Samenvatting Nederlands talenbeleid

Talenbeleid
Leesbevordering
Boeken voor alle vakken
Strips
o Geletterdheid is ook visuele geletterdheid
o Bijdrage van strips in de literaire competentie van kinderen: - wegwijs in
het aanbod van

boeken

- inzicht in de literaire

analyse/verhaalopbouw

- oordeel over kinderboeken
o Functies van strips: - ontspannend -> spanning en humor
- emotief -> weinig diepe emoties, wel
identificatie met personages
- informatief -> historische tijd, vreemde landen
etc.
- zingevend -> moraal, goed en kwaad,
waarschuwing voor toekomst
- creatief -> weinig want alles is getekend, wel
filmtechnieken
doorzien
- literair-esthetisch -> eigen mening of je het
mooi vindt of niet

o Geen literatuur: - weinig uitgewerkte dialogen
- weinig uitdieping van de karakters
o Wel literatuur: - Plot: sterk, origineel, met afwisseling van verwachtingen
en verrassingen
- Personages: levensecht, geloofwaardig in beeld en
tekst
- Gesproken teksten: realistisch en levendig
-Beschrijvende teksten: verhelderend
- Camerastandpunt, licht en kleur: functioneel ingezet
Non-fictie
Informatieve boeken worden beoordeeld op het vlak van inhoud, vorm en taal
6 A’s:
Informatieve boeken hebben/zijn...
1. Autoriteit: de auteur heeft kennis van zaken
2. Accuraat: de informatie is correct en volledig
3. Actueel: de informatie is up-to-date
4. Aangepast: de inhoud past bij de doelgroep


1

, 5. Aantrekkelijk: het boek is mooi vormgegeven
6. Aangenaam om te lezen: de taal/stijl spreekt aan




Kinderboeken kiezen en beoordelen
Kinderboeken beoordelen op de functies, argumenten en recensies
De literaire argumenten
1. Realistische argumenten: Een lezer kan vinden dat de werkelijkheid in
een boek goed
wordt weergegeven, en daarom het
boek hoog inschatten.
Bv. een boek over ouders met kanker
2. Emotivistische argumenten: Het boek raakt hem of haar, identificatie
speelt een rol.
3. Morele argumenten: Goed en kwaad zijn niet meer heel duidelijk te
onderscheiden.
De lezer moet eerder over het onderscheid
nadenken.
4. Structurele argumenten: De manier waarop het verhaal is opgebouwd.
5. Vernieuwingsargumenten: Vernieuwing kan slaan op de structuur of de
thematiek,
de auteur behandelt een thema waar
nog niet veel over is
verschenen.
6. Stilistische argumenten: woordkeuze, stijlfiguren, zinsbouw etc., de
waardering hangt
af van de persoonlijke voorkeur.
Recensies
Het kader van Krikhaar & Ros

- Bieden vaak een samenvatting van het boek.
- Bespreken het kinderboek in relatie tot werkelijkheid, auteur, literatuur, lezer,
andere boeken,
koopwaar.




2

, Spreken over klassiekers
Aidan Chambers
De leescirkel
Lezen is een proces van opeenvolgende
handelingen: Selecteren, Lezen, Reageren,
Selecteren ...
De helpende volwassene geeft het voorbeeld en
beidt steun: Hij kent de antwoorden niet, hij
luistert, de lezers lezen van de volwassene en
omgekeerd.


Spreken over boeken
Spreken over boeken helpt want dat vergroot het inzicht van de lezer.
Voor een goed gesprek stel je de juiste vragen.
Door te praten over broeken werk e aan de literaire competentie van de
leerlingen:
o Wegwijs in het aanbod
o Inzicht in verhalen
o Verhalen kunnen beoordelen

Delen van enthousiasme: positieve ervaringen uitwisselen.
Delen van moeilijkheden: trachten uit te zoemen waar de tekst over gaat, wat de
betekenis van de tekst is.
Delen van patronen: - relatie tussen tekst en werkelijkheid
- relatie tussen 1 tekst en een ander



3