Inleiding
Belang: wereldeconomie 2017:
Aandeel van verschillende landen in de wereldeconomie
Landen met een percentage die zegt hoeveel ze in de economie vertegenwoordigen
Wat wil men hiermee aantonen en wat zeggen deze gegevens?
o Er kunnen ook verschillen zijn tussen landen en vele landen zijn er ook niet in
opgenomen
Belang: arbeidsmarkt
Technologische en economische ontwikkelingen hebben impact op de arbeidsmarkt
Hoe gaan jobs in de toekomst die we nu uitvoeren gebeuren?
Belang: economische ontwikkeling: enige maatstaf?
Moeten we niet meer rekening houden met andere zaken dan economische ontwikkeling? Is
dat echt de maatstaf?
Inleiding: de economische transitie
We gaan kijken naar de economische transities die hebben plaatsgevonden omdat die
economische veranderingen een impact hebben op de SL
Ruime betekenis: wat zijn de maatschappelijke consequenties?
In enge betekenis: wat zijn de technologische consequenties?
Hoe meten?
De totale waarde van alle goederen en diensten (BBP) berekenen en vergelijken
Er is meer en meer data die inzicht geven in hoe die economische groei heeft plaatsgevonden
De 'drie dominante sectoren'-hypothese?
Men herkent fasen en die 19e eeuw is een belangrijke transitiefase
Overgang van een pre-industriele SL van een economisch model naar de postindustriele
periode
Veel minder mensen werken nog in de landbouw, veel meer mensen in de nijverheid
De secundaire sector is toegenomen en ook de dienstensector is toegenomen (tertiaire
sector)
Informatiebeheer wordt belangrijker en productie minder belangrijk
Model dat niet door alle landen op dezelfde manier wordt gevolgd
maakindustrie verschoven naar lage loonlanden
We consumeren steeds meer
Het model gaat ervan uit dat eerst de landbouw daalt en dan de nijverheid en dan de
dienstensector, maar er zijn ook landen waar eerst de dienstensector groeit of waar
nijverheid en dienstensector samen groeien. Het is dus een model dat niet door iedereen
wordt gevolgd
Kritiek op lineair transitiemodel?
Het is een moderniseringsmodel
Het is rechtlijnig
Weinig rekening houdend met nuances
Het betekent niet dat we geen producten meer nodig hebben
Drie fasen met eigen karakter
Overlevingslanden
, Modernisering landbouw
Agro-industrie
De sociale gevolgen
Groepen gaan profiteren van die economische veranderingen, sociale ongelijkheid vergroot
waardoor mensen met meer kapitaal een voorsprong krijgen op anderen
Er ontstaan nieuwe groepen, vb. tech-mensen
Die veranderen ook de arbeidsrelaties en consumptie- en productiemogelijkheden
Mensen moeten zich meer disciplineren en moeten gereguleerd gaan werken, ze moeten
zich aanpassen
De ecologische voetafdruk en milieuverontreiniging is ook belangrijk
De verhoudingen tussen landen is ook belangrijk, sommige landen hebben ook voorsprong
De eerste industrialisering en de impact op economische ontwikkeling, 1780-1860
De groeisectoren
Hier is er een scheiding tussen landbouweconomie en gaan we naar nijverheideconomie
Dat wordt gestimuleerd door innovaties
Zoals textielindustrie, steenkool, ijzerindustrie, technologie, …
Leiden tot het feit dat mensen zich anders gaan gedragen (kleding, …)
Men gaat meer kunnen produceren en mensen gaan het meer kunnen gebruiken
Vraag stijgt
Industrialisering op het continent
Engeland is koploper
Wij hebben een aantal voordelen op dat moment die kunne verklaren waarom die eerste
industrialisering hier plaatsvond en niet ergens anders
o Heeft te maken met handelskapitalisme: is een rijke traditie, het was geschoolde
arbeid
De uitvindingen konden ze gemakkelijk toepassen en verbeteren
o Technieken die uitgevonden werden in engeland gaat m'n toepassen via smokkel van
machines, kopieergedrag, omdat engeland hun innovatie voor zich houden. Ze
weigerden technici en machines over te dragen naar andere delen van de wereld
o Overheden gaan de industrie promoten
Ze willen de economie stimuleren
Is belangrijk voor handel en infrastructuurwerken
Banken, naamloze vennootschappen waarbij kapitaal wordt samengebracht.
Dit is nieuw, bedrijven berusten op eigen kapitaal
In frankrijk focust men op luxe producten en niet op moderne industrieën
Waarom een IR in België
Vier verklaringen
o Aanwezigheid van grondstoffen
o Aanwezigheid van arbeid
o Aanwezigheid van kapitaal
o Aanwezigheid van industrieel ondernemerschap, mensen moeten willen
ondernemen en kan enkel als hun eigendomsrechten worden beschermd. Het
ondernemerschap krijgt de vrije hand
Industrialisering in België: regionaal verschijnsel
Niet heel het land moderniseert, een aantal grote clusters
o Textiel in gent