ACUUT ABDOMEN
DEFINITIE ACUUT ABDOMEN
= beeld van ernstige aandoening thv het abdomen waarvoor een snelle behandeling nodig kan zijn
- Meestal hevige abdominale pijn
- Minder dan 24 uur bezig
- Snelle diagnosevorming nodig
- Meestal onduidelijke oorzaak
o Geen duidelijk voorafgaand gebeuren
o Vage/ algemene symptomen
- Beperkte bijdrage van technische oorzaken
Abdomen = black box
PATHOFYSIOLOGIE ABDOMINALE PIJN
VISCERALE PIJN
- Door uitrekking, ontsteking of ischemie
- Dof, slecht lokaliseer baar
- Gewaarwording op de middellijn
- Urogenitaal: lateraal gewaarwording
- Negatieve verschijnselen
o Nausea
o Braken
o Zweten
o Vagaal
1
,PARIËNTALE PIJN
- Scherp, stekende, exacter te lokaliseren, continu
- Erger bij beweging
- Reflectoir op spieren: spierverzet
GEREFEREERDE PIJN/ UITSTRALENDE PIJN
- Pijn wordt waargenomen op afstand van de stimulus
VERPLAATSING VAN PIJN
- Overgaan van viscerale pijn naar pariëtale pijn
o Appendicitis: pijn thv navel → pijn thv de rechter fossa
OORZAKEN ACUUT ADBOMEN
= bijna alle abdominale pathologie kan tot een acuut abdomen leiden
- Trauma
- Inflammatoir
- Obstructief
- Vasculair
- Andere
TRAUMA
SCHERP TRAUMA: STEEKWONDE
- Lokalisatie – richting steekwonde
- Materiaal
- Enkel buikwand <--> intra abdominaal
- Exploratie wonde
- Exploratie abdominaal
o Maag – darm
o Lever/milt/pancreas
o Nieren
o Vasculair
STOMP TRAUMA
- Anamnese – kliniek
- Ribfracturen?
DIAGNOSTIEK
- Echografie
- Rx abdomen
- Ct abdomen
2
,BEHANDELING
- Conservatief zo mogelijk
- Laparoscopie/ - tomie
INFLAMMATOIR
OORZAKEN
- Infecties van appendix, galblaas/- weg, pancreas, lever, nier, blaas, klieren
- Perforatie van ulcus maag, divertikel, caecum
o Abcessen – peritonitis
- IBD: inflammatoir bowel disease (crohn, colitis ulcerosa)
- Gastro-enteritis
ACUTE APPENDICITIS
- 7-8% bevolking
- Frequentste oorzaak “acuut abdomen”
- Oorzaak:
o Obstructie lumen appendix
▪ Vergrote lymfefollikels
▪ Fecoliet
▪ Tumor
o Opzwelling appendix
o Relatieve ischemie (obstructie capillairen)
o Transpositie bacteriën
- Symptomatologie
o Pijn navel → rechter fossa
o Anorexia – nausea – braken
o Lichte temperatuur
o Drukpijn – loslaatpijn
o Psoas teken
- Diagnose
o Kliniek!!
o Labo: WBC/CRP
o Urineonderzoek
o Zwangerschapstest
o Beeldvorming: echo/ CT
- Resectie
- Vrije perforatie – peritonitis: operatie
3
, - Plastroneuze appendicitis: afkoelen – AB
- Complicaties <--> ernst – itis bij diagnose
o Infertiliteit (vrouwen)
o Perforatie
o Abcedatie
DIVERTIKEL VAN MECKEL
- Overblijfsel verbinding darm-dooierzak
- 40 – 90cm van ileocaecaal
- 2% bevolking – 2% symptomatisch
- Ectopisch weefsel
o Maag (50%)
o Pancreas (6%)
o Andere GI-weefsel
- Bloeding (50%)
o Occult/acuut
- Obstructie
- Pijn door ontsteking
o Acute appendicitis
DIVERTICULITIS
- Ontsteking van (pseudo-) divertikel
- Divertikel
o Herniatie thv zwakste plaats
o Sigmoid
o 1/3 – 45 jaar
o 2/3 – 85 jaar
o 10 – 20% → symptomen
o Restenarme voeding
- Gevolgen
o Inflammatie
o Abces
o Fistel
o Stenose – obstructie
o Bloeding
- Diagnose
o Kliniek
o Biochemie
o Beeldvorming
- Behandeling
o Conservatief: AB
o Heelkunde
▪ Spoelen abdomen
▪ Drainage
▪ Resectie + stoma
▪ Resectie + reanastomose
4