H1 RECHT
WAT?
Bepaalt voor een groot deel het dagelijks leven in samenleving
Eigenschappen:
Recht is niet statisch gebonden aan tijd en ruimte, samenleving wijzigt, rechten
ook
Recht is ook nationaal: rechtssysteem kan verschillen per land
KENMERKEN
EEN GEHEEL VAN REGELS
Rechtsregels: regels die voorschrijven hoe een persoon zich moet gedragen
door het recht gebonden.
• Soorten
– gedragsregels: gebod en verbod
– toepassingsregels en – structuren hiermee kan toepassing van die
gedragsregels worden afgedwongen
– regels voor maken en wijzigen van recht rechtsregels moeten mee
kunnen evolueren
bv: regels totstandkoming wetgeving
• Abstract geformuleerd en algemeen geldend voor iedereen aan wie de
regel van toepassing is
• Verbindend karakter
, 1. dwingende rechtsregels verplicht om de regel te volgen
openbare orde (van belang voor staat/ gemeenschap)bv:
huwelijken, strafrecht,…
goede zeden regels niet na komen=(moreel onaanvaardbaar
t.o.v. maatschappelijke opvattingen)
dwingende regels ter bescherming van “zwakkere”
groepen( huurder, consument,…)
principe van nietigheid: handeling gesteld in strijd met rechtsregel geen
juridische gevolgen kan hebben & wordt gezien als onbestaand.
Bv: 2 partijen tekenen een contract voor illegale verkoop van drugs contract is
ongeldig je kan je rechten niet afdwingen
2. aanvullende rechtsregels
pas van toepassing als betrokken partijen niets anders overeenkomen
vaak in privaatrecht, personen samen overeenkomst opstellen en zelf regels
uitwerken
OPGESTELD & OPGELEGD DOOR DE SL
• Samenleving verandert voortdurend nieuwe problemen, vragen om oplossing
– gevolg: recht is evolutief: regels veranderen en kunnen gewijzigd worden
– weerspiegeling van wat leeft in de samenleving
• Toenemende juridisering van de samenleving complexere SL dus toenemende
vraag naar recht
• Aanpassen/opstellen van het recht
Opgesteld door mensen die samenleven binnen bepaalde context
Veel bevolking systeem vrije verkiezingen regels opgesteld door
vertegenwoordigers
– taak van wetgevende organen (parlementen) vertegenwoordigen wil
bevolking
– maken nieuwe regels/ afschaffen via wettelijke procedures
wettelijke procedures nageleefd, alleen dan wet van toepassing & afdwingbaar
ORDENING VAN DE SL
Recht moet samenleven van de mens leiden
• Gelijklopende en tegenstrijdige belangen in SL
– bron van conflict, zonder regels= wanorde
• Mensen zijn handelende wezens
– kennis van rechten en plichten is noodzakelijk om te kunnen handelen
WAT?
Bepaalt voor een groot deel het dagelijks leven in samenleving
Eigenschappen:
Recht is niet statisch gebonden aan tijd en ruimte, samenleving wijzigt, rechten
ook
Recht is ook nationaal: rechtssysteem kan verschillen per land
KENMERKEN
EEN GEHEEL VAN REGELS
Rechtsregels: regels die voorschrijven hoe een persoon zich moet gedragen
door het recht gebonden.
• Soorten
– gedragsregels: gebod en verbod
– toepassingsregels en – structuren hiermee kan toepassing van die
gedragsregels worden afgedwongen
– regels voor maken en wijzigen van recht rechtsregels moeten mee
kunnen evolueren
bv: regels totstandkoming wetgeving
• Abstract geformuleerd en algemeen geldend voor iedereen aan wie de
regel van toepassing is
• Verbindend karakter
, 1. dwingende rechtsregels verplicht om de regel te volgen
openbare orde (van belang voor staat/ gemeenschap)bv:
huwelijken, strafrecht,…
goede zeden regels niet na komen=(moreel onaanvaardbaar
t.o.v. maatschappelijke opvattingen)
dwingende regels ter bescherming van “zwakkere”
groepen( huurder, consument,…)
principe van nietigheid: handeling gesteld in strijd met rechtsregel geen
juridische gevolgen kan hebben & wordt gezien als onbestaand.
Bv: 2 partijen tekenen een contract voor illegale verkoop van drugs contract is
ongeldig je kan je rechten niet afdwingen
2. aanvullende rechtsregels
pas van toepassing als betrokken partijen niets anders overeenkomen
vaak in privaatrecht, personen samen overeenkomst opstellen en zelf regels
uitwerken
OPGESTELD & OPGELEGD DOOR DE SL
• Samenleving verandert voortdurend nieuwe problemen, vragen om oplossing
– gevolg: recht is evolutief: regels veranderen en kunnen gewijzigd worden
– weerspiegeling van wat leeft in de samenleving
• Toenemende juridisering van de samenleving complexere SL dus toenemende
vraag naar recht
• Aanpassen/opstellen van het recht
Opgesteld door mensen die samenleven binnen bepaalde context
Veel bevolking systeem vrije verkiezingen regels opgesteld door
vertegenwoordigers
– taak van wetgevende organen (parlementen) vertegenwoordigen wil
bevolking
– maken nieuwe regels/ afschaffen via wettelijke procedures
wettelijke procedures nageleefd, alleen dan wet van toepassing & afdwingbaar
ORDENING VAN DE SL
Recht moet samenleven van de mens leiden
• Gelijklopende en tegenstrijdige belangen in SL
– bron van conflict, zonder regels= wanorde
• Mensen zijn handelende wezens
– kennis van rechten en plichten is noodzakelijk om te kunnen handelen
