Samenvatting psychische stoornissen
Psychiatrische problemen : een inleiding
Veranderende maatschappelijke context
Zingeving wordt individueel bepaald
– Identiteit:
Voor ons: een uniek ik
Verankerd in geschiedenis
Verbonden met emotie
– De ‘ander’ :
niet alleen de concrete persoon
maar ook het geheel van de symbolische defniëringen en
identiteiten
De maakbare mens ?
– De evolutie van de wetenschap versterkt een ‘technisch’
mensbeeld:
Vb evoluties in de genetica, donororganen,
voedingssupplementen, maakbaarheid van het brein,
plastische chirurgie
Gevolgen
– Psychische klachten stijgen en worden ‘gemanaged’: de boodschap :
er is iets met u aan de hand
‘Lastig’ gedrag: adhd, oppositioneel, gedragsstoornis
Niet gelukkig: depressief
Persoonlijkheidsstoornissen
– Naar arbeid:
Druk neemt toe: blijven groeien tegen volgende evaluatie
Collega’s worden concurrenten
– Deze maatschappij privilegieert ‘winnaars’ en creëert een grotere
groep ‘verliezers’.
,Gevolg: ontstaan van een ‘tussengroep’
onduidelijke, vage diagnoses
diagnose is niet ernstig
= lastig voor dokters want ze passen niet in criteria van de geneeskunde
Een grote economische kost:
Mensen vallen soms voor lange tijd uit kost veel maakt het bedrijven
moeilijk om deze mensen te houden
In het begin heeft men begrip, daarna wordt het wat lastiger
‘psychische problemen’ evolueren naar ‘psychiatrische problemen’ taboesfeer
Vooroordelen tav psychiatrische problemen:
1. geen echte medische ziekten
2. zijn gevaarlijk en gewelddadig
3. zijn een gevolg van een slechte opvoeding
4. Depressie is het gevolg van een zwakke persoonlijkheid
5. kunnen overwonnen worden met voldoende wilskracht
6. Verslaving is een keuze van levensstijl
Psychische stoornissen : vermaatschappelijking van diagnoses
Peter Vermeulen noemt vijf tendensen:
1. Verbreding van de begrippen
2. Idealisering van stoornissen
3. Medicalisering van levensproblemen
4. Zelfdiagnostiek
5. Logicafouten
Overwaarderen van het biologische
En de oplossing bij iemand anders te leggen: iemand anders moet het oplossen
,Deze tendensen zorgen ervoor dat de diagnoses zo moeilijk zijn geworden en in
de handen zijn van iedereen
1.1.1 Wat is afwijkend gedrag
Psychopathologie = houdt zich bezig met het beschrijven van psychische
stoornissen, oorzaken en behandelingen daarvan.
Psychiatrie = richt zich op de diagnostiek en behandeling
Psychotherapie = interventies op psychische vlak om de symptomen te laten
afnemen
twee benaderingswijzen:
psychologie van het pathologische: vertrekpunt zijn pathologische fenomenen en
vanuit de psychologie gerichte analyse van psychische stoornissen
pathologie van het psychologische: vertrekpunt: algemene (normale psychische
processen (waarneming, denken, bewustzijn,..) en van daaruit analyse van de
pathologische varianten
1.2.1 Criteria voor afwijkend gedrag
1. Uitzonderlijke psychische ervaringen
2. Sociaal afwijkend
3. Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
4. Aanzienlijk emotioneel lijden
5. Ongepast of contraproductief gedrag
6. Gevaar
1.2.1 Criteria voor abnormaliteit
Vrijheid:
- Niet kunnen doen wat men zelf wil
- Gedetermineerd door de omgeving en door innerlijke conficten
- Maakt zelfverwerkelijking mogelijk
- Basis voor psychische integratie:
- De mens in nood trekt zich terug uit relaties met anderen,
meestal niet uit keuze, maar eerder uit onmacht.
- is de realisatie van een bewuste en vrijwillige keuze voor en binding
aan mensen, ideeën en taken
, Integratie:
- de mens kan de verschillende psychische functies (kennen, voelen
en willen) op een harmonische manier gebruiken in de relaties met
de omgeving.
- maakt aanpassing mogelijk:
- Aanpassing: mens kan optimaal gebruik maken van de
mogelijkheden die in hemzelf liggen en die in de
samenleving aanwezig zijn.+ is een continu proces
Definiëren van afwijkend gedrag
Criteria:
- Uitzonderlijk gedrag
- Sociaal afwijkend
- Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
- Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
- Ongepast gedrag
- Gevaar
Kubusmodel
Het kubusmodel is een visuele voorstelling waarbij een individu zich op drie
assen situeert:
As 1 : maatschappelijk conformisme: ‘vreemd’ gedrag versus ‘normaal’
gedrag. Niet alle ‘bizar’ gedrag is ‘pathologisch’
As 2 : De zelfbeleving. Het is niet omdat je je ‘slecht’ voelt, dat je lijdt aan
een stoornis
As 3 : de psychische integratie: werken alle psychische functies samen
3assen:
Psychiatrische problemen : een inleiding
Veranderende maatschappelijke context
Zingeving wordt individueel bepaald
– Identiteit:
Voor ons: een uniek ik
Verankerd in geschiedenis
Verbonden met emotie
– De ‘ander’ :
niet alleen de concrete persoon
maar ook het geheel van de symbolische defniëringen en
identiteiten
De maakbare mens ?
– De evolutie van de wetenschap versterkt een ‘technisch’
mensbeeld:
Vb evoluties in de genetica, donororganen,
voedingssupplementen, maakbaarheid van het brein,
plastische chirurgie
Gevolgen
– Psychische klachten stijgen en worden ‘gemanaged’: de boodschap :
er is iets met u aan de hand
‘Lastig’ gedrag: adhd, oppositioneel, gedragsstoornis
Niet gelukkig: depressief
Persoonlijkheidsstoornissen
– Naar arbeid:
Druk neemt toe: blijven groeien tegen volgende evaluatie
Collega’s worden concurrenten
– Deze maatschappij privilegieert ‘winnaars’ en creëert een grotere
groep ‘verliezers’.
,Gevolg: ontstaan van een ‘tussengroep’
onduidelijke, vage diagnoses
diagnose is niet ernstig
= lastig voor dokters want ze passen niet in criteria van de geneeskunde
Een grote economische kost:
Mensen vallen soms voor lange tijd uit kost veel maakt het bedrijven
moeilijk om deze mensen te houden
In het begin heeft men begrip, daarna wordt het wat lastiger
‘psychische problemen’ evolueren naar ‘psychiatrische problemen’ taboesfeer
Vooroordelen tav psychiatrische problemen:
1. geen echte medische ziekten
2. zijn gevaarlijk en gewelddadig
3. zijn een gevolg van een slechte opvoeding
4. Depressie is het gevolg van een zwakke persoonlijkheid
5. kunnen overwonnen worden met voldoende wilskracht
6. Verslaving is een keuze van levensstijl
Psychische stoornissen : vermaatschappelijking van diagnoses
Peter Vermeulen noemt vijf tendensen:
1. Verbreding van de begrippen
2. Idealisering van stoornissen
3. Medicalisering van levensproblemen
4. Zelfdiagnostiek
5. Logicafouten
Overwaarderen van het biologische
En de oplossing bij iemand anders te leggen: iemand anders moet het oplossen
,Deze tendensen zorgen ervoor dat de diagnoses zo moeilijk zijn geworden en in
de handen zijn van iedereen
1.1.1 Wat is afwijkend gedrag
Psychopathologie = houdt zich bezig met het beschrijven van psychische
stoornissen, oorzaken en behandelingen daarvan.
Psychiatrie = richt zich op de diagnostiek en behandeling
Psychotherapie = interventies op psychische vlak om de symptomen te laten
afnemen
twee benaderingswijzen:
psychologie van het pathologische: vertrekpunt zijn pathologische fenomenen en
vanuit de psychologie gerichte analyse van psychische stoornissen
pathologie van het psychologische: vertrekpunt: algemene (normale psychische
processen (waarneming, denken, bewustzijn,..) en van daaruit analyse van de
pathologische varianten
1.2.1 Criteria voor afwijkend gedrag
1. Uitzonderlijke psychische ervaringen
2. Sociaal afwijkend
3. Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
4. Aanzienlijk emotioneel lijden
5. Ongepast of contraproductief gedrag
6. Gevaar
1.2.1 Criteria voor abnormaliteit
Vrijheid:
- Niet kunnen doen wat men zelf wil
- Gedetermineerd door de omgeving en door innerlijke conficten
- Maakt zelfverwerkelijking mogelijk
- Basis voor psychische integratie:
- De mens in nood trekt zich terug uit relaties met anderen,
meestal niet uit keuze, maar eerder uit onmacht.
- is de realisatie van een bewuste en vrijwillige keuze voor en binding
aan mensen, ideeën en taken
, Integratie:
- de mens kan de verschillende psychische functies (kennen, voelen
en willen) op een harmonische manier gebruiken in de relaties met
de omgeving.
- maakt aanpassing mogelijk:
- Aanpassing: mens kan optimaal gebruik maken van de
mogelijkheden die in hemzelf liggen en die in de
samenleving aanwezig zijn.+ is een continu proces
Definiëren van afwijkend gedrag
Criteria:
- Uitzonderlijk gedrag
- Sociaal afwijkend
- Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
- Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
- Ongepast gedrag
- Gevaar
Kubusmodel
Het kubusmodel is een visuele voorstelling waarbij een individu zich op drie
assen situeert:
As 1 : maatschappelijk conformisme: ‘vreemd’ gedrag versus ‘normaal’
gedrag. Niet alle ‘bizar’ gedrag is ‘pathologisch’
As 2 : De zelfbeleving. Het is niet omdat je je ‘slecht’ voelt, dat je lijdt aan
een stoornis
As 3 : de psychische integratie: werken alle psychische functies samen
3assen:
