INHOUD
INHOUD ............................................................................................................................................................... 1
INTRODUCTIE ...................................................................................................................................................... 3
DENTOALVEOLAIRE CHIRURGIE EN PREPROTHETISCHE CHIRURGIE ............................................................................................ 3
CONGENITALE CRANIOFACIALE CHIRURGIE ......................................................................................................................... 4
FACIALE HARMONISATIE ................................................................................................................................................. 6
TRAUMATOLOGIE ......................................................................................................................................................... 6
ONCOLOGIE & RECONSTRUCTIEVE HEELKUNDE.................................................................................................................... 6
ΜUCOSALETSELS ................................................................................................................................................. 8
WITTE AFWIJKINGEN ..................................................................................................................................................... 8
NIET-EPITHELIALE WITTE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 10
VERRUCEUS-PAPILLAIRE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 10
VESICULO-BULLEUZE AFWIJKINGEN ................................................................................................................................ 11
IMMUUNSTOORNIS GERELATEERDE AFWIJKINGEN ............................................................................................................... 12
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN .......................................................................................................................................... 12
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN MET MICROBIËLE OORZAAK ....................................................................................................... 13
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN BIJ ONDERLIGGENDE IMMUUNSTOORNISSEN .................................................................................. 13
ROOD-BLAUWE AFWIJKINGEN ....................................................................................................................................... 14
EXTRAVASCULAIRE MUCOSA AFWIJKINGEN ....................................................................................................................... 16
DONKER GEPIGMENTEERDE AFWIJKINGEN ........................................................................................................................ 16
MESENCHYMALE AFWIJKINGEN ...................................................................................................................................... 17
VASCULAIRE AFWIJKINGEN ........................................................................................................................................... 17
NEUROGENE AFWIJKINGEN........................................................................................................................................... 18
AFWIJKINGEN UITGAANDE VAN VET ................................................................................................................................. 18
AANDOENINGEN VAN HET HARDE TANDWEEFSEL ............................................................................................... 20
TANDFORMATIE .......................................................................................................................................................... 20
PATHOLOGIE ............................................................................................................................................................. 21
OROFACIALE INFECTIES ..................................................................................................................................... 24
ODONTOGENE ONTSTEKINGEN ...................................................................................................................................... 24
NIET ODONTOGENE ONTSTEKINGEN ................................................................................................................................. 31
FACIALE TRAUMATOLOGIE ................................................................................................................................. 37
ANATOMIE ................................................................................................................................................................ 37
BOT- EN FRACTUURGENEZING ....................................................................................................................................... 38
KLINISCH ONDERZOEK EN DIAGNOSTIEK ........................................................................................................................... 39
FRACTUREN .............................................................................................................................................................. 39
TANDTRAUMATA ......................................................................................................................................................... 47
ORALE ONCOLOGIE ........................................................................................................................................... 51
INLEIDING ................................................................................................................................................................ 51
SOORTEN TUMOREN ................................................................................................................................................... 51
PREMALIGNE LETSELS .................................................................................................................................................. 53
ETIOLOGIE (RISICOFACTOREN) ....................................................................................................................................... 55
EPIDEMIOLOGIE ......................................................................................................................................................... 55
DIAGNOSE EN STAGING ............................................................................................................................................... 56
BEHANDELING .......................................................................................................................................................... 59
CASUSSEN ............................................................................................................................................................... 61
CRANIO-FACIALE AFWIJKINGEN ......................................................................................................................... 63
INLEIDING ................................................................................................................................................................ 63
1
, MEEST FREQUENTE CRANIOFACIALE AANDOENINGEN........................................................................................................... 63
BEHANDELING .......................................................................................................................................................... 66
CASUSSEN ............................................................................................................................................................... 69
EXAMEN!! ................................................................................................................................................................. 70
AANGEBOREN MISVORMINGEN (MALFORMATIES) VAN GELAAT EN HALS ............................................................. 71
ONTWIKKELINGSTOORNISSEN KAKEN............................................................................................................................... 71
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN GEBITSELEMENTEN ............................................................................................................. 74
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN HUID EN BINDWEEFSEL ........................................................................................................ 74
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN LIPPEN ............................................................................................................................ 75
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN MONDMUCOSA, GINGIVA EN TONG .......................................................................................... 76
ONTWIKKELINGSSTOORNIS TMJ ..................................................................................................................................... 76
ERUPTIESTOORNISSEN ................................................................................................................................................ 77
SCHISIS EN CRANIOFACIALE AFWIJKINGEN ........................................................................................................ 78
SCHISIS ................................................................................................................................................................... 78
ANDERE CRANIOFACIALE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 83
TEMPEROMANDIBULAIRE DYFUNCTIE................................................................................................................. 84
KAAKGEWRICHT ......................................................................................................................................................... 84
TRIADE VAN KLACHTEN ................................................................................................................................................ 84
INTRA-ARTICULAIRE COMPONENT ................................................................................................................................... 88
SUBLUXATIE EN LUXATIE ............................................................................................................................................... 90
2
, INTRODUCTIE
→ enkel de blauwe sterren (ppt) kennen: andere minder belangrijke dingen in deze kleur gezet ☺ (maar best wel leren)
Domeinen MKA
DENTOALVEOLAIRE CHIRURGIE EN PREPROTHETISCHE CHIRURGIE
Taken
- Implantologie
- Vrijleggen van ingesloten tanden
- Mucosale ingrepen
- Ingrepen op het bot
- Vrije weefselenten
- Orale pathologie
- Extractie wijsheidstanden → want vaak geen plaats voor wijsheidstanden => kunnen door malpositie veel
problemen veroorzaken
o Aantasting 2e molaren
o Ontstekingen
- Kleine mondheelkunde: kaakcyste, lokale ontsteking
- Preprothetische heelkunde: vervanging van het tandweefsel (tandloze kaak atrofieert!!)
ABCESSEN
→ kunnen thv de mond regio levenbedreigend zijn!
Cardinale symptomen:
- Tumor: door oedeem en etteropstapeling
- Dolor: door druk in de weefsels en op de
zenuwuiteinden
- Calor: door verhoogd lokaal metabolisme
- Rubor: door verhoogde doorbloeding
- Functio laesae: door pijnreflex
o Bv mond niet meer kunnen open doen
- Fluctuatie: door vochtopstapeling (etter)
Behandeling
- Overal waar een abcess is = DRAINAGE
- Abcessen kunnen verplaatsen →
3
, CONGENITALE CRANIOFACIALE CHIRURGIE
CRANIOSYNOSTOSIS
→ suturen laten de groei van de hersenen toe → als er eentje vroegtijdig
sluit: geeft misvorming van de hersenen
→ hersenen gaan mbv druk het bot er rond eroderen → gaatjes in de
schedel
- Unilateral coronal synostosis
- Lambdoid synostosis
- Metopic synostosis
- Sagittal synostosis (scaphocephaly)
- Multiple or combined suture synostosis
- Geïsoleerd
- Syndromen
o Pfeiffer
o Crouzon
o Muenke
o …
Chirugisch corrigeren
SCHISIS
= gespleten gezicht (vnl bovenlip, kaak of gehemelte)
- Prenatale diagnose: op echo rond de 20 weken zichtbaar
- Meest voorkomende aangeboren afwijking
o 1/750 geboortes in Vlaanderen
o Raciaal gebonden: minder in afrika, meer in amerika
o Geografisch gebonden
Pathogenese
Gehemeltespleet
- 8ste week
- Gehemelte Platen & het Neustussenschoot
- LKG-spleet
- G-spleet
Oorzaken
- Erfelijkheid
o Kans dat gezonde ouder kind met dat krijgt → 1/700
o Als 1 vd ouders het heeft → 40-50% kans op schisis bij kind
o “G” ouders + “S” kind
▪ → 2de kind 4 á 5% “S”
o “S” ouder + “S” kind
▪ → 2de kind 14% “S”
- Infectieziekten moeder
o Toxoplasmose, Windpokken & Rodehond
- Ontwikkelingsstoornissen
o “S” meer bij oudere ouders
Schisisvormen
- Geisoleerd hard verhemelte spleet bestaat niet!
o Want het gehemelte sluit van voor naar achter
4
INHOUD ............................................................................................................................................................... 1
INTRODUCTIE ...................................................................................................................................................... 3
DENTOALVEOLAIRE CHIRURGIE EN PREPROTHETISCHE CHIRURGIE ............................................................................................ 3
CONGENITALE CRANIOFACIALE CHIRURGIE ......................................................................................................................... 4
FACIALE HARMONISATIE ................................................................................................................................................. 6
TRAUMATOLOGIE ......................................................................................................................................................... 6
ONCOLOGIE & RECONSTRUCTIEVE HEELKUNDE.................................................................................................................... 6
ΜUCOSALETSELS ................................................................................................................................................. 8
WITTE AFWIJKINGEN ..................................................................................................................................................... 8
NIET-EPITHELIALE WITTE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 10
VERRUCEUS-PAPILLAIRE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 10
VESICULO-BULLEUZE AFWIJKINGEN ................................................................................................................................ 11
IMMUUNSTOORNIS GERELATEERDE AFWIJKINGEN ............................................................................................................... 12
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN .......................................................................................................................................... 12
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN MET MICROBIËLE OORZAAK ....................................................................................................... 13
ULCERATIEVE AFWIJKINGEN BIJ ONDERLIGGENDE IMMUUNSTOORNISSEN .................................................................................. 13
ROOD-BLAUWE AFWIJKINGEN ....................................................................................................................................... 14
EXTRAVASCULAIRE MUCOSA AFWIJKINGEN ....................................................................................................................... 16
DONKER GEPIGMENTEERDE AFWIJKINGEN ........................................................................................................................ 16
MESENCHYMALE AFWIJKINGEN ...................................................................................................................................... 17
VASCULAIRE AFWIJKINGEN ........................................................................................................................................... 17
NEUROGENE AFWIJKINGEN........................................................................................................................................... 18
AFWIJKINGEN UITGAANDE VAN VET ................................................................................................................................. 18
AANDOENINGEN VAN HET HARDE TANDWEEFSEL ............................................................................................... 20
TANDFORMATIE .......................................................................................................................................................... 20
PATHOLOGIE ............................................................................................................................................................. 21
OROFACIALE INFECTIES ..................................................................................................................................... 24
ODONTOGENE ONTSTEKINGEN ...................................................................................................................................... 24
NIET ODONTOGENE ONTSTEKINGEN ................................................................................................................................. 31
FACIALE TRAUMATOLOGIE ................................................................................................................................. 37
ANATOMIE ................................................................................................................................................................ 37
BOT- EN FRACTUURGENEZING ....................................................................................................................................... 38
KLINISCH ONDERZOEK EN DIAGNOSTIEK ........................................................................................................................... 39
FRACTUREN .............................................................................................................................................................. 39
TANDTRAUMATA ......................................................................................................................................................... 47
ORALE ONCOLOGIE ........................................................................................................................................... 51
INLEIDING ................................................................................................................................................................ 51
SOORTEN TUMOREN ................................................................................................................................................... 51
PREMALIGNE LETSELS .................................................................................................................................................. 53
ETIOLOGIE (RISICOFACTOREN) ....................................................................................................................................... 55
EPIDEMIOLOGIE ......................................................................................................................................................... 55
DIAGNOSE EN STAGING ............................................................................................................................................... 56
BEHANDELING .......................................................................................................................................................... 59
CASUSSEN ............................................................................................................................................................... 61
CRANIO-FACIALE AFWIJKINGEN ......................................................................................................................... 63
INLEIDING ................................................................................................................................................................ 63
1
, MEEST FREQUENTE CRANIOFACIALE AANDOENINGEN........................................................................................................... 63
BEHANDELING .......................................................................................................................................................... 66
CASUSSEN ............................................................................................................................................................... 69
EXAMEN!! ................................................................................................................................................................. 70
AANGEBOREN MISVORMINGEN (MALFORMATIES) VAN GELAAT EN HALS ............................................................. 71
ONTWIKKELINGSTOORNISSEN KAKEN............................................................................................................................... 71
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN GEBITSELEMENTEN ............................................................................................................. 74
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN HUID EN BINDWEEFSEL ........................................................................................................ 74
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN LIPPEN ............................................................................................................................ 75
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN MONDMUCOSA, GINGIVA EN TONG .......................................................................................... 76
ONTWIKKELINGSSTOORNIS TMJ ..................................................................................................................................... 76
ERUPTIESTOORNISSEN ................................................................................................................................................ 77
SCHISIS EN CRANIOFACIALE AFWIJKINGEN ........................................................................................................ 78
SCHISIS ................................................................................................................................................................... 78
ANDERE CRANIOFACIALE AFWIJKINGEN ............................................................................................................................ 83
TEMPEROMANDIBULAIRE DYFUNCTIE................................................................................................................. 84
KAAKGEWRICHT ......................................................................................................................................................... 84
TRIADE VAN KLACHTEN ................................................................................................................................................ 84
INTRA-ARTICULAIRE COMPONENT ................................................................................................................................... 88
SUBLUXATIE EN LUXATIE ............................................................................................................................................... 90
2
, INTRODUCTIE
→ enkel de blauwe sterren (ppt) kennen: andere minder belangrijke dingen in deze kleur gezet ☺ (maar best wel leren)
Domeinen MKA
DENTOALVEOLAIRE CHIRURGIE EN PREPROTHETISCHE CHIRURGIE
Taken
- Implantologie
- Vrijleggen van ingesloten tanden
- Mucosale ingrepen
- Ingrepen op het bot
- Vrije weefselenten
- Orale pathologie
- Extractie wijsheidstanden → want vaak geen plaats voor wijsheidstanden => kunnen door malpositie veel
problemen veroorzaken
o Aantasting 2e molaren
o Ontstekingen
- Kleine mondheelkunde: kaakcyste, lokale ontsteking
- Preprothetische heelkunde: vervanging van het tandweefsel (tandloze kaak atrofieert!!)
ABCESSEN
→ kunnen thv de mond regio levenbedreigend zijn!
Cardinale symptomen:
- Tumor: door oedeem en etteropstapeling
- Dolor: door druk in de weefsels en op de
zenuwuiteinden
- Calor: door verhoogd lokaal metabolisme
- Rubor: door verhoogde doorbloeding
- Functio laesae: door pijnreflex
o Bv mond niet meer kunnen open doen
- Fluctuatie: door vochtopstapeling (etter)
Behandeling
- Overal waar een abcess is = DRAINAGE
- Abcessen kunnen verplaatsen →
3
, CONGENITALE CRANIOFACIALE CHIRURGIE
CRANIOSYNOSTOSIS
→ suturen laten de groei van de hersenen toe → als er eentje vroegtijdig
sluit: geeft misvorming van de hersenen
→ hersenen gaan mbv druk het bot er rond eroderen → gaatjes in de
schedel
- Unilateral coronal synostosis
- Lambdoid synostosis
- Metopic synostosis
- Sagittal synostosis (scaphocephaly)
- Multiple or combined suture synostosis
- Geïsoleerd
- Syndromen
o Pfeiffer
o Crouzon
o Muenke
o …
Chirugisch corrigeren
SCHISIS
= gespleten gezicht (vnl bovenlip, kaak of gehemelte)
- Prenatale diagnose: op echo rond de 20 weken zichtbaar
- Meest voorkomende aangeboren afwijking
o 1/750 geboortes in Vlaanderen
o Raciaal gebonden: minder in afrika, meer in amerika
o Geografisch gebonden
Pathogenese
Gehemeltespleet
- 8ste week
- Gehemelte Platen & het Neustussenschoot
- LKG-spleet
- G-spleet
Oorzaken
- Erfelijkheid
o Kans dat gezonde ouder kind met dat krijgt → 1/700
o Als 1 vd ouders het heeft → 40-50% kans op schisis bij kind
o “G” ouders + “S” kind
▪ → 2de kind 4 á 5% “S”
o “S” ouder + “S” kind
▪ → 2de kind 14% “S”
- Infectieziekten moeder
o Toxoplasmose, Windpokken & Rodehond
- Ontwikkelingsstoornissen
o “S” meer bij oudere ouders
Schisisvormen
- Geisoleerd hard verhemelte spleet bestaat niet!
o Want het gehemelte sluit van voor naar achter
4
