INLEIDING
INTELLECTUELE EIGENDOMSRECHTEN
DEFINITIE
- Uitzondering op vrijheid van onderneming
= vrijheid van handel, kopie…
Bv: je bent vrij als handelaar om klanten weg te halen bij een andere handelaar
MAAR: IER en oneerlijke machtspraktijken zijn een uitzondering
- Intellectuele eigendomsrechten zijn
- Exclusieve verbodsrechten
= recht waar je anderen mee kunt stoppen van iets te doen
= exclusief > jij bent de enige die dat recht kan doen gelden
= negatief recht
- Die bij de wet worden verleend
- En die een tijdelijke bescherming creëren
= exclusief verbodsrecht is niet voor altijd
Bv: auteursrecht stopt 70 jaar na dood, octrooi duurt 20 jaar na aanvraag
MAAR: bij merkrecht kan je steeds bijbetalen voor meer jaren recht
Relatieve tijdelijkheid
- Van een creatie (onlichamelijke zaken)
= betrekking op iets wat je niet kan vastpakken
Bv: recht op onderscheidend vermogen van een merk
Als je merk zijn onderscheidend vermogen verloren heeft dan
kan je er geen recht meer op krijgen
= wel absolute tijdelijkheid
- Immateriële goederen
- Eigendomsrecht op creatie van intellect
- Vorm nodig > geen bescherming van ideeën
= ideeën moeten concreet genoeg zijn om aan voorwaarden te voldoen
- Geldig in een bepaald territorium
WAAROM
Praktische redenen Beleidsredenen
Voorwerp is niet tastbaar => fysieke bescherming is niet mogelijk Focus op culturele en sociale vooruitgang: stimuleren van
creativiteit
Eenmaal voorwerp publiek is, is controle niet meer mogelijk Focus op technologische vooruitgang: stimuleren van innovatie
(zeker digitaal) Evenwicht tussen publieke en private belangen
Bv: octrooi heeft patent bargain => exclusief recht
in ruil voor openbaarmaking van uitvinding
SOORTEN
Auteursrecht Originele werken van letterkunde Ontstaat automatisch IER sensu stricto
of kunst Focus op creativiteit
Octrooi Technologische uitvindingen Registratie Industriële
Merk Onderscheidende tekens Registratie eigendomsrechten
Focus op innovatie
! vele IER op één product mogelijk !
1
,COMPLEMENTEN VAN IER
1) Oneerlijke machtspraktijken
2) Bedrijfsgeheimen
- Het is geheim
- Informatie/knowhow die je binnen je bedrijf houdt
Als iemand het afneemt, dan is die in fout
Gebruiken als complement op bescherming
MAAR: soms niet mogelijk door patent bargain om octrooi te krijgen
In dit geval is het een alternatief ipv een aanvulling
EVOLUTIE DOORHEEN DE JAREN
- Materialistische en tastbare gegeven van een bedrijf is minder => meer ontastbare goederen
- Fases van planning en strategie zijn heel belangrijk (welk IER wil je en wat wil je ermee doen?)
DATABANKEN MET GEREGISTREERDE IER
1) Octrooien: Espacanet
2) Merken en tekeningen/modellen: eSearch plus EUIPO, TMview, DESIGNview, BBIE
WETGEVEND KADER
= een IER is gebaseerd op een wet => verschillende niveaus van wetten bestaan
NIVEAUS VAN WETTEN
1) Nationaal niveau
= per land zijn er regels, voorwaarden en procedures
BE: wetboek economisch recht – federale wet
= boek XI voor inhoud (materieel) + boek XV/XVII voor handhaving (formeel)
OOK: koninklijke besluiten -> uitvoering
2) Benelux niveau
= je kan een IER voor de 3 lidstaten tegelijk aanvragen
= Benelux-Verdrag inzake IE
MAAR: enkel inhoud => handhaving is nationaal geregeld
Bv: merken gelden in alle lidstaten
3) EU niveau
= heel belangrijk voor IER, regels die de nationale regels dichter bij elkaar brengen en regels
die exact hetzelfde zijn in alle 27 lidstaten
Verordeningen Richtlijnen
Algemeen (niet individueel) Algemeen (niet individueel)
Rechtstreeks verbindend in lidstaten Verbindt de lidstaten tot omzetting van nationaal recht
Doel: unificatie Doel: harmonisatie
Bv: merken en modellen Bv: merken, auteursrecht en biotech
Direct toegepast op een land Algemene regels die ze moeten implementeren in hun
Willen dat de regels van de landen meer gelijken nationaal recht
4) Globaal/ internationaal niveau
= pogingen gedaan om regels rond IER beter bij elkaar te brengen
Bv: wereldhandsorganisatie (WHO)
= verplicht elk land om op nationaal niveau bepaalde dingen te hebben
DOEL: overstijgen van territorialiteitsbeginsel
2
, 1) Formeel: mbt registratieprocedure voor IER in hele wereld
= internationaal systeem om te zorgen dat je in alle landen bescherming
hebt door in 1 octrooibureau aan te vragen
2) Materieel: mbt inhoud van recht
= niveau van bescherming dat octrooi biedt omhoog halen
- Nationale behandeling: geen discriminatie
= buitenlandse aanvragers moet je op dezelfde manier behandelen
als inheemse bedrijven
- Minimumstandaarden
= minimum bescherming voorzien voor iedereen
Inhoudelijke verdragen: Verdrag van Parijs (industriële ER) -> Conventie van Bern
(auteursrecht) -> Europees Octrooiverdrag (38 leden) -> TRIPs-Overeenkomst
OCTROOIRECHT
ALGEMEEN
DUBBEL CONCEPT
1) Recht: exclusief recht (verbodsrecht)
= recht om derden te verbieden de uitvinding te produceren, verkopen of gebruiken
- Tijdelijk: 20j na aanvraag
- Toegekend voor 1 of meerdere landen
Bv: BE octrooi beschermd niet tegen inbreuk in DUI
- In ruil voor bekendmaking essentiële technische kenmerken <-> bedrijfsgeheimen
= patent bargain
= afspraak met overheid
2) Document: beschrijving van uitvinding
- Papier dat de uitvinding beschrijft op zodanige manier dat een vakman de uitvinding kan
begrijpen en toepassen
- Bron van technische kennis en informatie
GELDIGHEID
UITVINDING
- Vereiste van technische kader
- Verband met technisch domein
- Verband met technisch probleem
- Vereiste van technische kenmerken
- Kan betrekking hebben op alle gebieden van de technologie
Land moet bescherming bieden aan alle sectoren van technologie
Soorten uitvindingen:
1) Voortbrengsel: product, apparaat, compound
2) Werkwijze: methode
EN: beschermt je ook tegen fabricage van het product dat eruit resulteert
3
, VOORWAARDEN VOOR EEN OCTROOI
NIET UITGESLOTEN UITVINDING
Uitgesloten materie
1) niet-uitvindingen: geen technische kader
- ontdekkingen, natuurwetenschappelijke theorie, wiskundige methode op zich
bv: DNA dat als zodanig bestaat in de natuur
MAAR: geïsoleerde DNA-sequentie kan wel
Bv: fysische theorie van semiconductiviteit
MAAR: semiconductor chip kan wel
Bv: regel van drie
MAAR: rekenmachine die deze regel operationaliseert kan wel
- esthetische vormgevingen op zich
> iets wat onder auteursrecht valt kan je niet octrooieren
- stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor het spelen of
voor de bedrijfsvoering op zich
bv: schema om een commerciële activiteit uit te oefenen
MAAR: nieuw apparaat om schema uit te oefenen kan wel
Bv: methode om kruiswoordraadsel op te lossen
MAAR: nieuw apparaat om een spel te spelen kan wel
- computerprogramma’s op zich
MAAR: als je de link kan maken naar iets wat bestaat in de fysieke werkelijkheid dan
kan het wel geoctrooieerd worden
Bv: AI algoritme al zodanig
MAAR: gebruik van neuraal netwerk in een apparaat dat onregelmatige
hartslag opspoort kan wel
- presentatie van gegevens op zich
2) niet-octrooieerbaar: uitgesloten uitvindingen
= het zijn uitvindingen maar krijgen geen octrooi door ethische/ morele redenen
- uitvindingen strijdig met openbare orde/ goede zeden
bv: mensen klonen, embryo’s industrieel gebruiken
- planten- of dierenrassen of biologische werkwijzen voor voortbrenging van planten of dieren
MAAR: microbiologische werkwijzen en hierdoor verkregen voortbrengselen kan wel
- methoden voor diagnose of behandeling
MAAR: stoffen/ mengsels voor de toepassing ervan kan wel
NIEUWHEID
= geen deel van stand van de techniek bij aanvraag-/ voorrangsdatum
STAND VAN DE TECHNIEK (SVT)
- alles wat openbaar toegankelijk is op welke wijze ook
- schriftelijk: Espacenet, boeken…
- mondeling: conferenties, radio, tv…
MAAR: patent cooperation treaty (PCT, internationaal): ook schriftelijk aspect nodig
Vs europees octrooi verdrag (EOV): mondeling volstaat
- gebruik: tentoonstellen, demonstreren, aanbieden, verkopen
- andere wijze: foto’s, films…
4
INTELLECTUELE EIGENDOMSRECHTEN
DEFINITIE
- Uitzondering op vrijheid van onderneming
= vrijheid van handel, kopie…
Bv: je bent vrij als handelaar om klanten weg te halen bij een andere handelaar
MAAR: IER en oneerlijke machtspraktijken zijn een uitzondering
- Intellectuele eigendomsrechten zijn
- Exclusieve verbodsrechten
= recht waar je anderen mee kunt stoppen van iets te doen
= exclusief > jij bent de enige die dat recht kan doen gelden
= negatief recht
- Die bij de wet worden verleend
- En die een tijdelijke bescherming creëren
= exclusief verbodsrecht is niet voor altijd
Bv: auteursrecht stopt 70 jaar na dood, octrooi duurt 20 jaar na aanvraag
MAAR: bij merkrecht kan je steeds bijbetalen voor meer jaren recht
Relatieve tijdelijkheid
- Van een creatie (onlichamelijke zaken)
= betrekking op iets wat je niet kan vastpakken
Bv: recht op onderscheidend vermogen van een merk
Als je merk zijn onderscheidend vermogen verloren heeft dan
kan je er geen recht meer op krijgen
= wel absolute tijdelijkheid
- Immateriële goederen
- Eigendomsrecht op creatie van intellect
- Vorm nodig > geen bescherming van ideeën
= ideeën moeten concreet genoeg zijn om aan voorwaarden te voldoen
- Geldig in een bepaald territorium
WAAROM
Praktische redenen Beleidsredenen
Voorwerp is niet tastbaar => fysieke bescherming is niet mogelijk Focus op culturele en sociale vooruitgang: stimuleren van
creativiteit
Eenmaal voorwerp publiek is, is controle niet meer mogelijk Focus op technologische vooruitgang: stimuleren van innovatie
(zeker digitaal) Evenwicht tussen publieke en private belangen
Bv: octrooi heeft patent bargain => exclusief recht
in ruil voor openbaarmaking van uitvinding
SOORTEN
Auteursrecht Originele werken van letterkunde Ontstaat automatisch IER sensu stricto
of kunst Focus op creativiteit
Octrooi Technologische uitvindingen Registratie Industriële
Merk Onderscheidende tekens Registratie eigendomsrechten
Focus op innovatie
! vele IER op één product mogelijk !
1
,COMPLEMENTEN VAN IER
1) Oneerlijke machtspraktijken
2) Bedrijfsgeheimen
- Het is geheim
- Informatie/knowhow die je binnen je bedrijf houdt
Als iemand het afneemt, dan is die in fout
Gebruiken als complement op bescherming
MAAR: soms niet mogelijk door patent bargain om octrooi te krijgen
In dit geval is het een alternatief ipv een aanvulling
EVOLUTIE DOORHEEN DE JAREN
- Materialistische en tastbare gegeven van een bedrijf is minder => meer ontastbare goederen
- Fases van planning en strategie zijn heel belangrijk (welk IER wil je en wat wil je ermee doen?)
DATABANKEN MET GEREGISTREERDE IER
1) Octrooien: Espacanet
2) Merken en tekeningen/modellen: eSearch plus EUIPO, TMview, DESIGNview, BBIE
WETGEVEND KADER
= een IER is gebaseerd op een wet => verschillende niveaus van wetten bestaan
NIVEAUS VAN WETTEN
1) Nationaal niveau
= per land zijn er regels, voorwaarden en procedures
BE: wetboek economisch recht – federale wet
= boek XI voor inhoud (materieel) + boek XV/XVII voor handhaving (formeel)
OOK: koninklijke besluiten -> uitvoering
2) Benelux niveau
= je kan een IER voor de 3 lidstaten tegelijk aanvragen
= Benelux-Verdrag inzake IE
MAAR: enkel inhoud => handhaving is nationaal geregeld
Bv: merken gelden in alle lidstaten
3) EU niveau
= heel belangrijk voor IER, regels die de nationale regels dichter bij elkaar brengen en regels
die exact hetzelfde zijn in alle 27 lidstaten
Verordeningen Richtlijnen
Algemeen (niet individueel) Algemeen (niet individueel)
Rechtstreeks verbindend in lidstaten Verbindt de lidstaten tot omzetting van nationaal recht
Doel: unificatie Doel: harmonisatie
Bv: merken en modellen Bv: merken, auteursrecht en biotech
Direct toegepast op een land Algemene regels die ze moeten implementeren in hun
Willen dat de regels van de landen meer gelijken nationaal recht
4) Globaal/ internationaal niveau
= pogingen gedaan om regels rond IER beter bij elkaar te brengen
Bv: wereldhandsorganisatie (WHO)
= verplicht elk land om op nationaal niveau bepaalde dingen te hebben
DOEL: overstijgen van territorialiteitsbeginsel
2
, 1) Formeel: mbt registratieprocedure voor IER in hele wereld
= internationaal systeem om te zorgen dat je in alle landen bescherming
hebt door in 1 octrooibureau aan te vragen
2) Materieel: mbt inhoud van recht
= niveau van bescherming dat octrooi biedt omhoog halen
- Nationale behandeling: geen discriminatie
= buitenlandse aanvragers moet je op dezelfde manier behandelen
als inheemse bedrijven
- Minimumstandaarden
= minimum bescherming voorzien voor iedereen
Inhoudelijke verdragen: Verdrag van Parijs (industriële ER) -> Conventie van Bern
(auteursrecht) -> Europees Octrooiverdrag (38 leden) -> TRIPs-Overeenkomst
OCTROOIRECHT
ALGEMEEN
DUBBEL CONCEPT
1) Recht: exclusief recht (verbodsrecht)
= recht om derden te verbieden de uitvinding te produceren, verkopen of gebruiken
- Tijdelijk: 20j na aanvraag
- Toegekend voor 1 of meerdere landen
Bv: BE octrooi beschermd niet tegen inbreuk in DUI
- In ruil voor bekendmaking essentiële technische kenmerken <-> bedrijfsgeheimen
= patent bargain
= afspraak met overheid
2) Document: beschrijving van uitvinding
- Papier dat de uitvinding beschrijft op zodanige manier dat een vakman de uitvinding kan
begrijpen en toepassen
- Bron van technische kennis en informatie
GELDIGHEID
UITVINDING
- Vereiste van technische kader
- Verband met technisch domein
- Verband met technisch probleem
- Vereiste van technische kenmerken
- Kan betrekking hebben op alle gebieden van de technologie
Land moet bescherming bieden aan alle sectoren van technologie
Soorten uitvindingen:
1) Voortbrengsel: product, apparaat, compound
2) Werkwijze: methode
EN: beschermt je ook tegen fabricage van het product dat eruit resulteert
3
, VOORWAARDEN VOOR EEN OCTROOI
NIET UITGESLOTEN UITVINDING
Uitgesloten materie
1) niet-uitvindingen: geen technische kader
- ontdekkingen, natuurwetenschappelijke theorie, wiskundige methode op zich
bv: DNA dat als zodanig bestaat in de natuur
MAAR: geïsoleerde DNA-sequentie kan wel
Bv: fysische theorie van semiconductiviteit
MAAR: semiconductor chip kan wel
Bv: regel van drie
MAAR: rekenmachine die deze regel operationaliseert kan wel
- esthetische vormgevingen op zich
> iets wat onder auteursrecht valt kan je niet octrooieren
- stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor het spelen of
voor de bedrijfsvoering op zich
bv: schema om een commerciële activiteit uit te oefenen
MAAR: nieuw apparaat om schema uit te oefenen kan wel
Bv: methode om kruiswoordraadsel op te lossen
MAAR: nieuw apparaat om een spel te spelen kan wel
- computerprogramma’s op zich
MAAR: als je de link kan maken naar iets wat bestaat in de fysieke werkelijkheid dan
kan het wel geoctrooieerd worden
Bv: AI algoritme al zodanig
MAAR: gebruik van neuraal netwerk in een apparaat dat onregelmatige
hartslag opspoort kan wel
- presentatie van gegevens op zich
2) niet-octrooieerbaar: uitgesloten uitvindingen
= het zijn uitvindingen maar krijgen geen octrooi door ethische/ morele redenen
- uitvindingen strijdig met openbare orde/ goede zeden
bv: mensen klonen, embryo’s industrieel gebruiken
- planten- of dierenrassen of biologische werkwijzen voor voortbrenging van planten of dieren
MAAR: microbiologische werkwijzen en hierdoor verkregen voortbrengselen kan wel
- methoden voor diagnose of behandeling
MAAR: stoffen/ mengsels voor de toepassing ervan kan wel
NIEUWHEID
= geen deel van stand van de techniek bij aanvraag-/ voorrangsdatum
STAND VAN DE TECHNIEK (SVT)
- alles wat openbaar toegankelijk is op welke wijze ook
- schriftelijk: Espacenet, boeken…
- mondeling: conferenties, radio, tv…
MAAR: patent cooperation treaty (PCT, internationaal): ook schriftelijk aspect nodig
Vs europees octrooi verdrag (EOV): mondeling volstaat
- gebruik: tentoonstellen, demonstreren, aanbieden, verkopen
- andere wijze: foto’s, films…
4
