SAMENVATTING NEUROLOGIE
INLEIDING
➔ Hersenen nodig om ons gedrag te controleren
➔ Ontstaan: chordadieren (met notochord) --> ongewervelde of gewervelde dieren
➔ Schedeldieren hebben hersenen
➔ Hersengrootte is niet gerelateerd aan intelligentie
ONZE HERSENEN BESTAAN UIT 3 DELEN
1. Primaat/menselijke hersenen
o Rationeel en logisch denken
o Abstract redeneren, verbeelding & taal
o Informatieverwerking en leren
o Spiritualiteit
o Theory of mind, rouw, altruïsme
2. Zoogdierhersenen
o Produceert emoties
o Gewoontevorming en geheugen
o Seksuele driften
o Eten en voortplanting
o Hechting
3. Reptielen brein
o Vechten of vluchten
o Agressie
o Angstregeling
o Functies zoals hartritme, temperatuur, bloeddoorstroming, zuurstofopname,
zouthuishouding
o Overlevingsdrang
VERSCHILLEN IN BEWUSTZIJN TUSSEN MENS EN DIER
- Minder metacognitie maar het is er wel
- Zelf-bewustzijn? Weten we niet
- Dicontinuïteit tussen dier en mens: protest door dierenrechtenactivisten
- Zelfbewustzijn en theory of mind hebben wij
- Bewustzijn van gedeelde realiteit
1
,ONTDEKKEN HERSENEN
➔ Pseudo-science en science
Bv. Paul Broca en Karl Wernicke --> Broca-afasie
bv. Franz Josef Gall --> pseudo-science: karakter afh. vorm schedel
CT, MRI, FDG-PET
intra-operatieve mapping techniek
CONCLUSIES
- Hersenen zijn 350-400 miljoen jaar geleden beginnen vormen
- Primitieve brein heeft gelijkenissen met dat van een reptiel
- Meer en meer complexe functionele netwerken in de hersenen basis voor
- Netwerk voor zelfbewustzijn heeft een sociale functie die meest ontwikkeld is bij mensen
2
, EMBRYOLOGIE
➔ Schedel is disproportioneel groot tov rest van het lichaam
ONTWIKKELING VAN HET HOOFD EN AANGEZICHT
Neurale lijst cellen
- in kiewbogen
o voor aangezicht
o voor tanden
- migreren
o bv. bijnieren
- met perifere zenuwen
o melanocten
o entherische neuronen
o schwann cells
➔ Frontonasale ectodermale zone (FEZ) organiseert het aangezicht
--> coderend gen is Sonic Hedgehog
o mutaties verantwoordelijk voor holoprosencefalie, cyclopie, identiteit vingers,
Osteogene neurale kankers, …
dynamica o perifere zenuwen injecteren SHH en bepalen daarmee vormig en delen van gezicht
en aanhangsels
Sensorische placodes: oor, oog
ONTWIKKELING NEURALE BUIS
NEURULATIE
➔ Transformatie van het ectoderm over notochord tot neurale
buis
➔ Cephalocaudale gradiënt
Inductoren
- medulla spinalis
o notochord
o parachordaal mesoderm
- prosencephalon
o prochordale plaat
▪ = beetje entodermale cellen aan voorste
uiteinde notochord
▪ Localisatie mond (ontstaan van oropharyngeale membraan)
▪ Organiseert hoofdregio (mesenchymale en entodermale laag)
- mesencephalon en rhombencephalon
o uiteinden
➔ Defectieve inductie: ontwikkelingsstoornis bv. gespleten lip
3
, NEURALE BUIS
17dd
- Ectoderm met vorming neurale plaat
- Mesoderm
- Endoderm
Vorming neurale buis (eerste 3 weken)
- Komt van ectoderm en sluit in cranio-caudale richting
(caudaal als laatste)
- Ondertussen ook
o somieten aangelegd -> mesoderm
▪ Botten en spieren
o Endoderm
▪ Holle organen
22dd
- Sluiten neurale buis
29dd
- Buis gesloten
- 1e aanleg ledematen
4
INLEIDING
➔ Hersenen nodig om ons gedrag te controleren
➔ Ontstaan: chordadieren (met notochord) --> ongewervelde of gewervelde dieren
➔ Schedeldieren hebben hersenen
➔ Hersengrootte is niet gerelateerd aan intelligentie
ONZE HERSENEN BESTAAN UIT 3 DELEN
1. Primaat/menselijke hersenen
o Rationeel en logisch denken
o Abstract redeneren, verbeelding & taal
o Informatieverwerking en leren
o Spiritualiteit
o Theory of mind, rouw, altruïsme
2. Zoogdierhersenen
o Produceert emoties
o Gewoontevorming en geheugen
o Seksuele driften
o Eten en voortplanting
o Hechting
3. Reptielen brein
o Vechten of vluchten
o Agressie
o Angstregeling
o Functies zoals hartritme, temperatuur, bloeddoorstroming, zuurstofopname,
zouthuishouding
o Overlevingsdrang
VERSCHILLEN IN BEWUSTZIJN TUSSEN MENS EN DIER
- Minder metacognitie maar het is er wel
- Zelf-bewustzijn? Weten we niet
- Dicontinuïteit tussen dier en mens: protest door dierenrechtenactivisten
- Zelfbewustzijn en theory of mind hebben wij
- Bewustzijn van gedeelde realiteit
1
,ONTDEKKEN HERSENEN
➔ Pseudo-science en science
Bv. Paul Broca en Karl Wernicke --> Broca-afasie
bv. Franz Josef Gall --> pseudo-science: karakter afh. vorm schedel
CT, MRI, FDG-PET
intra-operatieve mapping techniek
CONCLUSIES
- Hersenen zijn 350-400 miljoen jaar geleden beginnen vormen
- Primitieve brein heeft gelijkenissen met dat van een reptiel
- Meer en meer complexe functionele netwerken in de hersenen basis voor
- Netwerk voor zelfbewustzijn heeft een sociale functie die meest ontwikkeld is bij mensen
2
, EMBRYOLOGIE
➔ Schedel is disproportioneel groot tov rest van het lichaam
ONTWIKKELING VAN HET HOOFD EN AANGEZICHT
Neurale lijst cellen
- in kiewbogen
o voor aangezicht
o voor tanden
- migreren
o bv. bijnieren
- met perifere zenuwen
o melanocten
o entherische neuronen
o schwann cells
➔ Frontonasale ectodermale zone (FEZ) organiseert het aangezicht
--> coderend gen is Sonic Hedgehog
o mutaties verantwoordelijk voor holoprosencefalie, cyclopie, identiteit vingers,
Osteogene neurale kankers, …
dynamica o perifere zenuwen injecteren SHH en bepalen daarmee vormig en delen van gezicht
en aanhangsels
Sensorische placodes: oor, oog
ONTWIKKELING NEURALE BUIS
NEURULATIE
➔ Transformatie van het ectoderm over notochord tot neurale
buis
➔ Cephalocaudale gradiënt
Inductoren
- medulla spinalis
o notochord
o parachordaal mesoderm
- prosencephalon
o prochordale plaat
▪ = beetje entodermale cellen aan voorste
uiteinde notochord
▪ Localisatie mond (ontstaan van oropharyngeale membraan)
▪ Organiseert hoofdregio (mesenchymale en entodermale laag)
- mesencephalon en rhombencephalon
o uiteinden
➔ Defectieve inductie: ontwikkelingsstoornis bv. gespleten lip
3
, NEURALE BUIS
17dd
- Ectoderm met vorming neurale plaat
- Mesoderm
- Endoderm
Vorming neurale buis (eerste 3 weken)
- Komt van ectoderm en sluit in cranio-caudale richting
(caudaal als laatste)
- Ondertussen ook
o somieten aangelegd -> mesoderm
▪ Botten en spieren
o Endoderm
▪ Holle organen
22dd
- Sluiten neurale buis
29dd
- Buis gesloten
- 1e aanleg ledematen
4