Cursus Diagnostiek, interventies en
outcomes in de
verpleegkunde/vroedkunde/GGZ
Inleiding
De inleiding van het document over diagnostiek in de verpleegkunde bespreekt de evolutie
van de termen "verpleegkundige diagnose" en "verpleegkundige interventie", die de laatste
jaren steeds gebruikelijker zijn geworden. Vóór 1980 werden deze termen zelden gebruikt,
maar de "nursing diagnosis"-beweging en het werk van Werley & Lang (1987) hebben
bijgedragen aan de populariteit en acceptatie ervan.
Verpleegkundigen hebben de taak om duidelijkheid te krijgen over de problemen van de
patiënt en passende interventies uit te voeren om deze problemen op te lossen of de gevolgen
ervan te verminderen. Hoewel de term "diagnose" oorspronkelijk uit de geneeskunde komt,
wordt deze nu ook door andere disciplines gebruikt, zoals verpleegkunde, psychologie en
maatschappelijk werk.
Het vermogen van verpleegkundigen om diagnoses te stellen is cruciaal. Zij moeten
bijvoorbeeld onderscheid kunnen maken tussen decubitus en incontinentie-geassocieerde
dermatitis, omdat de behandeling van deze huidproblemen verschillend is. Daarnaast moeten
zij irrationele angsten kunnen onderscheiden van redelijke vrees, aangezien de aanpak
hiervoor ook verschilt.
De inleiding onderstreept dat verpleegkundige zorg meer omvat dan alleen het uitvoeren van
interventies. Hoewel interventies een belangrijk onderdeel zijn van de systematische en
doelgerichte actie van verpleegkundigen om problemen aan te pakken, zijn er veel aspecten
van verpleegkundige zorg die niet direct met problemen verbonden zijn. Het belang van een
holistische benadering, waarbij de rol van de patiënt centraal staat, wordt benadrukt om te
voorkomen dat de zorg te paternalistisch wordt.
Kortom, de inleiding legt de basis voor het begrijpen van de rol van verpleegkundige
diagnoses en interventies in de moderne verpleegkunde en benadrukt de noodzaak van een
breed, goed geïnformeerd perspectief bij het aanpakken van patiëntenzorg
Hoofdstuk 1 deel 1
Definities en Belang van Verpleegkundige Diagnoses
Verpleegkundige diagnoses worden door Gordon (1982) gedefinieerd als klinische diagnoses
die door professionele verpleegkundigen worden gesteld en die zowel actuele als potentiële
gezondheidsproblemen beschrijven. Deze problemen vallen binnen het bereik van wat
verpleegkundigen door hun opleiding en ervaring kunnen behandelen. NANDA International
(NANDA-I) biedt een vergelijkbare definitie, waarbij verpleegkundige diagnoses worden
gezien als klinische oordelen over reacties van individuen, gezinnen of gemeenschappen op
werkelijke of potentiële gezondheidsproblemen en levensprocessen. Deze diagnoses vormen
, de basis voor de selectie van verpleegkundige interventies om uitkomsten te bereiken
waarvoor de verpleegkundige verantwoordelijk is.
Historische Context en Belangrijke Ontwikkelingen
De traditionele benadering van verpleegkundige diagnostiek vindt zijn oorsprong in de
sleutelpublicaties van de NANDA-conferenties en het werk van Gordon. NANDA-I,
oorspronkelijk de North American Nursing Diagnosis Association, heeft zich gericht op de
ontwikkeling van een classificatie van verpleegkundige diagnosen. Deze ontwikkeling heeft
geleid tot een systematisering en standaardisering van de manier waarop verpleegkundige
problemen worden geïdentificeerd en aangepakt.
Typen Verpleegkundige Diagnoses
Verpleegkundige diagnoses kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals:
Actuele diagnoses: Beschrijven bestaande gezondheidsproblemen die
door verpleegkundigen kunnen worden aangepakt.
Risicodiagnoses: Identificeren potentiële gezondheidsproblemen die
mogelijk kunnen ontstaan als er geen interventies worden uitgevoerd.
Syndroomdiagnoses: Bevatten een cluster van symptomen of
risicofactoren die samen voorkomen en een specifiek verpleegkundig
probleem vormen.
Welzijnsdiagnoses: Focus op het verbeteren van de gezondheid en het
bevorderen van welzijn, zelfs in afwezigheid van een specifiek
gezondheidsprobleem.
Het Diagnostisch Proces
Het proces van het stellen van een verpleegkundige diagnose omvat verschillende stappen:
1. Gegevensverzameling: Dit omvat het verzamelen van subjectieve en
objectieve gegevens over de patiënt.
2. Gegevensanalyse: Hierbij worden de verzamelde gegevens geanalyseerd
om patronen te identificeren die wijzen op specifieke
gezondheidsproblemen.
3. Formulering van de diagnose: Op basis van de analyse wordt een
verpleegkundige diagnose geformuleerd die het gezondheidsprobleem
beschrijft.
4. Validatie van de diagnose: De geformuleerde diagnose wordt
gevalideerd door deze te bespreken met de patiënt en andere
zorgverleners.
5. Documentatie van de diagnose: De gevalideerde diagnose wordt
gedocumenteerd in het verpleegkundig dossier.
Kritiek en Beperkingen van de Traditionele Benadering
De traditionele benadering van verpleegkundige diagnostiek is niet zonder kritiek. Enkele
veelvoorkomende punten van kritiek zijn:
Rigide classificatiesystemen: Deze kunnen soms te beperkt zijn en niet
alle nuances van individuele patiëntsituaties dekken.
outcomes in de
verpleegkunde/vroedkunde/GGZ
Inleiding
De inleiding van het document over diagnostiek in de verpleegkunde bespreekt de evolutie
van de termen "verpleegkundige diagnose" en "verpleegkundige interventie", die de laatste
jaren steeds gebruikelijker zijn geworden. Vóór 1980 werden deze termen zelden gebruikt,
maar de "nursing diagnosis"-beweging en het werk van Werley & Lang (1987) hebben
bijgedragen aan de populariteit en acceptatie ervan.
Verpleegkundigen hebben de taak om duidelijkheid te krijgen over de problemen van de
patiënt en passende interventies uit te voeren om deze problemen op te lossen of de gevolgen
ervan te verminderen. Hoewel de term "diagnose" oorspronkelijk uit de geneeskunde komt,
wordt deze nu ook door andere disciplines gebruikt, zoals verpleegkunde, psychologie en
maatschappelijk werk.
Het vermogen van verpleegkundigen om diagnoses te stellen is cruciaal. Zij moeten
bijvoorbeeld onderscheid kunnen maken tussen decubitus en incontinentie-geassocieerde
dermatitis, omdat de behandeling van deze huidproblemen verschillend is. Daarnaast moeten
zij irrationele angsten kunnen onderscheiden van redelijke vrees, aangezien de aanpak
hiervoor ook verschilt.
De inleiding onderstreept dat verpleegkundige zorg meer omvat dan alleen het uitvoeren van
interventies. Hoewel interventies een belangrijk onderdeel zijn van de systematische en
doelgerichte actie van verpleegkundigen om problemen aan te pakken, zijn er veel aspecten
van verpleegkundige zorg die niet direct met problemen verbonden zijn. Het belang van een
holistische benadering, waarbij de rol van de patiënt centraal staat, wordt benadrukt om te
voorkomen dat de zorg te paternalistisch wordt.
Kortom, de inleiding legt de basis voor het begrijpen van de rol van verpleegkundige
diagnoses en interventies in de moderne verpleegkunde en benadrukt de noodzaak van een
breed, goed geïnformeerd perspectief bij het aanpakken van patiëntenzorg
Hoofdstuk 1 deel 1
Definities en Belang van Verpleegkundige Diagnoses
Verpleegkundige diagnoses worden door Gordon (1982) gedefinieerd als klinische diagnoses
die door professionele verpleegkundigen worden gesteld en die zowel actuele als potentiële
gezondheidsproblemen beschrijven. Deze problemen vallen binnen het bereik van wat
verpleegkundigen door hun opleiding en ervaring kunnen behandelen. NANDA International
(NANDA-I) biedt een vergelijkbare definitie, waarbij verpleegkundige diagnoses worden
gezien als klinische oordelen over reacties van individuen, gezinnen of gemeenschappen op
werkelijke of potentiële gezondheidsproblemen en levensprocessen. Deze diagnoses vormen
, de basis voor de selectie van verpleegkundige interventies om uitkomsten te bereiken
waarvoor de verpleegkundige verantwoordelijk is.
Historische Context en Belangrijke Ontwikkelingen
De traditionele benadering van verpleegkundige diagnostiek vindt zijn oorsprong in de
sleutelpublicaties van de NANDA-conferenties en het werk van Gordon. NANDA-I,
oorspronkelijk de North American Nursing Diagnosis Association, heeft zich gericht op de
ontwikkeling van een classificatie van verpleegkundige diagnosen. Deze ontwikkeling heeft
geleid tot een systematisering en standaardisering van de manier waarop verpleegkundige
problemen worden geïdentificeerd en aangepakt.
Typen Verpleegkundige Diagnoses
Verpleegkundige diagnoses kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals:
Actuele diagnoses: Beschrijven bestaande gezondheidsproblemen die
door verpleegkundigen kunnen worden aangepakt.
Risicodiagnoses: Identificeren potentiële gezondheidsproblemen die
mogelijk kunnen ontstaan als er geen interventies worden uitgevoerd.
Syndroomdiagnoses: Bevatten een cluster van symptomen of
risicofactoren die samen voorkomen en een specifiek verpleegkundig
probleem vormen.
Welzijnsdiagnoses: Focus op het verbeteren van de gezondheid en het
bevorderen van welzijn, zelfs in afwezigheid van een specifiek
gezondheidsprobleem.
Het Diagnostisch Proces
Het proces van het stellen van een verpleegkundige diagnose omvat verschillende stappen:
1. Gegevensverzameling: Dit omvat het verzamelen van subjectieve en
objectieve gegevens over de patiënt.
2. Gegevensanalyse: Hierbij worden de verzamelde gegevens geanalyseerd
om patronen te identificeren die wijzen op specifieke
gezondheidsproblemen.
3. Formulering van de diagnose: Op basis van de analyse wordt een
verpleegkundige diagnose geformuleerd die het gezondheidsprobleem
beschrijft.
4. Validatie van de diagnose: De geformuleerde diagnose wordt
gevalideerd door deze te bespreken met de patiënt en andere
zorgverleners.
5. Documentatie van de diagnose: De gevalideerde diagnose wordt
gedocumenteerd in het verpleegkundig dossier.
Kritiek en Beperkingen van de Traditionele Benadering
De traditionele benadering van verpleegkundige diagnostiek is niet zonder kritiek. Enkele
veelvoorkomende punten van kritiek zijn:
Rigide classificatiesystemen: Deze kunnen soms te beperkt zijn en niet
alle nuances van individuele patiëntsituaties dekken.
