Samenvatting psychologisch perspectief 2: ontwikkelingsfase per ontwikkelingsdomein

LICHAMELIJKE EN MOTORISCHE ONTWIKKELING
Eerste  Groeispurt: Kinderen groeien snel in lengte en gewicht, maar de groei verloopt asynchroon, wat betekent dat verschillende lichaamsdelen op
Levensmaanden verschillende momenten groeien.
 Slaap: In de eerste weken slaapt een kind ongeveer 16 uur per dag, verdeeld over rustige en actieve slaap en huilperiodes.
 Motoriek: Van reflexen naar bewegingspatroon Dit omvat zowel grove motoriek (van boven naar beneden zoals hoofd, nek, rug, benen) als fijne
motoriek (van binnen naar buiten zoals handen, polsen, onderarmen).

Baby (0 – 1,5)  Groeispurt
 Asynchrone lichaamsgroei
 6m: 1e tandjes
 Reflexen  bewegingspatroon  grove / fijne motoriek

Vijf Fasen van 1. Kijkstadium (0-3 maanden): Ontwikkeling van oogspieren en mond- en halsspieren  kijken en te observeren.
Motorische 2. Grijpstadium (3-6 maanden): Ontwikkeling van schouders, armen, polsen en vingers. Kinderen gaan van een grijpreflex naar doelgericht grijpen
Ontwikkeling  Handgreep, pincetgreep, en tanggreep.
3. Zitstadium (6-9 maanden): Ontwikkeling van romp en heupen. Kinderen leren vanuit verschillende posities zelfstandig te zitten.
4. Kruipstadium (9-12 maanden): Ontwikkeling van de onderste ledematen. Kinderen leren hun hoofd en bovenlichaam op te tillen en evenwicht te
bewaren.
5. Loopstadium (12-15 maanden): Perfectionering van de spieren in de onderste ledematen en grotere beheersing van het lichaamsevenwicht.
Kinderen leren zonder steun staan en lopen.

Peuter (1,5 – 3)  Groei vertraagt
 Motoriek: Verbetering van zowel grove als fijne motoriek en verfijning van oog-handcoördinatie.
 Functioneringsdrang: Peuters hebben een intrinsieke motivatie om te lopen en te bewegen.
 Zindelijkheidstraining: Belangrijk voor de ontwikkeling van spierbeheersing.
 Actief + explorerend gedrag

Kleuterjaren (3 –  Synchrone Groei: Lichaam groeit in proportie  stabieler en behendiger lichaam.
6)  Motoriek: Verbetering van zowel grove als fijne motoriek  stijging zelfredzamer + behendigheid.
 Lateralisatie: Voorkeurshand en -voet ontwikkelen zich  nodig voor 6jaar om te schrijven

, Lagere schoolkind  groeien in de lengte  proportioneel lichaam.
(6 - 12)  Tandenwissel
 Motoriek: Verbeterde fijne motoriek komt tot uiting in vaardigheden zoals schrijven en tekenen.
 Doelgericht bewegen  feilloos lichaamsbesef  alle sporten mogelijk + stijging elasticiteit en evenwichtsbeheersing

Adolescentie (12  Groeispurt 2  lengte en breedte groeit
– 24)  Onhandig gedrag
 Hormonale veranderingen
 Seksuele rijping: primair (ontwikkeling genitaliën) + secundair (beharing, lagere stem)
 Stijging uithoudingsvermogen
 Altijd moe  extra slaap nodig!
 Stijging psychische labiliteit door hormonen

Volwassenheid  Sensorische achteruitgang  zicht: presbyopie (ouderdomsverziendheid) + gehoor: presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid)
(25 – 65)  Motorische achteruitgang  use it or lose it VS wear and tear
 Fysieke veroudering  vergrijzing, rimpels, hart- en vaatziekten, chronische ziekten, ...
 Climacterium (45)
o Vrouwen  laatste menstruatie = menopauze, hierna = post-menopauzaal
o Mannen (climacterium virile)  andropauze = daling testosteronniveau + penopauze

Ouderdom (65+)  Primaire veroudering = normale leeftijdsgebonden veroudering
 Secundaire veroudering = versnelde veroudering door zietkte
 Distale veroudering = een ongeluk uit verleden leid tot klachten op latere leeftijd
 Proximale veroudering = klachten door recente gebeurtenis
 Uiterlijke verandering
o Vergrijzing, droge/dunne huid, neus en oren groeien, krimpen, gewicht neemt af, ...
 Lichamelijke veranderingen
o Zicht en gehoor verminderd, verminderde eetlust, verminderd evenwichtsgevoel
 motoriek gaat achteruit  spierkracht neemt af, pijnlijke gewrichten, broze botten
 vitale capaciteit daalt, spijsvertering daalt, slaapproblemen, neurologische achteruitgang