Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Samenvatting Bedrijfseconomie van non-profit organisaties door Marc Jegers:
Hoofdstuk 1: Introductie
Dit boek richt zich op de economie van het beheer van non-profitorganisaties. Non-
profitorganisaties spelen belangrijke sociale en economische rollen over de hele wereld. Dit
wordt duidelijk uit de beschrijving van hun positie in de Verenigde Staten en in 35 andere sociaal
en economisch diverse landen.
De manier waarop non-profitorganisaties worden beheerd, beïnvloedt hun functioneren en
impact. Daarom is het beheer van non-profitorganisaties belangrijk om het maximale effect van
de organisatie te bereiken.
In het onderzoek naar non-profitorganisaties worden managementonderwerpen vaak
besproken, maar hun economische fundamenten worden vaak genegeerd. Dit blijkt uit het
ontbreken van deze onderwerpen in gezaghebbende onderzoeksboeken, zoals die van Powell en
Steinberg. Zelfs in hun latere edities zijn management en economische onderwerpen afwezig.
Er zijn veel praktische boeken over het beheer van non-profitorganisaties, dus er is geen
behoefte aan nog een dergelijk boek. Echter, voor leerboeken over de economische aspecten
van non-profitorganisaties is de situatie precies omgekeerd. Tot 2008 waren er geen dergelijke
boeken, wat verrassend is.
Hoewel de titel van dit boek, "Managerial Economics of Non-Profit Organisations", duidelijk is,
had een alternatieve titel kunnen zijn "Theory of the Non-Profit Organisation". Dit zou de
traditionele economische benadering voor winstgerichte organisaties weerspiegelen, maar zou
minder duidelijk zijn voor lezers die niet bekend zijn met deze theorieën.
In dit boek wordt geprobeerd om zoveel mogelijk verschillende academische inzichten te
integreren om een samenhangende behandeling te bieden van alle relevante onderwerpen voor
het begrijpen van het beheer van non-profitorganisaties vanuit een economisch perspectief. De
focus ligt op economische theorieën, maar waar mogelijk worden deze geconfronteerd met
empirisch bewijs.
1
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Structuur van het Boek
Eerste Groep Hoofdstukken
De eerste groep bestaat uit één hoofdstuk (Hoofdstuk 2), waarin de institutionele vormen
worden beschreven waaronder goederen of diensten kunnen worden geproduceerd (overheden,
winstorganisaties, non-profitorganisaties). Het definieert een non-profitorganisatie als een
organisatie waarvan de oprichters of anderen geen aanspraak hebben op de winst, een toestand
die de "non-distributiebeperking" wordt genoemd. Deze definitie is puur economisch en houdt
geen rekening met sociologische, juridische, psychologische of politieke benaderingen, die ook
waardevol zijn.
Tweede Groep Hoofdstukken
In de tweede groep hoofdstukken worden de economische rechtvaardigingen voor het bestaan
van non-profitorganisaties gepresenteerd. Hoofdstuk 3 behandelt de vraag naar non-
profitorganisaties en Hoofdstukken 4 en 5 gaan over hun aanbod. Een fundamenteel
economisch argument in deze hoofdstukken is de transactiekostentheorie, die stelt dat alleen
instellingen die transactiekosten minimaliseren kunnen overleven.
Derde Groep Hoofdstukken
De laatste groep hoofdstukken bespreekt de economie van verschillende managementgebieden
binnen non-profitorganisaties. Hierbij wordt erkend dat het beheer van non-profitorganisaties
een variant is van het basismodel voor management, maar niet geheel hetzelfde is. Daarom ligt
de focus op de unieke kenmerken van non-profitorganisaties.
- Hoofdstuk 6 bespreekt strategisch management, inclusief planning en strategische keuzes
binnen non-profitorganisaties. Het bevat modellen om verschillen in strategische reacties
tussen non-profit- en winstorganisaties te voorspellen.
- Hoofdstuk 7 behandelt marketing voor non-profitorganisaties, met aandacht voor
prijsbepaling, de rol van vrijwilligers, subsidies en giften, en de ontwikkeling van winstgevende
activiteiten.
- Hoofdstuk 8 is gewijd aan boekhouding en auditing voor non-profitorganisaties. Hoewel de
principes niet verschillen van die in winstorganisaties, wordt de implementatie in een non-
profitcontext besproken.
- Het laatste hoofdstuk in deze groep behandelt de financiële aspecten van non-
profitorganisaties, inclusief verschillende financieringsbronnen, de kosten van kapitaal, en de
financiële kwetsbaarheid van non-profitorganisaties.
2
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Conclusie
Dit boek biedt een uitgebreide economische analyse van non-profitorganisaties, waarbij
academische theorieën en empirisch bewijs worden gecombineerd om een diepgaand begrip te
bieden van het beheer van non-profitorganisaties. Het onderzoekt waarom non-
profitorganisaties bestaan, hoe ze worden beheerd en wat hun economische impact is.
3
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Hoofdstuk 2: Het Definiëren van Non-profitorganisaties
Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een op economie gebaseerde definitie van non-profitorganisaties
gepresenteerd. Hierbij wordt voortgebouwd op traditionele institutionele ideeën over hoe
goederen en diensten geleverd kunnen worden. Non-profitorganisaties worden beschreven als
een van de generieke organisatievormen, naast winstorganisaties en overheidsinstanties. Een
belangrijk kenmerk van non-profitorganisaties is dat eventuele financiële overschotten niet
mogen worden verdeeld onder eigenaren, bestuurders en personeel. Dit maakt non-
profitorganisaties erg divers qua doelen en mogelijk kwetsbaar door het ontbreken van
financiële prikkels om efficiënt te werken.
De Levering van Goederen en Diensten
Generieke Organisatorische Vormen
In vrijwel alle samenlevingen wordt een groot deel van de goederen en diensten geproduceerd
door geformaliseerde entiteiten, die openbaar of privé kunnen zijn. Deze entiteiten kunnen
ideeën, ideologieën of religies promoten. De publieke sector wordt gereguleerd door een eigen
set van beslissingsregels en mechanismen, bestudeerd vanuit een micro-economisch
perspectief in het onderzoeksveld genaamd 'public choice'. De rol van de publieke sector gaat
verder dan alleen het produceren van goederen en diensten en omvat ook macro-economisch
beleid, inkomensherverdeling en fiscaal beleid.
De groep van privé-opgerichte organisaties is erg heterogeen. Een fundamenteel onderscheid is
dat tussen organisaties die individuen toestaan hun financiële rijkdom te vergroten uit de winst
van de organisatie, en andere organisaties.
4
Samenvatting Bedrijfseconomie van non-profit organisaties door Marc Jegers:
Hoofdstuk 1: Introductie
Dit boek richt zich op de economie van het beheer van non-profitorganisaties. Non-
profitorganisaties spelen belangrijke sociale en economische rollen over de hele wereld. Dit
wordt duidelijk uit de beschrijving van hun positie in de Verenigde Staten en in 35 andere sociaal
en economisch diverse landen.
De manier waarop non-profitorganisaties worden beheerd, beïnvloedt hun functioneren en
impact. Daarom is het beheer van non-profitorganisaties belangrijk om het maximale effect van
de organisatie te bereiken.
In het onderzoek naar non-profitorganisaties worden managementonderwerpen vaak
besproken, maar hun economische fundamenten worden vaak genegeerd. Dit blijkt uit het
ontbreken van deze onderwerpen in gezaghebbende onderzoeksboeken, zoals die van Powell en
Steinberg. Zelfs in hun latere edities zijn management en economische onderwerpen afwezig.
Er zijn veel praktische boeken over het beheer van non-profitorganisaties, dus er is geen
behoefte aan nog een dergelijk boek. Echter, voor leerboeken over de economische aspecten
van non-profitorganisaties is de situatie precies omgekeerd. Tot 2008 waren er geen dergelijke
boeken, wat verrassend is.
Hoewel de titel van dit boek, "Managerial Economics of Non-Profit Organisations", duidelijk is,
had een alternatieve titel kunnen zijn "Theory of the Non-Profit Organisation". Dit zou de
traditionele economische benadering voor winstgerichte organisaties weerspiegelen, maar zou
minder duidelijk zijn voor lezers die niet bekend zijn met deze theorieën.
In dit boek wordt geprobeerd om zoveel mogelijk verschillende academische inzichten te
integreren om een samenhangende behandeling te bieden van alle relevante onderwerpen voor
het begrijpen van het beheer van non-profitorganisaties vanuit een economisch perspectief. De
focus ligt op economische theorieën, maar waar mogelijk worden deze geconfronteerd met
empirisch bewijs.
1
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Structuur van het Boek
Eerste Groep Hoofdstukken
De eerste groep bestaat uit één hoofdstuk (Hoofdstuk 2), waarin de institutionele vormen
worden beschreven waaronder goederen of diensten kunnen worden geproduceerd (overheden,
winstorganisaties, non-profitorganisaties). Het definieert een non-profitorganisatie als een
organisatie waarvan de oprichters of anderen geen aanspraak hebben op de winst, een toestand
die de "non-distributiebeperking" wordt genoemd. Deze definitie is puur economisch en houdt
geen rekening met sociologische, juridische, psychologische of politieke benaderingen, die ook
waardevol zijn.
Tweede Groep Hoofdstukken
In de tweede groep hoofdstukken worden de economische rechtvaardigingen voor het bestaan
van non-profitorganisaties gepresenteerd. Hoofdstuk 3 behandelt de vraag naar non-
profitorganisaties en Hoofdstukken 4 en 5 gaan over hun aanbod. Een fundamenteel
economisch argument in deze hoofdstukken is de transactiekostentheorie, die stelt dat alleen
instellingen die transactiekosten minimaliseren kunnen overleven.
Derde Groep Hoofdstukken
De laatste groep hoofdstukken bespreekt de economie van verschillende managementgebieden
binnen non-profitorganisaties. Hierbij wordt erkend dat het beheer van non-profitorganisaties
een variant is van het basismodel voor management, maar niet geheel hetzelfde is. Daarom ligt
de focus op de unieke kenmerken van non-profitorganisaties.
- Hoofdstuk 6 bespreekt strategisch management, inclusief planning en strategische keuzes
binnen non-profitorganisaties. Het bevat modellen om verschillen in strategische reacties
tussen non-profit- en winstorganisaties te voorspellen.
- Hoofdstuk 7 behandelt marketing voor non-profitorganisaties, met aandacht voor
prijsbepaling, de rol van vrijwilligers, subsidies en giften, en de ontwikkeling van winstgevende
activiteiten.
- Hoofdstuk 8 is gewijd aan boekhouding en auditing voor non-profitorganisaties. Hoewel de
principes niet verschillen van die in winstorganisaties, wordt de implementatie in een non-
profitcontext besproken.
- Het laatste hoofdstuk in deze groep behandelt de financiële aspecten van non-
profitorganisaties, inclusief verschillende financieringsbronnen, de kosten van kapitaal, en de
financiële kwetsbaarheid van non-profitorganisaties.
2
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Conclusie
Dit boek biedt een uitgebreide economische analyse van non-profitorganisaties, waarbij
academische theorieën en empirisch bewijs worden gecombineerd om een diepgaand begrip te
bieden van het beheer van non-profitorganisaties. Het onderzoekt waarom non-
profitorganisaties bestaan, hoe ze worden beheerd en wat hun economische impact is.
3
, Bedrijfseconomie van Non-Profit organisaties door Marc Jegers
Hoofdstuk 2: Het Definiëren van Non-profitorganisaties
Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een op economie gebaseerde definitie van non-profitorganisaties
gepresenteerd. Hierbij wordt voortgebouwd op traditionele institutionele ideeën over hoe
goederen en diensten geleverd kunnen worden. Non-profitorganisaties worden beschreven als
een van de generieke organisatievormen, naast winstorganisaties en overheidsinstanties. Een
belangrijk kenmerk van non-profitorganisaties is dat eventuele financiële overschotten niet
mogen worden verdeeld onder eigenaren, bestuurders en personeel. Dit maakt non-
profitorganisaties erg divers qua doelen en mogelijk kwetsbaar door het ontbreken van
financiële prikkels om efficiënt te werken.
De Levering van Goederen en Diensten
Generieke Organisatorische Vormen
In vrijwel alle samenlevingen wordt een groot deel van de goederen en diensten geproduceerd
door geformaliseerde entiteiten, die openbaar of privé kunnen zijn. Deze entiteiten kunnen
ideeën, ideologieën of religies promoten. De publieke sector wordt gereguleerd door een eigen
set van beslissingsregels en mechanismen, bestudeerd vanuit een micro-economisch
perspectief in het onderzoeksveld genaamd 'public choice'. De rol van de publieke sector gaat
verder dan alleen het produceren van goederen en diensten en omvat ook macro-economisch
beleid, inkomensherverdeling en fiscaal beleid.
De groep van privé-opgerichte organisaties is erg heterogeen. Een fundamenteel onderscheid is
dat tussen organisaties die individuen toestaan hun financiële rijkdom te vergroten uit de winst
van de organisatie, en andere organisaties.
4
