PSYCHOLOGIE
Inhoud
1) INLEIDING
Waarom het vak psychologie in een opleiding journalistiek?
• Journalistiek bericht over menselijk gedrag psychologie verklaart gedrag
• Doel: nadenken over gedrag in de maatschappij en dat gedrag proberen verklaren vanuit de
psychologie als humane wetenschap
1.1) Wat is psychologie?
Definitie
• Psychologie = studie van gedrag
• Gaat niet over goed & slecht wel over normaal & niet normaal
• “Psychologie heeft als uitgangspunt het bestuderen van het gedrag van het normale individu en
de rol die het psyche daarbij speelt”
• Een éénduidige en allesomvattende definitie geven is vrijwel onmogelijk
Psychologie is pluralistisch
= Er zijn meerdere manieren om naar iets te kijken of iets te verklaren
• Psychologie is geen harde/exacte wetenschap maar menswetenschap
• Wel objectief want gebaseerd op vaststellingen over gedrag dat meermaals werd vastgesteld
• Universeel
Psyche
= datgene dat werkzaam is in de hersenen maar niet gelijk is aan de fysiologische processen in de
hersenen
Vb: eten
• We eten omdat we honger hebben
• Honger = signaal van receptoren in de maag (fysiologisch)
• Maar er is geen fysiologische verklaring voor:
- Zin in eten zonder honger Wordt bepaald door
- Zin in zout of zoet ons psyche
Synoniemen voor psyche:
• Ziel
• Geest
• Levensprincipe
• Bewustzijn
• Innerlijk
• Hersenen
1
Psychologie
,1.2) Gedrag verklaren
Het bio-psycho-sociaal model
We bekijken gedrag vanuit een BIO-PSYCHO-SOCIAAL model
• Bio: genetische, aanleg = NATURE
• Psycho: persoonlijke verwerking = PSYCHE
• Sociaal: context, omgeving = NURTURE
Ontstaan nature-nurture debat
Normaal vs. niet normaal gedrag
Grens tussen normaal en abnormaal is niet makkelijk te trekken
Experiment Rosenhan (1973)
• Doel: Wat is de betrouwbaarheid van psychiatrische diagnoses?
• Belangrijke en invloedrijke kritiek op psychiatrie
• “normaal” is niet objectief vaststelbaar
• 2 delen:
- Deel 1: De pseudopatiënten veinsden hallucinaties om psychiatrische ziekenhuizen binnen
te gaan, maar gedroegen zich daarna normaal. Ze werden gediagnosticeerd met
psychiatrische stoornissen en kregen antipsychotische medicatie.
- Deel 2: Psychiatrische instellingen werden uitgedaagd om pseudopatiënten te ontdekken.
Diverse patiënten werden als pseudopatiënt benoemd maar in realiteit waren er geen
pseudo-patiënten
1.3) Psychologie als wetenschap
“Wetenschap is systematisch verkregen, geordend en controleerbare menselijke kennis”
Intuïtieve mensenkennis Wetenschappelijke mensenkennis
Door ervaring verzameld Methodologisch verzameld:
- Voelen en denken - Experiment
- Observatie
- Vragenlijst
- Case study
- Correlatiestudie
P4-5
2
Psychologie
, Bv. Klassen observeren en vaststellen dat jongens minder lang stil zitten dan
meisjes
Bv. Een groep die
naar een agressieve
film kijkt en een
groep die naar een
gewoon
programma kijkt. De
hypothese is dat de groep
die de agressieve film kijkt
ook op straat
agressief is.
Bv. Een groep die naar een agressieve film kijkt en een groep die naar een gewoon
programma kijkt. De hypothese is dat de groep die de agressieve film kijkt ook op straat
agressief is.
Bv. Een groep die
naar een agressieve
film kijkt en een
groep die naar een
gewoon
3
Psychologie
Inhoud
1) INLEIDING
Waarom het vak psychologie in een opleiding journalistiek?
• Journalistiek bericht over menselijk gedrag psychologie verklaart gedrag
• Doel: nadenken over gedrag in de maatschappij en dat gedrag proberen verklaren vanuit de
psychologie als humane wetenschap
1.1) Wat is psychologie?
Definitie
• Psychologie = studie van gedrag
• Gaat niet over goed & slecht wel over normaal & niet normaal
• “Psychologie heeft als uitgangspunt het bestuderen van het gedrag van het normale individu en
de rol die het psyche daarbij speelt”
• Een éénduidige en allesomvattende definitie geven is vrijwel onmogelijk
Psychologie is pluralistisch
= Er zijn meerdere manieren om naar iets te kijken of iets te verklaren
• Psychologie is geen harde/exacte wetenschap maar menswetenschap
• Wel objectief want gebaseerd op vaststellingen over gedrag dat meermaals werd vastgesteld
• Universeel
Psyche
= datgene dat werkzaam is in de hersenen maar niet gelijk is aan de fysiologische processen in de
hersenen
Vb: eten
• We eten omdat we honger hebben
• Honger = signaal van receptoren in de maag (fysiologisch)
• Maar er is geen fysiologische verklaring voor:
- Zin in eten zonder honger Wordt bepaald door
- Zin in zout of zoet ons psyche
Synoniemen voor psyche:
• Ziel
• Geest
• Levensprincipe
• Bewustzijn
• Innerlijk
• Hersenen
1
Psychologie
,1.2) Gedrag verklaren
Het bio-psycho-sociaal model
We bekijken gedrag vanuit een BIO-PSYCHO-SOCIAAL model
• Bio: genetische, aanleg = NATURE
• Psycho: persoonlijke verwerking = PSYCHE
• Sociaal: context, omgeving = NURTURE
Ontstaan nature-nurture debat
Normaal vs. niet normaal gedrag
Grens tussen normaal en abnormaal is niet makkelijk te trekken
Experiment Rosenhan (1973)
• Doel: Wat is de betrouwbaarheid van psychiatrische diagnoses?
• Belangrijke en invloedrijke kritiek op psychiatrie
• “normaal” is niet objectief vaststelbaar
• 2 delen:
- Deel 1: De pseudopatiënten veinsden hallucinaties om psychiatrische ziekenhuizen binnen
te gaan, maar gedroegen zich daarna normaal. Ze werden gediagnosticeerd met
psychiatrische stoornissen en kregen antipsychotische medicatie.
- Deel 2: Psychiatrische instellingen werden uitgedaagd om pseudopatiënten te ontdekken.
Diverse patiënten werden als pseudopatiënt benoemd maar in realiteit waren er geen
pseudo-patiënten
1.3) Psychologie als wetenschap
“Wetenschap is systematisch verkregen, geordend en controleerbare menselijke kennis”
Intuïtieve mensenkennis Wetenschappelijke mensenkennis
Door ervaring verzameld Methodologisch verzameld:
- Voelen en denken - Experiment
- Observatie
- Vragenlijst
- Case study
- Correlatiestudie
P4-5
2
Psychologie
, Bv. Klassen observeren en vaststellen dat jongens minder lang stil zitten dan
meisjes
Bv. Een groep die
naar een agressieve
film kijkt en een
groep die naar een
gewoon
programma kijkt. De
hypothese is dat de groep
die de agressieve film kijkt
ook op straat
agressief is.
Bv. Een groep die naar een agressieve film kijkt en een groep die naar een gewoon
programma kijkt. De hypothese is dat de groep die de agressieve film kijkt ook op straat
agressief is.
Bv. Een groep die
naar een agressieve
film kijkt en een
groep die naar een
gewoon
3
Psychologie
