LEXICON
SOCIALE GRONDRECHTEN VERKENNEN
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2021-2022
,1. Aangifte van adreswijziging:
Bij verhuis moet u uw nieuwe adres binnen de acht werkdagen aangeven bij de dienst
Burgerzaken van uw nieuwe stad of gemeente. Ook als u binnen dezelfde gemeente verhuist
moet u dit aangeven. U kan de verhuis pas aangeven als u ook effectief verhuisd bent. Het
aangeven van een adreswijziging is gratis. Er zijn verschillende manieren om uw adreswijziging
door te geven:
- Je kan langsgaan bij de dienst Burgerzaken van uw nieuwe gemeente
- Je kan de adreswijziging schriftelijk (e-mail of fax) melden aan uw nieuwe gemeente.
Om de adreswijziging voor het hele gezin door te geven, volstaat het dat één van de
meerderjarige leden van het gezin de aangifte doet. Om de adreswijziging te kunnen doorgeven
hebt u een geldig identiteitsbewijs nodig met uw rijksregisternummer. Na de aangifte controleert
een wijkagent of een bevoegde ambtenaar of u werkelijk op het aangegeven adres uw
hoofdverblijfplaats hebt (= vaststelling van woonst).
Na deze controle wordt u ingeschreven op uw nieuwe adres en wordt u uitgenodigd om uw
identiteitskaart en het inschrijvingsbewijs van uw voertuig(en) op het gemeentehuis te laten
aanpassen. Hiervoor hebt u uw elektronische identiteitskaart met pincode nodig. Vanaf het
moment dat uw identiteitskaart aangepast is, kan u alle andere instanties van uw
adresverandering op de hoogte brengen.
Een aantal daarvan wordt automatisch ingelicht van deze wijziging zodra die officieel is:
- Sociale zekerheidsinstellingen
- Kinderbijslagfonds
- Ziekenfonds
- OCMW
- Arbeidsongevallenverzekeraars
- Kassen voor jaarlijkse vakantie
- Fondsen voor bestaanszekerheid
- Gewestelijke huisvestingsmaatschappijen
- Kind en Gezin
- VDAB en ACTIRIS
Een aantal instanties zult u zelf nog moeten verwittigen:
- VDAB en ACTIRIS (als u werkzoekende bent)
- Uw werkgever
- Uitbetalingskas voor werkloosheidsuitkeringen
- Nutsbedrijven (elektriciteits-, gas- en waterleverancier)
- Kabelmaatschappij, telefoonmaatschappij en/of internetprovider
- Bank en verzekeringsmaatschappij(en)
- Distributiemaatschappij(en) van dagbladen en tijdschriften
- Verenigingen waarvan u lid bent
- Firma's waar u een klantenkaart bij heeft
1. Aanslagbiljet personenbelasting (zie personenbelasting)
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
, Na verificatie van de jaarlijkse belastingaangifte en eventueel ook een belastingcontrole
gebeurt de belastingberekening en ontvangt elke burger een aanslagbiljet
personenbelasting. Op het aanslagbiljet kan je lezen welk bedrag men terugkrijgt of moet
betalen. Synoniem: belastingafrekening. Sociale voordelen (studiebeurs, sociale lening,
huisvestingspremie …) worden dikwijls toegekend onder inkomensvoorwaarden. Vaak wordt
gevraagd om zijn inkomen te bewijzen met dit aanslagbiljet.
2. Alimentatie (zie dienst alimentatievorderingen)
3. Ambtshalve schrapping (= afvoering van ambtswege)
Als blijkt dat men niet meer verblijft op het adres waar men staat ingeschreven in de
bevolkingsregisters en indien het onmogelijk is om de nieuwe hoofdverblijfplaats vast te
stellen, kan het college van burgemeester en schepenen beslissen om de persoon van
ambtswege af te voeren uit de registers. Dit betekent dat men geen officieel adres meer
heeft. Dit heeft als gevolg dat men administratief niet meer bestaat in België. Hierdoor
kunnen deze personen zich niet langer wenden tot de gemeente voor het bekomen van
officiële documenten die verband houden met het administratief beheer van hun dossier,
met name voor de aflevering van getuigschriften en uittreksels uit de bevolkingsregisters,
een identiteitskaart, een rijbewijs, enz. Bovendien zal men problemen ondervinden bij de
bank, ziekteverzekering, VDAB, RVA, ... Kortom, men verliest bepaalde sociale rechten en
burgerrechten.
De schrapping gebeurt steeds na grondig onderzoek door de dienst burgerzaken in
samenwerking met de lokale politie (in de praktijk de wijkagent) die meermaals zal
controleren of de persoon nog verblijft op het gekende adres.
Wanneer een persoon meer dan zes maanden ononderbroken afwezig is op zijn
hoofdverblijfplaats zonder melding te maken van zijn tijdelijke afwezigheid , kan dit
aanleiding geven tot een afvoering van ambtswege door het college van burgemeester en
schepenen(gemeentecollege), voor zover de huidige woonplaats van de betrokken persoon
niet gekend is.
Om te vermijden dat men ambtshalve geschrapt wordt, kan men een vertrek naar het
buitenland, hetzij een eventuele tijdelijke afwezigheid, hetzij een aangifte van adreswijziging
binnen de 8 dagen na verhuis doorgeven aan de dienst burgerzaken van de gemeente.
4. Arbeidsrechtbank
In elk van de Belgische gerechtelijke arrondissementen is er naast een algemene rechtbank
van eerste aanleg en een rechtbank van koophandel ook een arbeidsrechtbank (ARB). De
arbeidsrechtbank behandelt volgende zaken / procedure in eerste aanleg:
- Geschillen tussen werkgevers en werknemers (bijvoorbeeld individuele arbeidscontracten,
arbeidsongeval, arbeidsongevallen, arbeidsreglementen, chronisch vermoeidheidssyndroom,
CVS, individuele beroepsopleiding, IBO, …)
- Geschillen in verband met sociale zekerheid (bijvoorbeeld pensioenen, werkloosheid,
schuldbemiddeling …)
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
, - Geschillen in verband met sociale bijstand (bijvoorbeeld sociale uitkeringen zoals leefloon,
IGO,…)
- Collectieve schuldenregeling (sinds 1 september 2007)
- Rechtsplegingsvergoeding
De Arbeidsrechtbank heeft ook de exclusieve bevoegdheid voor vorderingen betreffende de
collectieve schuldenregeling).
U kunt alle geschillen die de arbeidsrechtbank behandelt terugvinden in het gerechtelijk
wetboek vanaf artikel 578 tot en met 583. Deze rechtbank is niet bevoegd voor feiten die
onder het strafrecht vallen; die moeten voor de politierechtbank of de correctionele
rechtbank worden gebracht.
Het bijzondere aan een arbeidsrechtbank is, dat naast de voorzitter – die een
beroepsmagistraat is – er ook niet-professionele magistraten zetelen. Deze 'sociale rechters'
of 'assessoren' zijn mensen van het terrein en komen uit vakbonden of
werkgeversorganisaties. Deze rechters in sociale zaken worden door de koning benoemd
voor een termijn van vijf jaar. Sommigen daarvan zullen de werknemers (arbeiders en
bedienden) vertegenwoordigen, anderen de werkgevers. Het openbaar ministerie van de
arbeidsrechtbank wordt ook wel het arbeidsauditoraat genoemd en de procureur heet in dit
geval arbeidsauditeur. Hoger beroep tegen een beslissing van de arbeidsrechtbank is
mogelijk bij het arbeidshof, ongeacht het bedrag dat ermee gemoeid is.
5. Artsenhonoraria (zie honorarium)
6. Attest van inburgering (zie inburgeringstraject)
7. Basisbankdienst
Vandaag de dag is het hebben van een bankrekening absoluut noodzakelijk. U hebt ze nodig
om uw loon te ontvangen, uw sociale uitkeringen, om betalingen te doen, facturen te
betalen... Het kan echter gebeuren dat een bank de rekening van een klant sluit of weigert
een bankrekening te openen omwille van zijn financiële situatie. Die toestand is erg
vervelend; het wordt lastig om betalingen te doen en zelfs het ontvangen van geld wordt
ingewikkeld. Om uitsluiting van bankdiensten tegen te gaan, heeft de wetgever de
basisbankdienst ingevoerd. Die legt de banken een gegarandeerde dienstverlening op.
Wie heeft recht op de basisbankdienst?
Elke consument die legaal in een lidstaat van de Europese Unie verblijft heeft recht op de
basisbankdienst, als voldaan is aan de volgende voorwaarden:
- u hebt nog geen basisbankdienst of zichtrekening bij uw bank of bij een andere bank;
- u hebt minder dan 6.000 euro op uw rekeningen staan, met inbegrip van het geld dat op
rekeningen bij andere banken staat;
- u hebt geen kredietovereenkomsten voor minstens 6.000 euro;
- u hebt de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de
financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten niet geschonden.
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
SOCIALE GRONDRECHTEN VERKENNEN
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2021-2022
,1. Aangifte van adreswijziging:
Bij verhuis moet u uw nieuwe adres binnen de acht werkdagen aangeven bij de dienst
Burgerzaken van uw nieuwe stad of gemeente. Ook als u binnen dezelfde gemeente verhuist
moet u dit aangeven. U kan de verhuis pas aangeven als u ook effectief verhuisd bent. Het
aangeven van een adreswijziging is gratis. Er zijn verschillende manieren om uw adreswijziging
door te geven:
- Je kan langsgaan bij de dienst Burgerzaken van uw nieuwe gemeente
- Je kan de adreswijziging schriftelijk (e-mail of fax) melden aan uw nieuwe gemeente.
Om de adreswijziging voor het hele gezin door te geven, volstaat het dat één van de
meerderjarige leden van het gezin de aangifte doet. Om de adreswijziging te kunnen doorgeven
hebt u een geldig identiteitsbewijs nodig met uw rijksregisternummer. Na de aangifte controleert
een wijkagent of een bevoegde ambtenaar of u werkelijk op het aangegeven adres uw
hoofdverblijfplaats hebt (= vaststelling van woonst).
Na deze controle wordt u ingeschreven op uw nieuwe adres en wordt u uitgenodigd om uw
identiteitskaart en het inschrijvingsbewijs van uw voertuig(en) op het gemeentehuis te laten
aanpassen. Hiervoor hebt u uw elektronische identiteitskaart met pincode nodig. Vanaf het
moment dat uw identiteitskaart aangepast is, kan u alle andere instanties van uw
adresverandering op de hoogte brengen.
Een aantal daarvan wordt automatisch ingelicht van deze wijziging zodra die officieel is:
- Sociale zekerheidsinstellingen
- Kinderbijslagfonds
- Ziekenfonds
- OCMW
- Arbeidsongevallenverzekeraars
- Kassen voor jaarlijkse vakantie
- Fondsen voor bestaanszekerheid
- Gewestelijke huisvestingsmaatschappijen
- Kind en Gezin
- VDAB en ACTIRIS
Een aantal instanties zult u zelf nog moeten verwittigen:
- VDAB en ACTIRIS (als u werkzoekende bent)
- Uw werkgever
- Uitbetalingskas voor werkloosheidsuitkeringen
- Nutsbedrijven (elektriciteits-, gas- en waterleverancier)
- Kabelmaatschappij, telefoonmaatschappij en/of internetprovider
- Bank en verzekeringsmaatschappij(en)
- Distributiemaatschappij(en) van dagbladen en tijdschriften
- Verenigingen waarvan u lid bent
- Firma's waar u een klantenkaart bij heeft
1. Aanslagbiljet personenbelasting (zie personenbelasting)
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
, Na verificatie van de jaarlijkse belastingaangifte en eventueel ook een belastingcontrole
gebeurt de belastingberekening en ontvangt elke burger een aanslagbiljet
personenbelasting. Op het aanslagbiljet kan je lezen welk bedrag men terugkrijgt of moet
betalen. Synoniem: belastingafrekening. Sociale voordelen (studiebeurs, sociale lening,
huisvestingspremie …) worden dikwijls toegekend onder inkomensvoorwaarden. Vaak wordt
gevraagd om zijn inkomen te bewijzen met dit aanslagbiljet.
2. Alimentatie (zie dienst alimentatievorderingen)
3. Ambtshalve schrapping (= afvoering van ambtswege)
Als blijkt dat men niet meer verblijft op het adres waar men staat ingeschreven in de
bevolkingsregisters en indien het onmogelijk is om de nieuwe hoofdverblijfplaats vast te
stellen, kan het college van burgemeester en schepenen beslissen om de persoon van
ambtswege af te voeren uit de registers. Dit betekent dat men geen officieel adres meer
heeft. Dit heeft als gevolg dat men administratief niet meer bestaat in België. Hierdoor
kunnen deze personen zich niet langer wenden tot de gemeente voor het bekomen van
officiële documenten die verband houden met het administratief beheer van hun dossier,
met name voor de aflevering van getuigschriften en uittreksels uit de bevolkingsregisters,
een identiteitskaart, een rijbewijs, enz. Bovendien zal men problemen ondervinden bij de
bank, ziekteverzekering, VDAB, RVA, ... Kortom, men verliest bepaalde sociale rechten en
burgerrechten.
De schrapping gebeurt steeds na grondig onderzoek door de dienst burgerzaken in
samenwerking met de lokale politie (in de praktijk de wijkagent) die meermaals zal
controleren of de persoon nog verblijft op het gekende adres.
Wanneer een persoon meer dan zes maanden ononderbroken afwezig is op zijn
hoofdverblijfplaats zonder melding te maken van zijn tijdelijke afwezigheid , kan dit
aanleiding geven tot een afvoering van ambtswege door het college van burgemeester en
schepenen(gemeentecollege), voor zover de huidige woonplaats van de betrokken persoon
niet gekend is.
Om te vermijden dat men ambtshalve geschrapt wordt, kan men een vertrek naar het
buitenland, hetzij een eventuele tijdelijke afwezigheid, hetzij een aangifte van adreswijziging
binnen de 8 dagen na verhuis doorgeven aan de dienst burgerzaken van de gemeente.
4. Arbeidsrechtbank
In elk van de Belgische gerechtelijke arrondissementen is er naast een algemene rechtbank
van eerste aanleg en een rechtbank van koophandel ook een arbeidsrechtbank (ARB). De
arbeidsrechtbank behandelt volgende zaken / procedure in eerste aanleg:
- Geschillen tussen werkgevers en werknemers (bijvoorbeeld individuele arbeidscontracten,
arbeidsongeval, arbeidsongevallen, arbeidsreglementen, chronisch vermoeidheidssyndroom,
CVS, individuele beroepsopleiding, IBO, …)
- Geschillen in verband met sociale zekerheid (bijvoorbeeld pensioenen, werkloosheid,
schuldbemiddeling …)
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
, - Geschillen in verband met sociale bijstand (bijvoorbeeld sociale uitkeringen zoals leefloon,
IGO,…)
- Collectieve schuldenregeling (sinds 1 september 2007)
- Rechtsplegingsvergoeding
De Arbeidsrechtbank heeft ook de exclusieve bevoegdheid voor vorderingen betreffende de
collectieve schuldenregeling).
U kunt alle geschillen die de arbeidsrechtbank behandelt terugvinden in het gerechtelijk
wetboek vanaf artikel 578 tot en met 583. Deze rechtbank is niet bevoegd voor feiten die
onder het strafrecht vallen; die moeten voor de politierechtbank of de correctionele
rechtbank worden gebracht.
Het bijzondere aan een arbeidsrechtbank is, dat naast de voorzitter – die een
beroepsmagistraat is – er ook niet-professionele magistraten zetelen. Deze 'sociale rechters'
of 'assessoren' zijn mensen van het terrein en komen uit vakbonden of
werkgeversorganisaties. Deze rechters in sociale zaken worden door de koning benoemd
voor een termijn van vijf jaar. Sommigen daarvan zullen de werknemers (arbeiders en
bedienden) vertegenwoordigen, anderen de werkgevers. Het openbaar ministerie van de
arbeidsrechtbank wordt ook wel het arbeidsauditoraat genoemd en de procureur heet in dit
geval arbeidsauditeur. Hoger beroep tegen een beslissing van de arbeidsrechtbank is
mogelijk bij het arbeidshof, ongeacht het bedrag dat ermee gemoeid is.
5. Artsenhonoraria (zie honorarium)
6. Attest van inburgering (zie inburgeringstraject)
7. Basisbankdienst
Vandaag de dag is het hebben van een bankrekening absoluut noodzakelijk. U hebt ze nodig
om uw loon te ontvangen, uw sociale uitkeringen, om betalingen te doen, facturen te
betalen... Het kan echter gebeuren dat een bank de rekening van een klant sluit of weigert
een bankrekening te openen omwille van zijn financiële situatie. Die toestand is erg
vervelend; het wordt lastig om betalingen te doen en zelfs het ontvangen van geld wordt
ingewikkeld. Om uitsluiting van bankdiensten tegen te gaan, heeft de wetgever de
basisbankdienst ingevoerd. Die legt de banken een gegarandeerde dienstverlening op.
Wie heeft recht op de basisbankdienst?
Elke consument die legaal in een lidstaat van de Europese Unie verblijft heeft recht op de
basisbankdienst, als voldaan is aan de volgende voorwaarden:
- u hebt nog geen basisbankdienst of zichtrekening bij uw bank of bij een andere bank;
- u hebt minder dan 6.000 euro op uw rekeningen staan, met inbegrip van het geld dat op
rekeningen bij andere banken staat;
- u hebt geen kredietovereenkomsten voor minstens 6.000 euro;
- u hebt de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de
financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten niet geschonden.
Enkel kennen wat het begrip zelf betekent. Procedure eens lezen!
