Psychologie/sociologie:
Maatschappelijke gezondheidszorg
3.4 De wijkverpleegkundige
De wijkverpleegkundige werkt meestal vanuit een thuiszorgorganisate in een team met verschillende
disciplines. Ze kan werken in een thuiszorgteam, avond-, nacht- of weekendteam of een specialistsch team, in
wijkteams, buurtzorgteams of zorg- en welzijnsteams. Iedere cliënt en woonsituate is anders, dit vraagt
aanpassing van de wijkverpleegkundige. De cliënt staat centraal. De wijkverpleegkundige onderzoekt samen
met de cliënt welke hulp er thuis nodig is of in de omgeving. De wijkverpleegkundige ondersteunt de cliënt om
de zelfredzaamheid, zelfzorg en eigen regie te bevorderen. De wijkverpleegkundige geef zorg op maat. Dit
doet ze door middel van een zorgleefplan bestaande uit 4 domeinen:
- Lichamelijk welbevinden
- Mentaal welbevinden
- Partcipate
- Woon- en leefomstandigheden
De wijkverpleegkundige is verantwoordelijk voor het hele zorg proces en is solistsch en zelfstandig. Ze sluit zich
aan bij sociale wijkteams. De wijkverpleegkundige beschrijf de aard, de omvang, de duur en het doel van de
zorg volgens de volgende normenkader van de V&VN:
- Indiceren en organiseren van de zorg gebeurd op basis van professionele autonomie.
- Het wordt gedaan door een bachelor of master opgeleide verpleegkundige
- Het is gericht op versterken van eigen regie en zelfredzaamheid.
- De besluitvorming vind plaats op basis van het verpleegkundig proces
- Verslaglegging voldoet aan de V&VN-richtlijn voor verslaglegging
- De overdracht voldoet aan de V&VN-standaard voor overdracht van de zorg.
6.9 informele zorg
Onder informele zorg wordt zorg verstaan die onbetaald en niet beroepshalve wordt verricht te onderscheiden
in: gebruikelijke zorg, mantelzorg, zelfulp, vrijwillige zorg en buurthulp.
Maatschappelijke factoren die informele zorg beïnvloeden:
- Toegenomen arbeidspartcipate van vrouwen.
- Vergrijzing
- Verkleuring van de samenleving
- ‘De nieuwe vrijwilliger’
Bestuurlijke factoren die invloed hebben op informele zorg:
- Introducte Wmo
- Marktwerking, aanbestedingsprocedures
- Grotere bestuurlijke aandacht voor vrijwilligerswerk
Mantelzorg.
Een mantelzorger is iemand die hulpverleend aan iemand uit zijn directe omgeving.
De volgende vormen van mantelzorg lopen het meest risico op dat de gezondheid achteruit gaat:
- Intensieve zorg
- Complexe zorg
- Zorg voor iemand met ernstge gedragsproblemen of voor de eigen partner
Mantelzorgnetwerken:
- De gemengde netwerken (mantelzorgers, vrijwilligers en professionals) zijn het meest efectef.
- Familienetwerk (acteve familieleden)
- Professioneel netwerk (professionals)
- Spilnetwerk (mantelzorgers die de spil in het leven van de cliënt zijn)
Vrijwilligers.
Dit is de intensieve zorg van vrijwilligers bij mensen in kwetsbare situates
,6.2.3 Jongere
In de puberteit verandert er veel. Lichamelijk, mentaal en sociaal zijn er veel veranderingen. Dit kan gepaard
gaan met onzekerheid en een drang zich los te maken van hun verzorgende. Je ziet veel experimenteergedrag.
In de puberteit krijgen vrienden steeds een grotere rol en ouders een kleinere rol. Uiterlijk en gewicht gaan een
belangrijke rol spelen. Ze willen bij het ideale beeld horen en dit kan lijden tot problemen met het eetgedrag.
Experimenteren met alcohol en drugs komt veel voor onder de jongeren. Jongeren worden ook seksueel actef.
Jongeren kunnen met negateve aspecten van seks in aanraking komen zoals:
- Negateve opvatngen over homoseksualiteit
- Seksuele problemen, pijn bij vrijen of opwindingsproblemen
- Grensoverschrijdend seksueel gedrag en gedwongen seks.
Door het vele mediagebruik van jongere kan er een gebrek aan beweging ontstaan. Ook wordt er op sociaal
media veel gepest.
6.7 culturele invloed op ziekte, gezondheid en gezondheidszorg
Invloed etniciteit. Dit is een verzameling van culturele kenmerken en gedragingen die door een groep mensen
worden gedeeld en van generate op generate overgedragen worden. De invloed die de etnische achtergrond
kan hebben kunnen de volgende factoren hebben
- Genetsche aanleg
- Migrategeschiedenis
- Culturele karakteristeken
- Etnische identteit
- Sociaal maatschappelijke posite
Gemiddeld is de gezondheid slechter van allochtonen in Nederland dan autochtone Nederlanders. De SES
verklaart een groot deel van de gezondheidsachterstanden bij allochtonen. Allochtonen mensen die niet-
westers zijn bezoeken vaker de huisarts en het ziekenhuis. Allochtonen maken minder gebruik van fysio,
tandarts, thuiszorg en verpleeg en verzorgingshuiszorg. Door een taalbarrière voelen allochtonen zich vaak niet
begrepen en serieus genomen.
Globalisering is het proces dat er zich een samenleving ontwikkelt op wereldniveau op ecologisch, economisch,
politek, sociaal en/of cultureel gebied.
6.8
Het interpreteren van klachten is voor iedereen persoonlijk. Cultuur en religieuze invloeden spelen mee met
hoe er met de klachten wordt omgegaan. De ziekte-uitng van een patënt wordt beïnvloed door de cultuur en
opvoeding.
De ziekteverklaring heef ook een cultureel karakter:
- Personalistsche verklaring van ziekte (er is opzet in het spel)
- Naturalistsche verklaring van ziekte (is een natuurlijk verschijnsel)
Ook de ziekte ervaring is verbonden aan de cultuur.
8.1 Patintcategoriein
Definite kwetbare e oude en: Kwetsbare ouderen zijn oudere mensen met een verminderde regie (of verlies
aan regie) over het eigen leven met een veelzijdige hulp- en zorgbehoefe. Als gevolg van ingewikkelde
problematek wordt de situate complex; ziekte, beperkingen en kwetsbaarheid zijn verweven met elkaar en
bemoeilijken de diagnostek en behandeling. Het kan ook zijn dat de organisate van de zorg complex is; als een
combinate van verschillende zorgverleners nodig is en de mantelzorg beperkt is of uitvalt.
Kenmerken van ouderen met Mult pathologie in de thuissituatee
- Ze worden geconfronteerd met toenemende afankelijkheid, van de zorg en van anderen.
- Ouderen moeten hun leven en ziekte in balans brengen. Zich aanpassen aan veranderingen en
balanceren tussen willen en kunnen, draaglast en draagkracht.
- Eenzaamheid maakt ouderen kwetsbaar
- Polyfarmacie komt veel voor. Dit breng risico’s met zich mee (daling therapietrouw, medicate die
werking van andere medicate beïnvloed)
, 8.2
Mensen met een dementestoornis lijden aan stoornissen in het korte- en langetermijngeheugen, het
abstractevermogen, het oordeelsvermogen en andere stoornissen waarbij de cogniteve functes
achteruitgaan.
Kenmerken van mensen met demente in de thuissituatee
- Behandeling is gericht op de kwaliteit van leven
- Intacte functes zullen zolang mogelijk benut moeten worden
- De cogniteve functes zijn niet met medicijnen te behandelen.
- Optmaliseren van lichamelijke condite is belangrijk. Hierdoor kunnen cognite en stemming
verbeteren.
8.3
Er zijn vier type chronische ziekte:
- Levensbedreigende ziekten
- Aandoeningen die tot periodiek terugkerende klachten leiden
- Aandoeningen die progressief verslechteren en invaliderend van aard zijn
- Chronische psychische stoornissen
Er is bij een chronische ziekte spraken van een aandoening van lange duur en zonder uit zicht op volledig
herstel
Kenmerken van mensen met chronische ziekten in de thuissituatee
- Het heef geen uitzicht op herstel
- Hebben vaak behoefe aan huishoudelijk werk en/of ADL-hulp
- Zijn mondige cliënten en weten veel over hun ziekte. Hebben graag de regie in eigen hand.
- Het kan lang duren voordat iemand zijn chronische ziekte accepteert
- Ze zijn actef in de maatschappij.
8.4
Een terminaal iemand heef niet langer dan drie maanden meer te leven. In de laatste levensfase hebben
patënt en naaste behoefe aan zorg en ondersteuning. De behoefes:
- Pijn- en symptoombestrijding en communicate hierover
- Informate over ziekteproces
- Emotonele steun
- Geestelijke begeleiding en rituelen
- Begeleiding bij beslissingen rondom het levenseinde
- Mogelijkheden voor privacy en sociale contacten
- Zorg voor een veilige omgeving
- Goede hulpmiddelen en voorzieningen
- Steun bij afscheid en praktsche zaken
- Nazorg en steun bij verliesverwachtng
Kenmerken van terminale cliënten in de thuissituatee
- Lichamelijke klachten
- Verdriet om naderend afscheid
- Angst voor lijden, afakeling, zelfredzaamheid, autonomie en waardigheid
- Er kan zinloosheid optreden
- De zorg om de achterblijvers
- Vragen rondom geloof en zingeving
- Mantelzorgers worden extreem belast tjdens deze periode
8.5
Ziekenhuis verplaatste zorg is zorg wat nodig is na een ziekenhuis opname. Denk hierbij aan injectes,
inbrengen van een sonde, infuus, wondverzorging, drainage of hulp bij ADL.
Kenmerken van patënten die ziekenhuis verplaatste zorg ontvangene
- Wennen aan het feit dat het lichaam niet goed functoneert
- De zorg is van tjdelijke inzet, totdat de cliënt het weer zelf kan.
- Raken gewend aan de extra aandacht. Patënt moet wennen aan de normale dagelijkse gang van
zaken.
Maatschappelijke gezondheidszorg
3.4 De wijkverpleegkundige
De wijkverpleegkundige werkt meestal vanuit een thuiszorgorganisate in een team met verschillende
disciplines. Ze kan werken in een thuiszorgteam, avond-, nacht- of weekendteam of een specialistsch team, in
wijkteams, buurtzorgteams of zorg- en welzijnsteams. Iedere cliënt en woonsituate is anders, dit vraagt
aanpassing van de wijkverpleegkundige. De cliënt staat centraal. De wijkverpleegkundige onderzoekt samen
met de cliënt welke hulp er thuis nodig is of in de omgeving. De wijkverpleegkundige ondersteunt de cliënt om
de zelfredzaamheid, zelfzorg en eigen regie te bevorderen. De wijkverpleegkundige geef zorg op maat. Dit
doet ze door middel van een zorgleefplan bestaande uit 4 domeinen:
- Lichamelijk welbevinden
- Mentaal welbevinden
- Partcipate
- Woon- en leefomstandigheden
De wijkverpleegkundige is verantwoordelijk voor het hele zorg proces en is solistsch en zelfstandig. Ze sluit zich
aan bij sociale wijkteams. De wijkverpleegkundige beschrijf de aard, de omvang, de duur en het doel van de
zorg volgens de volgende normenkader van de V&VN:
- Indiceren en organiseren van de zorg gebeurd op basis van professionele autonomie.
- Het wordt gedaan door een bachelor of master opgeleide verpleegkundige
- Het is gericht op versterken van eigen regie en zelfredzaamheid.
- De besluitvorming vind plaats op basis van het verpleegkundig proces
- Verslaglegging voldoet aan de V&VN-richtlijn voor verslaglegging
- De overdracht voldoet aan de V&VN-standaard voor overdracht van de zorg.
6.9 informele zorg
Onder informele zorg wordt zorg verstaan die onbetaald en niet beroepshalve wordt verricht te onderscheiden
in: gebruikelijke zorg, mantelzorg, zelfulp, vrijwillige zorg en buurthulp.
Maatschappelijke factoren die informele zorg beïnvloeden:
- Toegenomen arbeidspartcipate van vrouwen.
- Vergrijzing
- Verkleuring van de samenleving
- ‘De nieuwe vrijwilliger’
Bestuurlijke factoren die invloed hebben op informele zorg:
- Introducte Wmo
- Marktwerking, aanbestedingsprocedures
- Grotere bestuurlijke aandacht voor vrijwilligerswerk
Mantelzorg.
Een mantelzorger is iemand die hulpverleend aan iemand uit zijn directe omgeving.
De volgende vormen van mantelzorg lopen het meest risico op dat de gezondheid achteruit gaat:
- Intensieve zorg
- Complexe zorg
- Zorg voor iemand met ernstge gedragsproblemen of voor de eigen partner
Mantelzorgnetwerken:
- De gemengde netwerken (mantelzorgers, vrijwilligers en professionals) zijn het meest efectef.
- Familienetwerk (acteve familieleden)
- Professioneel netwerk (professionals)
- Spilnetwerk (mantelzorgers die de spil in het leven van de cliënt zijn)
Vrijwilligers.
Dit is de intensieve zorg van vrijwilligers bij mensen in kwetsbare situates
,6.2.3 Jongere
In de puberteit verandert er veel. Lichamelijk, mentaal en sociaal zijn er veel veranderingen. Dit kan gepaard
gaan met onzekerheid en een drang zich los te maken van hun verzorgende. Je ziet veel experimenteergedrag.
In de puberteit krijgen vrienden steeds een grotere rol en ouders een kleinere rol. Uiterlijk en gewicht gaan een
belangrijke rol spelen. Ze willen bij het ideale beeld horen en dit kan lijden tot problemen met het eetgedrag.
Experimenteren met alcohol en drugs komt veel voor onder de jongeren. Jongeren worden ook seksueel actef.
Jongeren kunnen met negateve aspecten van seks in aanraking komen zoals:
- Negateve opvatngen over homoseksualiteit
- Seksuele problemen, pijn bij vrijen of opwindingsproblemen
- Grensoverschrijdend seksueel gedrag en gedwongen seks.
Door het vele mediagebruik van jongere kan er een gebrek aan beweging ontstaan. Ook wordt er op sociaal
media veel gepest.
6.7 culturele invloed op ziekte, gezondheid en gezondheidszorg
Invloed etniciteit. Dit is een verzameling van culturele kenmerken en gedragingen die door een groep mensen
worden gedeeld en van generate op generate overgedragen worden. De invloed die de etnische achtergrond
kan hebben kunnen de volgende factoren hebben
- Genetsche aanleg
- Migrategeschiedenis
- Culturele karakteristeken
- Etnische identteit
- Sociaal maatschappelijke posite
Gemiddeld is de gezondheid slechter van allochtonen in Nederland dan autochtone Nederlanders. De SES
verklaart een groot deel van de gezondheidsachterstanden bij allochtonen. Allochtonen mensen die niet-
westers zijn bezoeken vaker de huisarts en het ziekenhuis. Allochtonen maken minder gebruik van fysio,
tandarts, thuiszorg en verpleeg en verzorgingshuiszorg. Door een taalbarrière voelen allochtonen zich vaak niet
begrepen en serieus genomen.
Globalisering is het proces dat er zich een samenleving ontwikkelt op wereldniveau op ecologisch, economisch,
politek, sociaal en/of cultureel gebied.
6.8
Het interpreteren van klachten is voor iedereen persoonlijk. Cultuur en religieuze invloeden spelen mee met
hoe er met de klachten wordt omgegaan. De ziekte-uitng van een patënt wordt beïnvloed door de cultuur en
opvoeding.
De ziekteverklaring heef ook een cultureel karakter:
- Personalistsche verklaring van ziekte (er is opzet in het spel)
- Naturalistsche verklaring van ziekte (is een natuurlijk verschijnsel)
Ook de ziekte ervaring is verbonden aan de cultuur.
8.1 Patintcategoriein
Definite kwetbare e oude en: Kwetsbare ouderen zijn oudere mensen met een verminderde regie (of verlies
aan regie) over het eigen leven met een veelzijdige hulp- en zorgbehoefe. Als gevolg van ingewikkelde
problematek wordt de situate complex; ziekte, beperkingen en kwetsbaarheid zijn verweven met elkaar en
bemoeilijken de diagnostek en behandeling. Het kan ook zijn dat de organisate van de zorg complex is; als een
combinate van verschillende zorgverleners nodig is en de mantelzorg beperkt is of uitvalt.
Kenmerken van ouderen met Mult pathologie in de thuissituatee
- Ze worden geconfronteerd met toenemende afankelijkheid, van de zorg en van anderen.
- Ouderen moeten hun leven en ziekte in balans brengen. Zich aanpassen aan veranderingen en
balanceren tussen willen en kunnen, draaglast en draagkracht.
- Eenzaamheid maakt ouderen kwetsbaar
- Polyfarmacie komt veel voor. Dit breng risico’s met zich mee (daling therapietrouw, medicate die
werking van andere medicate beïnvloed)
, 8.2
Mensen met een dementestoornis lijden aan stoornissen in het korte- en langetermijngeheugen, het
abstractevermogen, het oordeelsvermogen en andere stoornissen waarbij de cogniteve functes
achteruitgaan.
Kenmerken van mensen met demente in de thuissituatee
- Behandeling is gericht op de kwaliteit van leven
- Intacte functes zullen zolang mogelijk benut moeten worden
- De cogniteve functes zijn niet met medicijnen te behandelen.
- Optmaliseren van lichamelijke condite is belangrijk. Hierdoor kunnen cognite en stemming
verbeteren.
8.3
Er zijn vier type chronische ziekte:
- Levensbedreigende ziekten
- Aandoeningen die tot periodiek terugkerende klachten leiden
- Aandoeningen die progressief verslechteren en invaliderend van aard zijn
- Chronische psychische stoornissen
Er is bij een chronische ziekte spraken van een aandoening van lange duur en zonder uit zicht op volledig
herstel
Kenmerken van mensen met chronische ziekten in de thuissituatee
- Het heef geen uitzicht op herstel
- Hebben vaak behoefe aan huishoudelijk werk en/of ADL-hulp
- Zijn mondige cliënten en weten veel over hun ziekte. Hebben graag de regie in eigen hand.
- Het kan lang duren voordat iemand zijn chronische ziekte accepteert
- Ze zijn actef in de maatschappij.
8.4
Een terminaal iemand heef niet langer dan drie maanden meer te leven. In de laatste levensfase hebben
patënt en naaste behoefe aan zorg en ondersteuning. De behoefes:
- Pijn- en symptoombestrijding en communicate hierover
- Informate over ziekteproces
- Emotonele steun
- Geestelijke begeleiding en rituelen
- Begeleiding bij beslissingen rondom het levenseinde
- Mogelijkheden voor privacy en sociale contacten
- Zorg voor een veilige omgeving
- Goede hulpmiddelen en voorzieningen
- Steun bij afscheid en praktsche zaken
- Nazorg en steun bij verliesverwachtng
Kenmerken van terminale cliënten in de thuissituatee
- Lichamelijke klachten
- Verdriet om naderend afscheid
- Angst voor lijden, afakeling, zelfredzaamheid, autonomie en waardigheid
- Er kan zinloosheid optreden
- De zorg om de achterblijvers
- Vragen rondom geloof en zingeving
- Mantelzorgers worden extreem belast tjdens deze periode
8.5
Ziekenhuis verplaatste zorg is zorg wat nodig is na een ziekenhuis opname. Denk hierbij aan injectes,
inbrengen van een sonde, infuus, wondverzorging, drainage of hulp bij ADL.
Kenmerken van patënten die ziekenhuis verplaatste zorg ontvangene
- Wennen aan het feit dat het lichaam niet goed functoneert
- De zorg is van tjdelijke inzet, totdat de cliënt het weer zelf kan.
- Raken gewend aan de extra aandacht. Patënt moet wennen aan de normale dagelijkse gang van
zaken.
