Samenvatting - Pijn KUL 2de BACH

 Vele dimensies van pijn
- man slaagt met hamer op duim
 slag op duim  gelaat vertrekt  vloekt  houdt op met timmeren
 prikkel → nociceptie → pijngewaarwording
 pijn = zinvol + begrijpelijk
zou anders nog eens op zijn duim slagen

 automutilatie
- Waarom beschadigen mensen zichzelf?
 Psychiatrische stoornis?
 Sensibiliteitsstoornis?
 Ervaren ze pijn als aangenaam?

 vrouw met brillen
- pijngedrag als doel: weg van eenzaamheid
 Gaan naar specialisten om te ontsnappen aan de eenzaamheid

 congenitale analgesie: geen pijngevoel
- Afwezigheid van pijnzin
- Verwondingen vanaf eerste levensdagen
- Hebben extreme medische zorg nodig
- Pijnzin = vitale sensibiliteit
- Overlijden sneller
 hebben niet door dat ze ziek of beschadigd zijn

- VIDEO: waarom is pijn belangrijk?


 Definitie pijn
- onaangename sensorische en emotionele ervaring door (dreigende)
weefselbeschadiging of word beschreven in termen van weefselbeschadeging
- subjectief
- meten is moeilijk (want subjectief)
- emotie
- weefselschade = niet noodzakelijk




1

, Indeling van pijn volgens:
- Ontstaansmechanisme
 Moeilijk bij chronische pijn

- plaats van pijn
- plaats van oorsprong
 somato, viscero, neuro, psychogeen

- somatisch vs. Psychisch

- nociceptief  non nociceptief
 nociceptief: duidelijke prikkel aanwezig
 non nociceptief: geen duidelijke prikkel aanwezig

- tijdsduur: acuut vs. chronisch

 Epidemiologie
- bestudeert voorkomen pijn in maatschappij
 Patronen van pijn in samenleving om risicofactoren te duiden
 Niet individueel
 ontdekken van verbanden, risicofactoren

- incidentie: # nieuwe gevallen in tijdsperiode
 trends in ontstaan bestuderen
 studie van ontstaansmechanisme

- prevalentie: alle gevallen in tijdsperiode
 op bepaald ogenblik
 leert ons grootte van probleem

- enkele cijfers:
 meest voorkomend: rug, heup en nek
 vrouwen rapporteren meer ernstige en meer frequent aanhoudende pijn
 verschillende patronen per cultuur
 % pijn-gerelateerde beperkingen hoger bij lagere klassen
 Verschillende patronen per leeftijd




2

, Epidemiologie bepaalde pijnziekten
A. herpes zoster: heropvlakkering van virus van waterpokken
- blaasjes rond bepaald dermatoom
- Ifv leeftijd:
 vooral op jonge leeftijd en oude leeftijd
 Niet op tussenleeftijd
- Ifv. Geslacht:
 Mannen meer risico op jonge leeftijd
 vrouwen meer risici op oude leeftijd
 Fases waar leeftijd lager is

B. (osteo) artrose: slijtage kraakbeen
- Ifv leeftijd:
 stijgt met leeftijd
 Eerste 3 leeftijdscategorien komt bijna niet voor
 Vanaf 45 – 54 wel
 hoe ouder, hoe meer kans degeneratie
- Ifv geslacht:
 geen verschil man en vrouw
 geen geslachtsverschillen

C. rugpijn met ischias: rugpijn met uitstraling naar onderbeen
- ifv leeftijd
 piek in midden levensfase
 Op jonge en oude leeftijd bijna niet
 veel bij leeftijd van werkende mens (U – vorm)
- ivf geslacht
 Beetje verschil mannen en vouwen
 Middelleeftijd meer vrouwen

D. Hoofdpijn
- Ifv leeftijd
 Vooral jongere leeftijd
 Ifv leeftijd word minder en minder
- Ifv geslacht
 Weinig verschil mannen en vrouw



E. Migraine
- Ifv leeftijd
 piek in midden levensfase

3

,  periode van werken en gezin (stress en druk)
- ifv geslacht
 Mannen iets meer op middelbare leeftijd

F. Maagzweer
- Ifv leeftijd
 piek rond 60 jaar
- ifv geslacht
 mannen: extra piek rond 25 - 30 jaar


1. Van nociceptie tot pijngewaarwording

 Pijnkabelmodel: nociceptieve pijn
1. receptor: stimulus van pijn
 Pijnlijke prikkel

2. impulstransmissie door opwekken AP
 pijnprikkel omgezet naar AP

3. AP langs c en Aδ vezels naar dorsale hoorn
 AP naar dorsale hoorn gebracht

4. synaptische transmissie
 aankomst AP: opening kanalen van perifere afferente sensorische vezels
 vesikkels met neurotransmitters fuseren met presynamotisch membraan
 neutrotransmitters binden met receptoren postsynamtisch membraan

5. postsynaptisch: voortgang actiepotentiaal
 influx en efflux van stoffen
 laten voortgan van AP langs axonen en ruggenmerg naar brein toe

6. verwerking en perceptie
 pijninformatie opgevangen + verwerkt door hogere centra in hersenen
 individu ervaart pijn




 Nociceptoren: ongespecialiseerde zenuwcel-uiteinden die pijnsensatie opwekken
- Niet actief als er geen pijn is
- Reageren niet op lage prikkel

4