Handel & sociaal recht
Ondernemingsrecht
Algemeen
o Rechtsbronnen
à Burgerlijk recht = basis
- Hoofdelijk aansprakelijk: er kan 100% aansprakelijk worden gesteld worden & 50% terug te
vorderen.
- Bij onderneming: van rechtswege = we gaan er van uit daar bestaat.
o Rechtbanken
hof van cassatie
hof van assissen hof van beroep arbeidshof
rechtbank van 1e aanleg ondernemingsrechtbank arbeidsechtbank
Politierechtbank vrederechter
o Bewijs tussen of tegen ondernemingen
a. Algemeen: soepeler & vrijer van in burgerlijk recht, verbintenissen van ondernemingen mogen
bewezen worden met getuigenbewijs & vermoedens als rechter dit kan toestaat & met anders
bepaald.
à Uitzonderlijk: vb. verzekering moet schriftelijk in 2-voud zijn.
b. Bijzonder bewijsmiddel
Vb. boekhouding of aanvaarde factuur. à Geld als bewijs.
o Onderneming
- Natuurlijk persoon met zelfstandige beroepsactiviteit: natuurlijkpersoon, vrije beroep &
bestuurder/zaakvoeder van de vennootschap.
- Privaatrechtelijke rechtspersonen: bv, nv, cv, vof, commv, vereniging & stichting.
- Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die (winst) uitkering aan vennoten tot doel heeft:
maatschap
o Statuut van onderneming
a. Toegang
Principe vrije toegang: rechtspersonen en natuurlijke personen (+18 jaar), ook getrouwd.
Niet alle activiteiten mogen uitvoeren:
- Onverenigbaarheden met bepaalde ambten. vb. accountant, advocaat of rechter
- Verbod opgelegd door de rechter als sancties vb. fraude.
, b. Verplichtingen
Inschrijving bij KBO = verplicht voor alle ondernemingen vooral leer ze hun activiteit gaan starten.
= uniek identificatienummer
- Ondernemingsnummer is niet overdraagbaar
- Moet vermelden op akte die uitgaan van ondernemingen op gebouwen, marktkramen &
vervoersmiddelen.
à Aan ondernemingsnummer is RSZ van werkgever gekoppeld.
à Btw-nummer is hetzelfde als ondernemingsnummer
c. Houder zijn van financiële rekening
d. Boekhouding voeren
e. Inschrijving bij de btw-administratie
f. Sociale zekerheid: zelfstandigen
g. Vergunningen
Bij een vrij beroep moeten we nog steeds verantwoorden dat je een diploma of zo veel jaar
beroepservaring van het vak hebt dat je zou willen doen.
Handelszaak
= Geheel van goederen samengebracht met als doel een onderneming met klanten uit baten.
à Onlichamelijk elementen vb. kanten
à Lichamelijk elementen
Waarborg op pand
Pand = een waarborg van schuldeiser met als voorwerp.
o Roerende lichamelijke of onlichamelijk goed.
o Kan ten gunstig zijn van elke schuldeiser.
o 2 mogelijkheden om een pand op te bevestigen:
1. Registratie pandrecht op lichamelijke of onlichamelijke roerende goederen in het nationaal
pandregister.
à Akte wordt ingeschreven met een termijn van 10 jaar, kan verlengd worden.
2. Pand van lichamelijke roerend goed kan gevestigd worden door buitenzitstelling.
à Wordt gegeven aan een derde of schuldeiser. Handelstussenpersonen
= een zelfstandige ≠ werknemer & wordt betaald voor zijn prestaties door de opdrachtgever.
Handelsagent X O X
Hij handelt in naam & voor (opdrachtgever) (handelsagent) (klant)
rekening van opdrachtgever. à
Permanent band met
opdrachtgever. = vertegenwoordig
Vb. Verzekeringsagent KBC
Commissionair
Handelt in eigen naam met contractpartijen maar is voor rekening van opdrachtgevers.
o ≠ Vertegenwoordigsbevoegheid tegen over de opdrachtgever.
o Verbindt enkel hem zelf met een overeenkomst.
o ≠ Duurzame band met opdrachtgevers.
Voorbeeld: goederen naar China gebracht worden. Commissionair regelt contracten (die nodig zijn) in
eigen naam af & laat die betalen door de opdrachtgever met commissie.
,o Verplichtingen: uitvoering opdracht = volgen van instructies
- Geheimhoudingsplicht
- Verantwoordingsplicht t.o.v opdrachtgever
- Informatieplicht t.o.v opdrachtgever
o Verplichtingen opdrachtgever:
- Handelscontract sluiten met commissionair
- Commissie loon & kosten betalen
Makelaar
o Makelaar bemiddelt & zoekt contractpartij voor opdrachtgever
o Vertegenwoordigd niemand mits volmacht
o ≠ Duurzame band met opdrachtgever
Intellectueel eigendomsrecht
= creaties van menselijke geest die beschermend worden, zodat enkel de ‘schepper’ van deze zaken of
diegene die toelating heeft gekregen, er gebruik van mag maken.
- Monopolierechten of exclusieve rechten die in tijd & ruimte beperkt zijn.
- Marktwaarde
Bescherming
3 niveaus: nationaal, Europa, buiten Europa
o Octrooi
= een nieuwe uitvinding.
- Eerst bescherming aanvoeren = formeel à bij FOD-economie
- Moet spectaculair zijn, nieuw, industrieel toepasbaar zijn
à Na 20 jaar: bescherming gedaan, bij medicatie = 25 jaar
o Merk
à Benelux (EU = gemeenschapsmerk)
= een teken, omschrijving, onderscheiden & zijn op moment dat gevraagd wordt.
- Naar Benelux bureau voor intellectuele eigendom.
- 10 jaar & kan met 10 jaar verlengd worden (elke keer op opnieuw)
- Kan individu zijn maar ook product gericht
o Tekening & modellen
à Benelux (EU = gemeenschapsmerk)
= nieuw design = uiterlijk
- 5 jaar & max voor 25 jaar.
- Naar Benelux-bureau door intellectuele eigendom aanvragen
o Auteursrecht
à Belgische wet
= intellectuele inspanning & een persoonlijke stempel
- Geen formele voorwaarden
- Auteursrecht blijft behouden: gedurende heel het leven & na het overlijden, gedurende 70 jaar.
, Ondernemingen in moeilijkheden
1. Toepassingsgebied: ondernemingen
o Zelfstandige: handelaar, vrije beroep & zaakvoeder/bestuurder
o Rechtspersonen: bv, cv, nv, commv, vof, vzw & stichting
o Maatschap
2. 2-luiken van de wet
o Poging tot redding van onderneming in moeilijkheden.
o Faillissement = onderneming niet meer te redden.
- Snel mogelijk te verwijderen van de markt om marktverstoring tot minimum te beperken.
- = collectief beslag <-> schuldeisers met oog op betalingsschulden.
3. Preventie
a. Alarm procedure
o Cijfer beroepers moeten het bestuur van de onderneming inlichting, over de feiten die de
onderneming in het gedrag kan brengen.
o Bij geen gevolg wordt gegeven binnen de 1 maand zal de voorzitter ondernemingsrechtbank
schriftelijk ingelicht worden.
b. Opvolging door onderneming
o Verzameling van verontrustende gegeven
o Alarm gaat af bij:
- Belastingen
- Sociale bijdrage (rsz)
- Schuldeisers
- Belastingverrichtingen
à Bij het niet betalen
Wat kan jezelf doen om het te voorkomen?
o Jaarrekening na kijken KBO
o Inhoudsplicht checken bij betaling facturen o.m. voor werken aan onroerende goederen.
à rsz & belastingen in orde?
o Betaal nooit wanneer je een rood vakje hebt à hoofdelijk aansprakelijk: ¼ voor de rsz & belastingen
4. Mogelijkheden om de onderneming te redden
Mogelijkheden om de niet gerechtelijke Gerechtelijke reorganisatie door
procedure
o Ondernemingsbemiddelaar o Middellijk akkoord: minst. 2 schuldeisers
o Middellijke akkoord: minst. 2 schuldeisers o Collectief akkoord
o Door overdracht onder gerechtelijk gezag
+ kwijt scheiding
Schuldenaar met natuurlijk persoon + ≠ grote
fout.
Wetgeving: onderneming + continuïteit = bedreigd
Ondernemingsrecht
Algemeen
o Rechtsbronnen
à Burgerlijk recht = basis
- Hoofdelijk aansprakelijk: er kan 100% aansprakelijk worden gesteld worden & 50% terug te
vorderen.
- Bij onderneming: van rechtswege = we gaan er van uit daar bestaat.
o Rechtbanken
hof van cassatie
hof van assissen hof van beroep arbeidshof
rechtbank van 1e aanleg ondernemingsrechtbank arbeidsechtbank
Politierechtbank vrederechter
o Bewijs tussen of tegen ondernemingen
a. Algemeen: soepeler & vrijer van in burgerlijk recht, verbintenissen van ondernemingen mogen
bewezen worden met getuigenbewijs & vermoedens als rechter dit kan toestaat & met anders
bepaald.
à Uitzonderlijk: vb. verzekering moet schriftelijk in 2-voud zijn.
b. Bijzonder bewijsmiddel
Vb. boekhouding of aanvaarde factuur. à Geld als bewijs.
o Onderneming
- Natuurlijk persoon met zelfstandige beroepsactiviteit: natuurlijkpersoon, vrije beroep &
bestuurder/zaakvoeder van de vennootschap.
- Privaatrechtelijke rechtspersonen: bv, nv, cv, vof, commv, vereniging & stichting.
- Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die (winst) uitkering aan vennoten tot doel heeft:
maatschap
o Statuut van onderneming
a. Toegang
Principe vrije toegang: rechtspersonen en natuurlijke personen (+18 jaar), ook getrouwd.
Niet alle activiteiten mogen uitvoeren:
- Onverenigbaarheden met bepaalde ambten. vb. accountant, advocaat of rechter
- Verbod opgelegd door de rechter als sancties vb. fraude.
, b. Verplichtingen
Inschrijving bij KBO = verplicht voor alle ondernemingen vooral leer ze hun activiteit gaan starten.
= uniek identificatienummer
- Ondernemingsnummer is niet overdraagbaar
- Moet vermelden op akte die uitgaan van ondernemingen op gebouwen, marktkramen &
vervoersmiddelen.
à Aan ondernemingsnummer is RSZ van werkgever gekoppeld.
à Btw-nummer is hetzelfde als ondernemingsnummer
c. Houder zijn van financiële rekening
d. Boekhouding voeren
e. Inschrijving bij de btw-administratie
f. Sociale zekerheid: zelfstandigen
g. Vergunningen
Bij een vrij beroep moeten we nog steeds verantwoorden dat je een diploma of zo veel jaar
beroepservaring van het vak hebt dat je zou willen doen.
Handelszaak
= Geheel van goederen samengebracht met als doel een onderneming met klanten uit baten.
à Onlichamelijk elementen vb. kanten
à Lichamelijk elementen
Waarborg op pand
Pand = een waarborg van schuldeiser met als voorwerp.
o Roerende lichamelijke of onlichamelijk goed.
o Kan ten gunstig zijn van elke schuldeiser.
o 2 mogelijkheden om een pand op te bevestigen:
1. Registratie pandrecht op lichamelijke of onlichamelijke roerende goederen in het nationaal
pandregister.
à Akte wordt ingeschreven met een termijn van 10 jaar, kan verlengd worden.
2. Pand van lichamelijke roerend goed kan gevestigd worden door buitenzitstelling.
à Wordt gegeven aan een derde of schuldeiser. Handelstussenpersonen
= een zelfstandige ≠ werknemer & wordt betaald voor zijn prestaties door de opdrachtgever.
Handelsagent X O X
Hij handelt in naam & voor (opdrachtgever) (handelsagent) (klant)
rekening van opdrachtgever. à
Permanent band met
opdrachtgever. = vertegenwoordig
Vb. Verzekeringsagent KBC
Commissionair
Handelt in eigen naam met contractpartijen maar is voor rekening van opdrachtgevers.
o ≠ Vertegenwoordigsbevoegheid tegen over de opdrachtgever.
o Verbindt enkel hem zelf met een overeenkomst.
o ≠ Duurzame band met opdrachtgevers.
Voorbeeld: goederen naar China gebracht worden. Commissionair regelt contracten (die nodig zijn) in
eigen naam af & laat die betalen door de opdrachtgever met commissie.
,o Verplichtingen: uitvoering opdracht = volgen van instructies
- Geheimhoudingsplicht
- Verantwoordingsplicht t.o.v opdrachtgever
- Informatieplicht t.o.v opdrachtgever
o Verplichtingen opdrachtgever:
- Handelscontract sluiten met commissionair
- Commissie loon & kosten betalen
Makelaar
o Makelaar bemiddelt & zoekt contractpartij voor opdrachtgever
o Vertegenwoordigd niemand mits volmacht
o ≠ Duurzame band met opdrachtgever
Intellectueel eigendomsrecht
= creaties van menselijke geest die beschermend worden, zodat enkel de ‘schepper’ van deze zaken of
diegene die toelating heeft gekregen, er gebruik van mag maken.
- Monopolierechten of exclusieve rechten die in tijd & ruimte beperkt zijn.
- Marktwaarde
Bescherming
3 niveaus: nationaal, Europa, buiten Europa
o Octrooi
= een nieuwe uitvinding.
- Eerst bescherming aanvoeren = formeel à bij FOD-economie
- Moet spectaculair zijn, nieuw, industrieel toepasbaar zijn
à Na 20 jaar: bescherming gedaan, bij medicatie = 25 jaar
o Merk
à Benelux (EU = gemeenschapsmerk)
= een teken, omschrijving, onderscheiden & zijn op moment dat gevraagd wordt.
- Naar Benelux bureau voor intellectuele eigendom.
- 10 jaar & kan met 10 jaar verlengd worden (elke keer op opnieuw)
- Kan individu zijn maar ook product gericht
o Tekening & modellen
à Benelux (EU = gemeenschapsmerk)
= nieuw design = uiterlijk
- 5 jaar & max voor 25 jaar.
- Naar Benelux-bureau door intellectuele eigendom aanvragen
o Auteursrecht
à Belgische wet
= intellectuele inspanning & een persoonlijke stempel
- Geen formele voorwaarden
- Auteursrecht blijft behouden: gedurende heel het leven & na het overlijden, gedurende 70 jaar.
, Ondernemingen in moeilijkheden
1. Toepassingsgebied: ondernemingen
o Zelfstandige: handelaar, vrije beroep & zaakvoeder/bestuurder
o Rechtspersonen: bv, cv, nv, commv, vof, vzw & stichting
o Maatschap
2. 2-luiken van de wet
o Poging tot redding van onderneming in moeilijkheden.
o Faillissement = onderneming niet meer te redden.
- Snel mogelijk te verwijderen van de markt om marktverstoring tot minimum te beperken.
- = collectief beslag <-> schuldeisers met oog op betalingsschulden.
3. Preventie
a. Alarm procedure
o Cijfer beroepers moeten het bestuur van de onderneming inlichting, over de feiten die de
onderneming in het gedrag kan brengen.
o Bij geen gevolg wordt gegeven binnen de 1 maand zal de voorzitter ondernemingsrechtbank
schriftelijk ingelicht worden.
b. Opvolging door onderneming
o Verzameling van verontrustende gegeven
o Alarm gaat af bij:
- Belastingen
- Sociale bijdrage (rsz)
- Schuldeisers
- Belastingverrichtingen
à Bij het niet betalen
Wat kan jezelf doen om het te voorkomen?
o Jaarrekening na kijken KBO
o Inhoudsplicht checken bij betaling facturen o.m. voor werken aan onroerende goederen.
à rsz & belastingen in orde?
o Betaal nooit wanneer je een rood vakje hebt à hoofdelijk aansprakelijk: ¼ voor de rsz & belastingen
4. Mogelijkheden om de onderneming te redden
Mogelijkheden om de niet gerechtelijke Gerechtelijke reorganisatie door
procedure
o Ondernemingsbemiddelaar o Middellijk akkoord: minst. 2 schuldeisers
o Middellijke akkoord: minst. 2 schuldeisers o Collectief akkoord
o Door overdracht onder gerechtelijk gezag
+ kwijt scheiding
Schuldenaar met natuurlijk persoon + ≠ grote
fout.
Wetgeving: onderneming + continuïteit = bedreigd
