De Franse en de Hollandse De eerste fundamenten van een De verhoogde militarisering van De versterking van een nationaal
erfenis 1794-1830 nationaal gecentraliseerd een nationaal systeem van OO en gemilitariseerd politiebestel
politiesysteem 1830-1885 1886-1914 1918-1940
De Franse tijd 1794-1814: Eerste fundamenten Een relatief stabiel politieapparaat Aanvankelijk
-Burgerlijke republiek 1794- politieapparaat - Tot WOI focus op openbare - ‘20: wederopbouw, economische
1799 - 1830: België onafhankelijk naar ordehandhaving; veiligheid en bloei
-Napoleontisch regime 1799- een gecentraliseerde staat met criminaliteitsbestrijding zijn geen - ’30: economische wereldcrisis
1814 gemeentelijke autonomie prioriteiten - Interbellum gekenmerkt door
- 1831: Grondwet - Politie houdt werkende klasse in sociale onrust, politieke
Kenmerken Franse tijd: - 2de helft 19de eeuw: industriële bedwang instabiliteit en opmars van
Militarisering: ontwikkeling > sociale onrust & - Periode van sociale onrust extremistische partijen
- Gendarmerie (hiërarchisch & staking (staking & betoging)
gedisciplineerd) => Industriële crisis (1873- Politie-instanties
Centralisering: 1885) Politie-instanties: Gendarmerie
- Invoering van nationale Gendarmerie - Verdere uitbouw
wetgeving - Uitbouw Politie-instanties: - Eind jaren 1880: ruim 220 - Geleidelijk aan Rijkswacht
gendarmerie Gendarmerie nationale manschappen - 1919: 5800 manschappen
- Onderscheid tussen - Aanvankelijk kleine rol in - Wordt de belangrijkste Leger
administratieve en ordehandh. ordedienst door ordeproblemen - Rol verkleint in openbare ordeh.
gerechtelijke politie - Beperkt aantal manschappen -Kritiek op: politieke - Focus op buitenlandse vijand
- Politie als instrument van de - Strikte discipline infoverzameling, militarisering en Burgerwacht
staat (censuur, arrestaties & Het leger brutaal optreden - Verdwijnt van het toneel 1920
toezicht - Ingezet bij binnenlandse -Professionalisering en -1934: Wet op verbod privémilities
- Controle van de uitvoerende ordehandh. reorganisatie 1889 > brigades en Landelijke politie
macht De burgerwacht mobiel eskadron, begint terrein - Nieuwe wet in 1924
Joseph Fouché: haute police - Decreet 1830 gemeentelijk van gemeenteburgemeesters, - Burgemeesters zoeken meer
niveau gemeentepolitie zelfde niveau zeggenschap over politie
Politie-instanties - Vooral in steden opgericht door Het leger Gemeente politie
- Gendarmerie Impériale burgerij -geleidelijke terugtrekking ten -Weinig veranderingen:
(1798-1809) elitékorps - Verliest geleidelijk zijn rol in gunste van de gendarmerie geïsoleerd, gebrek aan scholing,
- Police Municupale (van 19de eeuw - Ingezet bij openbare ordeh. en geen samenwerking
1789) Lokale/ gemeentelijke politie burgerlijke bescherming - Rol blijft beperkt
- Garde nationale (1800- -Ruraal België De burgerwacht - Oprichting ARP 1935 binnen
1810) voorloper burgerwacht - Grotere gemeente - Openbare ordehandhaving Minister BiZa -> administratieve
- Gemeentewet 1836: - Afnemende rol en verdwijnt door dienst
Onderscheid tussen burgemeester kritiek & inefficiëntie Gerechtelijke politie
, administratieve en De landelijke politie - Oprichting
gerechtelijke taken Eerste pleidooien gerechtelijke -1886: Code Rural, 1 veldwachter - Nieuwe technieken &
politie per gemeente! uitdagingen
- 1871: Prins en Pergmani - Taken, bescherming eigendom, Wet op de gerechtelijke politie
De Hollandse tijd 1815-1830 - 1872: Oprichting spec, ger pol oogsten en vruchten, handhaving 07/04/1919
(interbellum): Brus, afgeschaft in 1880 van wetten en verordeningen, School voor criminologie en
Afzwakking van de (budget. redenen) orde en rust, rol burgemeester criminalistiek
politiestaat - Gemeentelijke autonomie wordt versterkt Openbare veiligheid van de staat
Haute police blijft Oprichting Openbare De gemeentepolitie -1932: verhoging aantal agenten
Veiligheid 1830 -Actief in grotere gemeente
- Einde haute police, behoud - Uitbreiding en verbetering Verderzetting van de
Politie-instanties - Specialisatie en taakverdeling
- Maréchaussée veiligheidsdienst centralisering
- Bevoegdheden officieel 1998 - Groeiende macht burgemeester - Rijkswacht profiteert
- Gemeentelijke politie De gerechtelijke politie
- Burgerwacht of schutterij - Niet elke gemeente had een - Gerechtelijke politie functioneert
eigen politieapparaat - Voortdurende discussies en als nationale politie
- Toename gemeentelijke weerstand
autonomie vanaf 1815, afzw - Pleidooien ger. Politie wegens - Internationale centralisatie
toenemende complexiteit van - Nood aan wetenschappelijke groeit
1825 politie en specifieke expertise in
- Afgezwakte kopie Franse tijd criminaliteit - Concurrentie tussen
- Burgemeester tegen te sterke opsoring politiediensten
overheid, controle zelf behouden Openbare veiligheid in diskrediet
Willem I afwachtende houding Militarisering 1886-1914 - Zaak Pourbaix 1888 Gevolgen van deze
- Eind jaren ‘80 negatieve - Leidde tot tijdelijke ontwikkelingen
evaluatie van politiediensten budgetverlaging voor Openbare - Terugdringen lokale politie
- Sociale onrust, grootschalige Veiligheid, later hersteld wegens - Het leger trekt zich terug
stakingen, dodelijke slachtoffers, terroristische dreiging - De burgerwacht verdwijnt
1885 oprichting Belgische - De privémilities nemen af door
Werklieden Partij, Algemeen wettelijke beperkingen
stemrecht - De Rijkswacht groeit door focus
- Politiek van sociaal verweer -> op openbare ordeh. en politieke
versterking politieapparaat, controle ipv
sociale wetgeving wordt criminaliteistbestrijding
versterkt, het leger speelt
steeds een kleinere rol, Drieledige politiestructuur &
gendarmerie wordt groter en functionele scheiding van taken
meer inlichtingenwerk door opkom ger pol.
- Gemeentepolitie: uit taken
binnen lokaal bestuur
- Rijkswacht: handhaving en
erfenis 1794-1830 nationaal gecentraliseerd een nationaal systeem van OO en gemilitariseerd politiebestel
politiesysteem 1830-1885 1886-1914 1918-1940
De Franse tijd 1794-1814: Eerste fundamenten Een relatief stabiel politieapparaat Aanvankelijk
-Burgerlijke republiek 1794- politieapparaat - Tot WOI focus op openbare - ‘20: wederopbouw, economische
1799 - 1830: België onafhankelijk naar ordehandhaving; veiligheid en bloei
-Napoleontisch regime 1799- een gecentraliseerde staat met criminaliteitsbestrijding zijn geen - ’30: economische wereldcrisis
1814 gemeentelijke autonomie prioriteiten - Interbellum gekenmerkt door
- 1831: Grondwet - Politie houdt werkende klasse in sociale onrust, politieke
Kenmerken Franse tijd: - 2de helft 19de eeuw: industriële bedwang instabiliteit en opmars van
Militarisering: ontwikkeling > sociale onrust & - Periode van sociale onrust extremistische partijen
- Gendarmerie (hiërarchisch & staking (staking & betoging)
gedisciplineerd) => Industriële crisis (1873- Politie-instanties
Centralisering: 1885) Politie-instanties: Gendarmerie
- Invoering van nationale Gendarmerie - Verdere uitbouw
wetgeving - Uitbouw Politie-instanties: - Eind jaren 1880: ruim 220 - Geleidelijk aan Rijkswacht
gendarmerie Gendarmerie nationale manschappen - 1919: 5800 manschappen
- Onderscheid tussen - Aanvankelijk kleine rol in - Wordt de belangrijkste Leger
administratieve en ordehandh. ordedienst door ordeproblemen - Rol verkleint in openbare ordeh.
gerechtelijke politie - Beperkt aantal manschappen -Kritiek op: politieke - Focus op buitenlandse vijand
- Politie als instrument van de - Strikte discipline infoverzameling, militarisering en Burgerwacht
staat (censuur, arrestaties & Het leger brutaal optreden - Verdwijnt van het toneel 1920
toezicht - Ingezet bij binnenlandse -Professionalisering en -1934: Wet op verbod privémilities
- Controle van de uitvoerende ordehandh. reorganisatie 1889 > brigades en Landelijke politie
macht De burgerwacht mobiel eskadron, begint terrein - Nieuwe wet in 1924
Joseph Fouché: haute police - Decreet 1830 gemeentelijk van gemeenteburgemeesters, - Burgemeesters zoeken meer
niveau gemeentepolitie zelfde niveau zeggenschap over politie
Politie-instanties - Vooral in steden opgericht door Het leger Gemeente politie
- Gendarmerie Impériale burgerij -geleidelijke terugtrekking ten -Weinig veranderingen:
(1798-1809) elitékorps - Verliest geleidelijk zijn rol in gunste van de gendarmerie geïsoleerd, gebrek aan scholing,
- Police Municupale (van 19de eeuw - Ingezet bij openbare ordeh. en geen samenwerking
1789) Lokale/ gemeentelijke politie burgerlijke bescherming - Rol blijft beperkt
- Garde nationale (1800- -Ruraal België De burgerwacht - Oprichting ARP 1935 binnen
1810) voorloper burgerwacht - Grotere gemeente - Openbare ordehandhaving Minister BiZa -> administratieve
- Gemeentewet 1836: - Afnemende rol en verdwijnt door dienst
Onderscheid tussen burgemeester kritiek & inefficiëntie Gerechtelijke politie
, administratieve en De landelijke politie - Oprichting
gerechtelijke taken Eerste pleidooien gerechtelijke -1886: Code Rural, 1 veldwachter - Nieuwe technieken &
politie per gemeente! uitdagingen
- 1871: Prins en Pergmani - Taken, bescherming eigendom, Wet op de gerechtelijke politie
De Hollandse tijd 1815-1830 - 1872: Oprichting spec, ger pol oogsten en vruchten, handhaving 07/04/1919
(interbellum): Brus, afgeschaft in 1880 van wetten en verordeningen, School voor criminologie en
Afzwakking van de (budget. redenen) orde en rust, rol burgemeester criminalistiek
politiestaat - Gemeentelijke autonomie wordt versterkt Openbare veiligheid van de staat
Haute police blijft Oprichting Openbare De gemeentepolitie -1932: verhoging aantal agenten
Veiligheid 1830 -Actief in grotere gemeente
- Einde haute police, behoud - Uitbreiding en verbetering Verderzetting van de
Politie-instanties - Specialisatie en taakverdeling
- Maréchaussée veiligheidsdienst centralisering
- Bevoegdheden officieel 1998 - Groeiende macht burgemeester - Rijkswacht profiteert
- Gemeentelijke politie De gerechtelijke politie
- Burgerwacht of schutterij - Niet elke gemeente had een - Gerechtelijke politie functioneert
eigen politieapparaat - Voortdurende discussies en als nationale politie
- Toename gemeentelijke weerstand
autonomie vanaf 1815, afzw - Pleidooien ger. Politie wegens - Internationale centralisatie
toenemende complexiteit van - Nood aan wetenschappelijke groeit
1825 politie en specifieke expertise in
- Afgezwakte kopie Franse tijd criminaliteit - Concurrentie tussen
- Burgemeester tegen te sterke opsoring politiediensten
overheid, controle zelf behouden Openbare veiligheid in diskrediet
Willem I afwachtende houding Militarisering 1886-1914 - Zaak Pourbaix 1888 Gevolgen van deze
- Eind jaren ‘80 negatieve - Leidde tot tijdelijke ontwikkelingen
evaluatie van politiediensten budgetverlaging voor Openbare - Terugdringen lokale politie
- Sociale onrust, grootschalige Veiligheid, later hersteld wegens - Het leger trekt zich terug
stakingen, dodelijke slachtoffers, terroristische dreiging - De burgerwacht verdwijnt
1885 oprichting Belgische - De privémilities nemen af door
Werklieden Partij, Algemeen wettelijke beperkingen
stemrecht - De Rijkswacht groeit door focus
- Politiek van sociaal verweer -> op openbare ordeh. en politieke
versterking politieapparaat, controle ipv
sociale wetgeving wordt criminaliteistbestrijding
versterkt, het leger speelt
steeds een kleinere rol, Drieledige politiestructuur &
gendarmerie wordt groter en functionele scheiding van taken
meer inlichtingenwerk door opkom ger pol.
- Gemeentepolitie: uit taken
binnen lokaal bestuur
- Rijkswacht: handhaving en
