefening hoe de momentwerking is
UITVOERING:
• Correcte uitvoering
o Herken de verschillende compensatiemogelijkheden
o Denk aan de veiligheid! Bv. niet met sokken op gladde vloer
• Kennis van indicaties en contra-indicaties
o Weet wat het doel van de oefening is → bij welke patiënten de oefening relevant is
• Dosering en progressiemogelijkheden
o Schat dosering juist in: weerstand, aantal herhalingen en moeilijkheidsgraad
oefening
o Per oefening moet je verschillende progressiemogelijkheden kunnen geven
1.1.2 Medische trainingstherapie (MTT)
HORIZONTALE TREKAPPARAAT (HTA):
• Weerstand wordt horizontaal ingesteld
• Bovenste katrol: hoogte van het touw instellen
• Onderste katrol: lengte van het touw instellen (best dat gewichten elkaar net niet raken)
• TOUW TREKT 1/6e VAN DE WEERSTAND!!
1
,VERTICALE TREKAPPARAAT (VTA):
• Van HTA naar VTA: beide touwen door de hoogste katrol
• Onderste katrol: lengte touw
TWEELEDIG BANKJE:
• Verticale steun kan in lengte ingesteld worden en neerwaarts geïnclineerd worden
• Horizontale steun kan horizontaal of 10° geïnclineerd worden
MOBILISATIEBANK:
• Gebruikt voor oefeningen in buiklig of halve lig (hoek tussen OL en romp)
1.1.3 Oefeningen in functie van de specifieke doelstellingen
Er zijn erg veel doelen in de oefentherapie (zie theorie).
2
,2 HEUP
2.1 Manuele technieken
2.1.1 Tractie art. coxae (primair)
Tracties werken enkel voor ARTICULAIRE problemen, niet voor musculaire! Ze werken het best voor
flexies en rotaties.
CONTRA-INDICATIES:
• Heupprothese
• Heupinstabiliteit
DOEL:
• Zonder tractiegordel: pijndemping
• Met tractiegordel: mobiliserend, naar flexie, endo- en exorotatie
UITGANGSHOUDING:
• Ruglig, voeten mogen indien nodig van de tafel hangen
• Knie moet goed ontspannen zijn! Anders spant RF op en heeft tegengesteld effect van tractie
• KnieKUIL P ligt op schouder T en niet kuit want dan spannen de hamstrings aan
HANDVATTING:
• Fixatiehand: bekken gefixeerd met fixatiegordel net caudaal van de SIAS (niet in gleuf tafel!)
• Mobilisatiehand: beide handen zo dicht mogelijk tegen gewricht op femur. Vnl. met ulnaire
zijde mobiliseren, maar hele hand omvat been. Kan ook met tractiegordel (gebruiken indien
laagreactieve P → uitvoeren vanuit beperkte stand)
UITVOERING:
• Indien mobiliseren met handen: trek handen naar je sternum
• Techniek komt aan in gewricht
• Richting: caudaal – lateraal – ventraal
• Zie cockpitmodel!!
• Eerst voorspanning opbouwen en deze tussendoor niet loslaten
• Indien hoogreactief: 5-10 minuten
• Bij laagreactieve patiënten kan je ook een angulatie toevoegen (houd je enkele minuten aan)
LET OP!! Eerst angulatie loslaten en dan pas de tractie want anders is er kans op inklemming
van het kapsel
3
, EXAMEN: veelgemaakte fouten:
• Tafel te hoog → geen ventrale component
• Tafel te laag → kuit ipv kniekuil op schouder
• Gordel niet strak genoeg → geen goede fixatie
• Bij gebruik van 2 gordels: doe de gordel thv SIPS bij jezelf om LRK te voorkomen
2.1.2 Tractie art. coxae (secundair)
DOEL:
Vnl. mobiliserend voor abductie en flexie tot 45°
UITGANGSHOUDING:
• Ruglig
• Hetero been in flexie (voorkomen dat tractie te veel aankomt in LWZ)
HANDVATTING:
• Fixatiehand: fixatiegordel
• Mobilisatiehand: 2 handen omvatten distale onderbeen, proximaal van de malleoli
→ kan weer met tractiegordel (in ∞)
UITVOERING:
• Je mag echt je gewicht aan het been hangen en dan de bewegingen doen
• Techniek komt aan in het gewricht
• Richting: lengterichting been
• Cockpitmodel!
INDICATIES:
• Pas op voor patiënten met knieproblemen want dit is gewrichtsoverschrijdend!
2.1.3 Tractie art. coxae vanuit extensie
DOEL:
4
