de zwangere vrouw samenvatting

de zwangere vrouw
bevruchting
- synchronisatie ontwikkeling embryo en opbouw endometrium
o competente blastocyst
o voorbereiden endometrium ⟶ voorkomen menstruatie
- slechte timing: te vroeg/laat? ⟶ geen innesteling


secretoire fase
- bij IVF: hoge kwaliteit embryo selecteren + testen om te zien dat endometrium juiste timing plaatsing
- eerst 12 maanden proberen voor IVF


endocrinologie
humaan choriongonadotropine: HCG
- structuur: glycoproteïne = proteïne waar suikerresidus op ingepland zijn
o opgebouwd uit 2 ketens: korte 𝞪 ketens met 2 suikerresidus en lange 𝞫
keten met 6 suikerresidu’s
o komt overeen met structuur FSH en LH
 korte keten zelfde, functionaliteit in 𝞫 keten
- productieplaats:
o placenta
o trofoblastcellen: staan in voor vorming placenta
- concentratie: vanaf dag 22: sterke stijging 𝞫-HCG tot 10w ⟶ daling en plateau
o vanaf embryo in baarmoeder: trofoblastcellen gevormd ⟶ HCG aanmaken
- functie
o 1. voorkomen van luteolyse:
 corpus luteum: follikelcellen (granulosa en theca) moeten in leven houden
⟶ PGE receptoren
 daling E en P ⟶ endometrium afbraak ⟶ voorkomen: HCG bindt aan
LH receptoren: stijgign veel hoger effect dan prostaglandines, gevolg:
granulosa- en thecacellen sterven niet af ⟶ aanmaak P en E
behouden
o 2. stimulatie braakcentrum: ’s ochtends
 organogeneseproces begin zwangerschap, 1e
periode = cruciaal ⟶ geen toxische stoffen
in vrouwelijk lichaam aanwezig ⟶
braakcentrum stimuleren en gevoeliger
maken ⟶ zwanger vrouw kan geur van
koffie/sigaret niet kan verdragen en gevoeliger van wordt
 belang: bescherming ontwikkeling embryo
 piek rond 10w, daarna daalt ⟶ misselijkheid gaat spontaan weggaan door afname HCG conc tot
plateauwaarde
o 3. testosteron piek: mannelijke ontwikkeling stimuleren
 HCG stimuleert LH receptoren in leydigcellen ⟶ aanmaak testosteron
 in afwezigheid testosteronpiek: vrouwelijke voortplantingsorganen gevormd
- diagnostisch belang:
o zwangerschapstest: vooral 𝞫-HGC in bloed en urine
o combinatietest voor trisomie: bloename tussen 9-14w
 T13: ontwikkelingsachterstand met aangeboren afwijkingen: 𝞫-hCG↑ en PAPP-A↓
 T18: groeiachterstand, klein hoofd ⟶ hersenen minder goed ontwikkeld: 𝞫-hCG↓ en PAPP-A↓
 T21: 𝞫-hCG↓ en PAPP-A↓
 ⟶ echografie: verhoogd volume nekplooi en neusbot-afwijking



progesterone
- structuur: steroïd hormoon, afgeleid uit cholesterol: 21C

, - productieplaats: corpus luteum en placenta
- concentratie:
o vanaf dag 11: P stijging lineair tot 36 weken⟶ plateau
o eerste 8 weken: P geproduceerd oor corpus luteum ⟶ daarna overgenomen via placenta
o eenmaal placenta functie overgenomen ⟶ minder kans miskraam (12w)
- functie:
o zwangerschap in stand houden
o innesteling
o decidualizatie stromale cellen
 endometrium: opgebouwd ⟶ progesteron laat endometrium differentieren
 fibroblast structuur: oiv P ⟶ decidualiseren: grote cellen met meerdere kennen
 eerste trimester moeten voedingsstoffen vanuit endometrium aangereikt worden
 vanaf 2e trimester: uitwisselen voedingsstoffen dmv placenta en bloedtransport foetus en moeder
o zwangerschap in stand houden
o inhibitie myometriale contracties: oxytocine en PGE2 receptor
 P gaat oxytocinereceptor en PGE2 receptor gaan inhiberen
o verhoogde eetlust, insulineresistentie, verhoogde alveolaire ventilatie, gestimuleerde Na-reabsorptie,
dilatatie urinewegen, arteriolen & venen, relaxatie myometrium, borstontwikkeling en inhibitie melkproductie
 spiermassa rond baarmoeder geïnhibeerd ⟶ geen contracties
- toepassing: abortuspil: 2 fasen
 dag 1: progesteron receptor antagonist ⟶ P receptor inhiberen ⟶ effect P tenietgedaan
 dag 2: PGE1-analoog: ⟶ gaat spiercontracties op gang
brengen ⟶ innestelede embryo met opgeboiwde
endometrium naar buiten uitgescheiden
 daarna nog een echografisch onderzoek
- diagnostisch belang: geen

oestrogenen
- structuur: steroïd hormoon, afgeleid uit cholesterol ⟶ eerst
progesteron gevormd (21 C) ⟶ andorgenen (19C) ⟶ aromatase
⟶ oestrogenen 18C
o E1: estron: lineair vanaf dag 1
o E2: estradiol: lineair vanaf dag 1
o E3: estriol: vanaf 9w omdat placenta onvoldoende gegroeid is
en in foetale lever, onvoldoende functioneert oom precursor
aan te maken
o ⟶ gevormd vanuit androgenen
- productieplaats:
o corpus luteum (<2m)
o placenta (> 2m)
o placenta: bouwstenen, afkomstig van moederlijk bloed, om oestrogenen aan te
maken = androgenen
 precursor = HEAS (afkomstig van moederlijk bloed) ⟶ in placenta tot E1 en E2 gevormd
 E3 vormen? ⟶ uit precursosr uit foetale bloed ⟶ foetus gaat DHEAS verder omzetten naar
16-hydroctDHEAS mbv 16-hydroxylase = aanwezig in foetale lever ⟶ in placenta E3 gevormd
2. altijd gevormd van precuror DHEAS
o voor E1 en E2: afkomstig van moederlijk bloed
o voor E3: precursor afkomstig van foetaal bloed