BEDRIJFSMANAGEMENT:
RECHTSPRAKTIJK
Karel de Grote Hogeschool
Shania Vandenbergh
Academiejaar 2022 – 2023
SOCIAAL RECHT
Samenvatting
,Inhoudsopgave
1 Deel 1: Inleiding ............................................................................................................................... 1
1.1 Hoofdstuk 1: Wat is sociale wetgeving eigenlijk? ............................................................... 1
1.2 Bronnen van sociale wetgeving .......................................................................................... 2
2 Deel 2: Arbeidsrecht ........................................................................................................................ 5
2.1 Algemene bepalingen van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 ....................... 5
2.1.1 Toepassingsgebied van de AOW ............................................................................... 5
2.1.2 Het aangaan van de AO ............................................................................................ 6
2.1.3 Soorten arbeidsovereenkomsten ............................................................................. 6
2.1.3.1 Soorten naargelang de beoogde arbeid (inhoud) ................................ 6
2.1.3.2 Soorten naargelang de duur van de overeenkomst (duur) .................. 9
2.1.3.2.1 Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ........................ 9
2.1.3.2.2 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd ............................ 9
2.1.3.3 Soorten naargelang de omvang van het werk ................................... 10
2.1.3.4 Soorten naargelang de wijze van totstandkoming ............................. 11
2.2 Dwingend karakter van de arbeidsovereenkomst ............................................................ 11
2.2.1 Dwingend recht, suppletoire bepalingen en openbare orde ................................. 11
2.3 Uitvoering van de arbeidsovereenkomst .......................................................................... 12
2.3.1 Verplichtingen van beide partijen........................................................................... 12
2.3.1.1 De goede trouw in de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ........ 12
2.3.1.2 Wederzijdse eerbied en achting......................................................... 12
2.3.1.3 Psychosociale risico’s op het werk ..................................................... 12
2.3.2 Verplichtingen van de werknemer.......................................................................... 14
2.3.2.1 Arbeid verrichten ............................................................................... 14
2.3.2.2 Bevelen en instructies ........................................................................ 14
2.3.2.3 Veiligheid ............................................................................................ 15
2.3.2.4 Arbeidsgereedschap........................................................................... 15
2.3.2.5 Concurrentie ...................................................................................... 15
2.3.3 Verplichtingen van de werkgever ........................................................................... 15
2.3.3.1 Arbeid verschaffen ............................................................................. 15
2.3.3.2 Hulp .................................................................................................... 15
2.3.3.3 Veiligheid en gezondheid ................................................................... 15
2.3.3.4 Loon.................................................................................................... 15
2.3.3.5 Huisvesting en voeding (minder belangrijkrijk, komt niet vaak voor) 16
2.3.3.6 Geloofsplichten en burgerlijke plichten ............................................. 16
2.3.3.7 Onthaal............................................................................................... 16
1
, 2.3.3.8 Arbeidsgereedschap........................................................................... 16
2.3.3.9 Documenten....................................................................................... 16
2.3.4 Aansprakelijkheid van de partijen .......................................................................... 16
2.3.4.1 Aansprakelijkheid van de werkgever.................................................. 18
2.3.4.2 Aansprakelijkheid van de werknemer ................................................ 18
2.4 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst .............................................. 19
2.4.1 Het begrip “schorsing” ........................................................................................... 19
2.4.2 Overmacht .............................................................................................................. 19
2.4.2.1 Begrip ................................................................................................. 19
2.4.2.2 Gevolgen ............................................................................................ 20
2.4.2.3 Recht op werkloosheidsuitkeringen ................................................... 20
2.4.3 Het gewaarborgd dagloon ...................................................................................... 21
2.4.4 Arbeidsongeschiktheid ........................................................................................... 21
2.4.4.1 Schorsing ............................................................................................ 21
2.4.4.2 Verplichtingen van de werknemer ..................................................... 22
2.4.4.3 Controle door de werkgever: de controlegeneeskunde .................... 23
2.4.4.4 Betwisting van medische aard ........................................................... 24
2.4.4.5 Gewaarborgd loon ............................................................................. 24
2.4.4.6 Het bedrag van het gewaarborgd dagloon ........................................ 24
2.4.4.6.1 Bedrag van het gewaarborgd loon voor bedienden ........... 24
2.4.4.6.2 Bedrag van het gewaarborgd loon voor werklieden
(arbeiders) .......................................................................................... 25
2.4.4.7 Re-integratietraject voor langdurig zieke werknemers ...................... 26
2.4.4.8 Niet in de cursus: En hoe zit het bij studenten met AO voor
tewerkstelling van studenten? ............................................................................. 26
2.4.5 Jaarlijkse vakantie (zie volgend hoofdstuk) ............................................................ 27
2.4.6 Zwangerschaps- en bevallingsrust .......................................................................... 27
2.4.6.1 Periode van schorsing ........................................................................ 27
2.4.6.2 Overdracht prenatale naar postnatale periode ................................. 28
2.4.6.3 Verlofdagen postnatale rust ............................................................... 29
2.4.6.4 Verlening in postnatale rust ............................................................... 30
2.4.6.5 Uitkeringen tijdens het moederschapsverlof ..................................... 31
2.4.6.6 Bescherming tegen ontslag ................................................................ 31
2.4.6.7 Zwangerschapsonderzoeken .............................................................. 31
2.4.6.8 Borstvoedingspauzes.......................................................................... 32
2.4.6.9 Borstvoedingsverlof ........................................................................... 32
2
, 2.4.7 Kort verzuim (of klein verlet) .................................................................................. 32
2.4.7.1 Geboorteverlof ................................................................................... 32
2.4.7.2 Adoptieverlof ..................................................................................... 32
2.5 Jaarlijkse vakantie ............................................................................................................. 33
2.5.1 Algemene principes ................................................................................................ 33
2.5.2 Met arbeid gelijkgestelde dagen ............................................................................ 33
2.5.3 Vakantieduur voor arbeiders .................................................................................. 34
2.5.4 Vakantieduur voor bedienden................................................................................ 35
2.5.5 Vakantiegeld voor arbeiders................................................................................... 36
2.5.6 Vakantiegeld voor bedienden................................................................................. 36
2.5.7 Jeugdvakantie ......................................................................................................... 37
2.5.8 Aanvullende vakantie ............................................................................................. 38
2.6 Einde van de arbeidsovereenkomst .................................................................................. 40
2.6.1 Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging .............................................. 40
2.6.1.1 Wederzijdse toestemming ................................................................. 40
2.6.1.2 Overmacht.......................................................................................... 40
2.6.1.3 Ontbindend beding ............................................................................ 41
2.6.1.4 Afloop van de termijn of voltooiing van het afgesproken werk: ........ 41
2.6.2 Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag door opzeg............................. 41
2.6.2.1 Ontslag ............................................................................................... 42
2.6.2.2 Opzeg: 3 data ..................................................................................... 42
2.6.2.3 Wijze van kennisgeving van de opzeg ................................................ 43
2.6.2.4 Inhoud ................................................................................................ 43
2.6.2.5 Opzegtermijn ...................................................................................... 44
2.6.2.5.1 Begrip.................................................................................. 44
2.6.2.5.2 Aanvang van de opzegtermijn ............................................ 44
2.6.2.5.3 Belang van de anciënniteit voor de duur van de
opzegtermijn ...................................................................................... 44
2.6.2.5.4 Duur van de opzegtermijn: algemeen ................................ 45
2.6.2.5.5 Overgangsregeling: arbeidscontracten aangevat voor 1
januari 2014 ....................................................................................... 45
A. Algemeen: berekening in 3 stappen...................................... 45
B. Stap 1 : overgangsregeling bedienden (aanwerving tot
31/12/2013) ............................................................................... 46
C. Stap 1 : overgangsregeling arbeiders (aanwerving tot
31/12/2013) ............................................................................... 47
3
RECHTSPRAKTIJK
Karel de Grote Hogeschool
Shania Vandenbergh
Academiejaar 2022 – 2023
SOCIAAL RECHT
Samenvatting
,Inhoudsopgave
1 Deel 1: Inleiding ............................................................................................................................... 1
1.1 Hoofdstuk 1: Wat is sociale wetgeving eigenlijk? ............................................................... 1
1.2 Bronnen van sociale wetgeving .......................................................................................... 2
2 Deel 2: Arbeidsrecht ........................................................................................................................ 5
2.1 Algemene bepalingen van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 ....................... 5
2.1.1 Toepassingsgebied van de AOW ............................................................................... 5
2.1.2 Het aangaan van de AO ............................................................................................ 6
2.1.3 Soorten arbeidsovereenkomsten ............................................................................. 6
2.1.3.1 Soorten naargelang de beoogde arbeid (inhoud) ................................ 6
2.1.3.2 Soorten naargelang de duur van de overeenkomst (duur) .................. 9
2.1.3.2.1 Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ........................ 9
2.1.3.2.2 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd ............................ 9
2.1.3.3 Soorten naargelang de omvang van het werk ................................... 10
2.1.3.4 Soorten naargelang de wijze van totstandkoming ............................. 11
2.2 Dwingend karakter van de arbeidsovereenkomst ............................................................ 11
2.2.1 Dwingend recht, suppletoire bepalingen en openbare orde ................................. 11
2.3 Uitvoering van de arbeidsovereenkomst .......................................................................... 12
2.3.1 Verplichtingen van beide partijen........................................................................... 12
2.3.1.1 De goede trouw in de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ........ 12
2.3.1.2 Wederzijdse eerbied en achting......................................................... 12
2.3.1.3 Psychosociale risico’s op het werk ..................................................... 12
2.3.2 Verplichtingen van de werknemer.......................................................................... 14
2.3.2.1 Arbeid verrichten ............................................................................... 14
2.3.2.2 Bevelen en instructies ........................................................................ 14
2.3.2.3 Veiligheid ............................................................................................ 15
2.3.2.4 Arbeidsgereedschap........................................................................... 15
2.3.2.5 Concurrentie ...................................................................................... 15
2.3.3 Verplichtingen van de werkgever ........................................................................... 15
2.3.3.1 Arbeid verschaffen ............................................................................. 15
2.3.3.2 Hulp .................................................................................................... 15
2.3.3.3 Veiligheid en gezondheid ................................................................... 15
2.3.3.4 Loon.................................................................................................... 15
2.3.3.5 Huisvesting en voeding (minder belangrijkrijk, komt niet vaak voor) 16
2.3.3.6 Geloofsplichten en burgerlijke plichten ............................................. 16
2.3.3.7 Onthaal............................................................................................... 16
1
, 2.3.3.8 Arbeidsgereedschap........................................................................... 16
2.3.3.9 Documenten....................................................................................... 16
2.3.4 Aansprakelijkheid van de partijen .......................................................................... 16
2.3.4.1 Aansprakelijkheid van de werkgever.................................................. 18
2.3.4.2 Aansprakelijkheid van de werknemer ................................................ 18
2.4 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst .............................................. 19
2.4.1 Het begrip “schorsing” ........................................................................................... 19
2.4.2 Overmacht .............................................................................................................. 19
2.4.2.1 Begrip ................................................................................................. 19
2.4.2.2 Gevolgen ............................................................................................ 20
2.4.2.3 Recht op werkloosheidsuitkeringen ................................................... 20
2.4.3 Het gewaarborgd dagloon ...................................................................................... 21
2.4.4 Arbeidsongeschiktheid ........................................................................................... 21
2.4.4.1 Schorsing ............................................................................................ 21
2.4.4.2 Verplichtingen van de werknemer ..................................................... 22
2.4.4.3 Controle door de werkgever: de controlegeneeskunde .................... 23
2.4.4.4 Betwisting van medische aard ........................................................... 24
2.4.4.5 Gewaarborgd loon ............................................................................. 24
2.4.4.6 Het bedrag van het gewaarborgd dagloon ........................................ 24
2.4.4.6.1 Bedrag van het gewaarborgd loon voor bedienden ........... 24
2.4.4.6.2 Bedrag van het gewaarborgd loon voor werklieden
(arbeiders) .......................................................................................... 25
2.4.4.7 Re-integratietraject voor langdurig zieke werknemers ...................... 26
2.4.4.8 Niet in de cursus: En hoe zit het bij studenten met AO voor
tewerkstelling van studenten? ............................................................................. 26
2.4.5 Jaarlijkse vakantie (zie volgend hoofdstuk) ............................................................ 27
2.4.6 Zwangerschaps- en bevallingsrust .......................................................................... 27
2.4.6.1 Periode van schorsing ........................................................................ 27
2.4.6.2 Overdracht prenatale naar postnatale periode ................................. 28
2.4.6.3 Verlofdagen postnatale rust ............................................................... 29
2.4.6.4 Verlening in postnatale rust ............................................................... 30
2.4.6.5 Uitkeringen tijdens het moederschapsverlof ..................................... 31
2.4.6.6 Bescherming tegen ontslag ................................................................ 31
2.4.6.7 Zwangerschapsonderzoeken .............................................................. 31
2.4.6.8 Borstvoedingspauzes.......................................................................... 32
2.4.6.9 Borstvoedingsverlof ........................................................................... 32
2
, 2.4.7 Kort verzuim (of klein verlet) .................................................................................. 32
2.4.7.1 Geboorteverlof ................................................................................... 32
2.4.7.2 Adoptieverlof ..................................................................................... 32
2.5 Jaarlijkse vakantie ............................................................................................................. 33
2.5.1 Algemene principes ................................................................................................ 33
2.5.2 Met arbeid gelijkgestelde dagen ............................................................................ 33
2.5.3 Vakantieduur voor arbeiders .................................................................................. 34
2.5.4 Vakantieduur voor bedienden................................................................................ 35
2.5.5 Vakantiegeld voor arbeiders................................................................................... 36
2.5.6 Vakantiegeld voor bedienden................................................................................. 36
2.5.7 Jeugdvakantie ......................................................................................................... 37
2.5.8 Aanvullende vakantie ............................................................................................. 38
2.6 Einde van de arbeidsovereenkomst .................................................................................. 40
2.6.1 Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging .............................................. 40
2.6.1.1 Wederzijdse toestemming ................................................................. 40
2.6.1.2 Overmacht.......................................................................................... 40
2.6.1.3 Ontbindend beding ............................................................................ 41
2.6.1.4 Afloop van de termijn of voltooiing van het afgesproken werk: ........ 41
2.6.2 Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag door opzeg............................. 41
2.6.2.1 Ontslag ............................................................................................... 42
2.6.2.2 Opzeg: 3 data ..................................................................................... 42
2.6.2.3 Wijze van kennisgeving van de opzeg ................................................ 43
2.6.2.4 Inhoud ................................................................................................ 43
2.6.2.5 Opzegtermijn ...................................................................................... 44
2.6.2.5.1 Begrip.................................................................................. 44
2.6.2.5.2 Aanvang van de opzegtermijn ............................................ 44
2.6.2.5.3 Belang van de anciënniteit voor de duur van de
opzegtermijn ...................................................................................... 44
2.6.2.5.4 Duur van de opzegtermijn: algemeen ................................ 45
2.6.2.5.5 Overgangsregeling: arbeidscontracten aangevat voor 1
januari 2014 ....................................................................................... 45
A. Algemeen: berekening in 3 stappen...................................... 45
B. Stap 1 : overgangsregeling bedienden (aanwerving tot
31/12/2013) ............................................................................... 46
C. Stap 1 : overgangsregeling arbeiders (aanwerving tot
31/12/2013) ............................................................................... 47
3
