SAMENVATTING KIND EN ONTWIKKELING
ANAMNESE EN LICHAMELIJK ONDERZOEK
Casus: patiënt met anorexie, reccurente koorts, neusloop/hoesten en rash
ANAMNESE
➔ Aanpak?
o Afhankelijk van de setting
o Afhankelijk van de stijl die nodig is
▪ Vaardigheden: verbaal en non-verbale communicatie
▪ Aanpassen aan de leeftijd
• Zuigeling: kan neonaat zijn <4w, gewoon zuigeling vanaf 4w tot 1j
• Peuter: 1-2j
• Kleuter: 2-5j
• Schoolkind: 6-15j
• Adolescent: 15-17j
➔ Structuur: altijd starten met jezelf voor te stellen, vragen wie pt en wie begeleider is en wat
ze van elkaar zijn!
KOORTS
Wat zijn mogelijke oorzaken? We denken in termen van mechanismen
1. Aangeboren
o Anatomische fout
o Functionele fout
o Genetisch
➔ Verwachten we niet bij blanco voorgeschiedenis
2. Verworven
o Infectie
o Intoxicatie
o Functioneel
o Trauma
3. Combinatie: verworven op voorafbestaande
NAVRAGEN BIJ ONZE PT
- Start bij conceptie en dan chronologisch verder
- Systeemanamnese
- Reeds genomen acties
- Herhaal probleem bij begeleider en kind
1
,ANTECEDENTEN
➔ Stoppen bij huidig probleem
- Zwangerschap
o Geschiedenis kind start bij conceptie: Is dit uw eerste kindje? Is dit uw eerste
zwangerschap?
o Bv. bij 1e kindje -> G1P0A0 vlot
▪ Geen langdurige medicatie, geen ziekenhuisopname, goede groei echo’s
- Partus
o Timing
o Biometrie: gewicht, lengte en hoofdomtrek
o Apgarscore
- Zuigeling/peuter/kleuter
o Voeding
o Vaccineren
o Groeien
o Mijlpalen
OOK NOG: familiale anamnese en medicatie gebruik
→ we zoeken nr alarmsignalen of afwijkingen
LICHAMELIJK ONDERZOEK
= klinisch onderzoek
INSPECTIE
1. Bij binnenkomen
o Wandelen, gedragen, aan een handje?
o Contactmogelijkheden aftasten
• Non-verbale communicatie, lichaamstaal
• Terrible two -> bang/lastig kind -> kind negeren
2. Gericht
-> hoe ziek is de patiënt
o ABC: ademhaling, bewustzijn en circulatie
o Meten = weten
2
,ABCD-INSPECTIE
ADEMHALING
We checken
- Ademhalingsfrequentie
o Neonaat: 30-50, tachypneu > 60
o Zuigeling: 25-40, tachypneu > 50
o Jong kind (1-5j): 25-35, tachypneu > 40
o Ouder kind (> 5j): 20-25, tachypneu > 30
- Saturatie: >92%
- Ademhalingsinspanning
o Intrekkingen: intercostaal, subcostaal of suprasternaal
o Gebruik accessoire spieren
o Orthopnee -> als kind ligt kan het nt goed ademen
o Neusvleugelen
- Cyanose?
- (percussie thorax)
BEWUSTZIJN
- Rustig rond kijkend spelend
- Geïrriteerd en prikkelbaar
- Onrustig
o let op met “stoute” kinderen -> kan preshock zijn!
CIRCULATIE
- Hartritme
o Zuigelingen: 110-160
o Jonge kinderen: 95 – 150
o Oudere kinderen: 80-120
- Auscultatie
- Systolische bloeddruk
-> stijgt want grotere afstand hart - hersenen
o Zuigelingen: 80-90
o Jonge kinderen: 85-100
o Oudere kinderen: 90-110
- Capillaire refill: 5s duwen op sternum of vinger, verlengd als >2s
DEHYDRATATIE
Hoe meten? CRF, gewicht, fontanel, mucosae
Urineproductie en huidturgor stijgen pas laat
➔ Ernstig ziek of niet
o ILL symptomen: irritabilty, lethargy, low capillary refill → mogelijks pre-shock
o ABCD symptomen: arousal/alertness, breathing difficulties, color/circulation/cry,
decreased fluid intake/urine output
3
, GERICHT KLINISCH ONDERZOEK
➔ Structureel van boven naar onder
- Hoofd en hals
o Letseltjes, rode wangen, vesiculaire rash
o Lymfeklieren: meestal banaal behalve supraclaviculair!
- NKO
o Keel: doe eens een hondje na, tonsillen, strawberry tong, aften, cyanose
o Oren: als laatste, aanwezigheid lichtkegel en reliëf malleus
- Thorax en abdomen
o Inspectie
▪ Rash, purpura (glasproef), capillaire refill, café au lait vlekken
▪ DD afh. hoe rash verspreid
o Longauscultatie
▪ Volledig en symmetrisch uitvoeren, met de klok!
▪ 3 onderdelen
• Adembewegingen
o Normaal verhouding inspirium en expirium is 2/3
o Obstructie lagere luchtwegen: 2/4 → wheezing
o Obstructie hogere luchtwegen: 3/3 → stridor
• Normale longgeluiden
o Vesiculair of bronchiaal ademgeruis
• Abnormale longgeluiden
o Continu: zoals wheeze
o Discontinu: fijne en grove crepitaties
o Hart
▪ Anamnese
• Zuigelingen: uitgeput eten, abnormaal zweten, respiratory distress
• oudere kinderen: inspanningsintolerantie, abnormale vermoeidheid
▪ Auscultatie
• Met membraan en klok (apex)
• Liggend en zittend
• 2e toon is altijd gespleten!
• Uitgesproken brady- en tachycardie bij ademhaling
o Abdominaal onderzoek
▪ Inspectie: opgezet, ingevallen, hernia
▪ Palpatie: pijn, massa’s, organen in orde, PPA bij acute buik, bloedverlies of
chronische obstipatie
- Extremiteiten
o Bv. hand-voet-mond-ziekte, trommelstokvingers (wijst op cyanose)
Anamnese: lost 80% vd problemen op
- Wegen en meten
o Meten: liggend tot 2j, daarna staand Klinisch onderzoek: 15%
o Gewicht: met zo weinig mogelijk kledij
Aanvullend onderzoek: 5%
4
ANAMNESE EN LICHAMELIJK ONDERZOEK
Casus: patiënt met anorexie, reccurente koorts, neusloop/hoesten en rash
ANAMNESE
➔ Aanpak?
o Afhankelijk van de setting
o Afhankelijk van de stijl die nodig is
▪ Vaardigheden: verbaal en non-verbale communicatie
▪ Aanpassen aan de leeftijd
• Zuigeling: kan neonaat zijn <4w, gewoon zuigeling vanaf 4w tot 1j
• Peuter: 1-2j
• Kleuter: 2-5j
• Schoolkind: 6-15j
• Adolescent: 15-17j
➔ Structuur: altijd starten met jezelf voor te stellen, vragen wie pt en wie begeleider is en wat
ze van elkaar zijn!
KOORTS
Wat zijn mogelijke oorzaken? We denken in termen van mechanismen
1. Aangeboren
o Anatomische fout
o Functionele fout
o Genetisch
➔ Verwachten we niet bij blanco voorgeschiedenis
2. Verworven
o Infectie
o Intoxicatie
o Functioneel
o Trauma
3. Combinatie: verworven op voorafbestaande
NAVRAGEN BIJ ONZE PT
- Start bij conceptie en dan chronologisch verder
- Systeemanamnese
- Reeds genomen acties
- Herhaal probleem bij begeleider en kind
1
,ANTECEDENTEN
➔ Stoppen bij huidig probleem
- Zwangerschap
o Geschiedenis kind start bij conceptie: Is dit uw eerste kindje? Is dit uw eerste
zwangerschap?
o Bv. bij 1e kindje -> G1P0A0 vlot
▪ Geen langdurige medicatie, geen ziekenhuisopname, goede groei echo’s
- Partus
o Timing
o Biometrie: gewicht, lengte en hoofdomtrek
o Apgarscore
- Zuigeling/peuter/kleuter
o Voeding
o Vaccineren
o Groeien
o Mijlpalen
OOK NOG: familiale anamnese en medicatie gebruik
→ we zoeken nr alarmsignalen of afwijkingen
LICHAMELIJK ONDERZOEK
= klinisch onderzoek
INSPECTIE
1. Bij binnenkomen
o Wandelen, gedragen, aan een handje?
o Contactmogelijkheden aftasten
• Non-verbale communicatie, lichaamstaal
• Terrible two -> bang/lastig kind -> kind negeren
2. Gericht
-> hoe ziek is de patiënt
o ABC: ademhaling, bewustzijn en circulatie
o Meten = weten
2
,ABCD-INSPECTIE
ADEMHALING
We checken
- Ademhalingsfrequentie
o Neonaat: 30-50, tachypneu > 60
o Zuigeling: 25-40, tachypneu > 50
o Jong kind (1-5j): 25-35, tachypneu > 40
o Ouder kind (> 5j): 20-25, tachypneu > 30
- Saturatie: >92%
- Ademhalingsinspanning
o Intrekkingen: intercostaal, subcostaal of suprasternaal
o Gebruik accessoire spieren
o Orthopnee -> als kind ligt kan het nt goed ademen
o Neusvleugelen
- Cyanose?
- (percussie thorax)
BEWUSTZIJN
- Rustig rond kijkend spelend
- Geïrriteerd en prikkelbaar
- Onrustig
o let op met “stoute” kinderen -> kan preshock zijn!
CIRCULATIE
- Hartritme
o Zuigelingen: 110-160
o Jonge kinderen: 95 – 150
o Oudere kinderen: 80-120
- Auscultatie
- Systolische bloeddruk
-> stijgt want grotere afstand hart - hersenen
o Zuigelingen: 80-90
o Jonge kinderen: 85-100
o Oudere kinderen: 90-110
- Capillaire refill: 5s duwen op sternum of vinger, verlengd als >2s
DEHYDRATATIE
Hoe meten? CRF, gewicht, fontanel, mucosae
Urineproductie en huidturgor stijgen pas laat
➔ Ernstig ziek of niet
o ILL symptomen: irritabilty, lethargy, low capillary refill → mogelijks pre-shock
o ABCD symptomen: arousal/alertness, breathing difficulties, color/circulation/cry,
decreased fluid intake/urine output
3
, GERICHT KLINISCH ONDERZOEK
➔ Structureel van boven naar onder
- Hoofd en hals
o Letseltjes, rode wangen, vesiculaire rash
o Lymfeklieren: meestal banaal behalve supraclaviculair!
- NKO
o Keel: doe eens een hondje na, tonsillen, strawberry tong, aften, cyanose
o Oren: als laatste, aanwezigheid lichtkegel en reliëf malleus
- Thorax en abdomen
o Inspectie
▪ Rash, purpura (glasproef), capillaire refill, café au lait vlekken
▪ DD afh. hoe rash verspreid
o Longauscultatie
▪ Volledig en symmetrisch uitvoeren, met de klok!
▪ 3 onderdelen
• Adembewegingen
o Normaal verhouding inspirium en expirium is 2/3
o Obstructie lagere luchtwegen: 2/4 → wheezing
o Obstructie hogere luchtwegen: 3/3 → stridor
• Normale longgeluiden
o Vesiculair of bronchiaal ademgeruis
• Abnormale longgeluiden
o Continu: zoals wheeze
o Discontinu: fijne en grove crepitaties
o Hart
▪ Anamnese
• Zuigelingen: uitgeput eten, abnormaal zweten, respiratory distress
• oudere kinderen: inspanningsintolerantie, abnormale vermoeidheid
▪ Auscultatie
• Met membraan en klok (apex)
• Liggend en zittend
• 2e toon is altijd gespleten!
• Uitgesproken brady- en tachycardie bij ademhaling
o Abdominaal onderzoek
▪ Inspectie: opgezet, ingevallen, hernia
▪ Palpatie: pijn, massa’s, organen in orde, PPA bij acute buik, bloedverlies of
chronische obstipatie
- Extremiteiten
o Bv. hand-voet-mond-ziekte, trommelstokvingers (wijst op cyanose)
Anamnese: lost 80% vd problemen op
- Wegen en meten
o Meten: liggend tot 2j, daarna staand Klinisch onderzoek: 15%
o Gewicht: met zo weinig mogelijk kledij
Aanvullend onderzoek: 5%
4
