Markten en prijzen
MODULE 1 DEEL 1
GEVANGENEN DILEMMA
UITLEG
- In eenvoudige situaties heeft een individuele beslissing niets (of nauwelijks iets) te
maken met de beslissingen van andere individuen. Neem bijvoorbeeld een student die zijn
zakgeld uitgeeft in een boekhandel. Hoeveel en welke boeken hij koopt, zal afhangen van
zijn budget en van de prijzen van de boeken. Maar het zal niet afhangen van wat anderen
kopen en zal ook geen invloed hebben op de prijs die anderen moeten betalen of op de
hoeveelheid boeken die zij kunnen kopen. De definitie van individueel evenwicht ligt dan
voor de hand: de student koopt die boeken die hem binnen zijn gegeven budget de
grootste voldoening opleveren.
- Maar de situatie wordt aanzienlijk complexer als de beslissingen van individuen niet
alleen voor henzelf gevolgen hebben, maar ook voor anderen. De complexiteit ontstaat
omdat dan de beste beslissing die elk individu voor zichzelf kan nemen in het algemeen
afhangt van de beslissingen die de anderen nemen. Er ontstaat sociale interactie.
Speltheorie is de analyse van deze interactie.
⁃ Situatie: 2 gevangenen plegen gewapende overval => 2 gevangenen worden apart
op hetzelfde moment ondervraagd
⁃ Specifiek: 2 gevangenen -> ontkennen of bekennen van hun overval => gevolg:
minimale/maximale gevangenisstraf (maar die hangt ook af van de andere
gevangenen)
⁃ Via speltheorie kunnen wee situaties analyseren waarbij beslissingen van individuen
niet alleen voor zichzelf gevolgen hebben, maar ook voor de andere (proberen
voorspellen hoe spelers zich gedragen en wat de uitkomsten zullen zijn)
⁃ ALGEMEEN: SPELERS -> STRATEGIE -> RESULTAAT
⁃ In dit geval: 2 gevangenen -> ontkennen of bekennen => gevolg: minimale/maximale
gevangenisstraf
⁃ We veronderstellen:
+ Simultaan spel: 2 spelers op delfde moment (individuele) strategie beslissen
+ Rationeel gedrag: eigenbelang nastreven
+ Spelregels bekend (gevangen weten dat als ze een bepaalde keuze maken ze een
bepaalde uitkomst tegemoet
gaan)
,- Resultatenmatrix: aantonen hoe het spel gespeeld kan worden & wat het resultaat (pay-
off(s)) is
- Speler 1 = rijspeler
(het 1e getal in elke cel is
zijn uitkomst)
- Speler 2: kolomspeler (2e getal in elke cel is zijn uitkomst)
- Elke speler: 2 strategieën: Bekennen of ontkennen & zijn er 4 uitkomsten
,KERNBEGRIPPEN
⁃ Spel
⁃ Spelers
⁃ Strategie
⁃ Resultaat of payoff
CONCLUSIE
- Speltheorie wordt gebruik om situaties met strategische interacties tussen verschillende
beslissingsnemers te analyseren en de uitkomst te voorspellen
- Een spel bestaat uit spelers die elk een strategie kiezen voor een zo goed mogelijk
resultaat
QUIZ
ANTWOORD
- Waar
- 1 jaar
, DOMINANTE STRATEGIE
UITLEG
- Hoe kunnen we voorspellen hoe een spel gespeeld gaat worden? En in welke uitkomst
zullen de spelers waarschijnlijk terecht komen? Nagaan of de spelers een dominante
strategie hebben, is alvast een eerste stap in de goede richting.
⁃ Gevangendilemma - gevangenmatrix - scenario’s
- Individuele belang nastreven NIET
GOED MAAR samen werken voor
ALGEMEEN BELANG => beide voordelig
⁃ 1) Strategie gekozen => beide kiezen
dominanten strategie => goede oplossing
voor ‘straf’ (beide verdiende 8 jaar) &
evenwicht in dominante strategieën
⁃ 2) Strategie gekozen => een
dominant & nt dominant => geen
‘gunstige’ uitkomst (10 en 1 jaar)
⁃ Het evenwicht: combinatie van de
dominante strategieën
MODULE 1 DEEL 1
GEVANGENEN DILEMMA
UITLEG
- In eenvoudige situaties heeft een individuele beslissing niets (of nauwelijks iets) te
maken met de beslissingen van andere individuen. Neem bijvoorbeeld een student die zijn
zakgeld uitgeeft in een boekhandel. Hoeveel en welke boeken hij koopt, zal afhangen van
zijn budget en van de prijzen van de boeken. Maar het zal niet afhangen van wat anderen
kopen en zal ook geen invloed hebben op de prijs die anderen moeten betalen of op de
hoeveelheid boeken die zij kunnen kopen. De definitie van individueel evenwicht ligt dan
voor de hand: de student koopt die boeken die hem binnen zijn gegeven budget de
grootste voldoening opleveren.
- Maar de situatie wordt aanzienlijk complexer als de beslissingen van individuen niet
alleen voor henzelf gevolgen hebben, maar ook voor anderen. De complexiteit ontstaat
omdat dan de beste beslissing die elk individu voor zichzelf kan nemen in het algemeen
afhangt van de beslissingen die de anderen nemen. Er ontstaat sociale interactie.
Speltheorie is de analyse van deze interactie.
⁃ Situatie: 2 gevangenen plegen gewapende overval => 2 gevangenen worden apart
op hetzelfde moment ondervraagd
⁃ Specifiek: 2 gevangenen -> ontkennen of bekennen van hun overval => gevolg:
minimale/maximale gevangenisstraf (maar die hangt ook af van de andere
gevangenen)
⁃ Via speltheorie kunnen wee situaties analyseren waarbij beslissingen van individuen
niet alleen voor zichzelf gevolgen hebben, maar ook voor de andere (proberen
voorspellen hoe spelers zich gedragen en wat de uitkomsten zullen zijn)
⁃ ALGEMEEN: SPELERS -> STRATEGIE -> RESULTAAT
⁃ In dit geval: 2 gevangenen -> ontkennen of bekennen => gevolg: minimale/maximale
gevangenisstraf
⁃ We veronderstellen:
+ Simultaan spel: 2 spelers op delfde moment (individuele) strategie beslissen
+ Rationeel gedrag: eigenbelang nastreven
+ Spelregels bekend (gevangen weten dat als ze een bepaalde keuze maken ze een
bepaalde uitkomst tegemoet
gaan)
,- Resultatenmatrix: aantonen hoe het spel gespeeld kan worden & wat het resultaat (pay-
off(s)) is
- Speler 1 = rijspeler
(het 1e getal in elke cel is
zijn uitkomst)
- Speler 2: kolomspeler (2e getal in elke cel is zijn uitkomst)
- Elke speler: 2 strategieën: Bekennen of ontkennen & zijn er 4 uitkomsten
,KERNBEGRIPPEN
⁃ Spel
⁃ Spelers
⁃ Strategie
⁃ Resultaat of payoff
CONCLUSIE
- Speltheorie wordt gebruik om situaties met strategische interacties tussen verschillende
beslissingsnemers te analyseren en de uitkomst te voorspellen
- Een spel bestaat uit spelers die elk een strategie kiezen voor een zo goed mogelijk
resultaat
QUIZ
ANTWOORD
- Waar
- 1 jaar
, DOMINANTE STRATEGIE
UITLEG
- Hoe kunnen we voorspellen hoe een spel gespeeld gaat worden? En in welke uitkomst
zullen de spelers waarschijnlijk terecht komen? Nagaan of de spelers een dominante
strategie hebben, is alvast een eerste stap in de goede richting.
⁃ Gevangendilemma - gevangenmatrix - scenario’s
- Individuele belang nastreven NIET
GOED MAAR samen werken voor
ALGEMEEN BELANG => beide voordelig
⁃ 1) Strategie gekozen => beide kiezen
dominanten strategie => goede oplossing
voor ‘straf’ (beide verdiende 8 jaar) &
evenwicht in dominante strategieën
⁃ 2) Strategie gekozen => een
dominant & nt dominant => geen
‘gunstige’ uitkomst (10 en 1 jaar)
⁃ Het evenwicht: combinatie van de
dominante strategieën
