Economie 2
H4: macro-economische grootheden
1. De economische kringloop
Totstandkoming bbp: door samenwerking
- Gezinnen
- Bedrijven
- Overheid
- Buitenland
Voorstelling: kringloopschema om onderlinge verbondenheid te tonen
Gegevens: INR, NBB, FOD Economie
2. Berekening economische
activiteit, drie
berekeningen
Economische activiteit
a. Productieoptiek
Product: totale waarde van goederen en
diensten die gedurende 1j zijn geproduceerd
b. Bestedingsoptiek
Bestedingen: totale uitgaven die gedurende 1j naar producenten vloeien
c. Inkomensoptiek
Inkomen: bedrag gedurende 1j verdiend voor productieve prestaties
=>na verloop van tijd gelijk aan elkaar
,Definitie BBP
BBP: totale marktwaarde v alle eindproducten en -diensten die in bep land in bep periode
zijn geproduceerd
=bbp tegen marktprijzen BBP tegen lopende prijzen
+Dia 10
Som
Consumptie+ investeringen+ overheidsaankopen+ export-import
=>C+I+G+NX
BBP BNP
Bbp: totale marktwaarde van alle eindproducten en -diensten die in bepaald land in
bepaalde periode zijn geproduceerd
->tegen marktprijzen of tegen factorprijzen
Bnp: bbp+ primaire inkomens ontvangen door eigen ingezetenen in buitenland – primaire
inkomens betaald aan buitenland
BBP tegen marktprijzen
Goederen en diensten gewaardeerd aan marktprijs
BBP tegen factorprijzen
Marktprijs bevat elementen die nikt te maken hebben met waarde product
- Indirecte belastingen en subsidies
Deze elementen eruit gehaald bij factorprijzen
Nationaal inkomen
Nationaal inkomen: inkomen dat gezinnen ontvangen van bedrijven, overheid en buitenland,
plus niet-uitgekeerde winsten van onderneming
->is gelijk aan som van alle vergoedingen aan productiefactoren arbeid en kapitaal die
eigendom zijn van eigen ingezetenen
- Tegen factorprijzen
3. Reële en nominale bbp
Stijging bbp: mogelijk door stijging in prijzen of in productie
Nominale bbp: bbp tegen lopende prijzen= geldbedrag van bbp
Reële bbp/bbp naar volume: bbp waarbij prijsbewegingen zijn uitgeschakeld
Bbp in kettingeuro’s: bbp gemeten in prijzen v onmiddellijk voorafgaand jaar
->effect van prijsverandering uitgeschakeld
Vergelijking mogelijk door bbp per capita
, 4. Bbp als maatstaf van onze welvaart
Problemen:
- Zegt niets over manier waarop het tot stand komt
- Bevat alleen goederen en diensten die in prijs worden uitgedrukt
- Zegt niets over gebruik ervan
Alternatieven:
- HDI: human development index
o Bni per capita
o Levensverwachting
o Opleidingsniveau
- IA-HDI: inequality-adjusted HDI
o Bni per capita
o Levensverwachting
o Opleidingsniveau
o Maatschappelijke ongelijkheid
- SSI: sustainable society index->sociale en ecologische indicatoren
o Bbp
o Welzijn
o Milieuproblematiek
- SDG: sustainable development goals
o 17
Andere opvattingen over bbp
Donuteconomie Kate Raworth: kenmerken
- Ecologische grenzen respecteren
- Ieder mens heeft waardig leven
=>sociale minimum vs ecologische begrenzing
Degrowth: economische groei en gezonde planeet gaan niet samen
Afhankelijkheid groei inperken:
- Beperkingen op grondstoffengebruik via koolstofheffing
- Meer progressief belastingstelsel
- Graduele afbouw v aantal werkuren/week dankzij techno. Vooruitgang
5. Nationale rekeningen
Eco. kringloop toont grootte van stromingen niet
Nationale boekhouding houdt transacties tss. Huishoudingen bij
- =Vgs. Boekhoudkundige techniek systematisch optekenen v verrichtingen die
plaatshebben tss versch. huishoudingen gedurende 1 jaar in bep land
Instituut voor nationale rekeningen (INR)
, 6. Macro-economische gegevens van Belgische economie
Zie pp
H5: conjunctuur, groei en ontwikkeling
1. Conjunctuur (korte termijn)
Algemeen
Conjunctuur: verandering van groeipercentage van economie of productie op korte termijn
=>trendmatige groei: gemiddelde groei over lange termijn
- Permanente economische groeibeweging sinds WOII
- Door stijging techno. Evolutie= stijging productiviteit en productie
- Anticyclische conjunctuurpolitiek: amplitudo’s afzwakken
Zie figuur 5.1
Conjucntuurbeweging
- Opeenvolgende periodes v snellere en trage eco. groei, soms zelf daling
- Hoog- of laagconjuctuur
- Technische recessie: groei bbp krimpt 2 opeenvolgende kwartalen
- Double-dip-recessie
Indicatoren economische activiteit
1. Reële bbp
o Logische indicator om eco. activiteit te meten
o In kettingeuro’s, waarbij prijsbewegingen zijn uitgeschakeld
bbp x −bbp x−1
o ∗100
bbp x−1
2. Andere indicatoren
o Voorwaarden
Duidelijk verband met economisch gebeuren
Conjunctuurgevoelig
Informatie snel ter beschikking
o Elke indicator eigen cyclisch patroon
Leading
Lagging
Coïncident
o 2 types indicatoren
Kwalitatieve of vertrouwensindicatoren
Via producenten->conjunctuurbarometer v NBB
Conjunctuurbarometer NBB:
o Enquêtes bij 6k bedrijfsleiders over eco. situatie en
verwachtingen nabije toekomst
o Gemiddelde: weerspiegeling v psychologisch klimaat
waarin bedrijfsleiders beslissingen nemen
Via consumenten-> index Eu. Consumentenvertrouwen
o Eu. Commissie berekent maandelijks index v Eu.
Consumentenvertrouwen
H4: macro-economische grootheden
1. De economische kringloop
Totstandkoming bbp: door samenwerking
- Gezinnen
- Bedrijven
- Overheid
- Buitenland
Voorstelling: kringloopschema om onderlinge verbondenheid te tonen
Gegevens: INR, NBB, FOD Economie
2. Berekening economische
activiteit, drie
berekeningen
Economische activiteit
a. Productieoptiek
Product: totale waarde van goederen en
diensten die gedurende 1j zijn geproduceerd
b. Bestedingsoptiek
Bestedingen: totale uitgaven die gedurende 1j naar producenten vloeien
c. Inkomensoptiek
Inkomen: bedrag gedurende 1j verdiend voor productieve prestaties
=>na verloop van tijd gelijk aan elkaar
,Definitie BBP
BBP: totale marktwaarde v alle eindproducten en -diensten die in bep land in bep periode
zijn geproduceerd
=bbp tegen marktprijzen BBP tegen lopende prijzen
+Dia 10
Som
Consumptie+ investeringen+ overheidsaankopen+ export-import
=>C+I+G+NX
BBP BNP
Bbp: totale marktwaarde van alle eindproducten en -diensten die in bepaald land in
bepaalde periode zijn geproduceerd
->tegen marktprijzen of tegen factorprijzen
Bnp: bbp+ primaire inkomens ontvangen door eigen ingezetenen in buitenland – primaire
inkomens betaald aan buitenland
BBP tegen marktprijzen
Goederen en diensten gewaardeerd aan marktprijs
BBP tegen factorprijzen
Marktprijs bevat elementen die nikt te maken hebben met waarde product
- Indirecte belastingen en subsidies
Deze elementen eruit gehaald bij factorprijzen
Nationaal inkomen
Nationaal inkomen: inkomen dat gezinnen ontvangen van bedrijven, overheid en buitenland,
plus niet-uitgekeerde winsten van onderneming
->is gelijk aan som van alle vergoedingen aan productiefactoren arbeid en kapitaal die
eigendom zijn van eigen ingezetenen
- Tegen factorprijzen
3. Reële en nominale bbp
Stijging bbp: mogelijk door stijging in prijzen of in productie
Nominale bbp: bbp tegen lopende prijzen= geldbedrag van bbp
Reële bbp/bbp naar volume: bbp waarbij prijsbewegingen zijn uitgeschakeld
Bbp in kettingeuro’s: bbp gemeten in prijzen v onmiddellijk voorafgaand jaar
->effect van prijsverandering uitgeschakeld
Vergelijking mogelijk door bbp per capita
, 4. Bbp als maatstaf van onze welvaart
Problemen:
- Zegt niets over manier waarop het tot stand komt
- Bevat alleen goederen en diensten die in prijs worden uitgedrukt
- Zegt niets over gebruik ervan
Alternatieven:
- HDI: human development index
o Bni per capita
o Levensverwachting
o Opleidingsniveau
- IA-HDI: inequality-adjusted HDI
o Bni per capita
o Levensverwachting
o Opleidingsniveau
o Maatschappelijke ongelijkheid
- SSI: sustainable society index->sociale en ecologische indicatoren
o Bbp
o Welzijn
o Milieuproblematiek
- SDG: sustainable development goals
o 17
Andere opvattingen over bbp
Donuteconomie Kate Raworth: kenmerken
- Ecologische grenzen respecteren
- Ieder mens heeft waardig leven
=>sociale minimum vs ecologische begrenzing
Degrowth: economische groei en gezonde planeet gaan niet samen
Afhankelijkheid groei inperken:
- Beperkingen op grondstoffengebruik via koolstofheffing
- Meer progressief belastingstelsel
- Graduele afbouw v aantal werkuren/week dankzij techno. Vooruitgang
5. Nationale rekeningen
Eco. kringloop toont grootte van stromingen niet
Nationale boekhouding houdt transacties tss. Huishoudingen bij
- =Vgs. Boekhoudkundige techniek systematisch optekenen v verrichtingen die
plaatshebben tss versch. huishoudingen gedurende 1 jaar in bep land
Instituut voor nationale rekeningen (INR)
, 6. Macro-economische gegevens van Belgische economie
Zie pp
H5: conjunctuur, groei en ontwikkeling
1. Conjunctuur (korte termijn)
Algemeen
Conjunctuur: verandering van groeipercentage van economie of productie op korte termijn
=>trendmatige groei: gemiddelde groei over lange termijn
- Permanente economische groeibeweging sinds WOII
- Door stijging techno. Evolutie= stijging productiviteit en productie
- Anticyclische conjunctuurpolitiek: amplitudo’s afzwakken
Zie figuur 5.1
Conjucntuurbeweging
- Opeenvolgende periodes v snellere en trage eco. groei, soms zelf daling
- Hoog- of laagconjuctuur
- Technische recessie: groei bbp krimpt 2 opeenvolgende kwartalen
- Double-dip-recessie
Indicatoren economische activiteit
1. Reële bbp
o Logische indicator om eco. activiteit te meten
o In kettingeuro’s, waarbij prijsbewegingen zijn uitgeschakeld
bbp x −bbp x−1
o ∗100
bbp x−1
2. Andere indicatoren
o Voorwaarden
Duidelijk verband met economisch gebeuren
Conjunctuurgevoelig
Informatie snel ter beschikking
o Elke indicator eigen cyclisch patroon
Leading
Lagging
Coïncident
o 2 types indicatoren
Kwalitatieve of vertrouwensindicatoren
Via producenten->conjunctuurbarometer v NBB
Conjunctuurbarometer NBB:
o Enquêtes bij 6k bedrijfsleiders over eco. situatie en
verwachtingen nabije toekomst
o Gemiddelde: weerspiegeling v psychologisch klimaat
waarin bedrijfsleiders beslissingen nemen
Via consumenten-> index Eu. Consumentenvertrouwen
o Eu. Commissie berekent maandelijks index v Eu.
Consumentenvertrouwen
