Samenvatting kraakbeen & bot (behaald resultaat: 15/20)

Kraakbeen (chondro..)
 Gespecialiseerde vorm van BW
 Bestaat uit kraakbeencellen en extracellulaire kraakbeenmatrix
 Elastische matrix die weerstand biedt en hard maar flexibel is (NIET
VERKALKT)
 Weerstand tegen trek- en drukkrachten (bv. Gewrichtskraakbeen dat zorgt dat botten
over elkaar kunnen glijden zonder beschadigd te worden)

FUNCTIES:
- Ondersteunt
- Verbinden botten
- Glijoppervlak van gewrichten
- Rol bij aanleg & lengte groei pijpbeenderen

1. Kraakbeenmatrix:
 Moet vorm behouden (stevigheid) en beschikken over een grote veerkracht (schokbreker
effect): verschillende componenten (grondsubstantie, eiwitvezels en weefselvloeistof)
moeten samenwerken

1.1 Stevigheid van de matrix (vorm kraakbeen)
 Door aanwezigheid grote aggregaten van proteoglycanen (aggrecanen), de grondsubstantie
van die aggregaten bestaat uit lineair hyaluronzuur waarop proteogylcanen zijn gebonden
via verbindingseiwitten. Aan centrale as- eiwit van de proteogylcanen zijn
glycosaminoglycanen (GAGs) gebonden deze zijn in kraakbeen vnl chondroïtine- 4- sulfaat,
chondroitine- 6- sulfaat en keratansulfaat. Chondroïtine sulfaat van proteoglycaan dan nog
via zijketens verbonden aan eiwitvezels vnl BW vezels (collageen type 2) en elastische vezels
(in elastisch kraakbeen)
 tussenverbindingen  stevigheid!

1.2 Veerkracht (= schokbreker effect)
 Doordat veel weefselvloeistof (water) gebonden is aan de negatief geladen GAG’s van
proteoglycanen
 Ook van belang voor opname voedingstoffen kraakbeencellen door diffusie
 Schuifbaarheid van de BW (collageen type 2) vezels tov van elkaar

, 2. Kraakbeencellen: chondroblasten & chondrocyten
Chondroblasten zijn kraakbeencellen die actief kraakbeenmatrix aanmaken en rondom zich afzetten.
Ze beschikken over een grote # RER (basofilie) en GA. Wanneer ze volledig ingesloten zijn door
kraakbeenmatrix heten ze chondrocyten. Chondroblasten zijn terug te vinden aan de periferie van
gevormde kraakbeen waar ze een rol hebben bij dikte groei. Kraakbeenmatrix is erg dik dus zulle
kraakbeencellen (chondrocyten) terug te vinden zijn in kleine holtes van deze matrix = lacunes. De
lacunes onvolledig bij chondroblasten omdat ze niet volledig ingesloten zijn met matrix.
Chondrocyten kunnen nog delen en dochter cellen zijn ook zichtbaar als isogene (gelijke) groepjes
omdat het niet doorheen matrix kan gaan.



Matrix synthese neemt toe door
groeihormonen, schildklier hormonen en
testosteron door verhoogde synthese
GAGs en vertraagd door corticosteroïden
door verlaagde synthese GAGs

Kraakbeenmatrix:
- Territoriale matrix (= celhof):
rondom chondrocyten + sterke
basofilie
- Interterritoriale matrix: uit
eiwitvezels

3. Perichondrium
= dicht BW kapsel

Kraakbeen heeft geen bloedvaten, lymfevaten, zenuwen en is zijn omgeving belangrijk voor aanvoer
voedingsstoffen en afvoer afvalstoffen. Daarom heeft kraakbeen een kapsel van dicht BW =
perichondrium genoemd die WEL bloedvaten bevat. Voedingstoffen diffunderen vanuit bloedvaten
naar BW en via het weefselvloeistof doorheen KB naar chondrocyten. ENKEL GEWRICHTSKRAAKBEEN
IS NIET OMGEVEN DOOR EEN PERICHONDRIUM MAAR DIFFUSIE VAN ZUURSTOF EN
VOEDINGSSTOFFEN GEBEURT DOOR SYNOVIALE VOCHT IN GEWRICHTSRUIMTEN.

Het perichondrium (dicht BW) gaat buiten over in losmazig BW en naar binnen toe overgang naar KB

4. Histogenese, groei, degeneratie, regeneratie
Kraakbeen ontstaan uit ophoping van mesenchymcellen waarbij mesenchym differentiëren tot
chondroblasten en die dan op hun beurt KBmatrix afzetten rondom zich en de chondroblasten van
elkaar afwijken en ze volledig omgeven zijn door matrix en chondrocyten worden in lacunes.
Chondrocyten delen en ontstaan er isogene groepjes. BINNENSTE CELLEN IN KB= CHONDROCYTEN,
BUITENSTE CELLEN IN KB= CHONDROBLASTEN

Groei:
- Interstitiële groei: deling chondrocyten en hierbij afzetting van kraakbeenmatrix
- Appositionele groei: chondroblasten aan buitenzijde KB zetten KB matrix af en worden
chondrocyten