INHOUD
1. inleiding .................................................................................................................................2
2. spelregels ..............................................................................................................................2
3. technische & tactische vaardigheden ....................................................................................6
4. handbal onderwijzen op school ........................................................................................... 14
5. handbalvarianten................................................................................................................. 19
6. lesmap handbal op school ................................................................................................... 23
7. praktijkgedeelte ................................................................................................................... 26
8. transfer leren ‘balsporten’ ................................................................................................... 28
1
,1. INLEIDING
HET SPELIDEE OF SPELDOEL
Handbal = doelspel
o De bal bezittende ploeg probeert de bals samenspelend te behouden & doelpunt te
maken, andere partij probeert bal af te nemen of onderscheppen
Grondstructuur:
verhinderen
OPST ELLING VAN DE PLOEG OP HET VELD
Opstelling van aanvallende ploeg:
o Hoekspelers, opbouwspelers, spelverdelers, cirkelspeler & doelverdediger
2. SPELREGELS
ALGEMENE BEPALINGEN
Ploeg = 14 spelers → 7 op veld & 7 wisselspelers
o Onbeperkt wisselen & gelijk welke plaats vervangen
Verlaten & betreden via eigen wisselzone/lijn
Speler veld volledig verlaten voor andere speler veld betreedt
Het speelveld:
o 7m-lijn of strafworplijn: lijn voor midden van doel op 7m afstand van doellijn
o Vrije worplijn: ook 9m-lijn genoemd
o Doelgebiedlijn: op 6m van doel, bakent doelgebied af, ook 6m-lijn genoemd
2
, o Wissellijnen: geven ruimte aan waartussen spelers moeten wisselen
o Middenlijn: verbindt midden van beide zijlijnen met elkaar & speelt rol bij opstarten
o Doelverdedigergrenslijn: op 4m van achterlijn
SPELREGELS & SPELVERLOOP
Toegestaan van doelverdediger:
o Enige die vrij mag bewegen in doelgebied
o Mag bal in doelgebied met alle lichaamsdelen aanraken om bal af te weren
o Mag doelgebied zonder bal verlaten om mee te spelen
Niet toegestaan van doelverdediger:
o Doelgebied niet verlaten met onder controle gebrachte bal(SR vrije worp)
o Zolang hij in doelgebied is, de bal die buiten doelgebied op grond ligt of rolt, niet
aanraken(SR vrije worp)
o Bal die buiten doelgebied ligt of rolt niet in doelgebied halen(SR vrije worp)
o Niet met bal van speelveld in doelgebied terug gaan (SR vrije worp)
o Mag bij uitvoering van 7m-worp doelverdedigergrenslijn of verlangde ervan niet
overschrijden voordat bal hand van werper heeft verlaten (SR strafworp)
Doelgebied:
o Met bal die via doelverdediger of doelpaal terug in speelveld komt, mag verder gespeeld
worden
o Verdediger niet in doelgebied gaan staan om verdedigen (SR vrije worp of strafworp
indien hij duidelijke scorekans verijdelt)
o Aanvaller mag doelgebied niet betreden (SR uitworp)
Uitzondering: na shot op doel, mag hij in doelgebied landen
Hoe mag bal gespeeld worden:
o Bal max 3sec vasthouden
o Max 3 passen met bal
o Met 1 hand dribbelen & met 1 of beide handen terug vastnemen
Eens terug vastgehouden erna, mag men niet terug dribbelen
o Bal niet met onderbeen of voet aanraken (SR vrije worp)
Tenzij onvrijwillig zonder voordeel uit te halen of door tegenstrever aangeworpen
3
, o Bal niet naar eigen doelverdediger werpen wnr die in eigen doelgebied bevindt (SR vrije
worp)
Overtredingen & onsportief gedrag:
o Armen & handen gebruiken om in balbezit komen zonder tegenstrever te raken (SR
omklemmen, vasthouden of duwen + vrije worp)
o Aanvaller tegenstrever met romp weg versperren, ook in niet balbezit (SR aanvallersfout)
Men moet stilstaan
o A) tegenspeler niet weg versperren met armen, handen of benen (SR omklemmen,
vasthouden of duwen + vrije worp)
o B) tegenspeler niet vast houden, omklemmen of duwen (SR omklemmen, vasthouden of
duwen + vrije worp & strafworp)
o A & B kunnen in strijd met bal voorkomen, als naar tegenstrever gericht is en niet naar bal
(SR vrije worp of strafworp + gele kaart/tijdelijke uitsluiting/diskwalificaties)
o Aanvaller tegenspeler aanlopen, tegen hem springen of op gevaarlijke wijze op treden (SR
aanvallersfout + vrije worp)
o Aanvaller verdediger omver duwen (SR aanvallersfout + vrije worp)
o Speler die tegenspeler aanvalt dat diens gezondheid in gevaar brengt (diskwalificatie
(rode kaart))
Speler die in werpactie bevindt van opzij/achteren op werparm slaat of achteruit
rukt
Actie uitvoert dat tegenspeler aan hoofd of hals wordt getroffen
Tegenspeler bij lopen of tijdens sprong duwt of aanvalt dat deze daardoor
lichaamsbeheersing verliest
Maken van doelpunt: als bal doellijn volledig is gepasseerd & wnr daarbij noch door aanvallers
noch door verdedigers fout werd gemaakt (SR doelpunt/beginworp)
Begin van spel:
o Aanvang van wedstrijd wordt getost → winner kiest aanval (bal) of verdediging (speelhelft)
o Na rust start andere ploeg (beginworp)
o Ploeg beginnend met aanval stelt zich aan middellijn op eigen speelhelft
o Na fluitsignaal begint wedstrijd
o Tegenstanders blijven 3m van bal bij start
o Begin van speelhelft moeten alle spelers op eigen helft bevinden
o Verdedigers rond hun cirkel meestal
o Bij beginworp na doelpunt kunnen tegenstrevers wel op beide helften
o Na doelpunt voert andere team beginworp uit
SCHEIDSRECHTERTEKENS (SR) & SANCTIES
Inworp richting:
4
1. inleiding .................................................................................................................................2
2. spelregels ..............................................................................................................................2
3. technische & tactische vaardigheden ....................................................................................6
4. handbal onderwijzen op school ........................................................................................... 14
5. handbalvarianten................................................................................................................. 19
6. lesmap handbal op school ................................................................................................... 23
7. praktijkgedeelte ................................................................................................................... 26
8. transfer leren ‘balsporten’ ................................................................................................... 28
1
,1. INLEIDING
HET SPELIDEE OF SPELDOEL
Handbal = doelspel
o De bal bezittende ploeg probeert de bals samenspelend te behouden & doelpunt te
maken, andere partij probeert bal af te nemen of onderscheppen
Grondstructuur:
verhinderen
OPST ELLING VAN DE PLOEG OP HET VELD
Opstelling van aanvallende ploeg:
o Hoekspelers, opbouwspelers, spelverdelers, cirkelspeler & doelverdediger
2. SPELREGELS
ALGEMENE BEPALINGEN
Ploeg = 14 spelers → 7 op veld & 7 wisselspelers
o Onbeperkt wisselen & gelijk welke plaats vervangen
Verlaten & betreden via eigen wisselzone/lijn
Speler veld volledig verlaten voor andere speler veld betreedt
Het speelveld:
o 7m-lijn of strafworplijn: lijn voor midden van doel op 7m afstand van doellijn
o Vrije worplijn: ook 9m-lijn genoemd
o Doelgebiedlijn: op 6m van doel, bakent doelgebied af, ook 6m-lijn genoemd
2
, o Wissellijnen: geven ruimte aan waartussen spelers moeten wisselen
o Middenlijn: verbindt midden van beide zijlijnen met elkaar & speelt rol bij opstarten
o Doelverdedigergrenslijn: op 4m van achterlijn
SPELREGELS & SPELVERLOOP
Toegestaan van doelverdediger:
o Enige die vrij mag bewegen in doelgebied
o Mag bal in doelgebied met alle lichaamsdelen aanraken om bal af te weren
o Mag doelgebied zonder bal verlaten om mee te spelen
Niet toegestaan van doelverdediger:
o Doelgebied niet verlaten met onder controle gebrachte bal(SR vrije worp)
o Zolang hij in doelgebied is, de bal die buiten doelgebied op grond ligt of rolt, niet
aanraken(SR vrije worp)
o Bal die buiten doelgebied ligt of rolt niet in doelgebied halen(SR vrije worp)
o Niet met bal van speelveld in doelgebied terug gaan (SR vrije worp)
o Mag bij uitvoering van 7m-worp doelverdedigergrenslijn of verlangde ervan niet
overschrijden voordat bal hand van werper heeft verlaten (SR strafworp)
Doelgebied:
o Met bal die via doelverdediger of doelpaal terug in speelveld komt, mag verder gespeeld
worden
o Verdediger niet in doelgebied gaan staan om verdedigen (SR vrije worp of strafworp
indien hij duidelijke scorekans verijdelt)
o Aanvaller mag doelgebied niet betreden (SR uitworp)
Uitzondering: na shot op doel, mag hij in doelgebied landen
Hoe mag bal gespeeld worden:
o Bal max 3sec vasthouden
o Max 3 passen met bal
o Met 1 hand dribbelen & met 1 of beide handen terug vastnemen
Eens terug vastgehouden erna, mag men niet terug dribbelen
o Bal niet met onderbeen of voet aanraken (SR vrije worp)
Tenzij onvrijwillig zonder voordeel uit te halen of door tegenstrever aangeworpen
3
, o Bal niet naar eigen doelverdediger werpen wnr die in eigen doelgebied bevindt (SR vrije
worp)
Overtredingen & onsportief gedrag:
o Armen & handen gebruiken om in balbezit komen zonder tegenstrever te raken (SR
omklemmen, vasthouden of duwen + vrije worp)
o Aanvaller tegenstrever met romp weg versperren, ook in niet balbezit (SR aanvallersfout)
Men moet stilstaan
o A) tegenspeler niet weg versperren met armen, handen of benen (SR omklemmen,
vasthouden of duwen + vrije worp)
o B) tegenspeler niet vast houden, omklemmen of duwen (SR omklemmen, vasthouden of
duwen + vrije worp & strafworp)
o A & B kunnen in strijd met bal voorkomen, als naar tegenstrever gericht is en niet naar bal
(SR vrije worp of strafworp + gele kaart/tijdelijke uitsluiting/diskwalificaties)
o Aanvaller tegenspeler aanlopen, tegen hem springen of op gevaarlijke wijze op treden (SR
aanvallersfout + vrije worp)
o Aanvaller verdediger omver duwen (SR aanvallersfout + vrije worp)
o Speler die tegenspeler aanvalt dat diens gezondheid in gevaar brengt (diskwalificatie
(rode kaart))
Speler die in werpactie bevindt van opzij/achteren op werparm slaat of achteruit
rukt
Actie uitvoert dat tegenspeler aan hoofd of hals wordt getroffen
Tegenspeler bij lopen of tijdens sprong duwt of aanvalt dat deze daardoor
lichaamsbeheersing verliest
Maken van doelpunt: als bal doellijn volledig is gepasseerd & wnr daarbij noch door aanvallers
noch door verdedigers fout werd gemaakt (SR doelpunt/beginworp)
Begin van spel:
o Aanvang van wedstrijd wordt getost → winner kiest aanval (bal) of verdediging (speelhelft)
o Na rust start andere ploeg (beginworp)
o Ploeg beginnend met aanval stelt zich aan middellijn op eigen speelhelft
o Na fluitsignaal begint wedstrijd
o Tegenstanders blijven 3m van bal bij start
o Begin van speelhelft moeten alle spelers op eigen helft bevinden
o Verdedigers rond hun cirkel meestal
o Bij beginworp na doelpunt kunnen tegenstrevers wel op beide helften
o Na doelpunt voert andere team beginworp uit
SCHEIDSRECHTERTEKENS (SR) & SANCTIES
Inworp richting:
4