LEERPADEN DIERENZORG ERFDIEREN
LEERPAD PRACTICUM KLAUWVERZORGING KLEINE HERKAUWERS
▪ Klauw van de geit bestaat uit een harde wandhoorn en een zachte balhoorn die ervoor zorgt dat
de geitenvoet zich aanpast aan de structuur van de bodem
▪ Geiten hebben de snelst groeiende hoeven van alle hoefdieren. De groei van de klauwen worden
gecompenseerd door de slijtage die de klauw dagelijks ondergaat nl. op de harde bodems in de
bergen.
▪ Geiten die op zachte ondergronden gehouden worden ondergaan te weinig natuurlijke slijtage,
hierdoor heeft de hoornlaag van de klauw snel de aanleg tot groei buiten de zool uit.
▪ Om slechte beenstanden en gangen, kreupelheid, gezondheidsproblemen of aandoeningen aan
de klauw, zoals rotkreupel, te voorkomen is een correcte en regelmatige controle van de klauwen
essentieel. Dit doet men best 3 keer per jaar.
▪ Wanneer men op regelmatige basis en op een correcte manier de klauwen van geiten verzorgt en
controleert, zal de as van de poot loodrecht ten opzichte van de bodem staan en een evenredige
druk op iedere klauwhelft uitoefenen.
▪ Wanneer de klauwen in slechte gezondheid zijn, zal de buitenste klauwhelft zich meer
ontwikkelen dan de binnenste helft → afwijkende beenstand
Materiaal:
▪ Klauwschaar:
- Lichtwicht aluminium handvaten
- Gekarteld patroon
- Goed snijvermogen
- Knipt de taaiste hoornlagen eraf
- Functie: grovere en hardere delen van de klauw knippen
▪ Kleinere klauwschaar:
- Om de klauw, na het knoppen van al de grove en overtollige delen, fijner af te werken of
moeilijkere bereikbare delen van de klauw te knippen
,▪ Gewone snoeischaar:
- Goedkoper
- Bevat een scherp metalen mes met een anti-kleeflaag en een
glansverzinkte mesverbinding
▪ Klauwmes:
- Vb. Solingen klauwmesje
- Stalen mesblad
- Houten handvat
- Om het overtollige vuil en mest in de klauw te verwijderen om een
overzicht te krijgen van welke delen van de klauw geknipt moeten worden
- Nadeel: je gaat sneller te diep in de klauw snijden en worden creëren
▪ Dubbelsnijdend klauwmesje:
- Houten handvat
- Mesje is gebogen
▪ Klauwvijl:
- De aanwezige scherpe randen aan de klauw vlak vijlen zodat de zool
van de klauw parallel staat t.o.v. de bodem
▪ Wondspray:
- Ontsmetten van de wonde
- Bloeden tegenhouden
- Bevat oxytetracycline: een antibioticum, blauwe kleur, enkel via DA verkrijgbaar
▪ Enkel bij ernstige, diepe wondes of wanneer specifieke klauwletsels aanwezig zijn wordt
overwogen om een klauwverband te plaatsen.
▪ Zelfklevend verband:
- Letsel afschermen van de buitenwereld
- Functie: klauwen vrij houden van vuil, mest, bacteriën
- Beschermt tegen mogelijke infecties
,Klauwverzorging:
▪ Stap 1:
verwijderen mest, vuil of steentjes aan de onderkant van de klauwen zodat men een beter
overzicht heeft van welke delen van de klauw moeten worden verwijderd.
▪ Stap 2: te ver doorgegroeid en los hoorn(wand) wordt weggesneden.
▪ Stap 3: onderkant van de klauw wordt vlak gesneden tot de zool.
▪ Stap 4: loszittend wandhoorn in de tussenklauwspleet wordt verwijderd.
▪ Stap 5: balgedeelte wordt gecontroleerd. Van het balgedeelte bij de klauw moet in de meeste
gevallen niets worden afgesneden. Dit is wel noodzakelijk indien het balgedeelte zich niet op
gelijke hoogte bevindt als de zool.
Routine klauwverzorging bij schapen:
▪ Schapenhoeven moeten min. 3 keer per jaar worden gecontroleerd en bekapt
▪ Schapen hebben een klier tussen de hoeven in zitten, die moet open zijn
▪ Wanneer het kliertje ontstoken is, probeer je er wat vuil uit te drukken
▪ Schaap fixeren door in stoeltje te zetten
▪ Schaap fixeren door hem te laten zitten: kop van het schaap naar mijn schouder duwen en zo
dwingen om te gaan zitten
Klauwverzorging bij geiten:
▪ 4 keer per jaar
▪ Stap 1: vuil verwijderen met klauwmesje
▪ Stap 2: klauw verknippen nl. kroonrand verwijderen d.m.v. klauwscharen
▪ Stap 3: kleine klauwschaar voor precisie werk
▪ Stap 4: om de klauw vlak te maken, maken we gebruik van een vijl, altijd naar boven schuren
▪ Drukkussen om de wonden goed te stelpen
▪ Blauw spray om de geit te markeren zodat men weet dat die al bekapt is
, LEERPAD VOORTPLANTINGSSTELSEL EN UIERGEZONDHEID
GEZONDHEID VAN HET VROUWELIJK DIER
▪ Vruchtbaarheid vrouwelijk dier hangt erg af van de algemene gezondheid van het dier
▪ We gebruiken de tussenkalftijd als indicator van hoe rendabel een bedrijf is, hoe korter die
periode hoe beter de vruchtbaarheid en hoe hoger de productie van dat dier is
▪ Hoe hoger de melkgift, hoe meer energie dit vraagt van het dier
▪ Vruchtbaarheid bij vleeskoeien is vaak beter dan bij melkkoeien
▪ Bij toenemende melkproductie wordt dikwijls een daling van de vruchtbaarheid vastgesteld →
negatieve energiebalans
▪ Wat kan je doen om goed vruchtbare koeien te krijgen?
- Zorgen voor een goede energiebalans, dus een goede voeding is essentieel voor een goede
vruchtbaarheid
▪ Koe signalen:
- Verdiepte ogen → uitdroging
- Afhangende of koude oren → zieke dieren
- Bulten t.h.v. nek → problemen huisvesting
- Gebogen rug → pijn, klauwproblemen, …
Metabole aandoeningen of stofwisselingziekten:
▪ Vaak een rechtstreeks gevolg van de negatieve energiebalans waarin dieren zich vinden, dan
verbruiken ze meer energie dan ze via de voeding kunnen opnemen
▪ Rund: problemen op moment van de melkpiek, enkele weken na de partus
▪ Schaap: problemen op het einde van de dracht door de snelle groei van de lammeren →
drachtigheidsintoxicatie
▪ Figuur:
- Grijze zone: einde droogstand, moment waarop koe zich voorbereidt op eigenlijk kalving
- Einde dracht: eetlust koeien gaat naar beneden → energie opname verlaagt, energie
behoefte stijgt
- Koe komt periode vlak voor kalving tot enkele weken na kalving in negatieve energiebalans
terecht → hogere kans op ziekte
▪ Drachtigheidstoxicose bij de ooi:
- Andere namen: drachtigheidstoxaemie, slepende melkziekte of ketose
- Meest voorkomende stofwisselingsstoornissen bij ooien in de laatste weken van de dracht
- Rechtstreekse gevolg van een negatieve energiebalans
- Symptomen: sloom, trillen licht met het hoofd, stoppen met eten, tandenknarsen,
beiderzijdse blindheid
- Oorzaak:
LEERPAD PRACTICUM KLAUWVERZORGING KLEINE HERKAUWERS
▪ Klauw van de geit bestaat uit een harde wandhoorn en een zachte balhoorn die ervoor zorgt dat
de geitenvoet zich aanpast aan de structuur van de bodem
▪ Geiten hebben de snelst groeiende hoeven van alle hoefdieren. De groei van de klauwen worden
gecompenseerd door de slijtage die de klauw dagelijks ondergaat nl. op de harde bodems in de
bergen.
▪ Geiten die op zachte ondergronden gehouden worden ondergaan te weinig natuurlijke slijtage,
hierdoor heeft de hoornlaag van de klauw snel de aanleg tot groei buiten de zool uit.
▪ Om slechte beenstanden en gangen, kreupelheid, gezondheidsproblemen of aandoeningen aan
de klauw, zoals rotkreupel, te voorkomen is een correcte en regelmatige controle van de klauwen
essentieel. Dit doet men best 3 keer per jaar.
▪ Wanneer men op regelmatige basis en op een correcte manier de klauwen van geiten verzorgt en
controleert, zal de as van de poot loodrecht ten opzichte van de bodem staan en een evenredige
druk op iedere klauwhelft uitoefenen.
▪ Wanneer de klauwen in slechte gezondheid zijn, zal de buitenste klauwhelft zich meer
ontwikkelen dan de binnenste helft → afwijkende beenstand
Materiaal:
▪ Klauwschaar:
- Lichtwicht aluminium handvaten
- Gekarteld patroon
- Goed snijvermogen
- Knipt de taaiste hoornlagen eraf
- Functie: grovere en hardere delen van de klauw knippen
▪ Kleinere klauwschaar:
- Om de klauw, na het knoppen van al de grove en overtollige delen, fijner af te werken of
moeilijkere bereikbare delen van de klauw te knippen
,▪ Gewone snoeischaar:
- Goedkoper
- Bevat een scherp metalen mes met een anti-kleeflaag en een
glansverzinkte mesverbinding
▪ Klauwmes:
- Vb. Solingen klauwmesje
- Stalen mesblad
- Houten handvat
- Om het overtollige vuil en mest in de klauw te verwijderen om een
overzicht te krijgen van welke delen van de klauw geknipt moeten worden
- Nadeel: je gaat sneller te diep in de klauw snijden en worden creëren
▪ Dubbelsnijdend klauwmesje:
- Houten handvat
- Mesje is gebogen
▪ Klauwvijl:
- De aanwezige scherpe randen aan de klauw vlak vijlen zodat de zool
van de klauw parallel staat t.o.v. de bodem
▪ Wondspray:
- Ontsmetten van de wonde
- Bloeden tegenhouden
- Bevat oxytetracycline: een antibioticum, blauwe kleur, enkel via DA verkrijgbaar
▪ Enkel bij ernstige, diepe wondes of wanneer specifieke klauwletsels aanwezig zijn wordt
overwogen om een klauwverband te plaatsen.
▪ Zelfklevend verband:
- Letsel afschermen van de buitenwereld
- Functie: klauwen vrij houden van vuil, mest, bacteriën
- Beschermt tegen mogelijke infecties
,Klauwverzorging:
▪ Stap 1:
verwijderen mest, vuil of steentjes aan de onderkant van de klauwen zodat men een beter
overzicht heeft van welke delen van de klauw moeten worden verwijderd.
▪ Stap 2: te ver doorgegroeid en los hoorn(wand) wordt weggesneden.
▪ Stap 3: onderkant van de klauw wordt vlak gesneden tot de zool.
▪ Stap 4: loszittend wandhoorn in de tussenklauwspleet wordt verwijderd.
▪ Stap 5: balgedeelte wordt gecontroleerd. Van het balgedeelte bij de klauw moet in de meeste
gevallen niets worden afgesneden. Dit is wel noodzakelijk indien het balgedeelte zich niet op
gelijke hoogte bevindt als de zool.
Routine klauwverzorging bij schapen:
▪ Schapenhoeven moeten min. 3 keer per jaar worden gecontroleerd en bekapt
▪ Schapen hebben een klier tussen de hoeven in zitten, die moet open zijn
▪ Wanneer het kliertje ontstoken is, probeer je er wat vuil uit te drukken
▪ Schaap fixeren door in stoeltje te zetten
▪ Schaap fixeren door hem te laten zitten: kop van het schaap naar mijn schouder duwen en zo
dwingen om te gaan zitten
Klauwverzorging bij geiten:
▪ 4 keer per jaar
▪ Stap 1: vuil verwijderen met klauwmesje
▪ Stap 2: klauw verknippen nl. kroonrand verwijderen d.m.v. klauwscharen
▪ Stap 3: kleine klauwschaar voor precisie werk
▪ Stap 4: om de klauw vlak te maken, maken we gebruik van een vijl, altijd naar boven schuren
▪ Drukkussen om de wonden goed te stelpen
▪ Blauw spray om de geit te markeren zodat men weet dat die al bekapt is
, LEERPAD VOORTPLANTINGSSTELSEL EN UIERGEZONDHEID
GEZONDHEID VAN HET VROUWELIJK DIER
▪ Vruchtbaarheid vrouwelijk dier hangt erg af van de algemene gezondheid van het dier
▪ We gebruiken de tussenkalftijd als indicator van hoe rendabel een bedrijf is, hoe korter die
periode hoe beter de vruchtbaarheid en hoe hoger de productie van dat dier is
▪ Hoe hoger de melkgift, hoe meer energie dit vraagt van het dier
▪ Vruchtbaarheid bij vleeskoeien is vaak beter dan bij melkkoeien
▪ Bij toenemende melkproductie wordt dikwijls een daling van de vruchtbaarheid vastgesteld →
negatieve energiebalans
▪ Wat kan je doen om goed vruchtbare koeien te krijgen?
- Zorgen voor een goede energiebalans, dus een goede voeding is essentieel voor een goede
vruchtbaarheid
▪ Koe signalen:
- Verdiepte ogen → uitdroging
- Afhangende of koude oren → zieke dieren
- Bulten t.h.v. nek → problemen huisvesting
- Gebogen rug → pijn, klauwproblemen, …
Metabole aandoeningen of stofwisselingziekten:
▪ Vaak een rechtstreeks gevolg van de negatieve energiebalans waarin dieren zich vinden, dan
verbruiken ze meer energie dan ze via de voeding kunnen opnemen
▪ Rund: problemen op moment van de melkpiek, enkele weken na de partus
▪ Schaap: problemen op het einde van de dracht door de snelle groei van de lammeren →
drachtigheidsintoxicatie
▪ Figuur:
- Grijze zone: einde droogstand, moment waarop koe zich voorbereidt op eigenlijk kalving
- Einde dracht: eetlust koeien gaat naar beneden → energie opname verlaagt, energie
behoefte stijgt
- Koe komt periode vlak voor kalving tot enkele weken na kalving in negatieve energiebalans
terecht → hogere kans op ziekte
▪ Drachtigheidstoxicose bij de ooi:
- Andere namen: drachtigheidstoxaemie, slepende melkziekte of ketose
- Meest voorkomende stofwisselingsstoornissen bij ooien in de laatste weken van de dracht
- Rechtstreekse gevolg van een negatieve energiebalans
- Symptomen: sloom, trillen licht met het hoofd, stoppen met eten, tandenknarsen,
beiderzijdse blindheid
- Oorzaak:
