Atherosclerose en atherotrombose
Door de opstapeling cholesterolplaques vernauwd bloedvat en zullen de aderen uiteindelijk
dichtslippen. Zo kan er een ischemisch zuurstoftekort ontstaan van bepaalde delen van het lichaam.
Er wordt een fibreuze cap gevormd met schuimmacrofagen, die een acute trombose kunnen
veroorzaken wanneer deze cap scheurt.
Alle cellen die betrokken zijn in
het proces
Cholesterol neerslag -> migratie
van monocyten door diapedese
naar sub-intimale ruimte -> gaan
cholesterol (ldl) opnemen -> ldl is
hier kwaadaardig voor procs ->
nemen dit op en zetten zich om nr
schuimmacrofagen -> gaan in de
zuurstofarme subintimale ruimte
necrotiseren -> gaan daar lokaal
cholesterol vrijzetten ->
schuimachtige, geelachtige massa
onder de cap van endotheelcellen
vormen-> door heel dit
geinflameerd en interleukine rijk medium worden er ook smooth muscle cells aangetrokken die daar
gaan prolifereren -> hoe meer (hoe meer inflammatoire) , hoe denser en steviger dat het is, hoe minder ,
hoe minder stevig en hoe sneller het kan openbreken en hoe sneller er ook een acute trombose kan
komen.
Hoe minder chol rijk -> hoe minder makkelijk openbreken
Één van de grootste oorzaken van dood naast kankermortaliteit.
Cardiovasculaire overleving verbetert wel waardoor carcinomen nu de grootste doodoorzaak wordt.
38
,Risicofactoren
1. Roken (belangrijk)
2. hoge bloeddruk
3. hoge cholesterol (LDL)
4. obesitas
5. diabetes
6. (leeftijd)
7. (geslacht)
8. (familiaal)
Hypertensie is één van de belangrijkste risicofactoren
Silent killer. Dit geeft aanleiding tot allemaal andere risicofactoren.
Wij kennen hier in de landen met goede geneeskunde
(hoge inkomenlanden) kennen een daling van
atherosclerose. Het probleem verschuift naar lage
inkom landen. Voorkomen van mortaliteit van
hartfalen, CVA, .. Tss hoog inkomen en laag inkomen
landen
1. Atherosclerose is een systeemziekte
Wanneer je voorbeschikt bent om atherosclerose te ontwikkelen (door het hebben van risicofactoren),
ontwikkelt zich over 10 – 15 jaar een geheel atherosclerotisch proces van het dichtslippen van de ader.
Afhankelijk van waar het proces zich bevindt, krijg je een bepaalde uitkomst:
1. Hersenen:
- Beroerte
2. Hart
- Hartinfarct
3. Nieren, abdomen
- Hypertensie
- Nierfalen
- Abdominale angor
4. Perifere slagaders
- Claudicatio (pijnen, krampen,
zwaar gevoel , spiermoeheid in de kuit, de dij of de bil; verergert bij inspanning en verdwijnt
bij rust)
- Aneurysma
39
,Acute ischemie thv hersenen: cerebrovascular accident (CVA)
Diagnose
Wordt gesteld door MRI van de hersenen of MRI van de hersenvaten.
Op MRI zie je dat er een belangrijke zone van ischemie is → oedeemvorming
ontstaat
Er is een acute obstructie van het grote bloedvat en aan de andere kant us het
wel mooi aanwezig . Hierdoor krijgt pt een beroerte.
Behandeling
Acuut openen van het bloedvat door:
- trombolyse (klonter oplossen)
- trombectomie (weghalen klonter)
Lange termijn: controle van de risicofactoren
Vroeger alleen trombolyse → klonters oplossen
Sinds aantal jaren via katheter via lies naar hersenen -> klonter wegtrekken -> hersenfunctie te redden
doordat klonter weg getrokken wordt. Hierdoor is het bloedvat weer helemaal open. Maar na 6uur pas
in ziekenhuis dan is het hersenweefsel al aangetast.. Maar ervoor dan kan de hersenfunctie misschien
nog gered worden
Acute ischemie thv hart: acuut myocard infarct
Diagnose
1. urgent electrocardiogram (ECG)
2. kliniek van de patiënt
➔ ECG en het verhaal van de pt is meestal genoeg om te weten wat er is
3. (meten hartenzymes)
Behandeling
Acuut openen van het bloedvat door:
- ((trombolyse (klonter oplossen)))
- openmaken bloedvat (stent)
Vernauwing openblazen met ballon door een draadje met
katheter, en stent achterlaten
- overbruggingsoperatie (chirurg)
Lange termijn: controle van de risicofactoren
40
, Ahterosclerose thv de abdominale vaten
Meest belangrijk: aftakkend van aorta
- Arteria mesenterica superior en inferior: darmstelsel
- Truncus Coeliacus: lever, maag en milt, (oesofagus,
diafragma, pancreas)
- Renale vaten (rechts en links): nierperfusie (nierinfarct)
- Abdominale ischemie volgt vaak overlijden omdat dat heel moeilijk
te behandelen is
Hier is het gevolg zeer afhankelijk waar de atherosclerose / trombose net zit:
- Ter hoogte van de Truncus coeliacus:
- Lever ischemie
- Milt ischemie
- Maag ischemie
- Ter hoogte van de mesenterische vaten:
- Darmischemie
Echter: als er 1 BV verstopt geraakt kan er nog collateraal circulatie gebeuren, zodat de patienten
eigenlijk al meer vaatlijden moeten hebben vooraleer er al echt ischemie gaat optreden en de pt er
gevolgen van zal hebben.
Ischemie van de ledematen
Proces van (progressieve) atherosclerose in ledematen:
- patiënt ervaart meer en meer last bij wandelen of bvb bergop
wandelen (claudicatio)
Atherotrombose: (plotse) volledige verstopping van het bloedvat
- acute pijn, koud been, geen bloedflow
In ledematen kunnen grote of kleinere geobstrueerd zijn.
Patiënten ontwikkelen koud, ischemisch deel. Dit is al automatisch de diagnose dat er een klonter is thv
de belangrijke been-slagaders. Na lange tijd gaan ledematen afsterven dus ingrijpen!
Acuut koud been is dus een belangrijk alarmsymptoom.
Diagnose door: beeldvorming
- Kliniek en Enkel/Arm index
- Echografie
- CT
- MRI
- Angiografie
41