Samenvatting werkveldverkenning tot januari sem1
Het examen van Werkveldverkenning zal een schriftelijk open boek
examen zijn. Wat wil dit zeggen? Je zal de vragen kunnen beantwoorden met
behulp van je cursus. Je kan hiervoor alle cursusmateriaal gebruiken die je
voor handen hebt: de cursus, alle powerpoints, notities die je hebt gemaakt
tijdens de les, …
Hoe kan je je voorbereiden op een schriftelijk open boek examen? Op
een open boek examen worden vooral inzichtvragen en toepassingsvragen
gesteld. Heb jij de inhoud van deze cursus begrepen en kan je ze toepassen in
concrete situaties?
Daarom deze tips:
Lees zeer goed al je cursusmateriaal: de cursus, de powerpoints, alle
notities, … Zorg dat je alles zeer goed begrijpt!
Maak alle oefeningen opnieuw en bekijk alle filmpjes opnieuw. Zorg dat
je alle oefeningen allemaal zelfstandig (met behulp van je
cursusmateriaal) kunt maken.
Breng structuur aan in je cursusmateriaal, lees de inhoudstafel van je
cursus en zorg dat je alle inhouden goed weet staan zodat je snel kan
navigeren in de cursus. Er is immers een beperkte tijd waarbinnen je je
examen moet afleggen.
Introductie werkplek leren 25/09/2024 09:00-12:00
Hoofstuk 1:
Wat is Maatschappelijk Werk? Dat is een sociaal agogisch beroep. …
Sommige sociaal agogische professionals zijn vooral gericht op het helpen van
groepen, anderen meer op het individu. Sommigen werken gestructureerd aan
verandering, anderen zijn meer gericht op ondersteuning. Ook is er een
verschil in manier van helpen.
Wat is sociaal werk? Dat is een op de praktijk gebaseerde professie en een
academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale
cohesie en empowerment en bevrijding van mensen bevordert.
3 doelen sociaal werker:
1. Het bevorderen van sociale verandering en ontwikkeling;
2. Het bevorderen van sociale cohesie;
3. Het bevorderen van empowerment en bevrijding van mensen.
Hoe bovenstaande doelen bereiken? Deze definitie toont aan dat sociaal
werk zijn eigen theoretische basis heeft en dat we ook gebruik maken van de
kennis die bij onze doelgroepen zelf aanwezig is.
Waarom sociaal werk? Het meest algemene doel van sociaal werk blijft het
verbeteren van welzijn van mensen. De participatieve gedachte wordt
beklemtoond door te vermelden dat sociaal werk mensen en structuren aanzet
om uitdagingen aan te pakken.
,Wat is de centrale functie/kern van het sociaal werk? De fundamentele
uitgangspunten; sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in het sociaal
werk.
Wat is onze positie als MAW in het beroepenveld (tussen de
psychologen, orthopedagogen? Het specifieke aan een maatschappelijk
werker is dat deze het welzijn van de samenleving in zijn geheel probeert te
verhogen door individuen die uit de boot (dreigen te) vallen te ondersteunen.
We doorverwijzen cliënten naar die juiste instanties.
Wat doet een maatschappelijk werker? Hij helpt mensen in een kwetsbare
situatie en brengen problemen in kaart. De MAW werkt met iedereen die in een
kwetsbare positie verkeert: daklozen, geïsoleerde ouderen, kinderen in een
ongunstige opvoedingssituatie.
Waar kan een maatschappelijk werker werken? School, OCMW,
mutualiteit, MFC, overheid.
Welke taken voert hij uit? Brugfunctie, doorverwijzen.
Waar zitten gemeenschappelijkheden in de job van een
maatschappelijk werker?
1. Ondersteuning en begeleiding van mensen: Maatschappelijk werkers
helpen individuen, groepen en gemeenschappen bij het omgaan met
uitdagingen in hun leven, zoals armoede, gezondheidsproblemen, sociale
uitsluiting of werkloosheid. Ze bieden praktische hulp, zoals het aanvragen van
uitkeringen of hulp bij administratie en geven emotionele steun.
2. Empowerment en zelfredzaamheid Een kernwaarde van het
maatschappelijk werk is emancipatorisch werken, waarbij cliënten worden
geholpen om hun eigen kracht en mogelijkheden te ontdekken. Het doel is
vaak om cliënten zelfredzamer te maken, zodat ze op lange termijn zelf hun
problemen kunnen aanpakken.
3. Informatie en doorverwijzing Maatschappelijk werkers verstrekken
relevante informatie over beschikbare diensten, voorzieningen of rechten
(zoals sociale bijstand, huisvesting, of gezondheidszorg). Ze verwijzen cliënten
door naar gespecialiseerde diensten of instanties als dat nodig is.
4. Probleemanalyse en planmatig werken De werkwijze van
maatschappelijk werkers is vaak methodisch en agogisch verantwoord,
wat betekent dat ze gestructureerd werken aan probleemoplossing. Ze
analyseren de situatie van de cliënt, stellen samen doelen op en werken
volgens een plan om deze doelen te bereiken.
5. Bemiddelen en belangenbehartiging Maatschappelijk werkers fungeren
als bemiddelaars tussen cliënten en instanties zoals werkgevers, overheden en
zorginstellingen. Ze behartigen de belangen van hun cliënten, vooral wanneer
die kwetsbaar zijn of niet in staat zijn om voor hun eigen rechten op te komen.
6. Ethisch handelen: Beroepsethiek is essentieel in het maatschappelijk
werk. Maatschappelijk werkers moeten ethisch handelen door het respecteren
, van de privacy en rechten van de cliënt, en door eerlijk, transparant en
objectief te werken.
7. Samenwerking met andere professionals Maatschappelijk werkers
werken vaak in multidisciplinaire team, waarbij ze nauw samenwerken met
bijvoorbeeld psychologen, artsen, leerkrachten, of andere hulpverleners.
Samenwerking zorgt ervoor dat de cliënt een holistische ondersteuning krijgt.
8. Sociaal-maatschappelijke visie Maatschappelijk werkers kijken verder
dan de individuele situatie van hun cliënten en hebben oog voor de bredere
sociale en maatschappelijke factoren die problemen kunnen veroorzaken, zoals
armoede, discriminatie of slechte huisvesting. Ze dragen vaak bij aan
structurele veranderingen door te pleiten voor betere voorzieningen of
regelgeving (cf. subsidiariteit).
Voorbeelden van deze gemeenschappelijkheid:
Armoedebestrijding: Een maatschappelijk werker helpt cliënten bij het
aanvragen van financiële hulp en biedt begeleiding om uit de armoede te
komen.
Gezondheidszorg: Een maatschappelijk werker in een ziekenhuis begeleidt
patiënten om zorgtoegang te organiseren en sociale problemen rond
gezondheid op te lossen.
Jeugdhulp: Hier begeleiden maatschappelijk werkers jongeren en hun
gezinnen bij opvoedingsvragen en problemen thuis of op school.
Al deze taken draaien om het verbeteren van de levensomstandigheden van
cliënten, met een focus op waardigheid, gelijkheid en zelfbeschikking.
Welke acties kan ik ondernemen als MW’er? Maatschappelijk werkers
willen verandering brengen in moeilijke situaties en de verandering kan op
verschillende niveaus liggen…
Ethisch werken betekenis? Ethisch werken betekent handelen volgens
bepaalde waarden, normen en principes die het juiste gedrag in een beroeps-
of privésituatie bepalen. In de context van maatschappelijk werk verwijst
ethisch werken naar het nemen van beslissingen en het handelen op een
manier die recht doet aan de waardigheid, rechten en het welzijn van cliënten,
terwijl tegelijkertijd professionele normen en maatschappelijke regels worden
nageleefd.
Enkele kernaspecten van ethisch werken:
1. Respect voor de cliënt: Waardigheid en autonomie van de cliënt staan
centraal. Dit betekent dat de maatschappelijk werker de rechten van de cliënt
respecteert, zoals hun recht op zelfbeschikking (het maken van eigen keuzes)
en privacy.
2. Vertrouwelijkheid: Informatie die een maatschappelijk werker over een
cliënt verzamelt, moet vertrouwelijk worden behandeld. Dit betekent dat
persoonlijke gegevens alleen worden gedeeld met toestemming van de cliënt,
tenzij er sprake is van een wettelijke verplichting of een ernstig risico voor de
cliënt of anderen.
Het examen van Werkveldverkenning zal een schriftelijk open boek
examen zijn. Wat wil dit zeggen? Je zal de vragen kunnen beantwoorden met
behulp van je cursus. Je kan hiervoor alle cursusmateriaal gebruiken die je
voor handen hebt: de cursus, alle powerpoints, notities die je hebt gemaakt
tijdens de les, …
Hoe kan je je voorbereiden op een schriftelijk open boek examen? Op
een open boek examen worden vooral inzichtvragen en toepassingsvragen
gesteld. Heb jij de inhoud van deze cursus begrepen en kan je ze toepassen in
concrete situaties?
Daarom deze tips:
Lees zeer goed al je cursusmateriaal: de cursus, de powerpoints, alle
notities, … Zorg dat je alles zeer goed begrijpt!
Maak alle oefeningen opnieuw en bekijk alle filmpjes opnieuw. Zorg dat
je alle oefeningen allemaal zelfstandig (met behulp van je
cursusmateriaal) kunt maken.
Breng structuur aan in je cursusmateriaal, lees de inhoudstafel van je
cursus en zorg dat je alle inhouden goed weet staan zodat je snel kan
navigeren in de cursus. Er is immers een beperkte tijd waarbinnen je je
examen moet afleggen.
Introductie werkplek leren 25/09/2024 09:00-12:00
Hoofstuk 1:
Wat is Maatschappelijk Werk? Dat is een sociaal agogisch beroep. …
Sommige sociaal agogische professionals zijn vooral gericht op het helpen van
groepen, anderen meer op het individu. Sommigen werken gestructureerd aan
verandering, anderen zijn meer gericht op ondersteuning. Ook is er een
verschil in manier van helpen.
Wat is sociaal werk? Dat is een op de praktijk gebaseerde professie en een
academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale
cohesie en empowerment en bevrijding van mensen bevordert.
3 doelen sociaal werker:
1. Het bevorderen van sociale verandering en ontwikkeling;
2. Het bevorderen van sociale cohesie;
3. Het bevorderen van empowerment en bevrijding van mensen.
Hoe bovenstaande doelen bereiken? Deze definitie toont aan dat sociaal
werk zijn eigen theoretische basis heeft en dat we ook gebruik maken van de
kennis die bij onze doelgroepen zelf aanwezig is.
Waarom sociaal werk? Het meest algemene doel van sociaal werk blijft het
verbeteren van welzijn van mensen. De participatieve gedachte wordt
beklemtoond door te vermelden dat sociaal werk mensen en structuren aanzet
om uitdagingen aan te pakken.
,Wat is de centrale functie/kern van het sociaal werk? De fundamentele
uitgangspunten; sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in het sociaal
werk.
Wat is onze positie als MAW in het beroepenveld (tussen de
psychologen, orthopedagogen? Het specifieke aan een maatschappelijk
werker is dat deze het welzijn van de samenleving in zijn geheel probeert te
verhogen door individuen die uit de boot (dreigen te) vallen te ondersteunen.
We doorverwijzen cliënten naar die juiste instanties.
Wat doet een maatschappelijk werker? Hij helpt mensen in een kwetsbare
situatie en brengen problemen in kaart. De MAW werkt met iedereen die in een
kwetsbare positie verkeert: daklozen, geïsoleerde ouderen, kinderen in een
ongunstige opvoedingssituatie.
Waar kan een maatschappelijk werker werken? School, OCMW,
mutualiteit, MFC, overheid.
Welke taken voert hij uit? Brugfunctie, doorverwijzen.
Waar zitten gemeenschappelijkheden in de job van een
maatschappelijk werker?
1. Ondersteuning en begeleiding van mensen: Maatschappelijk werkers
helpen individuen, groepen en gemeenschappen bij het omgaan met
uitdagingen in hun leven, zoals armoede, gezondheidsproblemen, sociale
uitsluiting of werkloosheid. Ze bieden praktische hulp, zoals het aanvragen van
uitkeringen of hulp bij administratie en geven emotionele steun.
2. Empowerment en zelfredzaamheid Een kernwaarde van het
maatschappelijk werk is emancipatorisch werken, waarbij cliënten worden
geholpen om hun eigen kracht en mogelijkheden te ontdekken. Het doel is
vaak om cliënten zelfredzamer te maken, zodat ze op lange termijn zelf hun
problemen kunnen aanpakken.
3. Informatie en doorverwijzing Maatschappelijk werkers verstrekken
relevante informatie over beschikbare diensten, voorzieningen of rechten
(zoals sociale bijstand, huisvesting, of gezondheidszorg). Ze verwijzen cliënten
door naar gespecialiseerde diensten of instanties als dat nodig is.
4. Probleemanalyse en planmatig werken De werkwijze van
maatschappelijk werkers is vaak methodisch en agogisch verantwoord,
wat betekent dat ze gestructureerd werken aan probleemoplossing. Ze
analyseren de situatie van de cliënt, stellen samen doelen op en werken
volgens een plan om deze doelen te bereiken.
5. Bemiddelen en belangenbehartiging Maatschappelijk werkers fungeren
als bemiddelaars tussen cliënten en instanties zoals werkgevers, overheden en
zorginstellingen. Ze behartigen de belangen van hun cliënten, vooral wanneer
die kwetsbaar zijn of niet in staat zijn om voor hun eigen rechten op te komen.
6. Ethisch handelen: Beroepsethiek is essentieel in het maatschappelijk
werk. Maatschappelijk werkers moeten ethisch handelen door het respecteren
, van de privacy en rechten van de cliënt, en door eerlijk, transparant en
objectief te werken.
7. Samenwerking met andere professionals Maatschappelijk werkers
werken vaak in multidisciplinaire team, waarbij ze nauw samenwerken met
bijvoorbeeld psychologen, artsen, leerkrachten, of andere hulpverleners.
Samenwerking zorgt ervoor dat de cliënt een holistische ondersteuning krijgt.
8. Sociaal-maatschappelijke visie Maatschappelijk werkers kijken verder
dan de individuele situatie van hun cliënten en hebben oog voor de bredere
sociale en maatschappelijke factoren die problemen kunnen veroorzaken, zoals
armoede, discriminatie of slechte huisvesting. Ze dragen vaak bij aan
structurele veranderingen door te pleiten voor betere voorzieningen of
regelgeving (cf. subsidiariteit).
Voorbeelden van deze gemeenschappelijkheid:
Armoedebestrijding: Een maatschappelijk werker helpt cliënten bij het
aanvragen van financiële hulp en biedt begeleiding om uit de armoede te
komen.
Gezondheidszorg: Een maatschappelijk werker in een ziekenhuis begeleidt
patiënten om zorgtoegang te organiseren en sociale problemen rond
gezondheid op te lossen.
Jeugdhulp: Hier begeleiden maatschappelijk werkers jongeren en hun
gezinnen bij opvoedingsvragen en problemen thuis of op school.
Al deze taken draaien om het verbeteren van de levensomstandigheden van
cliënten, met een focus op waardigheid, gelijkheid en zelfbeschikking.
Welke acties kan ik ondernemen als MW’er? Maatschappelijk werkers
willen verandering brengen in moeilijke situaties en de verandering kan op
verschillende niveaus liggen…
Ethisch werken betekenis? Ethisch werken betekent handelen volgens
bepaalde waarden, normen en principes die het juiste gedrag in een beroeps-
of privésituatie bepalen. In de context van maatschappelijk werk verwijst
ethisch werken naar het nemen van beslissingen en het handelen op een
manier die recht doet aan de waardigheid, rechten en het welzijn van cliënten,
terwijl tegelijkertijd professionele normen en maatschappelijke regels worden
nageleefd.
Enkele kernaspecten van ethisch werken:
1. Respect voor de cliënt: Waardigheid en autonomie van de cliënt staan
centraal. Dit betekent dat de maatschappelijk werker de rechten van de cliënt
respecteert, zoals hun recht op zelfbeschikking (het maken van eigen keuzes)
en privacy.
2. Vertrouwelijkheid: Informatie die een maatschappelijk werker over een
cliënt verzamelt, moet vertrouwelijk worden behandeld. Dit betekent dat
persoonlijke gegevens alleen worden gedeeld met toestemming van de cliënt,
tenzij er sprake is van een wettelijke verplichting of een ernstig risico voor de
cliënt of anderen.
