Economisch recht
H2 – De ondernemingsrechtbank
1 Samenstelling
9 ondernemingsrechtbanken
Lokale afdeling (Antwerpen: Turnhout, Mechelen, Hasselt, …)
Afdeling telt meerdere kamers
Kamer bestaat uit
Voorzitter
Twee lekenrechters = ‘rechters in ondernemingszaken’
- Komen uit bedrijfsleven
- Benoemd door koning voor hernieuwbare periode van 5 jaar
Griffier
Magistraat van OM (soms advies geven) Procureur des Konings
2 Bevoegdheden
Bevoegd voor alle geschillen tussen ondernemingen
Niet-onderneming tegen onderneming kan ook voor ORB komen
Onderneming tegen niet-onderneming moet voor vrederechter of
rechtbank van EA
Bevoegd voor specifieke gevallen, ongeacht het bedrag
Geschillen tussen vennoten van vennootschap
Geschillen mbt wisselbrieven
Geschillen door faillissement
Geschillen mbt intellectuele eigendommen en marktpraktijken
Voorzitter is bevoegd voor het opleggen van staking mbt misleidende
marktpraktijken
3 Procedure
Gewone procedure, met 3 kernmomenten
Dagvaarding of verzoekschrift
Openbare terechtzitting
Het vonnis
Verkorte en buitengewone procedures
Voorzitter zetelt in kortgeding bij spoedeisende zaken en neemt
maatregelen
B2B-realties: bijzondere procedure voor invordering van niet-
betwiste geldschulden
- Dossier wordt voorgelegd aan advocaat en stuurt die door
naar deurwaarder (maant laatste keer aan)
- Deurwaarder maakt pv op van niet-betwisting
o Zelfde waarde als een vonnis
Aparte schikkingskamers
- Afzonderlijk traject gericht op minnelijke oplossing
- Via schriftelijk verzoek gericht aan griffie van ORB
- Partijen moeten persoonlijk aanwezig zijn
- Snelle en goedkope procedure
1
,H3 – Het bewijs in ondernemingszaken
2 Bijzondere bewijsmiddelen
2.1 De boekhouding
Algemeen
Elke onderneming moet boekhouding voeren die past met aard en
omvang van het bedrijf (art. III.82 WER)
Bij moderne bedrijven is boekhouding een onmisbaar
beleidsinstrument
Van belang als bijzonder bewijsmiddel
- Boekhouding bevat bedrijfsgeheimen en heeft vertrouwelijk
karakter
- Elke onderneming stelt de boekhouding eenzijdig op
Bewijskracht van de boekhouding
Regelmatige of onregelmatige boekhouding geldt als bewijs
Twee hoofdregels
- Geschillen tussen ondernemingen onderling
o Wettelijke bewijswaarde tegen andere onderneming als
vermeldingen in boekhouding van onderscheiden
partijen overeenstemmend zijn
- Geschillen van een niet-ondernemer tegen een ondernemer
o Boekhouding van ondernemer kan tegen hem gebruikt
worden (art. 8.11 BW)
o Regel van onsplitsbaarheid respecteren
Diegene die zich op de boekhouding beroept,
moet de boekhouding in haar geheel nemen
Geen onderdeel nemer en los bekijken
o Boekhouding van ondernemer levert geen bewijs op
tegen niet-ondernemer
Procedureel gebruik van de boekhouding
Rechtbank kan ambtshalve of op verzoek van partijen een overleg
bevelen over een geheel of gedeelte van de boekhouding
- Mag niet ten nadele van de onderneming gesplitst worden
Rechter kan maatregelen opleggen om vertrouwelijkheid van
stukken te vrijwaren
2.2 De factuur (art. 1, §13 WBTW)
Algemeen
= De factuur is een geschreven stuk en houdt de bevestiging in
van een schuldvordering in geld wegens de levering van goederen
of diensten
- Opgesteld door de leverancier en aan klant bezorgd
- Bevat de prijs die klant verschuldigd is
Wordt gereglementeerd in de btw-wetgeving
- Geeft ook verplichte vermeldingen aan
Btw-plichtigen moeten een factuur uitreiken (in onderlinge
verrichtingen tussen belastingplichtigen)
Voor beide vormen
- Authenticiteit van herkomst waarborgen
- Integriteit van inhoud waarborgen
- Leesbaarheid waarborgen
Bewaringstermijn van 7 jaar
2
, Elektronisch factureren
Voorafgaande aanvaarding van het principe nodig
Wijze van elektronische verzending en ontvangst of wijze van ter
beschikking stellen door de afnemer nodig
Verschillende wijzen
- E-facturatie = e-invoicing = B2G
o Voor ondernemingen voor levering van G&D aan
overheden
o Overheden moeten elektronisch factureren aanvaarden
(e-invoicerichtlijn)
o Ondernemingen kunnen van overheidsopdrachten
verplicht worden een e-factuur te versturen naar
overheid
- E-facturatie = e-invoicing voor ondernemingen
o Verplicht voor alle transacties tussen belastingplichtige
ondernemingen
o Volledig geautomatiseerd digitaal proces
Inhoud van de factuur
Vermeldingen
- Het woord ‘factuur’
- De factuurdatum
- Een volgnummer
- De identiteit van de leverancier of dienstverrichter
- De identiteit van de afnemer
- De datum van het belastbaar feit
- De aard van de uitgevoerde handelingen
- De maatstaf van heffing
- De btw-tarieven
- De verschuldigde btw
- Het totaalbedrag
Bijkomende vermeldingen
- Factureren aan buitenlands bedrijf en de btw verschuldigd is
door een medecontractant
- Als er eerder een voorschotfactuur uitgereikt
Algemene voorwaarden
Bewijskracht van de factuur
De klant gebruikt de factuur als bewijs tegen de leverancier-
ondernemer
- Tegen leverancier-ondernemer bewijst de factuur de daarin
opgenomen OK met vermelde voorwaarden van prijs,
kwaliteit en levering
- Klant-ondernemer als klant-verbruiker kan factuur tegen
leverancier inroepen
De leverancier-ondernemer wil de factuur als bewijs
gebruiken tegen de klant-ondernemer
- Tegen klant-ondernemer bewijs factuur de daarin vermelde
OK, op voorwaarde dat de klant de factuur aanvaardde
o Uitdrukkelijk of stilzwijgend
o Aanvaarding
Betaling van factuur
3
, Niet-tijdig protesteren tegen factuur
Het inboeken van de factuur
- Probleem met algemene voorwaarden
o Binden de klant-ondernemer
- Leverancier kan factuur niet als bewijsmiddel inroepen tegen
consument
o Best reageren als je het niet eens bent met de factuur
o Gebrek aan betwisting van een factuur door consument
wordt niet beschouwd als aanvaarding (behalve
stilzwijgen)
Protesteren tegen een factuur
- Aangetekende brief aan leverancier
o Reden van niet-aanvaarding
- Binnen redelijke termijn
4
H2 – De ondernemingsrechtbank
1 Samenstelling
9 ondernemingsrechtbanken
Lokale afdeling (Antwerpen: Turnhout, Mechelen, Hasselt, …)
Afdeling telt meerdere kamers
Kamer bestaat uit
Voorzitter
Twee lekenrechters = ‘rechters in ondernemingszaken’
- Komen uit bedrijfsleven
- Benoemd door koning voor hernieuwbare periode van 5 jaar
Griffier
Magistraat van OM (soms advies geven) Procureur des Konings
2 Bevoegdheden
Bevoegd voor alle geschillen tussen ondernemingen
Niet-onderneming tegen onderneming kan ook voor ORB komen
Onderneming tegen niet-onderneming moet voor vrederechter of
rechtbank van EA
Bevoegd voor specifieke gevallen, ongeacht het bedrag
Geschillen tussen vennoten van vennootschap
Geschillen mbt wisselbrieven
Geschillen door faillissement
Geschillen mbt intellectuele eigendommen en marktpraktijken
Voorzitter is bevoegd voor het opleggen van staking mbt misleidende
marktpraktijken
3 Procedure
Gewone procedure, met 3 kernmomenten
Dagvaarding of verzoekschrift
Openbare terechtzitting
Het vonnis
Verkorte en buitengewone procedures
Voorzitter zetelt in kortgeding bij spoedeisende zaken en neemt
maatregelen
B2B-realties: bijzondere procedure voor invordering van niet-
betwiste geldschulden
- Dossier wordt voorgelegd aan advocaat en stuurt die door
naar deurwaarder (maant laatste keer aan)
- Deurwaarder maakt pv op van niet-betwisting
o Zelfde waarde als een vonnis
Aparte schikkingskamers
- Afzonderlijk traject gericht op minnelijke oplossing
- Via schriftelijk verzoek gericht aan griffie van ORB
- Partijen moeten persoonlijk aanwezig zijn
- Snelle en goedkope procedure
1
,H3 – Het bewijs in ondernemingszaken
2 Bijzondere bewijsmiddelen
2.1 De boekhouding
Algemeen
Elke onderneming moet boekhouding voeren die past met aard en
omvang van het bedrijf (art. III.82 WER)
Bij moderne bedrijven is boekhouding een onmisbaar
beleidsinstrument
Van belang als bijzonder bewijsmiddel
- Boekhouding bevat bedrijfsgeheimen en heeft vertrouwelijk
karakter
- Elke onderneming stelt de boekhouding eenzijdig op
Bewijskracht van de boekhouding
Regelmatige of onregelmatige boekhouding geldt als bewijs
Twee hoofdregels
- Geschillen tussen ondernemingen onderling
o Wettelijke bewijswaarde tegen andere onderneming als
vermeldingen in boekhouding van onderscheiden
partijen overeenstemmend zijn
- Geschillen van een niet-ondernemer tegen een ondernemer
o Boekhouding van ondernemer kan tegen hem gebruikt
worden (art. 8.11 BW)
o Regel van onsplitsbaarheid respecteren
Diegene die zich op de boekhouding beroept,
moet de boekhouding in haar geheel nemen
Geen onderdeel nemer en los bekijken
o Boekhouding van ondernemer levert geen bewijs op
tegen niet-ondernemer
Procedureel gebruik van de boekhouding
Rechtbank kan ambtshalve of op verzoek van partijen een overleg
bevelen over een geheel of gedeelte van de boekhouding
- Mag niet ten nadele van de onderneming gesplitst worden
Rechter kan maatregelen opleggen om vertrouwelijkheid van
stukken te vrijwaren
2.2 De factuur (art. 1, §13 WBTW)
Algemeen
= De factuur is een geschreven stuk en houdt de bevestiging in
van een schuldvordering in geld wegens de levering van goederen
of diensten
- Opgesteld door de leverancier en aan klant bezorgd
- Bevat de prijs die klant verschuldigd is
Wordt gereglementeerd in de btw-wetgeving
- Geeft ook verplichte vermeldingen aan
Btw-plichtigen moeten een factuur uitreiken (in onderlinge
verrichtingen tussen belastingplichtigen)
Voor beide vormen
- Authenticiteit van herkomst waarborgen
- Integriteit van inhoud waarborgen
- Leesbaarheid waarborgen
Bewaringstermijn van 7 jaar
2
, Elektronisch factureren
Voorafgaande aanvaarding van het principe nodig
Wijze van elektronische verzending en ontvangst of wijze van ter
beschikking stellen door de afnemer nodig
Verschillende wijzen
- E-facturatie = e-invoicing = B2G
o Voor ondernemingen voor levering van G&D aan
overheden
o Overheden moeten elektronisch factureren aanvaarden
(e-invoicerichtlijn)
o Ondernemingen kunnen van overheidsopdrachten
verplicht worden een e-factuur te versturen naar
overheid
- E-facturatie = e-invoicing voor ondernemingen
o Verplicht voor alle transacties tussen belastingplichtige
ondernemingen
o Volledig geautomatiseerd digitaal proces
Inhoud van de factuur
Vermeldingen
- Het woord ‘factuur’
- De factuurdatum
- Een volgnummer
- De identiteit van de leverancier of dienstverrichter
- De identiteit van de afnemer
- De datum van het belastbaar feit
- De aard van de uitgevoerde handelingen
- De maatstaf van heffing
- De btw-tarieven
- De verschuldigde btw
- Het totaalbedrag
Bijkomende vermeldingen
- Factureren aan buitenlands bedrijf en de btw verschuldigd is
door een medecontractant
- Als er eerder een voorschotfactuur uitgereikt
Algemene voorwaarden
Bewijskracht van de factuur
De klant gebruikt de factuur als bewijs tegen de leverancier-
ondernemer
- Tegen leverancier-ondernemer bewijst de factuur de daarin
opgenomen OK met vermelde voorwaarden van prijs,
kwaliteit en levering
- Klant-ondernemer als klant-verbruiker kan factuur tegen
leverancier inroepen
De leverancier-ondernemer wil de factuur als bewijs
gebruiken tegen de klant-ondernemer
- Tegen klant-ondernemer bewijs factuur de daarin vermelde
OK, op voorwaarde dat de klant de factuur aanvaardde
o Uitdrukkelijk of stilzwijgend
o Aanvaarding
Betaling van factuur
3
, Niet-tijdig protesteren tegen factuur
Het inboeken van de factuur
- Probleem met algemene voorwaarden
o Binden de klant-ondernemer
- Leverancier kan factuur niet als bewijsmiddel inroepen tegen
consument
o Best reageren als je het niet eens bent met de factuur
o Gebrek aan betwisting van een factuur door consument
wordt niet beschouwd als aanvaarding (behalve
stilzwijgen)
Protesteren tegen een factuur
- Aangetekende brief aan leverancier
o Reden van niet-aanvaarding
- Binnen redelijke termijn
4