LEERSTOORNISSEN
,Inhoud
Hoofdstuk 1: Inleiding: lezen, spellen, rekenen
Hoofdstuk 2: Dyslexie, rekenen en dyscalculie
Hoofdstuk 3: Zorglandschap, diagnostiek en IQ
Hoofdstuk 4: Aanpak DL en DC
Hoofdstuk 5: Jonge kinderen
Hoofdstuk 6: Psycho-educatie
Hoofdstuk 7: Plenair werkcollege
Hoofdstuk 8: Schoolweigering
Hoofdstuk 9: Comorbiditeit
Examen
- Opdrachten 10/20
o Groepswerk
▪ Taak rond Anna
▪ Groepswerk psycho educatie leerstoornis aan doelpubliek
▪ Presentatie
o Individueel werk
- Examen 10/20
o Schriftelijk
o Open boek
o Meerkeuzevragen met hogere cesuur
o Open vragen: casus of stelling
2
,Hoofdstuk 1: Inleiding: lezen, spellen, rekenen
1 Algemeen kader
1.1 Terminologie
- Leermoeilijkheden, leerproblemen, leerachterstand, leerstoornis
- Leerprobleem in de context van dit vak
- Problemen bij het leren van cognitieve schoolse vaardigheden (lezen, spellen, rekenen)
o Leren doen we op heel veel vlakken, maar hier versmallen we naar schoolse cognitieve
vaardigheden
- ADHD, dyspraxie, dysfasie zijn dus geen leerstoornissen, dit zijn over het algemeen neurobiologische
ontwikkelingsstoornissen
- Omgeving
o Brede leeromgevingen
▪ Algemene context waarin een kind opgroeit
▪ Bv: thuissituatie, stress in gezin, taal
▪ Grote impact op kind zijn/haar leren
o Enge leeromgevingen
▪ Zaken die in de omgeving meer direct te maken hebben met het leren
▪ Bv: context op school, klimaat vd klas, methoden van leerkracht
- Binnen individu
o Algemene mogelijkheden en beperkingen
▪ Zaken binnen het individu die een rol spelen
▪ Bv: intelligentie, brede cognitieve vaardigheden, gehoorproblemen
▪ kunnen ook een rol spelen in socio-emotionele problemen
o Specifieke mogelijkheden en beperkingen
▪ Kenmerken binnen kind die direct te maken hebben met lezen, spellen, rekenen
▪ Bv: fonologische vaardigheden, taalstructuur
- Secundair leerprobleem
o Leerproblemen waarbij kind moeite heeft met
lezen, spellen, rekenen
o Ze komen uit de omgeving of uit algemene
mogelijkheden en beperkingen
- Primair leerprobleem
o Direct uit specifieke voorlopers binnen het kind
3
, 1.2 Criteria voor leerstoornis
Opgesteld door netwerk Leerproblemen: overal kunnen er andere criteria zijn
→ Vast te stellen in gedrag van kinderen
- Niet zien aankomen, onverwachte moeilijkheid, geen andere oorzaak: exclusiviteit
- Geen problemen met eerdere mijlpalen (bv: leren lopen)
- Niet “eens een keer”, maar systematische moeilijkheden: hardnekkig
- Geen medische criteria, geen hersenonderzoek
1.2.1 Achterstandscriterium
Duidelijke problemen bij het verwerven van een specifieke schoolse vaardigheid (bv: lezen, spellen, rekenen)
Kind scoort voldoende laag om te spreken van een achterstand
- Vanaf wanneer is het problematisch?
Ten opzichte van wie heb je een lagere score?
- Adequate vergelijkingsgroep (leeftijd, scholing)
- Kind vergelijken met de juiste normgroep
Wat is achterstand en waar trek ik de grens?
- Problemen met cut-offs
- Verschillen hebben te maken met politieke beslissingen
rond terugbetaling
- Volgens definitie leerstoornis en CLB: onder percentiel 10
o 9% van de kinderen scoort dit of lager
o 9% vd kinderen komt in aanmerking voor diagnose
leerstoornis
- Percentielen durven wisselen:
o DSM-5: < pc 7
o CAR: ≤ pc 7
o Private logo: < pc 17
• Zie terugbetaling: 16% van de kinderen komt in aanmerking om naar de logo te gaan,
om remediering te krijgen, maar deze hebben niet allemaal technisch gezien een
diagnose
o CLB: < pc. 10 (~ netwerk leerproblemen)
• Comorbiditeiten bovenop leerstoornis
Sidestep: verschillende soorten scores (t-scores, percentielen, standaarddeviaties …) vergelijken
Omzettabel
4
,Inhoud
Hoofdstuk 1: Inleiding: lezen, spellen, rekenen
Hoofdstuk 2: Dyslexie, rekenen en dyscalculie
Hoofdstuk 3: Zorglandschap, diagnostiek en IQ
Hoofdstuk 4: Aanpak DL en DC
Hoofdstuk 5: Jonge kinderen
Hoofdstuk 6: Psycho-educatie
Hoofdstuk 7: Plenair werkcollege
Hoofdstuk 8: Schoolweigering
Hoofdstuk 9: Comorbiditeit
Examen
- Opdrachten 10/20
o Groepswerk
▪ Taak rond Anna
▪ Groepswerk psycho educatie leerstoornis aan doelpubliek
▪ Presentatie
o Individueel werk
- Examen 10/20
o Schriftelijk
o Open boek
o Meerkeuzevragen met hogere cesuur
o Open vragen: casus of stelling
2
,Hoofdstuk 1: Inleiding: lezen, spellen, rekenen
1 Algemeen kader
1.1 Terminologie
- Leermoeilijkheden, leerproblemen, leerachterstand, leerstoornis
- Leerprobleem in de context van dit vak
- Problemen bij het leren van cognitieve schoolse vaardigheden (lezen, spellen, rekenen)
o Leren doen we op heel veel vlakken, maar hier versmallen we naar schoolse cognitieve
vaardigheden
- ADHD, dyspraxie, dysfasie zijn dus geen leerstoornissen, dit zijn over het algemeen neurobiologische
ontwikkelingsstoornissen
- Omgeving
o Brede leeromgevingen
▪ Algemene context waarin een kind opgroeit
▪ Bv: thuissituatie, stress in gezin, taal
▪ Grote impact op kind zijn/haar leren
o Enge leeromgevingen
▪ Zaken die in de omgeving meer direct te maken hebben met het leren
▪ Bv: context op school, klimaat vd klas, methoden van leerkracht
- Binnen individu
o Algemene mogelijkheden en beperkingen
▪ Zaken binnen het individu die een rol spelen
▪ Bv: intelligentie, brede cognitieve vaardigheden, gehoorproblemen
▪ kunnen ook een rol spelen in socio-emotionele problemen
o Specifieke mogelijkheden en beperkingen
▪ Kenmerken binnen kind die direct te maken hebben met lezen, spellen, rekenen
▪ Bv: fonologische vaardigheden, taalstructuur
- Secundair leerprobleem
o Leerproblemen waarbij kind moeite heeft met
lezen, spellen, rekenen
o Ze komen uit de omgeving of uit algemene
mogelijkheden en beperkingen
- Primair leerprobleem
o Direct uit specifieke voorlopers binnen het kind
3
, 1.2 Criteria voor leerstoornis
Opgesteld door netwerk Leerproblemen: overal kunnen er andere criteria zijn
→ Vast te stellen in gedrag van kinderen
- Niet zien aankomen, onverwachte moeilijkheid, geen andere oorzaak: exclusiviteit
- Geen problemen met eerdere mijlpalen (bv: leren lopen)
- Niet “eens een keer”, maar systematische moeilijkheden: hardnekkig
- Geen medische criteria, geen hersenonderzoek
1.2.1 Achterstandscriterium
Duidelijke problemen bij het verwerven van een specifieke schoolse vaardigheid (bv: lezen, spellen, rekenen)
Kind scoort voldoende laag om te spreken van een achterstand
- Vanaf wanneer is het problematisch?
Ten opzichte van wie heb je een lagere score?
- Adequate vergelijkingsgroep (leeftijd, scholing)
- Kind vergelijken met de juiste normgroep
Wat is achterstand en waar trek ik de grens?
- Problemen met cut-offs
- Verschillen hebben te maken met politieke beslissingen
rond terugbetaling
- Volgens definitie leerstoornis en CLB: onder percentiel 10
o 9% van de kinderen scoort dit of lager
o 9% vd kinderen komt in aanmerking voor diagnose
leerstoornis
- Percentielen durven wisselen:
o DSM-5: < pc 7
o CAR: ≤ pc 7
o Private logo: < pc 17
• Zie terugbetaling: 16% van de kinderen komt in aanmerking om naar de logo te gaan,
om remediering te krijgen, maar deze hebben niet allemaal technisch gezien een
diagnose
o CLB: < pc. 10 (~ netwerk leerproblemen)
• Comorbiditeiten bovenop leerstoornis
Sidestep: verschillende soorten scores (t-scores, percentielen, standaarddeviaties …) vergelijken
Omzettabel
4
