KENNISMAKING MET
GYNAECOLOGIE
MENSTRUELE CYCLUS
4 fasen: - folliculaire fase
- eisprong
- luteale fase
- zwanger/maandstonden
FOLLICULAIRE FAS
= rijping vd eicel
Duur = 2 weken
Grootte = 2cm
Follikel groeit & geeft steeds meer oestrogenen af
baarmoederslijmvlies groeit op
baarmoederspieren ontspannen
hypofyse geeft LH af
OVULATIE
= eisprong
Dag 14 (normale cyclus)
Follikel barst, eicel komt vrij & wordt opgenomen
bevruchting kan tot 24u na eisprong
gebeurt in ampulla
blijft 72u id eileiders
LUTEALE FASE
Duur = dag 14-28
Rest vd follikel = corpus luteum; geeft progesteron af
baarmoederslijmvlies maakt zich klaar vr innesteling
MENSTRUATIE
13e dag na ovulatie
Corpus luteum geraakt uitgeput & afname vn progesteron
baarmoederslijmvlies sterft af
start nieuwe cyclus
,DUUR VAN DE CYCLUS
= gemiddeld 28 dagen
Verandering kan door: - folliculaire fase
- stress
- vakantie
-…
BEVRUCHTING
1. Zaadcel komt tegen wand vd eicel & deze versmelten
2. Celkernen versmelten
3. Embryo deelt & reist doorheen de eileider
4. Embryo maakt contact met baarmoederslijmvlies
= innesteling
INNESTELING
= volledig rond op dag 10
Verschillende hormonen worden afgescheiden
HCG stimuleert corpus luteum
Corpus luteum stimuleert aanmaak vn oestrogeen & progesteron
VRUCHTBARE PERIODE
= dag 11-16
Kans om zwanger te worden op 6 maand tijd: - 3x/ week = 50% of meer
- < 1X/week = 16%
VROEGE MENOPAUZE
Bij vrouwen onder de 40 die 6-12 maanden amenorroe hebben
= primaire ovariële insufficiëntie
MENOPAUZE
Duur = tot levenseinde
Oorzaak = sterke daling vd productie vd vrouwelijke hormonen
Gevolgen = opvliegers, nachtelijk zweten, vaginale droogte, …
Diagnose: - afwezigheid vd maandstonden
- dmv bloedafname: daling oestrogeen & stijging FSH
Behandeling kan dmv hormonale substitutietherapie (HST)
oestrogeen & progesteron op doktersadvies
voordelen korte termijn = daling vn opvliegers, minder stoornissen, hoger
libido, …
voordelen lange termijn = minder osteoporose, minder kans darmkanker &
diabetes type 2, …
risico’s = meer kans op borstkanker, cerebrovasculair accident, coronair
accident, …
,SEKSUEEL OVERDRAAGBARE
AANDOENINGEN
INLEIDING
Meest gediagnosticeerde SOA’s in België: - chlamydia
- gonorroe
- syfilis
Kan veroorzaakt worden door: - bacteriën
- virussen
- schimmels
- parasieten
Ingangspoorten: - huid
- slijmvliezen van genitaliën, urethra, rectum, farynx
- bloed
Gevolgen: - kunnen invloed hebben op verloop vd zwangerschap & pasgeborene
- fysieke, psychische & sociaaleconomische problemen
- carcinomen (= kwaadaardige tumoren)
- tubaire infertiliteit (= slecht eileiders)
CHLAMYDIA TRACHOMATIS
Oorzaak: Bacterie chlamydia trachomatis
, Transmissie: Rechtstreeks contact
Bacterie aanwezig in afscheiding
Incubatie: 2-3 weken
Kan ook jaren asymptotisch
Symptomen: Meer klachten bij mannen dan vrouwen
(v/m) dysurie (= pijn bij plassen)
(v/m) andere afscheiding uit vagina/penis
(v) tussentijds bloedverlies
(v) bloedverlies na coïtus
(v) buikpijn & cervicitis
(m) pijn aan scrotum
Verwikkeling Indien onbehandeld
en: Bekkenontstekingssyndroom (PID): infertiliteit & verhoogde kans op
Extra Uterien
Ontsteking bijbal/prostaat: infertiliteit
Diagnose: Urineonderzoek (ochtendurine)
Cultuur urethra/cervix/rectum
Therapie: 7 dagen AB; ook tijdens zwangerschap
Besmettingsgevaar is weg na 1 week therapie
Preventie: Condoomgebruik
Profylactisch toedienen vn AB tijdens zwangerschap
Zwangerscha Amnionitis (= ontstoken vlies)
p: Postpartum endometritis
Premature geboorte
Intra-uteriene groeiretardatie (IUGR)
Postpartum conjunctivitis baby
Pneumonie bij baby
Screening: Tijdens 1e & 3e trimester bij risicovrouwen (= wisselende partner &
voorgeschiedenis)
GENITALE WRATTEN
Oorzaak: Humaan Papillomavirus (antibio)
Er zijn 100 types; 6 & 11 veroorzaken het vaakst wratten
GYNAECOLOGIE
MENSTRUELE CYCLUS
4 fasen: - folliculaire fase
- eisprong
- luteale fase
- zwanger/maandstonden
FOLLICULAIRE FAS
= rijping vd eicel
Duur = 2 weken
Grootte = 2cm
Follikel groeit & geeft steeds meer oestrogenen af
baarmoederslijmvlies groeit op
baarmoederspieren ontspannen
hypofyse geeft LH af
OVULATIE
= eisprong
Dag 14 (normale cyclus)
Follikel barst, eicel komt vrij & wordt opgenomen
bevruchting kan tot 24u na eisprong
gebeurt in ampulla
blijft 72u id eileiders
LUTEALE FASE
Duur = dag 14-28
Rest vd follikel = corpus luteum; geeft progesteron af
baarmoederslijmvlies maakt zich klaar vr innesteling
MENSTRUATIE
13e dag na ovulatie
Corpus luteum geraakt uitgeput & afname vn progesteron
baarmoederslijmvlies sterft af
start nieuwe cyclus
,DUUR VAN DE CYCLUS
= gemiddeld 28 dagen
Verandering kan door: - folliculaire fase
- stress
- vakantie
-…
BEVRUCHTING
1. Zaadcel komt tegen wand vd eicel & deze versmelten
2. Celkernen versmelten
3. Embryo deelt & reist doorheen de eileider
4. Embryo maakt contact met baarmoederslijmvlies
= innesteling
INNESTELING
= volledig rond op dag 10
Verschillende hormonen worden afgescheiden
HCG stimuleert corpus luteum
Corpus luteum stimuleert aanmaak vn oestrogeen & progesteron
VRUCHTBARE PERIODE
= dag 11-16
Kans om zwanger te worden op 6 maand tijd: - 3x/ week = 50% of meer
- < 1X/week = 16%
VROEGE MENOPAUZE
Bij vrouwen onder de 40 die 6-12 maanden amenorroe hebben
= primaire ovariële insufficiëntie
MENOPAUZE
Duur = tot levenseinde
Oorzaak = sterke daling vd productie vd vrouwelijke hormonen
Gevolgen = opvliegers, nachtelijk zweten, vaginale droogte, …
Diagnose: - afwezigheid vd maandstonden
- dmv bloedafname: daling oestrogeen & stijging FSH
Behandeling kan dmv hormonale substitutietherapie (HST)
oestrogeen & progesteron op doktersadvies
voordelen korte termijn = daling vn opvliegers, minder stoornissen, hoger
libido, …
voordelen lange termijn = minder osteoporose, minder kans darmkanker &
diabetes type 2, …
risico’s = meer kans op borstkanker, cerebrovasculair accident, coronair
accident, …
,SEKSUEEL OVERDRAAGBARE
AANDOENINGEN
INLEIDING
Meest gediagnosticeerde SOA’s in België: - chlamydia
- gonorroe
- syfilis
Kan veroorzaakt worden door: - bacteriën
- virussen
- schimmels
- parasieten
Ingangspoorten: - huid
- slijmvliezen van genitaliën, urethra, rectum, farynx
- bloed
Gevolgen: - kunnen invloed hebben op verloop vd zwangerschap & pasgeborene
- fysieke, psychische & sociaaleconomische problemen
- carcinomen (= kwaadaardige tumoren)
- tubaire infertiliteit (= slecht eileiders)
CHLAMYDIA TRACHOMATIS
Oorzaak: Bacterie chlamydia trachomatis
, Transmissie: Rechtstreeks contact
Bacterie aanwezig in afscheiding
Incubatie: 2-3 weken
Kan ook jaren asymptotisch
Symptomen: Meer klachten bij mannen dan vrouwen
(v/m) dysurie (= pijn bij plassen)
(v/m) andere afscheiding uit vagina/penis
(v) tussentijds bloedverlies
(v) bloedverlies na coïtus
(v) buikpijn & cervicitis
(m) pijn aan scrotum
Verwikkeling Indien onbehandeld
en: Bekkenontstekingssyndroom (PID): infertiliteit & verhoogde kans op
Extra Uterien
Ontsteking bijbal/prostaat: infertiliteit
Diagnose: Urineonderzoek (ochtendurine)
Cultuur urethra/cervix/rectum
Therapie: 7 dagen AB; ook tijdens zwangerschap
Besmettingsgevaar is weg na 1 week therapie
Preventie: Condoomgebruik
Profylactisch toedienen vn AB tijdens zwangerschap
Zwangerscha Amnionitis (= ontstoken vlies)
p: Postpartum endometritis
Premature geboorte
Intra-uteriene groeiretardatie (IUGR)
Postpartum conjunctivitis baby
Pneumonie bij baby
Screening: Tijdens 1e & 3e trimester bij risicovrouwen (= wisselende partner &
voorgeschiedenis)
GENITALE WRATTEN
Oorzaak: Humaan Papillomavirus (antibio)
Er zijn 100 types; 6 & 11 veroorzaken het vaakst wratten
