VD&I 3: Heelkunde
Hoofdstuk 3: Wondspoeling en debridement
1. Inleiding
Wondspoeling Debridement
= verwijderen van afbraakstoffen, = verwijderen van adhesief, dood weefsel
losliggend fibrineweefsel en/of vreemd van een wonde
materiaal
Door gebruik van vloeistoffen Gedevitaliseerd weefsel (necrose, geel
Producten uit wonde verwijderen beslag, ettercollectie, hyperkeratose,
Verminderen van toxines & debris, bacteriën, biofilm) verwijderen
enzymen die gezond weefsel
afbreken Verschillende methoden mogelijk:
Celresten verwijderen na Niet-invasief
debridement Invasief
Doel: wondbedvoorbereiding voor optimale genezing
lokale bloedcirculatie bevorderen, aanvoer van zuurstof, groeifactoren en
leukocyten
2. Wondspoeling
Doel:
Bevorderen van de wondheling door:
o Necrotisch weefsel te verweken
o Debris losmaken
o Wondexsudaten te verwijderen
o Aantal MO reduceren
zoveel mogelijk ‘afvalstoffen’ verwijderen zuivere vitale wonde die kans maakt
om optimaal te genezen
Kan schade aan wondbed veroorzaken
Bv. van chemische of traumatische aard
Belangrijk aangepaste reinigingsvloeistof en juiste mechanische kracht te gebruiken
Hoeveelheid en kracht
Druk = voldoende om MO, debris, exsudaat uit de wonde te halen zonder
granulatieweefsel te beschadigen
Geen exacte hoeveelheid = situatie gebonden
Criteria spoelvloeistoffen
Schoon/Proper
Min. op kamertemperatuur
Niet agressief of pijnlijk
Patiëntgebonden
, Soorten spoelvloeistoffen -> afh. van wonde
Douchekop
o Voordelen:
Druk bepalen van de straal
Niet te hard -> kan MO dieper in de wonde brengen/kwetsuren
veroorzaken
Temperatuur bepalen
+/- lauw water -> wonde koelt minder snel af
NaCl 0,9%
Woundcleansers
o Vb. bij chronische wondzorg -> oppervlakkige wonden
PHMB
Antimicrobiële vloeistoffen -> bij tekens van infectie
o Jodoforen (vb. ISO Betadine dermicum)
Water zet jodium vrij geeft een ‘boost’
ISO Betadine dermicum ALTIJD verdunnen met water
o Verhouding= 1/10
Vb. 20ml = 2ml ISO + 18ml water
o Chloorhexidine 0,05% (vb. Hibidil)
o Prontosan
Losweken van beslag en biofilm
20min laten intrekken
o Chloorverbindingen (vb. Carrel Dakin)
Niet te lang gebruiken door toxiciteit voor opgroeiend weefsel
Na gebruik neutraliseren met NaCl 0,9%
o Zuurstofwater
Bruisend maar pijnlijk -> max. 5 dagen gebruiken
Enkel in kritieke toestanden
NOOIT: glucose-oplossingen = voedingsbodem voor MO
Hoe spoelen?
Kleinere/oppervlakkige wonden:
o Kleine spuit + intraveneuze canule (enkel het plastiek: roos/groen)
o Combinatie met aanbrengen zalven/geïmpregneerd kompres
Grotere/diepe wonden:
o Grote recordspuit + eenmalige vrouwen sonde
o Combinatie met inbrengen wiek
3. Debridement
Wondbed + huid rondom = succesvolle genezing
= verwijderen van microbiologische belasting van het wondbed + onderhouden van
de wondranden & huid rondom
Soort debridement = afhankelijk van vochtigheidsgraad van de wonde
Necrose= resultaat van ischemie/verschillende kleuren
o Bij grote hoeveelheden: trage genezing/kans op infectie/vaak penetrante geur
Hoofdstuk 3: Wondspoeling en debridement
1. Inleiding
Wondspoeling Debridement
= verwijderen van afbraakstoffen, = verwijderen van adhesief, dood weefsel
losliggend fibrineweefsel en/of vreemd van een wonde
materiaal
Door gebruik van vloeistoffen Gedevitaliseerd weefsel (necrose, geel
Producten uit wonde verwijderen beslag, ettercollectie, hyperkeratose,
Verminderen van toxines & debris, bacteriën, biofilm) verwijderen
enzymen die gezond weefsel
afbreken Verschillende methoden mogelijk:
Celresten verwijderen na Niet-invasief
debridement Invasief
Doel: wondbedvoorbereiding voor optimale genezing
lokale bloedcirculatie bevorderen, aanvoer van zuurstof, groeifactoren en
leukocyten
2. Wondspoeling
Doel:
Bevorderen van de wondheling door:
o Necrotisch weefsel te verweken
o Debris losmaken
o Wondexsudaten te verwijderen
o Aantal MO reduceren
zoveel mogelijk ‘afvalstoffen’ verwijderen zuivere vitale wonde die kans maakt
om optimaal te genezen
Kan schade aan wondbed veroorzaken
Bv. van chemische of traumatische aard
Belangrijk aangepaste reinigingsvloeistof en juiste mechanische kracht te gebruiken
Hoeveelheid en kracht
Druk = voldoende om MO, debris, exsudaat uit de wonde te halen zonder
granulatieweefsel te beschadigen
Geen exacte hoeveelheid = situatie gebonden
Criteria spoelvloeistoffen
Schoon/Proper
Min. op kamertemperatuur
Niet agressief of pijnlijk
Patiëntgebonden
, Soorten spoelvloeistoffen -> afh. van wonde
Douchekop
o Voordelen:
Druk bepalen van de straal
Niet te hard -> kan MO dieper in de wonde brengen/kwetsuren
veroorzaken
Temperatuur bepalen
+/- lauw water -> wonde koelt minder snel af
NaCl 0,9%
Woundcleansers
o Vb. bij chronische wondzorg -> oppervlakkige wonden
PHMB
Antimicrobiële vloeistoffen -> bij tekens van infectie
o Jodoforen (vb. ISO Betadine dermicum)
Water zet jodium vrij geeft een ‘boost’
ISO Betadine dermicum ALTIJD verdunnen met water
o Verhouding= 1/10
Vb. 20ml = 2ml ISO + 18ml water
o Chloorhexidine 0,05% (vb. Hibidil)
o Prontosan
Losweken van beslag en biofilm
20min laten intrekken
o Chloorverbindingen (vb. Carrel Dakin)
Niet te lang gebruiken door toxiciteit voor opgroeiend weefsel
Na gebruik neutraliseren met NaCl 0,9%
o Zuurstofwater
Bruisend maar pijnlijk -> max. 5 dagen gebruiken
Enkel in kritieke toestanden
NOOIT: glucose-oplossingen = voedingsbodem voor MO
Hoe spoelen?
Kleinere/oppervlakkige wonden:
o Kleine spuit + intraveneuze canule (enkel het plastiek: roos/groen)
o Combinatie met aanbrengen zalven/geïmpregneerd kompres
Grotere/diepe wonden:
o Grote recordspuit + eenmalige vrouwen sonde
o Combinatie met inbrengen wiek
3. Debridement
Wondbed + huid rondom = succesvolle genezing
= verwijderen van microbiologische belasting van het wondbed + onderhouden van
de wondranden & huid rondom
Soort debridement = afhankelijk van vochtigheidsgraad van de wonde
Necrose= resultaat van ischemie/verschillende kleuren
o Bij grote hoeveelheden: trage genezing/kans op infectie/vaak penetrante geur
