Klinische bewegingsanalyse
1. Het klinische gebruik van geïnstrumenteerde ganganalyse
Inleiding
Complex door de smalle steunbasis en de hoge positie van het zwaartepunt (vergeleken met viervoeters).
Bipodale gang vereist 2 zaken van de beenmusculatuur:
● Spieren moeten ervoor zorgen dat er voldoende propulsie is om het lichaam over zijn zwaartepunt
heen te brengen
● Spieren moeten ervoor zorgen dat het lichaam in evenwicht blijft
Tweevoeters hebben meer neurale controle nodig om stabiel te blijven.
Het gangpatroon wordt ingedeeld in verschillende fasen
De spieren moeten getraind worden zoals ze tijdens het stappen gebruikt worden (open - gesloten keten,
concentrisch-excentrisch, rekening houdend met de snelheid van uitvoering en de actieve bewegingsuitslag
tijdens het stappen, …) Alleen dan kan de gangrevalidatie succesvol zijn.
Maturatie van het gangpatroon
Kinderen zetten hun stapjes rond het eerste levensjaar. Het duurt nadien nog een hele tijd voor ze het
normale gangpatroon van een volwassen persoon ontwikkelen.
2 fasen tijdens ontwikkeling:
● Eerste snelle ontwikkelingsfase: eerste 6 maanden van het zelfstandig stappen → de
spatiotemporele en kinematische gangkarakteristieken veranderen drastisch
● Trage mutatiefase: veranderingen zijn minder drastisch en het gangpatroon evolueert geleidelijk naar
en volwassen patroon (kan tot het 8ste levensjaar duren)
,De normale ontwikkeling wordt beïnvloed door:
● De groei: toename in lichaamslengte en -gewicht
● De maturatie van het centraal zenuwstelsel: neuromusculaire maturatie
● Wandelervaring: oefening baart kunst
Bij kinderen is een grote inter- en intra-subject variatie in het gangpatroon normaal. Naarmate het
gangpatroon meer matuur wordt zal deze variatie afnemen.
Spatiotemporele parameters
De ruimte (spatio)- en tijd (temporele- parameters geven voornamelijk informatie over de functionaliteit van
het stappen.
Ruimteparameters zijn afhankelijk van de lichaamslengte, om personen met elkaar met te kunnen
vergelijken moeten we de parameters normaliseren (een andere mogelijkheid is om de parameters te
vergelijken met normale data van dezelfde leeftijdcategorie)
Spatiotemporele parameters vertonen een grote correlatie met de groei van het locomotorisch stelsel
waardoor we deze parameters pas als matuur mogen beschouwen als de kinderen volledig volgroeid zijn.
Spatiale beschrijving van het gangpatroon
,Temporele beschrijvingen van het gangpatroon
Spatiotemporele beschrijving van het gangpatroon
De stapsnelheid is een combinatie van staplengte en kadans. Om de snelheid te verhogen kan men dus
zowel de staplengte als de kadans vergroten.
→ Een individu zal beide vergroten tot de meest comfortabele stapsnelheid bereikt wordt.
Alle parameters van de gang verschillen in functie van de stapsnelheid, men zal dus steeds de stapsnelheid
moeten vermelden bij het analyseren van een gangpatroon
, Evaluatie van het gangpatroon
Er bestaan verschillende mogelijkheden:
We zien dat de beoordeling van het gangpatroon best uit een combinatie van video- en driedimensionale
opnames bestaat.
Driedimensionale bewegingsanalyse: vereisen minimaal 2 camera’s. Gewoonlijk bestaan ze uit een 6 tot
16-tal camera’s die verspreid in een meetruimte opgesteld staan. De beweging van merktekens op de huid
van de patiënt wordt geregistreerd.
Infraroodcamera’s kunnen ook gebruikt worden, deze camera’s zijn uitgerust met infrarode stroboscopische
lenzen, die retroreflecterende merktekens registreren. Via een softwareprogramma worden alle bewegingen
omgezet in grafieken die de beweging per gewricht en bewegingsvlak weergeven.
1. Het klinische gebruik van geïnstrumenteerde ganganalyse
Inleiding
Complex door de smalle steunbasis en de hoge positie van het zwaartepunt (vergeleken met viervoeters).
Bipodale gang vereist 2 zaken van de beenmusculatuur:
● Spieren moeten ervoor zorgen dat er voldoende propulsie is om het lichaam over zijn zwaartepunt
heen te brengen
● Spieren moeten ervoor zorgen dat het lichaam in evenwicht blijft
Tweevoeters hebben meer neurale controle nodig om stabiel te blijven.
Het gangpatroon wordt ingedeeld in verschillende fasen
De spieren moeten getraind worden zoals ze tijdens het stappen gebruikt worden (open - gesloten keten,
concentrisch-excentrisch, rekening houdend met de snelheid van uitvoering en de actieve bewegingsuitslag
tijdens het stappen, …) Alleen dan kan de gangrevalidatie succesvol zijn.
Maturatie van het gangpatroon
Kinderen zetten hun stapjes rond het eerste levensjaar. Het duurt nadien nog een hele tijd voor ze het
normale gangpatroon van een volwassen persoon ontwikkelen.
2 fasen tijdens ontwikkeling:
● Eerste snelle ontwikkelingsfase: eerste 6 maanden van het zelfstandig stappen → de
spatiotemporele en kinematische gangkarakteristieken veranderen drastisch
● Trage mutatiefase: veranderingen zijn minder drastisch en het gangpatroon evolueert geleidelijk naar
en volwassen patroon (kan tot het 8ste levensjaar duren)
,De normale ontwikkeling wordt beïnvloed door:
● De groei: toename in lichaamslengte en -gewicht
● De maturatie van het centraal zenuwstelsel: neuromusculaire maturatie
● Wandelervaring: oefening baart kunst
Bij kinderen is een grote inter- en intra-subject variatie in het gangpatroon normaal. Naarmate het
gangpatroon meer matuur wordt zal deze variatie afnemen.
Spatiotemporele parameters
De ruimte (spatio)- en tijd (temporele- parameters geven voornamelijk informatie over de functionaliteit van
het stappen.
Ruimteparameters zijn afhankelijk van de lichaamslengte, om personen met elkaar met te kunnen
vergelijken moeten we de parameters normaliseren (een andere mogelijkheid is om de parameters te
vergelijken met normale data van dezelfde leeftijdcategorie)
Spatiotemporele parameters vertonen een grote correlatie met de groei van het locomotorisch stelsel
waardoor we deze parameters pas als matuur mogen beschouwen als de kinderen volledig volgroeid zijn.
Spatiale beschrijving van het gangpatroon
,Temporele beschrijvingen van het gangpatroon
Spatiotemporele beschrijving van het gangpatroon
De stapsnelheid is een combinatie van staplengte en kadans. Om de snelheid te verhogen kan men dus
zowel de staplengte als de kadans vergroten.
→ Een individu zal beide vergroten tot de meest comfortabele stapsnelheid bereikt wordt.
Alle parameters van de gang verschillen in functie van de stapsnelheid, men zal dus steeds de stapsnelheid
moeten vermelden bij het analyseren van een gangpatroon
, Evaluatie van het gangpatroon
Er bestaan verschillende mogelijkheden:
We zien dat de beoordeling van het gangpatroon best uit een combinatie van video- en driedimensionale
opnames bestaat.
Driedimensionale bewegingsanalyse: vereisen minimaal 2 camera’s. Gewoonlijk bestaan ze uit een 6 tot
16-tal camera’s die verspreid in een meetruimte opgesteld staan. De beweging van merktekens op de huid
van de patiënt wordt geregistreerd.
Infraroodcamera’s kunnen ook gebruikt worden, deze camera’s zijn uitgerust met infrarode stroboscopische
lenzen, die retroreflecterende merktekens registreren. Via een softwareprogramma worden alle bewegingen
omgezet in grafieken die de beweging per gewricht en bewegingsvlak weergeven.
