Hoofdstuk 1
Dia 6
Het privaatrecht regelt de relaties tussen individuen en is onderverdeeld in verschillende takken
van het recht.
Een verbintenis verwijst naar een verplichting die één persoon tegenover een andere heeft.
Er zijn twee hoofdonderdelen:
i Algemeen contractenrecht
ii Buitencontractuele aansprakelijkheid
Dia 7
Het burgerlijk wetboek bevat veel algemene regels.
Concubinaat: Wanneer één van de partners bij een ongeval overlijdt, rees vroeger de vraag wat er
met de overlevende partner gebeurde. Hoewel het in het verleden niet mogelijk was voor de
overlevende om een schadevergoeding te eisen voor het leed veroorzaakt door het overlijden van
de partner, kan dat tegenwoordig wel.
Goede trouw: Contracten moeten te goeder trouw worden uitgevoerd. Er is geen vaste definitie
van "goede trouw", en dit concept kan veranderen met de tijd.
Federale staat: Sommige rechtsgebieden worden overgedragen aan de deelstaten, zoals het
huurrecht. Een voorbeeld is het pop-updecreet, wat heeft geleid tot verschillen in het huurrecht
per deelstaat.
Europa: Europese richtlijnen leggen verplichtingen op aan lidstaten om bepaalde elementen in
nationale wetten te implementeren. Dit zorgt voor meer uniformiteit tussen de wetten van
verschillende landen. De Belgische wetgeving is vaak gebaseerd op de implementatie van
Europese richtlijnen
,Dia 10
Mening over de wetten in zowel het oude als het nieuwe Burgerlijk Wetboek en het Wetboek van
Economisch Recht. Het nieuwe BW en het WER tonen een vooruitgang in de richting van meer
flexibiliteit en aanpassingsvermogen in de Belgische wetgeving, waardoor deze beter afgestemd
is op hedendaagse noden
Dia 15
Rechtshandeling in ruime zin: Dit verwijst naar de wilsuiting van een persoon die erop gericht is
om rechtsgevolgen te creëren. Sommige rechtsfeiten zijn juridisch relevant; het objectieve recht
bepaalt dat als deze feiten (zoals een fout) zich voordoen, er specifieke gevolgen zijn.
Een rechtsfeit is een gebeurtenis die rechtsgevolgen met zich meebrengt.
Voorbeeld: Een koopcontract is een meerzijdige rechtshandeling, omdat het de wil van twee of
meer partijen vereist om rechtsgevolgen te scheppen.
Een eenzijdige rechtshandeling is een handeling die door één persoon wordt verricht en die
rechtsgevolgen creëert, zoals het maken van een testament.
Rechtsfeiten in enge zin: Dit zijn gebeurtenissen of toestanden die niet gewild zijn, maar die toch
tot rechtsgevolgen leiden. Een voorbeeld hiervan is de dood van een persoon, die leidt tot
erfgenaamschap, zelfs als dit niet gewenst was.
Rechtssubject: Dit omvat alle personen die rechtsbekwaam en handelingsbekwaam zijn, tenzij
de wet anders bepaalt. In het recht onderscheiden we twee typen personen:
1. Natuurlijke personen (fysieke personen): Dit zijn mensen die in staat zijn om rechten en
plichten te hebben en te handelen.
2. Rechtspersonen: Dit zijn organisaties of entiteiten die door de wetgever rechten en
plichten zijn toegewezen en die in het rechtsverkeer actief kunnen zijn. Voorbeelden zijn
vennootschappen en stichtingen, die bijvoorbeeld een contract kunnen sluiten.
De wet stelt dat alle personen rechtsbekwaam zijn en handelingsbekwaam, met uitzondering van
dieren, die niet als rechtssubjecten worden erkend in het recht.
,Dia 16
Subjectieve goede trouw: Dit verwijst naar de oprechte overtuiging van een persoon dat zijn of
haar handelingen rechtmatig zijn en dat zij geen inbreuk maken op de rechten van anderen. Het is
de persoonlijke, innerlijke houding van iemand ten opzichte van de rechtmatigheid van zijn of haar
daden.
Rechtsmisbruik: Dit is het verbod om rechten op een kennelijk abusieve manier uit te oefenen.
Het houdt in dat een persoon zich in een situatie gedraagt op een manier die niet redelijk of
verwacht kan worden van een zorgvuldige en redelijke persoon. Rechtsmisbruik kan bijvoorbeeld
optreden wanneer iemand zijn rechten gebruikt om anderen te schaden of om onredelijke
voordelen te behalen.
Conflict tussen normen: Er kan een spanning ontstaan tussen de vrijheid van handelen en de
zorgvuldigheid die men moet betrachten. Dit betekent dat terwijl mensen vrij zijn om te handelen,
ze ook verantwoordelijk zijn voor de gevolgen van hun handelingen en moeten zorgen voor de
rechten van anderen.
Voorbeeld
Wanneer iemand opzettelijk een fout maakt met de bedoeling om anderen te benadelen of een
onterecht voordeel te behalen, kan dit leiden tot rechtsmisbruik. In zulke gevallen kan de persoon
geen voordeel genieten van zijn of haar verkeerde gedrag, omdat de wet beschermt tegen
dergelijke misbruik van rechten. Dit benadrukt de noodzaak van eerlijkheid en zorgvuldigheid in
het uitoefenen van rechten.
, Dia 28
• Iets geven: Dit betekent het overdragen van eigendom van het ene persoon naar het
andere. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij de verkoop van goederen of het schenken van
een object.
• Iets te doen: Dit verwijst naar een verplichting om een bepaalde handeling uit te voeren,
zoals wanneer een architect een bouwplan maakt voor een opdrachtgever. Hier ontstaat
een contractuele relatie waarin de architect verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de
afgesproken werkzaamheden.
• Iets niet te doen: Dit kan verwijzen naar het opleggen van een verbod of geheimhouding.
Het betekent dat iemand zich verplicht om bepaalde handelingen niet uit te voeren, zoals
het onthouden van vertrouwelijke informatie of het niet concurreren met een bedrijf.
• Iets garanderen: Dit houdt in dat iemand zich verplicht om een bepaalde uitkomst te
waarborgen, vaak via borgstelling. Borgstelling is een juridische overeenkomst waarbij een
derde partij zich verplicht om de verplichtingen van een andere partij na te komen als deze
niet in staat is om te voldoen aan zijn of haar verplichtingen.
Dia 29
Gesloten systeem: Dit betekent dat er geen andere vormen of regels bestaan dan diegene die in
het boek zijn vermeld.
Vormen van eigendom: Dit omvat eigendom, mede-eigendom, vruchtgebruik, erfpacht, opstal
en erfdienstbaarheden, evenals bijkomende rechten zoals voorrecht, hypotheek en pand.
Contractsvrijheid: Dit houdt in dat individuen de vrijheid hebben om onbeperkt contracten aan
te gaan volgens hun eigen wensen en behoeften.
Dia 6
Het privaatrecht regelt de relaties tussen individuen en is onderverdeeld in verschillende takken
van het recht.
Een verbintenis verwijst naar een verplichting die één persoon tegenover een andere heeft.
Er zijn twee hoofdonderdelen:
i Algemeen contractenrecht
ii Buitencontractuele aansprakelijkheid
Dia 7
Het burgerlijk wetboek bevat veel algemene regels.
Concubinaat: Wanneer één van de partners bij een ongeval overlijdt, rees vroeger de vraag wat er
met de overlevende partner gebeurde. Hoewel het in het verleden niet mogelijk was voor de
overlevende om een schadevergoeding te eisen voor het leed veroorzaakt door het overlijden van
de partner, kan dat tegenwoordig wel.
Goede trouw: Contracten moeten te goeder trouw worden uitgevoerd. Er is geen vaste definitie
van "goede trouw", en dit concept kan veranderen met de tijd.
Federale staat: Sommige rechtsgebieden worden overgedragen aan de deelstaten, zoals het
huurrecht. Een voorbeeld is het pop-updecreet, wat heeft geleid tot verschillen in het huurrecht
per deelstaat.
Europa: Europese richtlijnen leggen verplichtingen op aan lidstaten om bepaalde elementen in
nationale wetten te implementeren. Dit zorgt voor meer uniformiteit tussen de wetten van
verschillende landen. De Belgische wetgeving is vaak gebaseerd op de implementatie van
Europese richtlijnen
,Dia 10
Mening over de wetten in zowel het oude als het nieuwe Burgerlijk Wetboek en het Wetboek van
Economisch Recht. Het nieuwe BW en het WER tonen een vooruitgang in de richting van meer
flexibiliteit en aanpassingsvermogen in de Belgische wetgeving, waardoor deze beter afgestemd
is op hedendaagse noden
Dia 15
Rechtshandeling in ruime zin: Dit verwijst naar de wilsuiting van een persoon die erop gericht is
om rechtsgevolgen te creëren. Sommige rechtsfeiten zijn juridisch relevant; het objectieve recht
bepaalt dat als deze feiten (zoals een fout) zich voordoen, er specifieke gevolgen zijn.
Een rechtsfeit is een gebeurtenis die rechtsgevolgen met zich meebrengt.
Voorbeeld: Een koopcontract is een meerzijdige rechtshandeling, omdat het de wil van twee of
meer partijen vereist om rechtsgevolgen te scheppen.
Een eenzijdige rechtshandeling is een handeling die door één persoon wordt verricht en die
rechtsgevolgen creëert, zoals het maken van een testament.
Rechtsfeiten in enge zin: Dit zijn gebeurtenissen of toestanden die niet gewild zijn, maar die toch
tot rechtsgevolgen leiden. Een voorbeeld hiervan is de dood van een persoon, die leidt tot
erfgenaamschap, zelfs als dit niet gewenst was.
Rechtssubject: Dit omvat alle personen die rechtsbekwaam en handelingsbekwaam zijn, tenzij
de wet anders bepaalt. In het recht onderscheiden we twee typen personen:
1. Natuurlijke personen (fysieke personen): Dit zijn mensen die in staat zijn om rechten en
plichten te hebben en te handelen.
2. Rechtspersonen: Dit zijn organisaties of entiteiten die door de wetgever rechten en
plichten zijn toegewezen en die in het rechtsverkeer actief kunnen zijn. Voorbeelden zijn
vennootschappen en stichtingen, die bijvoorbeeld een contract kunnen sluiten.
De wet stelt dat alle personen rechtsbekwaam zijn en handelingsbekwaam, met uitzondering van
dieren, die niet als rechtssubjecten worden erkend in het recht.
,Dia 16
Subjectieve goede trouw: Dit verwijst naar de oprechte overtuiging van een persoon dat zijn of
haar handelingen rechtmatig zijn en dat zij geen inbreuk maken op de rechten van anderen. Het is
de persoonlijke, innerlijke houding van iemand ten opzichte van de rechtmatigheid van zijn of haar
daden.
Rechtsmisbruik: Dit is het verbod om rechten op een kennelijk abusieve manier uit te oefenen.
Het houdt in dat een persoon zich in een situatie gedraagt op een manier die niet redelijk of
verwacht kan worden van een zorgvuldige en redelijke persoon. Rechtsmisbruik kan bijvoorbeeld
optreden wanneer iemand zijn rechten gebruikt om anderen te schaden of om onredelijke
voordelen te behalen.
Conflict tussen normen: Er kan een spanning ontstaan tussen de vrijheid van handelen en de
zorgvuldigheid die men moet betrachten. Dit betekent dat terwijl mensen vrij zijn om te handelen,
ze ook verantwoordelijk zijn voor de gevolgen van hun handelingen en moeten zorgen voor de
rechten van anderen.
Voorbeeld
Wanneer iemand opzettelijk een fout maakt met de bedoeling om anderen te benadelen of een
onterecht voordeel te behalen, kan dit leiden tot rechtsmisbruik. In zulke gevallen kan de persoon
geen voordeel genieten van zijn of haar verkeerde gedrag, omdat de wet beschermt tegen
dergelijke misbruik van rechten. Dit benadrukt de noodzaak van eerlijkheid en zorgvuldigheid in
het uitoefenen van rechten.
, Dia 28
• Iets geven: Dit betekent het overdragen van eigendom van het ene persoon naar het
andere. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij de verkoop van goederen of het schenken van
een object.
• Iets te doen: Dit verwijst naar een verplichting om een bepaalde handeling uit te voeren,
zoals wanneer een architect een bouwplan maakt voor een opdrachtgever. Hier ontstaat
een contractuele relatie waarin de architect verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de
afgesproken werkzaamheden.
• Iets niet te doen: Dit kan verwijzen naar het opleggen van een verbod of geheimhouding.
Het betekent dat iemand zich verplicht om bepaalde handelingen niet uit te voeren, zoals
het onthouden van vertrouwelijke informatie of het niet concurreren met een bedrijf.
• Iets garanderen: Dit houdt in dat iemand zich verplicht om een bepaalde uitkomst te
waarborgen, vaak via borgstelling. Borgstelling is een juridische overeenkomst waarbij een
derde partij zich verplicht om de verplichtingen van een andere partij na te komen als deze
niet in staat is om te voldoen aan zijn of haar verplichtingen.
Dia 29
Gesloten systeem: Dit betekent dat er geen andere vormen of regels bestaan dan diegene die in
het boek zijn vermeld.
Vormen van eigendom: Dit omvat eigendom, mede-eigendom, vruchtgebruik, erfpacht, opstal
en erfdienstbaarheden, evenals bijkomende rechten zoals voorrecht, hypotheek en pand.
Contractsvrijheid: Dit houdt in dat individuen de vrijheid hebben om onbeperkt contracten aan
te gaan volgens hun eigen wensen en behoeften.
