samenvatting deel 12 en 13

Toegepaste verpleegkunde 4: heelkunde
Wondzorg
Skin tears
Inleiding:

Veelvuldig voorkomend wondtype. Ontstaan vooral bij ouderen met een typische perkamenthuid.

Definitie en prevalentie:

Definitie:

= traumatische wonden die meestal bij ouderen mensen ontstaan op de extremiteiten. Ze ontstaan
primair door een externe kracht, hetzij wrijvingskracht alleen, hetzij door wrijvings – en schuifkracht.
Deze krachten zorgen ervoor dat de epidermis loskomt van de dermis, of dat de epidermis en de
dermis loskomen van de onderliggende structuren.

Oorzaken:

Primair:

 Wrijvings – en schuifkrachten in combinatie met de structuur van de verouderde huid
- Huid ondergaat door verouderingsproces een complexe structuurverandering;
o Belangrijkste verandering is de vervlakking van de papillaire laag, die zorgt
voor de aanhechting van dermis en epidermis
o Verandering van elasticiteit en de dikte van het huid (medicatie kan dit
proces nog versnellen)

Maar ook:

 Stoten tegen meubilair en bedden
 Vallen
 Kleefpleisters
 Verbedden
 …

Diagnostiek en interventie:

Classificatie:

Mogelijke vormen van skin tears:

Categorie 1: skin tears zonder weefselverlies:

Deze hebben de eigenschap dat de wondranden tegen elkaar kunnen worden teruggebracht, doordat
er geen huid is verloren gegaan.

 Skin tears van het lineaire type:
- Komt voor in rimpel of groef van de huid
- Epidermis en dermis zijn losgekomen  onderliggende structuren zichtbaar
 Skin tears van het flap – type:
- Epidermis is losgekomen van de dermis
- Epidermale klap kan hele wond bedekken of max mm van de dermis blijft na
herpositionering zichtbaar

, Categorie 2: skin tears met gedeeltelijk weefselverlies:

Deze hebben de eigenschap dat de wondranden niet tegen elkaar kunnen worden teruggebracht,
doordat er huid verloren is gegaan.

 Skin tears met gering weefselverlies:
- Epidermis is losgekomen van de dermis en max 25% van de epidermale flap is
verloren gegaan of waarbij de epidermale flap min 75% van de dermis bedekt
 Skin tears met matig tot groot weefselverlies:
- Epidermis is losgekomen van de dermis
- Min 25% van de epidermale flap is verloren gegaan of min 25% van de dermis is
zichtbaar

Categorie 3: skin tears met volledig weefselverlies:

Volledige epidermale flap is verloren gegaan.

Lokalisatie:

 Voorarm
 Onderbeen
 Bovenarm
 Andere plaatsen buiten ledematen

Interventie:

Algemeen:

Siliconen – netverband:

 Stevige fixatie van de huidflap
 Vochtig wondmilieu
 Overtollige wondexsudaat kan vlot worden opgenomen in het secundaire verband
 Snelle wondheling en een hoog genezingspercentage
 Economisch verantwoorde wondzorg  gebruik van 1 verband
 Verband bestaat uit:
- Siliconengel gebonden aan zacht polyamidenetje
- Doorlatend voor wondexsudaat door open structuur van polyamidenetje
- Wondexsudaat kan worden opgenomen door absorberend verband
- Maceratie treedt niet op door horizontale doorlaatbaarheid
- Siliconengel absorbeert niet dus vochtig wondmilieu
- Kleeft niet op de wonde, enkel op droge gezonde huid

Behandeling:

Behandeling van skin tears categorie 1:

 Grondig en overvloedig spoelen met NaCl 0.9%
 Grondige mechanische reiniging is voldoende
 Met behulp van pincet omgekrulde huidflapje gladstrijken en volledig openspreiden (ook
randen!)
 Siliconen – netverband op de skin tear plaatsen (blijft ter plaatse gedurende hele
behandeling)