Kennismanagement
Een openleerpakket
,Inhoud
,Thema 1: Wat is kennismanagement?
Van der Spek & Spijkervet (2005)
1. Inleiding
1.1 Kennis is cruciaal
Organisaties moeten de veranderende omgeving telkens opnieuw eigen maken
Kennis nodig
Kennis = geen gemakkelijk begrip
In veel organisaties:
- ‘Managen’ van kennis krijgt een centrale plaats in takenpakket van
managers
o Rol vergt veel strategisch inzicht, probleemoplossend vermogen en
tact van manager
Verschillende ontwikkelingen i.v.m. kennis zijn relevant:
- De kennisintensiteit van producten en diensten neemt snel toe hetgeen
vooral tot uiting komt in de kostenopbouw.
- De kennis die vereist is voor het uitvoeren van bedrijfsprocessen verandert
sneller onder invloed van technologische en wetenschappelijke
ontwikkelingen en veranderende economische verhoudingen.
- De tijdsdruk waaronder beslissingen moeten w genomen, neemt toe.
- De mobiliteit van professionals neemt toe door veranderende
arbeidsverhoudingen (zoals toename aantal free-lancers) en
technologische mogelijkheden (bijvoorbeeld telewerken); strategische
kennis kan daardoor sneller weglekken naar concurrenten. Daarnaast kan
in toenemende mate kennis worden ingehuurd op een wereldwijde markt.
Het draait bij de toepassing en ontwikkeling van kennis om snelheid en
flexibiliteit in een sterk veranderende omgeving. Tegelijkertijd is efficiëntie
van belang vanwege kostenreductie. Het is dus niet alleen zaak om de beste
kennis op de juiste plaats en op het juiste tijdstip toe te passen maar ook tegen
minimale kosten.
In- en externe leerervaringen worden
telkens omgezet tot nieuwe
kennisvoorraden en reeds bestaande
kennis wordt steeds bijgesteld.
Organisaties die daartoe niet in staat
zijn, ontwikkelen allerlei knelpunten met
vaak verstrekkende gevolgen.
3
, 1.2 Wat kan er fout gaan?
Bedrijven zijn zich vaak niet bewust dat problemen voortkomen uit gebrekkige
kennishuishouding.
Problemen kunnen zijn:
- Er wordt trager geleerd in het bedrijf dan in de omgeving
- Er is een omvangrijk (vaak informeel) netwerk nodig van mensen die
elkaar raadplegen om te komen tot een eindproduct.
- Ontstaan van onnodig tijdverlies tijdens afhandeling omdat kennis niet
effectief georganiseerd is
- Strategische kennis vloeit weg door pensionering, reorganisatie…
- Kennis wordt niet vastgelegd
- Fouten door gebrekkige kennis
- Frustratie door ontoegankelijke kennis
Voorwaarde voor internationale concurrentiekracht:
- Goed algemeen ondernemingsklimaat
- Werken aan hoog technologisch leiderschap
o Kan door
Stimuleren van innovatie binnen ondernemingen
Verhogen van rendement van publieke kennisinfrastructuur
1.3 Hoe kan het beter?
Kennismanagement
- beoogt instrumenten aan te reiken om kennis optimaal te sturen en te
beheren
- is sterk probleem-georiënteerd en richt zich op het voorkomen van de
reeds genoemde knelpunten of het verhelpen ervan
- Vanuit strategisch perspectief w bepaald aan welke eisen de
kennishuishouding moet voldoen
- Kern = organiseren van processen waarin
o nieuwe kennis wordt ontwikkeld
o kennis wordt gedistribueerd naar diegenen die over deze kennis
moeten beschikken
o kennis toegankelijk gemaakt wordt voor toekomstig gebruik én
gebruik door het collectief
o kennisgebieden worden gecombineerd
2. Kennis in organisaties
Bedrijfsprocessen
- Vormen kern van bedrijf/organisatie
- Hierin w gebruik gemaakt van kennis die aanwezig is bij
o Mensen
o Andere kennisdragers b(v. elektronische media, geautomatiseerde
systemen…)
4
Een openleerpakket
,Inhoud
,Thema 1: Wat is kennismanagement?
Van der Spek & Spijkervet (2005)
1. Inleiding
1.1 Kennis is cruciaal
Organisaties moeten de veranderende omgeving telkens opnieuw eigen maken
Kennis nodig
Kennis = geen gemakkelijk begrip
In veel organisaties:
- ‘Managen’ van kennis krijgt een centrale plaats in takenpakket van
managers
o Rol vergt veel strategisch inzicht, probleemoplossend vermogen en
tact van manager
Verschillende ontwikkelingen i.v.m. kennis zijn relevant:
- De kennisintensiteit van producten en diensten neemt snel toe hetgeen
vooral tot uiting komt in de kostenopbouw.
- De kennis die vereist is voor het uitvoeren van bedrijfsprocessen verandert
sneller onder invloed van technologische en wetenschappelijke
ontwikkelingen en veranderende economische verhoudingen.
- De tijdsdruk waaronder beslissingen moeten w genomen, neemt toe.
- De mobiliteit van professionals neemt toe door veranderende
arbeidsverhoudingen (zoals toename aantal free-lancers) en
technologische mogelijkheden (bijvoorbeeld telewerken); strategische
kennis kan daardoor sneller weglekken naar concurrenten. Daarnaast kan
in toenemende mate kennis worden ingehuurd op een wereldwijde markt.
Het draait bij de toepassing en ontwikkeling van kennis om snelheid en
flexibiliteit in een sterk veranderende omgeving. Tegelijkertijd is efficiëntie
van belang vanwege kostenreductie. Het is dus niet alleen zaak om de beste
kennis op de juiste plaats en op het juiste tijdstip toe te passen maar ook tegen
minimale kosten.
In- en externe leerervaringen worden
telkens omgezet tot nieuwe
kennisvoorraden en reeds bestaande
kennis wordt steeds bijgesteld.
Organisaties die daartoe niet in staat
zijn, ontwikkelen allerlei knelpunten met
vaak verstrekkende gevolgen.
3
, 1.2 Wat kan er fout gaan?
Bedrijven zijn zich vaak niet bewust dat problemen voortkomen uit gebrekkige
kennishuishouding.
Problemen kunnen zijn:
- Er wordt trager geleerd in het bedrijf dan in de omgeving
- Er is een omvangrijk (vaak informeel) netwerk nodig van mensen die
elkaar raadplegen om te komen tot een eindproduct.
- Ontstaan van onnodig tijdverlies tijdens afhandeling omdat kennis niet
effectief georganiseerd is
- Strategische kennis vloeit weg door pensionering, reorganisatie…
- Kennis wordt niet vastgelegd
- Fouten door gebrekkige kennis
- Frustratie door ontoegankelijke kennis
Voorwaarde voor internationale concurrentiekracht:
- Goed algemeen ondernemingsklimaat
- Werken aan hoog technologisch leiderschap
o Kan door
Stimuleren van innovatie binnen ondernemingen
Verhogen van rendement van publieke kennisinfrastructuur
1.3 Hoe kan het beter?
Kennismanagement
- beoogt instrumenten aan te reiken om kennis optimaal te sturen en te
beheren
- is sterk probleem-georiënteerd en richt zich op het voorkomen van de
reeds genoemde knelpunten of het verhelpen ervan
- Vanuit strategisch perspectief w bepaald aan welke eisen de
kennishuishouding moet voldoen
- Kern = organiseren van processen waarin
o nieuwe kennis wordt ontwikkeld
o kennis wordt gedistribueerd naar diegenen die over deze kennis
moeten beschikken
o kennis toegankelijk gemaakt wordt voor toekomstig gebruik én
gebruik door het collectief
o kennisgebieden worden gecombineerd
2. Kennis in organisaties
Bedrijfsprocessen
- Vormen kern van bedrijf/organisatie
- Hierin w gebruik gemaakt van kennis die aanwezig is bij
o Mensen
o Andere kennisdragers b(v. elektronische media, geautomatiseerde
systemen…)
4
