INLEIDING BELANGHEBBENDEN
ERIKA VAN
VERSTERKEN
DAMME
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2022-2023
,Zie ook extra blaadjes voor oefeningen!! Inleiding belanghebbenden versterken
DICHTERBIJ: VISIE EN BASISHOUDING
Hulp en ondersteuning is nodig voor sommige mensen terug op de rails te krijgen ->
anders raken ze geïsoleerd, beschikken niet over voldoende hulpbronnen om
moeilijkheden op eigen kracht te overwinnen.
Factoren die hierbij een rol spelen:
- Persoonlijke beperkingen: (lichte) verstandelijke beperking, mensen die psychisch
kwetsbaar zijn
- Persoonlijke omstandigheden: ziekte persoon of naasten en intensieve zorg
mantelzorger
- Levensomstandigheden: slechte huisvesting, onveilige buurt (veel vandalisme en
criminaliteit)
- Afkomst: opgroeien in gezin in armoede, verwaarlozing
Risico wordt versterkt door maatschappelijke factoren.
- Eisen die maatschappij stelt worden steeds hoger (praktische en bureaucratische
vaardigheden)
o Zorgen voor problemen met zelfredzaamheid
- Economische en politieke factoren (bv. Werkloosheidsgraad)
Sociaal werkers: mensen ondersteunen in opbouwen zelfredzaamheid, en in het leren
omgaan met onvermogen en kwetsbaarheid en het gebruik maken van formele en
informele netwerken en voorzieningen en van de kansen die de samenleving biedt.
METHODISCH WERKEN
Kern sociaal werk: mensen in hun sociale omgeving sterker maken door hen toegang te
laten krijgen tot persoonlijke, sociale en maatschappelijke hulpbronnen.
Methodisch werken: mensen ondersteunen op een manier die hun vaardiger maakt in het
oplossen van hun problemen en in het ontdekken en realiseren van hun mogelijkheden +
biedt handvatten om de omstandigheden waarin mensen verkeren te benoemen en aan
te kaarten bij verantwoordelijke instanties, en ze zo mogelijk positief te beïnvloeden.
-> hiervoor moet je inzicht krijgen in de welzijnsbehoeften van de mensen voor wie je
werkt en in de (on)mogelijkheden die de maatschappij biedt om mensen tot groei en
ontwikkeling te laten komen.
DIRECT CONTACT + de lokale mogelijkheden kennen en leren beïnvloeden ->
signaleringstaak sociaal werk (ingrijpen bij belemmeringen door de wet- en regelgeving,
of door niet goed functionerende instanties)
Doel sociaal werk: bijdragen aan een rechtvaardige maatschappij waarin iedereen
voldoende kansen krijgt om tot zijn recht te komen.
Manier waarop je met mensen in contact komt:
- Mensen melden zichzelf
- Mensen opzoeken die zelf geen hulp zoeken of deelnemen aan sociale activiteiten
o Vindplaatsgericht werken: locaties in de buurt
o Out-reachend werken: bij hun thuis
o Present zijn: aanwezig zijn in de week
- Je legt contact naar aanleiding van signalen van derden
1
, Zie ook extra blaadjes voor oefeningen!! Inleiding belanghebbenden versterken
- Je legt contact naar aanleiding van meldingen van maatschappelijke organisaties
- Je legt als onderdeel van een geïndiceerd zorgtraject contact met mensen die
woonbegeleiding krijgen of die (tijdelijk) opgevangen worden in een voorziening
Sociaal werker: breed kijken naar wat er speelt in een bepaalde situatie en kunt
verschillende factoren met elkaar in verband brengen + taken:
- Financiële en administratieve problemen ontrafelen en oplossen
- De belangen behartigen van mensen die vastlopen in de complexe samenleving
- Ontmoeting en onderlinge steun organiseren -> sociaal leven deelnemen
- Bemiddelen bij conflicten -> ingrijpen voorkomen meer schade personen en
omgeving
- Afstemmen en samenwerken met iedereen die een rol kan spelen bij het oplossen
van individuele of gezamenlijke problemen, verbeteren omstandigheden of
realiseren ontwikkelingskansen voor mensen in achterstandsituaties
- Effecten van beleid, wet- en regelgeving signaleren
- Hulp inschakelen als je zelf niet kan
THEORETISCHE ONDERBOUWING
!EMPOWERMENT
De wilskracht en het zelfvertrouwen groeien en het bieden van onderlinge steun versterkt
het gevoel van verbondenheid.
Veerkracht: als het mensen lukt adequaat te reageren op dreigende omstandigheden
-> als gevolg van sociale ongelijkheid beschikt niet iedereen over dezelfde hulpbronnen.
-> Individuele kwetsbaarheid is mede een gevolg van ongelijke toegang tot hulp- en
steunbronnen. (ene probleem hangt direct samen met andere -> neerwaartse spiraal)
Empowerment: een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en
gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het
verwerven van controle, het aanscherpen van het kritisch bewustzijn en het stimuleren
van participatie.
- Individueel niveau: bevorderen van de eigen regie, het aanspreken van de eigen
kwaliteiten, ontwikkelen van vaardigheden, stimuleren van sociale contacten,
zelfvertrouwen en zelfbewustzijn en het stimuleren van maatschappelijke
participatie (= aanspreken en vergroten van het zelfhelpend vermogen)
- Collectief niveau: bevorderen van zelforganisatie en zelfhulp en versterken
krachtbronnen in de directe omgeving (bv. Toegankelijker maken instanties)
- Politiek-maatschappelijk niveau: vergroten van de macht om veranderingen door
te voeren in de maatschappij (invloed: belangengroepen of zelforganisaties)
HULPBRONNEN: VERSCHILLENDE VORMEN VAN KAPITAAL
Kijken naar verschillende vormen van kapitaal waarover men zou beschikken.
Pierre Bourdieu - kapitaalvormen:
- Economisch kapitaal: geld, materiële zaken als onroerend goed
- Cultureel kapitaal: kennis, vaardigheden, opleiding
2
ERIKA VAN
VERSTERKEN
DAMME
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2022-2023
,Zie ook extra blaadjes voor oefeningen!! Inleiding belanghebbenden versterken
DICHTERBIJ: VISIE EN BASISHOUDING
Hulp en ondersteuning is nodig voor sommige mensen terug op de rails te krijgen ->
anders raken ze geïsoleerd, beschikken niet over voldoende hulpbronnen om
moeilijkheden op eigen kracht te overwinnen.
Factoren die hierbij een rol spelen:
- Persoonlijke beperkingen: (lichte) verstandelijke beperking, mensen die psychisch
kwetsbaar zijn
- Persoonlijke omstandigheden: ziekte persoon of naasten en intensieve zorg
mantelzorger
- Levensomstandigheden: slechte huisvesting, onveilige buurt (veel vandalisme en
criminaliteit)
- Afkomst: opgroeien in gezin in armoede, verwaarlozing
Risico wordt versterkt door maatschappelijke factoren.
- Eisen die maatschappij stelt worden steeds hoger (praktische en bureaucratische
vaardigheden)
o Zorgen voor problemen met zelfredzaamheid
- Economische en politieke factoren (bv. Werkloosheidsgraad)
Sociaal werkers: mensen ondersteunen in opbouwen zelfredzaamheid, en in het leren
omgaan met onvermogen en kwetsbaarheid en het gebruik maken van formele en
informele netwerken en voorzieningen en van de kansen die de samenleving biedt.
METHODISCH WERKEN
Kern sociaal werk: mensen in hun sociale omgeving sterker maken door hen toegang te
laten krijgen tot persoonlijke, sociale en maatschappelijke hulpbronnen.
Methodisch werken: mensen ondersteunen op een manier die hun vaardiger maakt in het
oplossen van hun problemen en in het ontdekken en realiseren van hun mogelijkheden +
biedt handvatten om de omstandigheden waarin mensen verkeren te benoemen en aan
te kaarten bij verantwoordelijke instanties, en ze zo mogelijk positief te beïnvloeden.
-> hiervoor moet je inzicht krijgen in de welzijnsbehoeften van de mensen voor wie je
werkt en in de (on)mogelijkheden die de maatschappij biedt om mensen tot groei en
ontwikkeling te laten komen.
DIRECT CONTACT + de lokale mogelijkheden kennen en leren beïnvloeden ->
signaleringstaak sociaal werk (ingrijpen bij belemmeringen door de wet- en regelgeving,
of door niet goed functionerende instanties)
Doel sociaal werk: bijdragen aan een rechtvaardige maatschappij waarin iedereen
voldoende kansen krijgt om tot zijn recht te komen.
Manier waarop je met mensen in contact komt:
- Mensen melden zichzelf
- Mensen opzoeken die zelf geen hulp zoeken of deelnemen aan sociale activiteiten
o Vindplaatsgericht werken: locaties in de buurt
o Out-reachend werken: bij hun thuis
o Present zijn: aanwezig zijn in de week
- Je legt contact naar aanleiding van signalen van derden
1
, Zie ook extra blaadjes voor oefeningen!! Inleiding belanghebbenden versterken
- Je legt contact naar aanleiding van meldingen van maatschappelijke organisaties
- Je legt als onderdeel van een geïndiceerd zorgtraject contact met mensen die
woonbegeleiding krijgen of die (tijdelijk) opgevangen worden in een voorziening
Sociaal werker: breed kijken naar wat er speelt in een bepaalde situatie en kunt
verschillende factoren met elkaar in verband brengen + taken:
- Financiële en administratieve problemen ontrafelen en oplossen
- De belangen behartigen van mensen die vastlopen in de complexe samenleving
- Ontmoeting en onderlinge steun organiseren -> sociaal leven deelnemen
- Bemiddelen bij conflicten -> ingrijpen voorkomen meer schade personen en
omgeving
- Afstemmen en samenwerken met iedereen die een rol kan spelen bij het oplossen
van individuele of gezamenlijke problemen, verbeteren omstandigheden of
realiseren ontwikkelingskansen voor mensen in achterstandsituaties
- Effecten van beleid, wet- en regelgeving signaleren
- Hulp inschakelen als je zelf niet kan
THEORETISCHE ONDERBOUWING
!EMPOWERMENT
De wilskracht en het zelfvertrouwen groeien en het bieden van onderlinge steun versterkt
het gevoel van verbondenheid.
Veerkracht: als het mensen lukt adequaat te reageren op dreigende omstandigheden
-> als gevolg van sociale ongelijkheid beschikt niet iedereen over dezelfde hulpbronnen.
-> Individuele kwetsbaarheid is mede een gevolg van ongelijke toegang tot hulp- en
steunbronnen. (ene probleem hangt direct samen met andere -> neerwaartse spiraal)
Empowerment: een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en
gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het
verwerven van controle, het aanscherpen van het kritisch bewustzijn en het stimuleren
van participatie.
- Individueel niveau: bevorderen van de eigen regie, het aanspreken van de eigen
kwaliteiten, ontwikkelen van vaardigheden, stimuleren van sociale contacten,
zelfvertrouwen en zelfbewustzijn en het stimuleren van maatschappelijke
participatie (= aanspreken en vergroten van het zelfhelpend vermogen)
- Collectief niveau: bevorderen van zelforganisatie en zelfhulp en versterken
krachtbronnen in de directe omgeving (bv. Toegankelijker maken instanties)
- Politiek-maatschappelijk niveau: vergroten van de macht om veranderingen door
te voeren in de maatschappij (invloed: belangengroepen of zelforganisaties)
HULPBRONNEN: VERSCHILLENDE VORMEN VAN KAPITAAL
Kijken naar verschillende vormen van kapitaal waarover men zou beschikken.
Pierre Bourdieu - kapitaalvormen:
- Economisch kapitaal: geld, materiële zaken als onroerend goed
- Cultureel kapitaal: kennis, vaardigheden, opleiding
2
